Ευλογιά των πιθήκων: Ο «χάρτης» του ιού παγκοσμίως - Η σύσταση ECDC για πρόγραμμα εμβολιασμού και τα συμπτώματα που θέλουν προσοχή

Διαστάσεις λαμβάνει η ευλογιά των πιθήκων που εξαπλώνεται παγκοσμίως, χωρίς ωστόσο να προκαλεί ανησυχία προς το παρόν. Στην Ελλάδα ακόμη δεν «μετράμε» κρούσμα -καθώς ένας τουρίστας που είχε συμπτώματα τελικά βγήκε αρνητικός- ενώ στον υπόλοιπο κόσμο, οι μολύνσεις αυξάνουν.

Όσον αφορά στην Ελλάδα, συναγερμός είχε σημάνει το Σάββατο εξαιτίας ενός ύποπτου για ευλογιά των πιθήκων κρούσματος που διακομίστηκε στο Αττικόν νοσοκομείο προκειμένου να νοσηλευτεί σε θάλαμο αρνητικής πίεσης, μαζί με τη συντροφό του, η οποία είναι ασυμπτωματική. Σύμφωνα, ωστόσο, με την τελευταία ενημέρωση του ΕΟΔΥ και την εργαστηριακή εξέταση δείγματος από το ύποπτο κρούσμα του άνδρα που νοσηλεύεται, δεν ανιχνεύθηκε ιός ευλογιάς πιθήκων (monkeypox) ενώ το δείγμα βρέθηκε θετικό σε δύο επαναλαμβανόμενους ελέγχους για τον ιό της ανεμοβλογιάς.

Ωστόσο, η ευλογιά των πιθήκων συνεχίζει την «πορεία» της παγκοσμίως.

Ο «χάρτης» της ευλογιάς

Μέχρι το Σάββατο, 92 επιβεβαιωμένα κρούσματα και 28 ύποπτα κρούσματα ευλογιάς των πιθήκων ήταν υπό διερεύνηση σε 12 χώρες, αναφέρει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας σε δελτίο Τύπου.

Επιβεβαιωμένα κρούσματα έχουν εντοπιστεί στην Αυστραλία, το Βέλγιο, τον Καναδά, τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ιταλία, τις Κάτω Χώρες, την Πορτογαλία, την Ισπανία, τη Σουηδία, το Ηνωμένο Βασίλειο και τις Ηνωμένες Πολιτείες -οι οποίες είχαν από ένα έως πέντε επιβεβαιωμένα κρούσματα μαϊμού πανώλης μέχρι το Σάββατο, δήλωσε ο ΠΟΥ σύμφωνα με το CNN.

«Η κατάσταση εξελίσσεται και ο ΠΟΥ αναμένει ότι θα εντοπιστούν και άλλα κρούσματα καθώς θα επεκτείνεται η επιτήρηση σε μη ενδημικές χώρες», αναφέρεται επίσης στην ανακοίνωση.

«Είναι ένας ιός που καταλαβαίνουμε»

Παράλληλα, ο Dr. Ashish Jha, συντονιστής του Λευκού Οίκου για την αντιμετώπιση του ιού Covid-19, δήλωσε στο ABC πως δεν θα εκπλαγεί αν οι ΗΠΑ δουν «μερικά ακόμη» κρούσματα ευλογιάς τις επόμενες ημέρες.

«Αλλά αισθάνομαι ότι αυτός είναι ένας ιός που καταλαβαίνουμε, έχουμε εμβόλια εναντίον του, έχουμε θεραπείες εναντίον του, και εξαπλώνεται πολύ διαφορετικά από τον SARS-CoV-2», δήλωσε επίσης ο Jha.

«Δεν είναι τόσο μεταδοτικό όσο η Covid-19» είπε μετά ο Jha, προσθέτοντας: «Αλλά θα το παρακολουθούμε πολύ στενά και θα χρησιμοποιήσουμε τα εργαλεία που έχουμε για να διασφαλίσουμε ότι μπορούμε να συνεχίσουμε να αποτρέπουμε την περαιτέρω εξάπλωση και να φροντίζουμε τους ανθρώπους που μολύνονται».

Υπογραμμίζεται πως οι ειδικοί σε θέματα υγείας λένε ότι απαιτείται στενή επαφή με ένα μολυσμένο άτομο για να μεταδοθεί ο ιός της ευλογιάς των πιθήκων.

Σύσταση του ECDC στην ΕΕ για προετοιμασία προγράμματος εμβολιασμού

Σε σύσταση προς τα κράτη – μέλη της ΕΕ να προετοιμάσουν στρατηγικές για πιθανά προγράμματα εμβολιασμού για την αντιμετώπιση των αυξανόμενων περιπτώσεων της ευλογιάς των πιθήκων αναμένεται να προχωρήσει ο οργανισμός μολυσματικών ασθενειών. Όπως αποκαλύπτουν οι Financial Times, το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC) γνωστοποίησε ότι θα προβεί στη σύσταση σε μία έκθεση αξιολόγησης κινδύνου που θα δημοσιευθεί τη Δευτέρα.

Οποιοδήποτε πλάνο εμβολιασμού θα χρησιμοποιήσει το υπάρχον εμβόλιο ευλογιάς, καθώς δεν υπάρχει εγκεκριμένος εμβολιασμός κατά της ευλογιάς των πιθήκων. Η ανοσία κατά της ευλογιάς έχει αποδειχθεί ότι προσφέρει προστασία έναντι της ευλογιάς των πιθήκων. Η ευλογιά κηρύχθηκε εξαλειφθείσα το 1980, αλλά διατηρήθηκαν αποθέματα εμβολίων για λόγους προστασίας από μία πιθανή αναζωπύρωση.

Το ECDC σημείωσε ότι, σε αυτό το στάδιο, δεν ήταν «εύκολη απόφαση» να συστήσει τον εμβολιασμό κατά της ευλογιάς σε στενές επαφές ανθρώπων που νόσησαν από την ευλογιά των πιθήκων. Πρόσθεσε ότι θα πρέπει να γίνει ανάλυση κινδύνου-οφέλους για κάθε προσβεβλημένο άτομο.

Τι ισχύει για το εμβόλιο κατά της ευλογιάς

Το εμβόλιο που διατίθεται στην ΕΕ από την δανέζικη φαρμακοβιομηχανία Bavarian Nordic’s Imvanex δεν είναι εγκεκριμένο για χρήση κατά της ευλογιάς των πιθήκων και δεν υπάρχουν δεδομένα ασφάλειας για τη χρήση του σε άτομα με ανοσοκαταστολή ή σε μικρά παιδιά, εκείνα που διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο από τη νόσο, ανέφερε το ECDC.

Η προσέγγιση, γνωστή ως προφύλαξη μετά την έκθεση, συνιστάται επειδή η ασθένεια εξαπλώνεται σε άτομα χωρίς γνωστές επαφές με άλλο επιβεβαιωμένο κρούσμα ή πληγείσα περιοχή.

Το εμβόλιο είναι επίσης διαθέσιμο στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπου οι υγειονομικές Αρχές έχουν συστήσει παρόμοια στρατηγική.

Πώς ξεκινά η νόσος - Η περίοδος επώασης

Σχετικά με τα συμπτώματα της νόσου, ο καθηγητής Μικροβιολογίας, Σπυρίδων Πουρνάρας, μιλώντας την Κυριακή στο OPEN, εξήγησε πως η νόσος ξεκινά με πυρετό, με συμπτώματα κρυώματος, με καταβολή και μετά από λίγες μέρες εμφανίζεται το εξάνθημα.

Έχει περίοδο επώασης περίπου μία με δύο εβδομάδες και η εμφάνιση των συμπτωμάτων μπορεί να καθυστερήσει έως και 20 μέρες.

«Οι ειδικοί σε εγρήγορση, όχι ο κόσμος»

Από πλευράς του, ο καθηγητής Πνευμονολογίας και αντιπρόεδρος Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας, Νίκος Τζανάκης, μίλησε για μια σπάνια νόσο «αλλά εμείς οι ειδικοί πρέπει να είμαστε σε εγρήγορση -όχι ο κόσμος- και να έχει εμπιστοσύνη ο κόσμος στην επιστήμη, να το ξεπεράσουμε και αυτό».

Ο κ. Τζανάκης διευκρίνισε πως το εμβόλιο το έχουν κάνει όσοι είναι άνω των 40 ετών, καθώς «έχει σταματήσει διότι είναι μια ιστορική νόσος». Όπως είπε, υπάρχουν τα εμβόλια, αλλά όχι σε μεγάλες ποσότητες και πρέπει να είναι προσιτά εκεί που χρειάζονται.

Ποιοι κινδυνεύουν και τι να προσέχει ο γενικός πληθυσμός

Σύμφωνα με τον ίδιο, αυτοί που κινδυνεύουν είναι αυτοί που περιποιούνται αυτούς τος ανθρώπους -όπως για παράδειγμα οι εργαζόμενοι στα ξενοδοχεία, αλλά υπογράμμισε πως «δεν πρέπει να επηρεάσει τον γενικό πληθυσμό στο πώς σκέφτεται».

Ο κόσμος απλά θα πρέπει «να κρατάει την αντισηψία, να καθαρίζει τα χέρια του, να μην έρχεται σε επαφή με άγρια ζώα, να μην τρώει ωμό κρέας ειδικά από άγρια ζώα».

Δεν ξέρουμε ακριβώς αν είναι ο παλιός ιός που υπήρχε στην Αφρική ή αν έχει τροποποιηθεί, τόνισε στο τέλος ο Νίκος Τζανάκης.

Ευλογιά των πιθήκων: Ποια είναι τα συμπτώματα

Η ευλογιά των πιθήκων είναι μια σπάνια, λοιμώδης ασθένεια, παρόμοια με την ανθρώπινη ευλογιά που εξαλείφθηκε το 1980. Μολονότι είναι πιο ήπια και οι περισσότεροι ασθενείς αναρρώνουν μέσα σε μερικές εβδομάδες, σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να αποδειχθεί μοιραία.

Τα συμπτώματά της περιλαμβάνουν πυρετό, πονοκέφαλο, μυικούς πόνους, πρήξιμο στους λεμφαδένες, ρίγη και κόπωση. Επίσης, οι ασθενείς μπορεί να εμφανίσουν δερματικά εξανθήματα, τα οποία συχνά ξεκινούν από το πρόσωπο και εξαπλώνονται σε άλλα σημεία του σώματος, περιλαμβανομένων των γεννητικών οργάνων.

Δεν υπάρχει θεραπεία για την ευλογιά των πιθήκων, η οποία μεταδίδεται από την επαφή με τον μολυσμένο ασθενή ή με τα σωματικά υγρά του, περιλαμβανομένου του σάλιου. Η ασθένεια συνήθως υποχωρεί από μόνη της.