Η Ευρώπη στο έλεος της υποπαραλλαγής «Όρθρος»: Και στην Ελλάδα τα πρώτα κρούσματα – Πόσο ανησυχούν οι ειδικοί

Εντοπίστηκαν και στην Ελλάδα τα πρώτα κρούσματα της υποπαραλλαγής «Όρθρος» (ή αλλιώς CH.1.1), του κορονοϊού η οποία, ήδη, έχει εντοπιστεί σε 16 χώρες της Ευρώπης. Η νέα υποπαραλλαγή της μετάλλαξης Όμικρον εμφανίστηκε το Φθινόπωρο και, ειδικά στη Βρετανία, αντιστοιχεί στο ένα τέταρτο των νέων κρουσμάτων. 

Το όνομα «όρθρος» πήρε το στέλεχος CH.1.1 του κορονοϊού ανεπίσημα, από τον δικέφαλο σκύλο της ελληνικής μυθολογίας, αδελφό του Κέρβερου και της Λερναίας Ύδρας. Μέχρι στιγμής, όσον αφορά τα συμπτώματά του δεν θεωρείται παραλλαγή ανησυχίας, ωστόσο η βρετανική Υπηρεσία Ασφάλειας Υγείας (UKSHA) παρακολουθεί την εξέλιξή του.

Και στην Ελλάδα τα πρώτα κρούσματα

Μετά την παραλλαγή «Κράκεν» του κορονοϊού, στη χώρα μας εντοπίστηκε και η παραλλαγή «Όρθρος» (ή αλλιώς CH.1.1), σύμφωνα με την εβδομαδιαία έκθεση του ΕΟΔΥ. Συγκεκριμένα έχει ανιχνευτεί σε 93 δείγματα.

Την ίδια ώρα έχουν καταγραφεί αύξηση εισαγωγών και διασωληνώσεων με κορονοϊό, καθώς επίσης και 186 θάνατοι.

Συνολικά από την εβδομάδα 40/2022 έως και την εβδομάδα 02/2023 νοσηλεύτηκαν 46 άτομα με γρίπη σε ΜΕΘ και καταγράφηκαν 12 θάνατοι ασθενών με εργαστηριακά επιβεβαιωμένη γρίπη. Επίσης καταγράφηκε αύξηση της θετικότητας του ιού RSV.

Δείτε εδώ αναλυτικά την έκθεση του ΕΟΔΥ

Τα στοιχεία του ΕΟΔΥ συνοπτικά

Γριπώδεις συνδρομές (ανεξαρτήτως παθογόνου)

• καταγράφηκε μείωση σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα στην κοινότητα
• η μείωση αφορούσε σε όλες τις ηλικιακές ομάδες

Ιός SARS-CoV2 – λοίμωξη COVID-19

• η θετικότητα στο σύνολο των ελεγχθέντων δειγμάτων μειώθηκε σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα
• ο αριθμός των εισαγωγών για COVID-19 παρουσίασε αύξηση
• ο αριθμός των νέων διασωληνώσεων παρουσίασε αύξηση
• ο αριθμός των ασθενών με λοίμωξη COVID-19 που νοσηλεύονται διασωληνωμένοι είναι 147
• καταγράφηκαν 186 θάνατοι με διάμεση ηλικία τα 84 έτη (εύρος 44-102)
• η υπο-παραλλαγή ΒΑ.5 εξακολουθεί να είναι η συχνότερη υπο-παραλλαγή της Όμικρον
• το ποσοστό της υπο-παραλλαγής BQ.1.1 αυξήθηκε σε σχέση με τις υπόλοιπες υπο-παραλλαγές του στελέχους ΒΑ.5
• μεταξύ των στελεχών BA.2, η συχνότερα αναγνωριζόμενη υπο-παραλλαγή είναι η BA.2.75 ακολουθούμενη από την υπο-παραλλαγή XBB
• η υπο-παραλλαγή XBB.1.5 έχει ανιχνευτεί συνολικά σε 7 δείγματα
• η υπο-παραλλαγή CH.1.1 της ΒΑ.2.75 έχει ανιχνευτεί σε 93 δείγματα (εβδομάδα 43-εβδομάδα 52)
• η επιτήρηση του ιικού φορτίου στα αστικά λύματα έδειξε αύξηση της κυκλοφορίας του ιού SARSCoV2 σε 5 από τις 7 περιοχές που ελέγχθηκαν

Ιός της γρίπης

• η θετικότητα για γρίπη στην κοινότητα παρουσίασε μείωση
• καταγράφηκαν 5 νέα σοβαρά κρούσματα εργαστηριακά επιβεβαιωμένης γρίπης τύπου Α, που αφορούσαν νοσηλευόμενους σε ΜΕΘ και 2 νέοι θάνατοι την εβδομάδα 02/2023
• συνολικά από την εβδομάδα 40/2022 έως και την εβδομάδα 02/2023 νοσηλεύτηκαν 46 άτομα με γρίπη σε ΜΕΘ και καταγράφηκαν 12 θάνατοι ασθενών με εργαστηριακά επιβεβαιωμένη γρίπη
• συνολικά από την εβδομάδα 40/2022 έως και την εβδομάδα 02/2023 ανιχνεύτηκαν 238 δείγματα
• θετικά για ιούς γρίπης, εκ των οποίων τα 235 (99%) ήταν στελέχη τύπου Α και τα 3 (1%) ήταν στελέχη τύπου Β
• από τα 228 στελέχη τύπου Α, τα 220 (96,5%) ταξινομήθηκαν στον υπότυπο Α(Η3Ν2) και 8 (3,5%)
• στον υπότυπο Α(Η1Ν1)pdm09

Αναπνευστικός συγκυτιακός ιός - RSV

• η θετικότητα παρουσίασε αύξηση σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα

Οι εκτιμήσεις του ΕΟΔΥ για την Ελλάδα

Η ταχύτητα με την οποία ο «Όρθρος» εξαπλώνεται στη Βρετανία, υποδεικνύει ότι, σε σχέση με άλλες υποπαραλλαγές της Όμικρον μπορεί να πλεονεκτεί, ωστόσο το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ECDC) δεν διαθέτει ενδείξεις ότι ο «Όρθρος» είναι πιο μεταδοτικός από άλλα στελέχη. Πρόκειται, σύμφωνα με την UKSHA, για ένα από τα στελέχη με τη μεγαλύτερη πιθανότητα να διαδεχθούν το στέλεχος BQ.1, το οποίο και επικρατεί σήμερα στη Βρετανία. Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του ΕΟΔΥ, πάντως, τα βρετανικά δεδομένα μπορεί να μην είναι ενδεικτικά για άλλες χώρες όπως η Ελλάδα, στην οποία κυριαρχεί αυτή τη στιγμή το στέλεχος ΒΑ.5.

Ο «Όρθρος», από την πρώτη του εμφάνιση τον Νοέμβριο, έφτασε, την 1η Ιανουαρίου, να αντιστοιχεί στο 23,1% των νέων κρουσμάτων στη Βρετανία. Σε ορισμένες περιοχές της χώρας, όπως υποδεικνύουν γενετικά δεδομένα, το CH.1.1 προκαλεί έως και το 100% των κρουσμάτων, σύμφωνα με τον Independent που επικαλείται μοντέλα του Ινστιτούτου «Σάνκγερ».

Όπως αναφέρει η UKSHA, ταυτόχρονα η εξάπλωση του στελέχους XBB.1.5, γνωστού ως «Kraken», παραμένει περιορισμένη στη Βρετανία, παρά τη μεγάλη εξάπλωση στις ΗΠΑ. Η Βρετανία, την εβδομάδα που τελείωσε στις 7 Ιανουαρίου, παρουσίασε μείωση κρουσμάτων κατά 28,5%, παρά το γεγονός ότι «όρθος» και «kraken» ενδέχεται να είναι πιο μεταδοτικά στελέχη. Κρούσματα της υποαπαλλαγής CH.1.1 έχουν καταγραφεί και σε Ιρλανδία, Πορτογαλία, Ισπανία, Γαλλία, Ελβετία, Λιχτενστάιν, Βέλγιο, Ολλανδία, Δανία, Νορβηγία, Γερμανία, Αυστρία, Φινλανδία, Σουηδία και Ισλανδία, σύμφωνα με το ECDC. Επίσης, έχει ανιχνευθεί σε ΗΠΑ, Καναδά, Ισραήλ, Ινδία, Ταϊλάνδη, Μαλαισία, Σιγκαπούρη, Νότια Κορέα, Ιαπωνία και Αυστραλία.