Οξεία ηπατίτιδα: Ο αδενοϊός και η πιθανή συσχέτιση με τον κορονοϊό – Τι θα γίνει εάν ένα παιδί χρειαστεί μεταμόσχευση ήπατος

Τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ (CDC) συνεχίζουν να διερευνούν περιπτώσεις οξείας ηπατίτιδας με άγνωστα αίτια σε παιδιά και έδωσαν την Παρασκευή στη δημοσιότητα νέες κλινικές λεπτομέρειες για ορισμένα από τα κρούσματα.

Πόσο πρέπει να μας ανησυχούν τα κρούσματα ηπατίτιδας;

Πόσο πρέπει να μας ανησυχεί όμως η ηπατίτιδα; Η υπεύθυνη της Μονάδας Γαστρεντερολογίας και Ηπατολογίας στην Α' Παιδιατρική Κλινική ΕΚΠΑ και του Γαστρεντερολογικού Τμήματος του Νοσοκομείου Παίδων «Η Αγία Σοφία» Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου εμφανίστηκε καθησυχαστική.

Ανέφερε χαρακτηριστικά, ότι τα περίπου 190 παιδιά με την ηπατίτιδα αγνώστου αιτιολογίας, που έχουν διαγνωστεί σε όλο τον κόσμο, είναι ένας αριθμός που δεν πρέπει να προκαλεί πανικό, αν υπολογίσουμε ότι στον πλανήτη υπάρχουν δύο δισεκατομμύρια παιδιά.

«Ωστόσο είναι κάτι άγνωστο. Έχει φανεί ότι σε μεγάλο ποσοστό αυτών των παιδιών έχει βρεθεί ένας αδενοϊός, ένας ιός που προκαλεί στα παιδιά ήπια συμπτώματα από το αναπνευστικό κυρίως, μπορεί να κάνει όμως και γαστρεντερίτιδα. Υπάρχουν στελέχη αυτού του ιού, όπως είναι το στέλεχος 41, μπορεί και άλλες μεταλλάξεις αυτού του ιού, που θα φανούν στην πορεία, γιατί τώρα γίνονται οι μελέτες, και ελέγχονται αυτά τα περιστατικά πιο εμπεριστατωμένα, ανά τον κόσμο. Μπορεί να φανεί ότι υπάρχει ένα άλλο στέλεχος του αδενοϊού. Μπορεί να μη φταίει μόνο ο αδενοϊός, αλλά να είναι συνδυασμός ιών, στους οποίους έχει εκτεθεί ένα παιδί. Βέβαια ο αδενοϊός 41 μάς έχει συνηθίσει σε ηπατίτιδες και μάλιστα σε ανοσοκατεσταλμένα άτομα, σε βαριές ηπατίτιδες», είπε και συνέχισε:

«Στη διεθνή βιβλιογραφία, έχουν δημοσιευτεί τέτοια περιστατικά σε παιδιά και λιγότερο σε ενήλικες ανοσοκατεσταλμένους. Έχουν μάλιστα δημοσιευθεί και περιστατικά σε παιδιά που δεν έχουν ανοσοκαταστολή».

Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Εθνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων σημείωσε πως εάν μη γένοιτο χρειαστεί ένα παιδί να κάνει μεταμόσχευση ήπατος θα πάει στην Ιταλία. Όπως διευκρίνισε, στην Ελλάδα υπάρχει ήδη μέσω του Εθνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων μία διακρατική συμφωνία με τον αντίστοιχο Εθνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων της Ιταλίας. «Τα παιδιά από την Ελλάδα που χρειάζονται μεταμοσχεύσεις πηγαίνουν εκεί. Κατά κύριο λόγο διοχετεύονται στο νοσοκομείο της Ρώμης Bambino Gesu, ή στο Ismet Hospital που είναι μεγάλο παράρτημα Αμερικανικού Πανεπιστημίου και βρίσκεται στο Παλέρμο». Στην Ελλάδα, επισημαίνει ο πρόεδρος του ΕΟΜ, έχουν γίνει πολύ λίγες μεταμοσχεύσεις ήπατος παιδιών, στη δεκαετία του 2000 στο Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης.

Ανοιχτό το ενδεχόμενο να σχετίζεται και με κορονοϊό

Στο ερώτημα αν υπάρχει συσχέτιση με τον κορονοϊό η κ. Παπαδοπούλου δηλώνει: «Σίγουρα δεν υπάρχει συσχέτιση με το εμβόλιο. Στο Ισραήλ ωστόσο ανακοινώθηκε ότι αρκετά από τα παιδιά τα οποία εκδήλωσαν αυτή την ηπατίτιδα αγνώστου αιτιολογίας, είχαν νοσήσει από κορονοϊό, κάποιους μήνες πριν. Μπορεί λοιπόν αυτό να συμβαίνει, δηλαδή συνδυασμός με κάποιον άλλο ιό. Είτε αυτός είναι ο κορονοϊός είτε κάποιος άλλος ιός, ή κάποια μετάλλαξη του αδενοϊού»

«Αυτό που σίγουρα δεν γνωρίζουμε είναι κατά πόσο το παρατεταμένο lockdown σε διάφορες χώρες του κόσμου, είχε σαν αποτέλεσμα ένα απαίδευτο ανοσολογικό σύστημα των παιδιών, τα οποία κάθε χρόνο αρρωσταίνουν από διάφορες ιώσεις. Αν ισχύει η τελευταία εκδοχή, τότε στους επόμενους μήνες θα δούμε μία έκρηξη περιστατικών σε χώρες της Νοτιανατολικής Ασίας, στη Νέα Ζηλανδία, και όπου εφαρμόστηκε ή ακόμη εφαρμόζεται παρατεταμένο lockdown», είπε.

Οι γονείς πρέπει να κρατάνε τα παιδιά στο σπίτι για δύο 24ωρα

Ποια όμως παιδιά είναι πιο επιρρεπή να εκδηλώσουν αυτού του είδους την ηπατίτιδα; Δεν το ξέρουμε απαντά η κ. Παπαδοπούλου, επισημαίνοντας όμως ότι φαίνεται πως ένα πολύ μικρό ποσοστό, κάτω του 10% θα κάνει μία βαριά ηπατίτιδα, που θα χρειαστεί μεταμόσχευση ήπατος.

Όσον αφορά το πώς μεταδίδεται, η παιδίατρος λέει ότι μπορεί να μεταδίδεται στον αέρα, από την επαφή των παιδιών. «Για αυτό και οι γονείς, όταν τα παιδιά κάνουν εμετούς ή διάρροιες, και εκδηλώνουν συμπτώματα όπως ρινική συμφόρηση, βήχα, δεκατική πυρετική κίνηση, θα πρέπει να τα κρατάνε σπίτι και να μην τα αφήνουν να πηγαίνουν σχολείο, για δύο 24ωρα, έως ότου δουν πώς εξελίσσεται η νόσος».

«Το κύριο χαρακτηριστικό της συγκεκριμένης νόσου είναι ότι στο παιδί (που κατά τα άλλα έχει και κοινά συμπτώματα, όπως τάση για εμετό, διάρροια, πόνο στην κοιλιά), κιτρινίζει το λεύκωμα του ματιού και ακόμα πιο πρώιμο σύμπτωμα είναι ότι σκουραίνουν τα ούρα του και αποχρωματίζονται τα κόπρανα. Σε αυτή την περίπτωση ο γονέας θα πρέπει να απευθυνθεί στον παιδίατρο, ο οποίος γνωρίζει ποιες εξετάσεις πρέπει να κάνει στο παιδί και ανάλογα να το στείλει στο νοσοκομείο αν χρειαστεί. Το σίγουρο πάντως είναι ότι θα πρέπει να τηρούνται οι κανόνες υγιεινής. Τα παιδιά να πλένουν καλά τα χέρια τους», σημείωσε.

Τι γνωρίζουμε μέχρι στιγμής για τα πρώτα κρούσματα – Τα συνηθέστερα συμπτώματα

Οι τελευταίες κλινικές λεπτομέρειες που κοινοποίησε το CDC την Παρασκευή προέρχονται από την Αλαμπάμα, όπου εντοπίστηκαν τα πρώτα κρούσματα. Τα κλινικά αρχεία αναλύθηκαν για εννέα συνολικά ασθενείς που εισήχθησαν σε παιδικό νοσοκομείο μετά την 1η Οκτωβρίου 2021.

Οι ασθενείς προέρχονταν από διαφορετικά μέρη της πολιτείας χωρίς επιδημιολογική σύνδεση. Όλοι θεωρούνταν γενικά υγιείς, χωρίς σημαντικές συννοσηρότητες και χωρίς αδυναμία του ανοσοποιητικού συστήματος. Η διάμεση ηλικία ήταν περίπου τρία έτη, με εύρος από μικρότερη των δύο έως μεγαλύτερη των πέντε ετών.

Ο εμετός και η διάρροια ήταν τα συνηθέστερα συμπτώματα των ασθενών πριν από την εισαγωγή, ενώ ορισμένοι παρουσίαζαν επίσης συμπτώματα από το ανώτερο αναπνευστικό σύστημα. Κατά την εισαγωγή, οι περισσότεροι είχαν διογκωμένο ήπαρ, μαζί με ίκτερο και κιτρίνισμα στα μάτια.

Όλοι οι ασθενείς έλαβαν αρνητικά αποτελέσματα εξετάσεων για τους ιούς ηπατίτιδας Α, Β και C, ενώ αποκλείστηκαν αρκετές άλλες αιτίες παιδιατρικής ηπατίτιδας και λοιμώξεων. Όμως, ο αδενοϊός ανιχνεύθηκε σε όλους τους ασθενείς.

Τα CDC εξέδωσαν την περασμένη εβδομάδα υγειονομική συμβουλή, προειδοποιώντας τους παρόχους υγειονομικής περίθαλψης και τις αρχές δημόσιας υγείας για την έρευνα και συνιστώντας στους παρόχους να εξετάζουν το ενδεχόμενο εξέτασης του αδενοϊού σε παιδιά με ηπατίτιδα όταν η αιτία είναι άγνωστη, προσθέτοντας ότι η εξέταση του αίματος σε ολόκληρο - όχι μόνο του πλάσματος αίματος - μπορεί να είναι πιο ευαίσθητη.

Μεταξύ των εννέα ασθενών στην Αλαμπάμα, έξι έλαβαν θετικά αποτελέσματα εξετάσεων για τον ιό Epstein-Barr που διαπιστώθηκε ότι προέρχονταν από προηγούμενες λοιμώξεις. Άλλοι ανιχνευθέντες ιοί περιλάμβαναν εντεροϊό/ρινοϊό, μεταπνευμονοϊό, αναπνευστικό συγκυτιακό ιό και ανθρώπινο κορονοϊό OC43. Κανένας ασθενής δεν είχε τεκμηριωμένο ιστορικό προηγούμενης λοίμωξης Covid-19.

Τρεις ασθενείς εμφάνισαν οξεία ηπατική ανεπάρκεια, δύο από τους οποίους υποβλήθηκαν σε μεταμόσχευση ήπατος. Το CDC αναφέρει ότι όλοι οι ασθενείς έχουν αναρρώσει ή αναρρώνουν, συμπεριλαμβανομένων των ληπτών μεταμοσχεύσεων.

Η ηπατίτιδα είναι φλεγμονή του ήπατος, ενός ζωτικού οργάνου που επεξεργάζεται τα θρεπτικά συστατικά, φιλτράρει το αίμα και βοηθά στην καταπολέμηση των λοιμώξεων. Όταν το ήπαρ φλεγμαίνει ή καταστρέφεται, μπορεί να επηρεαστεί η λειτουργία του.

Τις περισσότερες φορές, η ηπατίτιδα προκαλείται από έναν ιό, και οι αδενοϊοί είναι ένας κοινός τύπος ιού που μεταδίδεται από άτομο σε άτομο και μπορεί να προκαλέσει μια σειρά από ήπιες έως πιο σοβαρές ασθένειες. Όμως αυτοί οι ιοί μόνο σπάνια αναφέρονται ως αιτία σοβαρής ηπατίτιδας σε υγιείς ανθρώπους.

Ο αδενοϊός αναγνωρίζεται ως αιτία ηπατίτιδας μεταξύ ανοσοκατεσταλμένων παιδιών, αλλά μπορεί να είναι ένας «υποαναγνωρισμένος παράγοντας που συμβάλλει στην ηπατική βλάβη μεταξύ υγιών παιδιών», σύμφωνα με το CDC. Μεταδίδεται κυρίως από τα κόπρανα στο στόμα.

Δεν υπάρχει εμβόλιο για τους αδενοϊούς στα παιδιά. Οι αδενοϊοί τείνουν να παραμένουν στις επιφάνειες και τα απολυμαντικά χεριών με βάση το οινόπνευμα δεν λειτουργούν καλά εναντίον τους, σύμφωνα με τον Dr. Ashlesha Kaushik, εκπρόσωπο της Αμερικανικής Ακαδημίας Παιδιατρικής.