Κοιμάστε με το κατοικίδιό σας; Πώς μπορεί να επηρεάζει εσάς αλλά και εκείνο

Αναζητώντας καλύτερη ποιότητα ύπνου, οι άνθρωποι συχνά ρωτούν αν πρέπει να μοιράζονται το κρεβάτι τους με ένα κατοικίδιο. Πριν δοθεί απάντηση  όμως σε αυτό το ερώτημα, έχει ενδιαφέρον να εξετάσει κανείς το αντίστροφο. Είναι καλό για το κατοικίδιο σας να κοιμάται μαζί σας;

«Μου αρέσει που αντιστρέφουμε την ερώτηση», δήλωσε στο CNN η Δρ Dana Varble, η επικεφαλής κτηνίατρος της Βορειοαμερικανικής Κτηνιατρικής Κοινότητας. «Γενικά είναι πολύ καλό να κοιμούνται τα ζώα με τους ανθρώπους τους». Τα κατοικίδια που μοιράζονται το κρεβάτι του ανθρώπου τους τείνουν να έχουν «υψηλότερο επίπεδο εμπιστοσύνης και πιο στενούς δεσμούς με τους ανθρώπους που βρίσκονται στη ζωή τους. Είναι μια μεγάλη επίδειξη εμπιστοσύνης από την πλευρά τους», δήλωσε η Varble.

«Οι σκύλοι και οι γάτες που είναι πιο στενά συνδεδεμένοι με τους ανθρώπους, απολαμβάνουν πρόσθετα οφέλη για την υγεία, συμπεριλαμβανομένων των αυξήσεων στους ωφέλιμους νευροδιαβιβαστές όπως η ωκυτοκίνη και η ντοπαμίνη, οι ορμόνες της καλής αίσθησης», πρόσθεσε. Είναι μόνο οι σκύλοι και οι γάτες που επωφελούνται από τους ανθρώπινους συντρόφους στο κρεβάτι; Ναι, αναφέρει η Varble, με «πολύ, πολύ λίγες εξαιρέσεις». «Έχω έναν ιδιοκτήτη που έχει ένα γουρούνι του Βιετνάμ (παραδοσιακή βιετναμέζικη φυλή μικρών οικιακών χοίρων) που κοιμάται στα πόδια του κρεβατιού του», είπε. «Είναι ένα γουρούνι εσωτερικού χώρου που το λένε Norbert - τα βιετναμέζικα γουρούνια είναι σχεδόν σαν σκύλοι επειδή είναι πολύ κοινωνικοί». Ο Norbert έχει μάλιστα και λογαριασμό στο Instagram.

Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα για τον άνθρωπο

Είναι τελικά ωφέλιμο για τον άνθρωπο να κοιμάται στον ίδιο χώρο με κατοικίδια; Οι ειδικοί λένε παραδοσιακά όχι γιατί μπορεί να μην έχουν ποιοτικό ύπνο. «Τα ζώα μπορεί να κινούνται, να γαβγίζουν και να διαταράσσουν τον ύπνο. Ο ύπνος στους σκύλους (και στις γάτες) δεν είναι συνεχής και αναπόφευκτα θα σηκωθούν και θα περπατήσουν στο κρεβάτι, πατώντας πάνω στους ανθρώπους. Όλη αυτή η δραστηριότητα θα οδηγήσει σε κατακερματισμό του ύπνου», τονίζει ο Δρ. Vsevolod Polotsky, διευθυντής έρευνας ύπνου και καθηγητής στο τμήμα ιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Johns Hopkins.

Αυτά τα «μικροξυπνήματα», που μπορεί να συμβούν χωρίς την επίγνωσή σας, «σας βγάζουν από βαθύ ύπνο», είπε η Kristen Knutson, αναπληρώτρια καθηγήτρια νευρολογίας και προληπτικής ιατρικής στην Ιατρική Σχολή Feinberg του Πανεπιστημίου Northwestern. «Έχουν συσχετιστεί με την απελευθέρωση της ορμόνης του στρες, της κορτιζόλης, η οποία μπορεί να κάνει τον ύπνο ακόμα χειρότερο».

Αυτό μπορεί να ισχύει για πολλούς, αλλά πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει ότι τα κατοικίδια στην κρεβατοκάμαρα θα μπορούσαν να είναι ευεργετικά για κάποιους από εμάς. «Τα άτομα με κατάθλιψη ή άγχος μπορεί να ωφεληθούν από το να έχουν το κατοικίδιό τους στο κρεβάτι, επειδή το κατοικίδιο είναι ένα μεγάλο μαξιλάρι, μια μεγάλη κουβέρτα και μπορεί να αισθάνονται ότι ένα άνετο, χαϊδεμένο, γούνινο πλάσμα μειώνει το άγχος τους», δήλωσε ο ειδικός ύπνου Δρ Raj Dasgupta. , επίκουρος καθηγητής κλινικής ιατρικής στο Keck School of Medicine στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνια.

Στοιχεία που συγκεντρώθηκαν το 2017 από το Κέντρο Ιατρικής Ύπνου της Mayo Clinic στο Phoenix διαπίστωσαν ότι πάνω από τους μισούς ιδιοκτήτες κατοικίδιων που συμμετείχαν στην έρευνα επέτρεψαν στο κατοικίδιο ζώο τους να κοιμάται στην κρεβατοκάμαρα - και η πλειονότητα θεώρησε ότι το κατοικίδιο ζώο τους «δεν ενοχλεί ή ακόμα ωφέλιμο για τον ύπνο τους». Ωστόσο, περίπου το 20% πίστευε ότι οι γούνινοι φίλοι τους έκαναν τον ύπνο τους χειρότερο.

Μια άλλη μελέτη του 2017 έβαλε ιχνηλάτες ύπνου σε σκύλους και στα αφεντικά τους για να μετρήσει την ποιότητα της ξεκούρασης και των δύο. Οι άνθρωποι που είχαν τα σκυλιά τους στην κρεβατοκάμαρά τους είχαν μια αξιοπρεπή νυχτερινή ανάπαυση (όπως και τα σκυλιά), διαπίστωσε η ερευνητική ομάδα. Ωστόσο, η ποιότητα του ύπνου μειώθηκε όταν οι άνθρωποι μετακινούσαν τον σκύλο τους από το πάτωμα στο κρεβάτι.

Τα παιδιά μπορούν επίσης να ωφεληθούν από τον ύπνο με ένα κατοικίδιο. Μια μελέτη του 2021 ζήτησε από εφήβους ηλικίας 13 έως 17 ετών να φορούν συσκευές παρακολούθησης ύπνου για δύο εβδομάδες και στη συνέχεια να υποβληθούν σε ένα τεστ ύπνου τελευταίας τεχνολογίας. Περίπου το ένα τρίτο των παιδιών κοιμόταν με ένα κατοικίδιο, σημείωσε η μελέτη, κάτι που δεν φάνηκε να επηρεάζει την ποιότητα της ανάπαυσής τους.

«Στην πραγματικότητα, όσοι είχαν σύχνα κοιμηθεί με τα κατοικίδιά τους έδειξαν παρόμοια προφίλ ύπνου με εκείνους που δεν κοιμόντουσαν ποτέ με κατοικίδια», έγραψαν οι συγγραφείς. «Όλα αυτά υποδηλώνουν ότι το να έχεις κατοικίδια στο κρεβάτι ή στην κρεβατοκάμαρα δεν είναι απαραίτητα κακό», είπε ο Δρ Bhanu Prakash Kolla, ειδικός στην ιατρική του ύπνου στο Κέντρο Ιατρικής Ύπνου στην Κλινική Mayo στο Ρότσεστερ της Μινεσότα. «Μπορεί να υπάρχει σημαντική ψυχολογική άνεση στο να έχεις το κατοικίδιό σου κοντά, κάτι που μπορεί να βοηθήσει τόσο στην έναρξη όσο και στη διατήρηση του ύπνου», είπε η Kolla.

«Ωστόσο, εάν οι ασθενείς αναφέρουν ότι η κίνηση ή άλλες δραστηριότητες του κατοικίδιου ζώου διαταράσσουν τον ύπνο τους, τότε τους συμβουλεύουμε να προσπαθήσουν να εξετάσουν εναλλακτικές ρυθμίσεις για το κατοικίδιο τη νύχτα και να δουν αν αυτό βοηθά στον ύπνο τους», πρόσθεσε.

Η συνταγή της επιτυχίας

Το να κοιμάστε επιτυχώς μαζί με το κατοικίδιό σας έχει να κάνει πολύ με το πόσο βαθιά κοιμάστε τόσο εσείς όσο και το κατοικίδιό σας, λέει ο κλινικός ψυχολόγος και ειδικός ύπνου Michael Breus, συγγραφέας του «Good Night: The Sleep Doctor's 4-Week Program to Better Sleep and Better Health».

«Οι σκύλοι είναι συνήθως καλοί για μια ολόκληρη νύχτα, αλλά οι γάτες μπορεί να είναι πολύ νυχτόβια ζώα», είπε ο Breus, προσθέτοντας ότι ένας άλλος παράγοντας είναι το πόσο κινείστε και οι δύο, καθώς η κίνηση από το ζώο μπορεί να ξυπνήσει τον άνθρωπο και το αντίστροφο.

Τα κατοικίδια, όπως και οι άνθρωποι, μπορούν επίσης να ροχαλίσουν και να διαταράξουν τον ύπνο, οπότε φροντίστε να το λάβετε υπόψη, σημειώνει ο Breus. Τα μικρά σκυλιά και οι γάτες συχνά θέλουν να χώνονται κάτω από τα σκεπάσματα με τους ανθρώπους τους, αλλά αυτό μπορεί να αυξήσει τη θερμοκρασία του σώματός σας και να διαταράξει τον ύπνο σας. (Η καλύτερη θερμοκρασία ύπνου είναι λίγο ψυχρή, 18,3 βαθμούς Κελσίου.) Εάν σκέφτεστε να φέρετε το γούνινο φιλαράκι σας στο κρεβάτι, ο Breus πρότεινε να το δοκιμάσετε μόνο για μερικές νύχτες, ώστε να μην έχει προσδοκίες το κατοικίδιό σας προτού αποφασίσετε εάν είναι καλό για εσάς.

Κάποιοι από εμάς πρέπει να απέχουν

Παρά τα νέα ευρήματα της επιστήμης, πολλοί από εμάς πρέπει να σκεφτούμε διπλά προτού φέρουμε τους σκύλους, τις γάτες στο κρεβάτι μας. «Είναι ιδιαίτερα επιβλαβές σε άτομα με αϋπνία ή σε ασθενείς με άλλες διαταραχές ύπνου - ασθενείς με καθυστερημένη φάση ύπνου  ή ακόμα και σε άτομα με υπνική άπνοια, που ξυπνούν από διακοπή της αναπνοής και μετά δεν μπορούν να ξανακοιμηθούν », είπε ο Polotsky.

Έως και το 30% των Αμερικανών υποφέρει από αϋπνία και τουλάχιστον 25 εκατομμύρια ενήλικες πάσχουν από αποφρακτική άπνοια ύπνου, σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία Ιατρικής του Ύπνου.

Αναπνευστικά προβλήματα

Υπάρχει ένας άλλος λόγος για τον οποίο το να κοιμάστε με κατοικίδια όλη τη νύχτα μπορεί να μην είναι καλό για την υγεία σας. Εάν ανήκετε στα εκατομμύρια των ανθρώπων που πάσχουν από άσθμα, αλλεργίες ή χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, ο ύπνος με κατοικίδια θα μπορούσε να γίνει εφιάλτης.

Μερικά κατοικίδια δεν πρέπει να μπαίνουν στο οικογενειακό κρεβάτι

Ας επανέλθουμε στο τι είναι καλύτερο για το κατοικίδιό σας: Πότε δεν είναι καλή ιδέα να κοιμάται ένας γούνινος φίλος μαζί σας;

«Προφανώς, νεαρά κουτάβια ή σκυλιά που αντιμετωπίζουν προβλήματα συμπεριφοράς,  μπορεί να μην είναι καλό για αυτά να κοιμούνται μαζί σας», σημειώνει η Varble. «Αν έχετε έναν σκύλο που διακατέχεται από άγχος, τον μαθαίνουμε ότι το σπιτάκι του σκύλου είναι ένας ασφαλής χώρος». «Τα σπιτάκια σκύλων που έχουν τρεις πλευρές τα κάνουν να αισθάνονται ότι πρέπει να "προστατεύονται" μόνο από μία γωνία. Θέλουμε να τους διδάξουμε ότι υπάρχει ένα ασφαλές μέρος στο σπίτι μας».

«Εργάζομαι με εξωτικά κατοικίδια ζώα και πολλά από αυτά έχουν πολύ συγκεκριμένες απαιτήσεις υγείας και ασφάλειας, όπως το να βρίσκονται σε περίφραξη», δήλωσε η Varble. «Έτσι, ενώ γνωρίζω ανθρώπους που είναι πολύ κοντά με τα κουνάβια και τα ινδικά χοιρίδια τους, αυτά πρέπει να βρίσκονται στο κλουβί τους για την υγεία τους τη νύχτα. Αυτά δεν είναι ζώα που θα θέλαμε να έχουμε στο κρεβάτι μαζί μας».