Καρκίνος παχέος εντέρου: Συναγερμός για αύξηση περιστατικών σε νεότερες ηλικίες

Τη μεγαλύτερη αύξηση στους νεότερους ανθρώπους, στις ηλικίες κάτω των πενήντα ετών, παρουσιάζει τα τελευταία χρόνια ο καρκίνος του παχέος εντέρου, με το ποσοστό αυτής να κυμαίνεται στο 3%. Μετά από 15 χρόνια τα νέα περιστατικά καρκίνου του παχέος εντέρου και οι θάνατοι που οφείλονται σε αυτόν, θα σημειώσουν ετήσια αύξηση κατά 73% σε σχέση με σήμερα σε παγκόσμιο επίπεδο. Τα περιστατικά που καταγράφονται ετησίως θα φτάσουν στα 3,5 εκατομμύρια και οι θάνατοι στους 1,6 εκατομμύρια. Παγκοσμίως το 2023 διαγιγνώσθηκαν δύο εκατομμύρια νέα περιστατικά και 930.000 θάνατοι.

Τα παραπάνω δυσμενή στοιχεία παρέθεσε στο ethnos.gr ο καθηγητής Χειρουργικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και διευθυντής της Β' Προπαιδευτικής Χειρουργικής Κλινικής του πανεπιστημίου, Ιωάννης Γαλάνης, τονίζοντας ότι, δυστυχώς, για την Ελλάδα δεν έχουμε ακριβή στοιχεία.

«Στην Ελλάδα, δυστυχώς, σήμερα δεν υπάρχει κεντρικό σύστημα καταγραφής περιστατικών ασθενών με καρκίνο του παχέος εντέρου. Έχουν γίνει κάποιες προσπάθειες από το ΚΕΕΛΠΝΟ, για να δημιουργηθεί, αλλά δεν καρποφόρησαν. Τώρα γίνεται προσπάθεια από την Ελληνική Ογκολογική Εταιρεία αλλά ακόμα δεν έχουμε στοιχεία. Όσα στοιχεία δίνει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας για την Ελλάδα, βασίζονται σε γειτονικές χώρες, αφού, προφανώς, θεωρεί ότι είναι αντίστοιχη η εικόνα αλλά αυτό δεν είναι σωστό», αναφέρει στο ethnos.gr ο κ. Γαλάνης.

Ο ίδιος, προκειμένου να παρουσιάσει μία εικόνα για τον καρκίνο του παχέος εντέρου σήμερα, φέρνει ως παράδειγμα τις ΗΠΑ, με βάση έρευνα του 2023. Σύμφωνα με αυτήν, την περσινή χρονιά καταγράφηκαν στις ΗΠΑ 153.000 νέα περιστατικά και 52.550 θάνατοι. Από τα παραπάνω περιστατικά τα 19.550 αφορούσαν άτομα κάτω των πενήντα ετών. Στην ίδια ηλικιακή ομάδα οι θάνατοι έφτασαν τους 3.750.

Οι επιβαρυντικοί παράγοντες

Κατά τον κ. Γαλάνη, με βάση τα στατιστικά στοιχεία περισσότερο ευάλωτοι στον καρκίνο του παχέος εντέρου είναι οι άντρες και τα άτομα που ανήκουν στη μαύρη φυλή. Επίσης, κατά τον ίδιο, είναι διάφοροι οι επιβαρυντικοί παράγοντες για την εμφάνιση καρκίνου του παχέος εντέρου. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται η ηλικία, το οικογενειακό ιστορικό αλλά και το ατομικό ιστορικό, όπως, για παράδειγμα, να πάσχει κάποιος από φλεγμονώδη νόσο του εντέρου (π.χ. νόσος του Κρον). Επίσης, πολύ σημαντικό ρόλο παίζουν η δίαιτα που περιλαμβάνει πολλά λίπη και επεξεργασμένα κρέατα (π.χ. λουκάνικα) καθώς και η φτωχή δίαιτα σε φρούτα και λαχανικά. Μάλιστα, ο τελευταίος παράγοντας είναι το ίδιο επιβαρυντικός με το κάπνισμα, το αλκοόλ και την παχυσαρκία.

«Η πίεση και το στρες δημιουργούν φλεγμονές στον οργανισμό, που είναι καρκινογόνες και σχετίζονται άμεσα με τον κακό τρόπο ζωής. Τα μνημόνια και ο covid-19 ενίσχυσαν το στρες και κατά συνέπεια τον κακό τρόπο ζωής. Σταματούσαμε να αθλούμαστε και να τρώμε σωστά και δείξαμε ενδιαφέρον κυρίως για τα προς το ζειν και την εξόφληση των λογαριασμών. Ο κακός τρόπος ζωής είναι ακόμα πιο επικίνδυνος, όταν συνδυάζεται και με εξωγενείς παράγοντες, όπως τη μόλυνση της ατμόσφαιρας αλλά και τη χρήση φυτοφαρμάκων που προέρχονται από τρίτες χώρες, αφού υπάρχουν ενδείξεις ότι χρησιμοποιούνται γι' αυτά καρκινογόνες ουσίες», αναφέρει ο κ. Γαλαάνης.

Τα συμπτώματα

Σύμφωνα με τον καθηγητή Χειρουργικής του ΑΠΘ, όταν γίνουν έκδηλα τα συμπτώματα του καρκίνου του παχέος εντέρου, τότε είναι ήδη αργά για πολλούς ασθενείς. Βασικά συμπτώματα, σχετίζονται με την κένωση και τις διαφορές που παρουσιάζονται σε αυτήν σε σχέση με το παρελθόν. Για παράδειγμα, αν είναι συχνότερες οι δυσκοιλιότητες ή οι διάρροιες ή ακόμα και η εναλλαγή αυτών. Επίσης, ύποπτο είναι το γεγονός, όταν ο ασθενής αισθάνεται ότι δεν αδειάζει το έντερό του μετά από κένωση και βέβαια, όταν υπάρχει αιμορραγία στα κόπρανα. Σε πιο προχωρημένο στάδιο παρατηρείται κοιλιακό άλγος, απώλεια βάρους, κόπωση και πτώση αιματοκρίτη και σιδήρου.

«Όσο νεότερος σε ηλικία είναι ο ασθενής, τόσο δυσκολότερο είναι να αντιληφθεί αλλαγές στο σώμα του και τον οργανισμό του. Επίσης, στις νεότερες ηλικίες πολύ συχνά δεν υπάρχουν συμπτώματα σε πρώιμο στάδιο του καρκίνου παχέος εντέρου. Εκτός κι αν ο ασθενής παρουσιάσει αναιμία«, σημειώνει ο κ. Γαλάνης.

Τεστ για πρόληψη με κρατική μέριμνα

Κατά τον καθηγητή Χειρουργικής του ΑΠΘ, απαραίτητο, ώστε να προληφθούν πολλά περιστατικά αλλά και για να αντιμετωπιστούν πολλά σε πρώιμο στάδιο, είναι να υπάρχει κεντρικός έλεγχος και καθοδήγηση κυρίως στις επικίνδυνες πληθυσμιακές ομάδες, δηλαδή στα άτομα άνω των 50 ετών.

«Δεν πρέπει να περιμένουμε να πάρουν πρωτοβουλία για εξετάσεις από μόνα τους τα ευάλωτα άτομα. Πρέπει να υπάρχει μέριμνα του κράτους. Μπορεί να γίνει με κρατική πρωτοβουλία μαζικός έλεγχος ευάλωτων πληθυσμιακών ομάδων με τεστ ανίχνευσης αίματος στα κόπρανα, το οποίο έχει υψηλή ακρίβεια. Στη συνέχεια να παραπέμπεται ο ασθενής για εξετάσεις στο έντερο και αν υπάρχει πολύποδας να αφαιρεθεί αλλά και να ξεκινήσει η διαδικασία ίασης του καρκίνου, αν εντοπιστεί σε πρώιμο στάδιο. Αυτό είναι πολύ σημαντικό, πολύ φτηνό και πολύ εύκολο. Στην Ιταλία, την Ισπανία και άλλες χώρες διενεργούνται τέτοια τεστ», τονίζει ο κ. Γαλάνης.

Ο ίδιος επικαλείται πληροφορίες, σύμφωνα με τις οποίες η Ευρωπαϊκή Ένωση ετοιμάζεται να διαθέσει ένα πολύ σημαντικό ποσό για τη διενέργεια τεστ σε χώρες - μέλη της, που σήμερα δε διενεργούνται.

«Στην κλινική μας, που εδράζεται στο Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης, έχουμε έγκυρο ογκολογικό συμβούλιο, στο οποίο μπορεί να απευθυνθεί ο κάθε ασθενής και να πάρει μία ακόμα γνώμη», λέει ο κ. Γαλάνης.

Τέλος, ο ίδιος υπογραμμίζει ότι κολοσκόπηση για τον εντοπισμό του καρκίνου του παχέος εντέρου πρέπει να γίνεται οπωσδήποτε μετά από κάποια ηλικία και κυρίως όταν κάποιος έχει οικογενειακό ιστορικό.

«Η κολοσκόπηση στις ΗΠΑ συστήνεται να γίνεται στην ηλικία των 45 ετών και πάνω και στην Ευρώπη από 50 έτη και πάνω. Αν κάποιος αποδειχθεί από την εξέταση καθαρός, θα πρέπει να επαναλάβει την κολοσκόπηση μετά από 5-7 χρόνια. Όσοι έχουν συγγενείς Α' βαθμού με καρκίνο του παχέος εντέρου, θα πρέπει να κάνουν κολοσκόπηση από τα 40 έτη τους ή δέκα χρόνια πριν την ηλικία που εντοπίστηκε ότι ασθενεί ο συγγενής τους. Επίσης, μία αξονική κολογραφία, που γίνεται σε αξονικό τομογράφο, μπορεί να ανιχνεύσει κάτι και στη συνέχεια ο ασθενής να πάει για κολοσκόπηση», καταλήγει ο καθηγητής Χειρουργικής του ΑΠΘ.