Εξαπλώνεται στις αγελάδες η γρίπη των πτηνών: Πόσο ασφαλές είναι το γάλα;

Την ώρα που η γρίπη των πτηνών έχει ανιχνευθεί ευρέως σε παστεριωμένα γαλακτοκομικά προϊόντα στις Ηνωμένες Πολιτείες, αυξάνονται οι ανησυχίες σχετικά με την ασφάλεια κατανάλωσης παστεριωμένου και νωπού γάλακτος.

Το ξέσπασμα γρίπης των πτηνών σε αμερικανικά βοοειδή γαλακτοπαραγωγής τις τελευταίες εβδομάδες δεν έχει δείξει σημάδια επιβράδυνσης με εννέα αμερικανικές πολιτείες να αναφέρουν αγελάδες μολυσμένες με τον ιό H5N1. Παρόλο που ο ιός συνήθως δεν μεταπηδά από τις αγελάδες στον άνθρωπο, τον Απρίλιο ένας εργαζόμενος σε φάρμα στο Τέξας βρέθηκε θετικός στη γρίπη των πτηνών.

Υπολείμματα του ιού της γρίπης των πτηνών (H5N1) έχουν βρεθεί στο 20% των δειγμάτων παστεριωμένου γάλακτος στις Ηνωμένες Πολιτείες.  Η παστερίωση είναι μια διαδικασία θέρμανσης που χρησιμοποιείται για τη θανάτωση παθογόνων μικροοργανισμών όπως ο ιός H5N1, αφήνοντας πίσω μη μολυσματικά, «ανενεργά» υπολείμματα θραύσματα του ιού.

Είναι το παστεριωμένο γάλα ασφαλές;

Σε μια αρχική μελέτη, ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) εξέτασε 297 εμπορικά γαλακτοκομικά προϊόντα από 38 πολιτείες και ανίχνευσε ιικά σωματίδια της γρίπης των πτηνών υψηλής παθογονικότητας (HPAI) σε ένα στα πέντε δείγματα. «Αυτό υποδηλώνει ότι η μόλυνση από HPAI στις αγελάδες γαλακτοπαραγωγής ήταν πιο διαδεδομένη από ό,τι είχε εκτιμηθεί προηγουμένως» έγραψε ο FDA στα πορίσματά του.

Καθώς όμως η παστερίωση καταστρέφει τους ιούς αφήνοντας πίσω τους κάποια υπολείμματα όπως το DNA ή κομμάτια του πρωτεϊνικού περιβλήματος, το επόμενο βήμα ήταν να διαπιστωθεί αν αυτά τα ιικά σωματίδια ήταν ενεργά και μολυσματικά ή απλώς ανενεργά «θραύσματα». Ο οργανισμός χρησιμοποίησε δοκιμές εμβολιασμού με αυγά για να το διαπιστώσει. Οι δοκιμές ήταν αρνητικές, υποδεικνύοντας ότι δεν υπήρχαν ενδείξεις ζωντανού ιού της γρίπης των πτηνών H5N1 στο παστεριωμένο γάλα. «Αυτό απέδειξε περίτρανα ότι η συνήθης παστερίωση αδρανοποιεί την επιρροή όταν το νωπό γάλα υφίσταται επεξεργασία», κατέληξε ο οργανισμός.

Τι γίνεται με το νωπό γάλα

Μέχρι σήμερα, δεν έχουν αναφερθεί περιπτώσεις ανθρώπων που να έχουν προσβληθεί από γρίπη των πτηνών από νωπό γάλα. Μόνο 27 πολιτείες επιτρέπουν την πώληση νωπού γάλακτος και είναι παράνομη η πώληση νωπού γάλακτος πέρα από τα σύνορα των πολιτειών.

Ωστόσο, το νωπό γάλα μπορεί να περιέχει μια ποικιλία παθογόνων μικροοργανισμών που προκαλούν ασθένειες, όπως η Listeria και το E.coli. Στις 29 Απριλίου, το Τμήμα Γεωργίας και Αγορών της Πολιτείας της Νέας Υόρκης εξέδωσε προειδοποίηση προς τους κατοίκους της κομητείας Schuyler της Νέας Υόρκης, αφού ένα άτομο αρρώστησε μετά την κατανάλωση νωπού γάλακτος από τοπικό γαλακτοκομείο. Το νωπό γάλα βρέθηκε μολυσμένο με καμπυλοβακτηρίδιο, ένα βακτήριο που μπορεί να προκαλέσει διάρροια, κράμπες στο στομάχι και πυρετό.

Οι συναγερμοί αυτοί είναι συνηθισμένοι, λέει ο Jeremy Luban, μοριακός βιολόγος στο Πανεπιστήμιο της Μασαχουσέτης, ο οποίος μελετά την αλληλεπίδραση μεταξύ των ανθρώπινων κυττάρων και των θανατηφόρων παθογόνων μικροοργανισμών. Το νωπό γάλα, εξ ορισμού, δεν περνάει από κανενός είδους διαδικασία θέρμανσης για την παστερίωσή του. Όσον αφορά ειδικά τη γρίπη των πτηνών, είναι πολύ νωρίς για να προσδιοριστεί ο κίνδυνος, λέει ο Luban.

«Είναι δύσκολο να σχηματίσουμε μια ευρύτερη εικόνα, επειδή υπάρχει έλλειψη πληροφοριών", λέει, αναφερόμενος στον τρόπο με τον οποίο ο ιός μετακινείται μεταξύ των ειδών. "Δεν έχουμε ξαναδεί κάτι τέτοιο στο παρελθόν».