Ο λόγος που η πανδημία δεν παρουσιάζει ύφεση στις ΗΠΑ όπως στην Ευρώπη

Η καμπύλη της πανδημίας του κορονοϊού επιπεδοποιείται στην Ευρώπη, όμως στις ΗΠΑ παρατηρείται εδώ και δύο μήνες μια σταθερή κατάσταση, εξαιτίας, σύμφωνα με τους ειδικούς, της διαφορετικής προσέγγισης κάθε πολιτείας στην ασθένεια και των πολιτικών διαφωνιών.

Δύο επιδημίες

Με 30.000 νέα κρούσματα της covid-19 να καταγράφονται κάθε ημέρα τον Απρίλιο και περισσότερα από 20.000 ημερησίως από τις αρχές Μαΐου, η κατάσταση της πανδημίας στις ΗΠΑ παραμένει περίπου ίδια, καθώς όταν σημειώνεται ύφεση σε μία περιοχή, αυξάνονται οι μολύνσεις σε μια άλλη. «Δεν αντιδράσαμε αρκετά γρήγορα και με αρκετή αποφασιστικότητα ώστε να εμποδίσουμε τη διάδοση του ιού στην αρχή και προφανώς μετακινήθηκε από τις αρχικές του εστίες σε άλλες περιοχές», δήλωσε ο Τομ Φρίντεν, πρώην διευθυντής των Κέντρων Πρόληψης και Ελέγχου Ασθενειών (CDC).

Από τη μία πλευρά βρίσκονται πέντε πολιτείες στα βορειοανατολικά –από το Νιού Τζέρσι ως τη Μασαχουσέτη με τη Νέα Υόρκη στο κέντρο-- όπου καταγράφηκαν οι μισοί νεκροί στις ΗΠΑ λόγω του κορονοϊού. Στην περιοχή αυτή παρατηρείται ύφεση της επιδημίας, με 2.600 ανθρώπους να νοσηλεύονται με κορονοϊό στη Νέα Υόρκη αυτή τη στιγμή, έναντι 19.000 στα μέσα Απριλίου, σύμφωνα με τον κυβερνήτη Άντριου Κουόμο. Οι πολιτείες αυτές, που επλήγησαν πιο πολύ από τον κορονοϊό, υιοθέτησαν πιο γρήγορα περιοριστικά μέτρα, τα οποία αίρουν και πιο προσεκτικά. Οι μάσκες είναι πανταχού παρούσες, ενώ το άνοιγμα της Νέας Υόρκης ξεκίνησε μόλις τη Δευτέρα 8/6, με τα εστιατόρια να παραμένουν κλειστά.

Στον αντίποδα λιγότερο αστικές περιοχές, στα μεσοδυτικά και τον νότο αλλά και σε κάποιες περιοχές των δυτικών ΗΠΑ, όπου δεν παρατηρήθηκε μεγάλος αριθμός νεκρών και ασθενών. Οι πολιτείες αυτές υιοθέτησαν lockdown πιο αργά και το ήραν νωρίτερα. Εκεί πλέον κυκλοφορεί κυρίως η cοvid-19.

Πολιτική διαμάχη

Η πολιτικοποίηση της πανδημίας ενίσχυσε το φαινόμενο: οι κυβερνήτες των «κόκκινων» πολιτειών, αυτών δηλαδή που έχουν ρεπουμπλικανική κυβέρνηση, έχουν την τάση να υποτιμούν τον κίνδυνο του κορονοϊού, όπως ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ. «Οι μπλε πολιτείες προχωρούν στο άνοιγμα της οικονομίας με μεγαλύτερη ασφάλεια από τις κόκκινες», παρατηρεί ο Στεν Βέρμουντ πρύτανης της σχολής Δημόσιας Υγείας στο πανεπιστήμιο Γέιλ. «Στους περισσότερους Αμερικανούς δεν αρέσει να τους λένε τι να κάνουν», προσθέτει.

Στη Τζόρτζια, τη Φλόριντα και το Τέξας είναι πολύ λιγότεροι αυτοί που φορούν μάσκα, ακόμη και στα εστιατόρια ή τα καταστήματα. Στο Τέξας και τη Βόρεια Καρολίνα υπάρχουν τώρα περισσότεροι ασθενείς με covid-19 στα νοσοκομεία σε σχέση με ένα μήνα πριν. Η Νότια Καρολίνα βρίσκεται σήμερα «στο χειρότερο» σημείο της επιδημίας, σύμφωνα με τη Μελίσα Νόλαν καθηγήτρια επιδημιολογίας στο πανεπιστήμιο της Νότιας Καρολίνας, η οποία επισημαίνει την εμφάνιση εστιών μόλυνσης σε περιθωριοποιημένες κοινότητες, όπως οι ισπανόφωνοι εργάτες.

Τα δεδομένα από κινητά τηλέφωνα καταδεικνύουν ότι ο κανόνας της κοινωνικής αποστασιοποίησης δεν γινόταν σεβαστός στον ίδιο βαθμό: στο απόγειο του lockdown οι μετακινήσεις των κατοίκων της Νέας Υόρκης και της Ουάσινγκτον είχαν μειωθεί κατά σχεδόν 90% επί πολλές εβδομάδες, έναντι 50% ή λιγότερο σε πολλές περιοχές των νότιων ΗΠΑ, σύμφωνα με την εταιρεία Unacast.

Όχι αρκετά τεστ

Με μισό εκατομμύριο διαγνωστικά τεστ να πραγματοποιούνται καθημερινά, οι ΗΠΑ έχουν αναχθεί σε πρωταθλητές παγκοσμίως σε ποσοστό ελέγχων ανά κάτοικο. Όμως αυτό δεν αρκεί για την εξάλειψη του ιού, δηλώνει η Τζένιφερ Νούτσο του πανεπιστημίου Τζονς Χόπκινς, διότι η επιδημία στις ΗΠΑ είναι πιο εκτεταμένη σε σχέση με άλλες χώρες. «Δεν καταγράφουμε όλες τις μολύνσεις», υπογραμμίζει.

Τα τεστ δεν αποτελούν αυτοσκοπό, εξηγεί η ίδια, θα πρέπει να συνοδεύονται αμέσως από καραντίνα και ιχνηλάτηση των επαφών όσων βρίσκονται θετικοί. Επιπλέον το άνοιγμα της οικονομίας δεν θα πρέπει να ξεκινήσει προτού είναι έτοιμες οι διαδικασίες αυτές.

Τα μυστήρια του ιού

Όμως τα νέα δεν είναι μόνο άσχημα: σε πολλές περιοχές, όπως στην Αριζόνα, η διενέργεια πολλών διαγνωστικών τεστ αύξησε τον αριθμό των κρουσμάτων που εντοπίστηκαν, αν και πρόκειται κυρίως για ήπιες περιπτώσεις.

Η Τζόρτζια προχώρησε στο άνοιγμα της οικονομίας της με μεγάλη ορμή στα τέλη Απριλίου, προκαλώντας ανησυχία για το χειρότερο. Όμως για καιρό δεν έχει παρατηρηθεί αύξηση των νέων κρουσμάτων, με τον αριθμό τους να παραμένει σταθερός όλο τον Μάιο, προτού σημειώσει άνοδο τις τελευταίες ημέρες, μια ακόμη απόδειξη του μυστηριώδους τρόπου που λειτουργεί ο κορονοϊός. «Όλοι οι φίλοι μου είναι σαστισμένοι», δηλώνει ο Ουίλιαμ Σάφνερ ειδικός σε μολυσματικές ασθένειες στο πανεπιστήμιο Βάντερμπιλτ.