Η επόμενη πανδημία μπορεί να ξεκινήσει από ένα σπήλαιο;

Έρευνα στο σπήλαιο Κιτούμ στην Κένυα, το οποίο φιλοξενεί μερικούς από τους πιο θανατηφόρους παθογόνους οργανισμούς που είναι γνωστοί στον άνθρωπο, κάνουν ερευνητές. Σύμφωνα με την Daily Mail οι επιστήμονες εκτιμούν πως το σπήλαιο έχει μετατραπεί σε «εκκολαπτήριο» ζωονοσογόνων ασθενειών.

Ο ιός Μάρμπουργκ

Το 1980, ένας Γάλλος μηχανικός που εργαζόταν σε ένα κοντινό εργοστάσιο ζάχαρης μολύνθηκε από τον ιό Μάρμπουργκ μετά από επίσκεψή του στο σπήλαιο Κιτούμ, το οποίο βρίσκεται μέσα στο ανενεργό ηφαίστειο στην καρδιά του Εθνικού Πάρκου Mount Elgon της Κένυας. Ο άνδρας πέθανε λίγες μέρες μετά σε νοσοκομείο του Ναϊρόμπι. Επτά χρόνια αργότερα, ένας μαθητής από τη Δανία που έκανε διακοπές με την οικογένειά του στην περιοχή, πέθανε αφού μολύνθηκε από έναν παρόμοιο ιό, ο οποίος σήμερα είναι γνωστός ως ιός Ravn.

Λόγω του αλατιού, του σπήλαιο προσελκύει διάφορα ζώα, όπως ελέφαντες, βουβάλια, αντιλόπες, λεοπαρδάλεις, ύαινες και νυχτερίδες και έχει μετατραπεί σε «εκκολαπτήριο» ζωονοσογόνων ασθενειών.

Το Ινστιτούτο Ιατρικής Έρευνας Λοιμωδών Νοσημάτων του Στρατού των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής (USAMRIID) ξεκίνησε μια αποστολή στο εν λόγω σπήλαιο μετά τα κρούσματα που εμφανίστηκαν τη δεκαετία του 1980, αλλά δυσκολεύτηκε να εντοπίσει το είδος που ήταν υπεύθυνο για τη διάδοση των θανατηφόρων παθογόνων στον άνθρωπο.

Όμως, πάνω από μια δεκαετία αργότερα, το RNA του ιού Μάρμπουργκ ανιχνεύθηκε σε μια φαινομενικά υγιή αιγυπτιακή νυχτερίδα (Rousettus aegyptiacus) που ανασύρθηκε από το σπήλαιο τον Ιούλιο του 2007. Τα αποθέματα του θανατηφόρου ιού ήταν παρόντα στο ήπαρ, τον σπλήνα και τον πνευμονικό ιστό της εγκύου θηλυκής νυχτερίδας.

Έκτοτε, έχουν ανιχνευθεί τεράστιες ποσότητες γονιδίων της ιντερφερόνης τύπου 1, καθώς και των λεγόμενων υποδοχέων κυττάρων «φυσικών δολοφόνων» σε αυτές τις νυχτερίδες. Είναι επίσης γνωστό, ότι οι νυχτερίδες «φιλοξενούν» στον οργανισμό τους πλήθος ιών χωρίς να νοσούν σοβαρά.

«Οι ερευνητές είχαν εξετάσει προηγουμένως μια σειρά από γονιδιώματα νυχτερίδων και δεν είχαν καταφέρει να εντοπίσουν παραδοσιακούς υποδοχείς κυττάρων φυσικών δολοφόνων», εξήγησε η μικροβιολόγος Στέφανι Πάβλιβιτς από το Πανεπιστήμιο της Βοστώνης.

Πώς μεταδίδεται ο ιός - Ποια είναι τα συμπτώματα

Ο ιός μπορεί να μεταδοθεί στον άνθρωπο από φρουτονυχτερίδες που ζουν στην κεντρική Αφρική. Μπορεί επίσης να μεταδοθεί μέσω άμεσης επαφής από άτομο σε άτομο. Αυτό περιλαμβάνει την επαφή με αίμα ή άλλα σωματικά υγρά ή αντικείμενα που έχουν μολυνθεί– όπως κλινοσκεπάσματα και ρούχα.

Ο ιός Μάρμπουργκ επωάζεται στους ανθρώπους από 2 έως 21 ημέρες πριν προκαλέσει συμπτώματα. Ωστόσο, τα προειδοποιητικά σημάδια, όταν εκδηλώνονται, αρχικά μοιάζουν με εκείνα άλλων τροπικών ασθενειών όπως ο Έμπολα και η ελονοσία. Οι ασθενείς εμφανίζουν υψηλό πυρετό, πονοκέφαλο, μυϊκούς πόνους και κακουχία. Συχνά, έχουν πόνο στην κοιλιά, κράμπες και οξεία διάρροια.

Πολλοί άνθρωποι αιμορραγούν από διάφορα σημεία του σώματος και πεθαίνουν οκτώ έως εννέα ημέρες μετά την εμφάνιση των συμπτωμάτων, λόγω της ακραίας απώλειας αίματος και του σοκ. Κατά μέσο όρο, ο ιός σκοτώνει τους μισούς από τους μολυσμένους, σύμφωνα με τον ΠΟΥ, αλλά τα πιο επικίνδυνα στελέχη του, έχουν σκοτώσει έως και το 88%. Σημειώνεται ότι δεν υπάρχει εμβόλιο για τον ιό.