Υγεία|05.02.2024 15:49

Μπορεί κάποιος να «κολλήσει» Αλτσχάιμερ; Νέα μελέτη λέει πως γίνεται - Σε ποιες (σπάνιες) περιπτώσεις

Newsroom

Σύμφωνα με νέα μελέτη τα ευρήματα της οποίας δημοσιεύει ο Guardian, η νόσος Αλτσχάιμερ είναι πιθανό να «κολλήσει» μεταξύ ανθρώπων, σε σπάνια ιατρικά «ατυχήματα».

Οι ειδικοί τονίζουν ότι, εξακολουθούν να μην υπάρχουν στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι, το Αλτσχάιμερ, μπορεί να μεταδοθεί μεταξύ ανθρώπων κατά τη διάρκεια των καθημερινών δραστηριοτήτων ή της ρουτίνας τους.

Όπως αναφέρεται, παρότι πρόκειται για ιατρική πρακτική που δε χρησιμοποιείται πια, περιορισμένος αριθμός ανθρώπων που έλαβαν ανθρώπινη αυξητική ορμόνη από τους υποφυσιακούς αδένες αποθανόντων δοτών, προχώρησαν στην εμφάνιση πρώιμης έναρξης της νόσου Αλτσχάιμερ. Πιθανότατα αυτό συνέβη επειδή, οι ορμόνες που χρησιμοποιήθηκαν, έφεραν πρωτεΐνες που μετέδωσαν τη νόσο στον εγκέφαλο. Όπως, ωστόσο, επισήμανε ο καθηγητής, συν-συγγραφέας της μελέτης και διευθυντής της Μονάδας Prion του MRC, John Collinge, «δεν υπονοούμε επ’ ουδενί ότι μπορεί κανείς να κολλήσει Αλτσχάιμερ. Δεν είναι μεταδοτική νόσος με την έννοια που είναι οι ιογενείς ή βακτηριακές λοιμώξεις. Τα ευρήματα αφορούν αποκλειστικά σε ανθρώπους που κατά λάθος, εμβολιάστηκαν με ανθρώπινο ιστό ή εκχυλίσματα ανθρώπινου ιστού που περιέχουν τις εν λόγω πρωτεΐνες. Πρόκειται, ευτυχώς, για εξαιρετικά σπάνιες και ασυνήθιστες περιπτώσεις».

Ποιες είναι οι νόσοι Πράιον

Η ερευνητική ομάδα σημειώνει ότι, τα αποτελέσματα, ενισχύουν τη θεωρία πως, το Αλτσχάιμερ, έχει ομοιότητες με τις νόσους Πράιον (μεταδοτικές σπογγώδεις εγκεφαλοπάθειες), μεταξύ άλλων και στον μηχανισμό με τον οποίο οι εμπλεκόμενες πρωτεΐνες εξαπλώνονται στον εγκέφαλο.

Στις νόσους Πράιον, περιλαμβάνονται, η νόσος Creutzfeldt-Jakob (CJD), η ασθένεια kuru και η BSE (νόσος τρελών αγελάδων) ενώ προκαλούνται από κακοδιπλωμένες πρωτεΐνες που πολλαπλασιάζονται στον εγκέφαλο. Αυτές οι ασθένειες εμφανίζονται συνήθως αυθόρμητα, ωστόσο σπανιότερα μπορεί να προκύψουν από γενετική μετάλλαξη ή να μεταδοθούν μέσω μολυσμένου εγκεφαλικού ή νευρικού ιστού. Ο Collinge και οι συνεργάτες του αναφέρουν στο περιοδικό Nature Medicine, πως, μεταξύ 1959 και 1985, τουλάχιστον 1.848 ασθενείς στη Βρετανία έλαβαν ανθρώπινη αυξητική ορμόνη που εξήχθη από τους υποφυσιακούς αδένες αποθανόντων.

Η εν λόγω πρακτική, ωστόσο, απαγορεύτηκε το 1985, αφού προέκυψε ότι ορισμένοι ασθενείς πέθαναν στη συνέχεια από Creutzfeldt-Jakob, έχοντας μολυνθεί από ορμόνες που έφεραν τις πρωτεΐνες της νόσου.

Από τις 80 τέτοιες περιπτώσεις σε κάποιους ασθενείς διαπιστώθηκε, μετά θάνατον, ότι έφεραν στον εγκέφαλό τους μια πρωτεΐνη που ονομάζεται αμυλοειδές-β, που αποτελεί και χαρακτηριστικό γνώρισμα της νόσου Αλτσχάιμερ. Δεν ήταν σαφές ότι αν θα είχαν αναπτύξει συμπτώματα της νόσου Αλτσχάιμερ, ωστόσο άλλες έρευνες έδειξαν ότι, το αμυλοειδές-β, βρισκόταν σε ορισμένες από τις παρτίδες ορμονών. Οι εν λόγω ορμόνες ήταν αυτές που, με τη χορήγησή τους σε ποντίκια, προκάλεσαν νόσο παρόμοια με το Αλτσχάιμερ.

Τα ευρήματα αφορούσαν και τους 8 ασθενείς που παραπέμφθηκαν στην Εθνική Κλινική Prion μεταξύ 2017 και 2022. Όλοι τους έλαβαν ανθρώπινη αυξητική ορμόνη αποθανόντων, αλλά δεν έπασχαν από Creutzfeldt-Jakob. Πέντε από αυτούς παρουσίασαν συμπτώματα άνοιας τα οποία πληρούσαν τα κλινικά κριτήρια για το Αλτσχάιμερ ενώ, η έναρξη της νόσου παρουσιάστηκε όσο οι ασθενείς ήταν μόλις 38 ετών. Στις μαγνητικές τομογραφίες τριών από τους ασθενείς, τα ευρήματα συμφωνούσαν με τη διάγνωση ενώ, σε δύο περιπτώσεις, οι βιοδείκτες πληρούσαν τα κριτήρια για το Αλτσχάιμερ.

Αλτσχάιμερειδήσεις τώραασθενείς