Νότια Κορέα - Κορονοϊός: «Μεγάλος Αδελφός» για τον έλεγχο της πανδημίας

Η Νότια Κορέα θα θέσει σύντομα σε εφαρμογή ένα φιλόδοξο πιλοτικό πρόγραμμα, που θα κάνει εκτεταμένη χρήση τεχνητής νοημοσύνης, λογισμικού αναγνώρισης προσώπων, καθώς και χιλιάδων καμερών στους δρόμους και άλλα σημεία, προκειμένου να καταγράφει τις κινήσεις των ανθρώπων που έχουν μολυνθεί από τον κορονοϊό και των στενών επαφών τους. Το σχέδιο, που θυμίζει κάπως οργουελικό "Μεγάλο Αδελφό", έχει δημιουργήσει ανησυχίες για πιθανή παραβίαση της ιδιωτικότητας των πολιτών, αλλά η νοτιοκορεατική κυβέρνηση θεωρεί ότι σε μια πανδημία κάτι τέτοιο είναι δικαιολογημένο για λόγους δημόσιας υγείας.

Το πρόγραμμα, που αναπτύσσεται από το Υπουργείο Επιστήμης & Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών, σε συνεργασία με την τοπική αυτοδιοίκηση, θα ξεκινήσει τον Ιανουάριο σε μια πυκνοκατοικημένη πόλη (Bucheon) κοντά στην πρωτεύουσα Σεούλ, σύμφωνα με το πρακτορείο Ρόιτερς. Το σύστημα θα χρησιμοποιήσει αλγόριθμους τεχνητής νοημοσύνης και τεχνολογία ανάλυσης προσώπων από βίντεο που θα έχουν συλλέξει σχεδόν 11.000 κάμερες, με στόχο να ιχνηλατούνται οι κινήσεις ενός προσώπου μολυσμένου από κορονοϊό και οποιουδήποτε έρχεται σε στενή επαφή μαζί του, καθώς και το αν φοράνε μάσκα ή όχι.

Και άλλες κυβερνήσεις στη διάρκεια της πανδημίας έχουν επιστρατεύσει νέες τεχνολογίες για να περιορίσουν την εξάπλωση της Covid-19. Η Κίνα, η Ρωσία, η Ινδία, η Πολωνία, η Ιαπωνία και αρκετές πολιτείες των ΗΠΑ έχουν υιοθετήσει τέτοια προγράμματα ή έχουν πειραματιστεί με προγράμματα ψηφιακής αναγνώρισης προσώπου και ψηφιακής ιχνηλάτησης.

Όπως ανέφερε Νοτιοκορεάτης αξιωματούχος της Bucheon, στόχος του νέου συστήματος είναι να μειώσει το βάρος που έχει πέσει στους ώμους των υπερφορτωμένων ομάδων ιχνηλάτησης των ατόμων με διαγνωσμένη ή ύποπτη λοίμωξη Covid-19 σε μια πόλη άνω των 800.000 κατοίκων και έτσι να βοηθήσει αυτές τις ομάδες να κάνουν τη δουλειά τους πιο γρήγορα και με μεγαλύτερη ακρίβεια.

Το σύστημα μπορεί να ιχνηλατήσει ταυτόχρονα έως δέκα ανθρώπους μέσα σε πέντε έως δέκα λεπτά, όταν η αντίστοιχη εργασία από ανθρώπους ιχνηλάτες για έναν μόνο άνθρωπο απαιτεί σχεδόν μία ώρα. Το "έξυπνο" σύστημα, που χρηματοδοτήθηκε για την ανάπτυξη του με περίπου δύο εκατομμύρια δολάρια, θα στελεχωθεί από μια ομάδα περίπου δέκα εργαζομένων που θα εγκατασταθούν σε ένα κέντρο δημόσιας υγείας.

Η Νότια Κορέα διαθέτει γενικότερα ένα επιθετικό υψηλής τεχνολογίας σύστημα ιχνηλάτησης επαφών που συλλέγει και αξιολογεί στοιχεία από πιστωτικές κάρτες, δεδομένα θέσης κινητών τηλεφώνων, βίντεο καμερών και άλλες προσωπικές πληροφορίες. Παρόλα αυτά, μέχρι στιγμής συνεχίζει να εξαρτάται από έναν μεγάλο αριθμό επιδημιολογικών ερευνητών, οι οποίοι συχνά εργάζονται σε 24ωρες βάρδιες, καταγράφοντας κάθε πιθανό κρούσμα και τις επαφές του.

Όπως δήλωσε στο Twitter ο δήμαρχος της Bucheon, ο οποίος ζήτησε εθνική χρηματοδότηση για να εφαρμόσει το πιλοτικό πρόγραμμα στην πόλη του από την αρχή του 2022, "μερικές φορές χρειάζονται ώρες για να αναλυθεί ένα μόνο βίντεο μιας κάμερας. Όμως η χρήση τεχνολογίας οπτικής αναγνώρισης θα επιτρέψει να γίνεται αυτή η ανάλυση στιγμιαία".

Ακόμη, το σύστημα έχει σχεδιαστεί έτσι ώστε να "πιάνει στα πράσα" όσους ασθενείς Covid-19 λένε ψέματα στις ομάδες ιχνηλάτησης σχετικά με το πού βρίσκονται, ποιόν βλέπουν και τι κάνουν. Πάντως το Υπουργείο Επιστήμης και Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών δήλωσε ότι προς το παρόν δεν σχεδιάζει να επεκτείνει το πιλοτικό πρόγραμμα σε εθνικό επίπεδο και, σε μια προσπάθεια μάλλον να "κατεβάσει" το θέμα, ανέφερε ότι στόχος του νέου συστήματος είναι απλώς να κάνει σε ένα βαθμό ψηφιακή την απαιτούμενη εργασία από τους ανθρώπους ιχνηλάτες.

Μεγάλη αποδοχή της ιχνηλάτησης

Γενικά η νοτιοκορεατική κοινωνία δείχνει μεγάλα ποσοστά αποδοχής για τέτοια προγράμματα παρακολούθησης/ιχνηλάτησης (αντίθετα με ό,τι θα αναμενόταν σε μια ευρωπαϊκή χώρα), δεν παύουν όμως να υπάρχουν ορισμένοι υπέρμαχοι των ανθρωπίνων δικαιωμάτων - νομικοί, βουλευτές και ακτιβιστές - που έχουν εκφράσει ανησυχίες, μεταξύ άλλων ότι η κυβέρνηση θα κρατήσει τα συλλεγόμενα δεδομένα πολύ πέρα από τις ανάγκες της πανδημίας.

Ο βουλευτής Παρκ Ντάε-τσουλ του κύριου κόμματος της αντιπολίτευσης δήλωσε ότι "το σχέδιο της κυβέρνησης να γίνει ένας Μεγάλος Αδελφός με το πρόσχημα της Covid είναι μια νεο-ολοκληρωτική ιδέα. Είναι τελείως λάθος να παρακολουθούμε και να ελέγχουμε το κοινό μέσω καμερών χρησιμοποιώντας χρήματα των φορολογουμένων και μάλιστα χωρίς τη συναίνεση του κοινού".

Εκπρόσωπος του Δήμου της Bucheon αντέτεινε ότι δεν τίθεται θέμα παραβίασης της ιδιωτικότητας, επειδή το σύστημα αυτόματα θολώνει τα πρόσωπα οποιουδήποτε δεν αποτελεί αντικείμενο της έρευνας ιχνηλάτησης. Η Κορεατική Υπηρεσία Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων δήλωσε ότι η χρήση του νέου συστήματος είναι νόμιμη, εφόσον χρησιμοποιείται στο πλαίσιο του εθνικού Νόμου για τον Έλεγχο και την Πρόληψη των Λοιμωδών Νόσων.