ΗΠΑ: Αναπτύσσεται φάρμακο που επιτίθεται στα καρκινικά κύτταρα χωρίς να βλάπτει τα υγιή

Ερευνητές με επικεφαλής επιστήμονες του NYU Langone Health και του Κέντρου Καρκίνου Perlmutter στη Νέα Υόρκη, αναπτύσσουν ένα πειραματικό φάρμακο που στοχεύει μια μεταλλαγμένη καρκινική πρωτεΐνη που ονομάζεται HER2, χωρίς να βλάπτει τα υγιή κύτταρα.

Αν και είναι ακόμη στα αρχικά στάδια, οι ερευνητές εκτιμούν ότι αυτή η τεχνική θα μπορούσε να αλλάξει τα δεδομένα για την ανάπτυξη θεραπειών για καρκινοπαθείς με μεταλλάξεις HER2, καθώς ελπίζουν ότι θα προκαλεί ελάχιστες παρενέργειες.

«Θέλαμε να δημιουργήσουμε ένα αντίσωμα που θα μπορεί να αναγνωρίζει μια μόνο αλλαγή στα δομικά στοιχεία των 600 αμινοξέων που συνθέτουν το εκτεθειμένο μέρος της πρωτεΐνης HER2, κάτι που είναι πολύ δύσκολο», δήλωσε ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Σόχεϊ Κόιντε, καθηγητής στο Τμήμα Βιοχημείας και Μοριακής Φαρμακολογίας στο NYU Grossman School of Medicine και μέλος του Κέντρου Καρκίνου Perlmutter.

«Το γεγονός ότι μπορέσαμε να ανιχνεύσουμε τη διαφορά ενός μόνο αμινοξέος τόσο καθαρά, μας εξέπληξε» σημείωσε.

Η πρωτεΐνη HER2 εμφανίζεται στις επιφάνειες πολλών τύπων κυττάρων και προάγει φυσιολογικά την ανάπτυξη, τον διαχωρισμό και την επιδιόρθωση των κυττάρων. Η συγκεκριμένη πρωτεΐνη παίζει επίσης ρόλο στην ανάπτυξη ορισμένων καρκίνων, όπως αυτός του μαστού, σύμφωνα με το Interesting Engineering.

Διάσωση υγιών κυττάρων

Στη μελέτη, η οποία δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Nature Chemical Biology», οι ερευνητές περιγράφουν πώς αξιοποίησαν τη νέα τεχνική πρωτεϊνικής μηχανικής για να αναπτύξουν αντισώματα που αναγνωρίζουν μόνο τη μεταλλαγμένη HER2. Σε μια διαδικασία που μιμείται την ανάπτυξη φυσικών αντισωμάτων, οι ερευνητές υπέβαλαν αντισώματα σε πολλαπλούς γύρους μετάλλαξης και επιλογής, αναζητώντας παραλλαγές που μπορούσαν να αναγνωρίσουν τη μεταλλαγμένη αλλά όχι τη φυσιολογική HER2. Με τη βοήθεια ενός κρυοηλεκτρονικού μικροσκοπίου, διαπιστώθηκε πως τα νέα αντισώματα αλληλεπιδρούσαν με την HER2 χωρικά, επιτρέποντας στην ομάδα να βελτιώνει συνεχώς τα σχέδια αντισωμάτων.

Ωστόσο, η επιλεκτική αναγνώριση της μεταλλαγμένου HER2 ήταν μόνο μέρος της ανάπτυξης μιας αποτελεσματικής θεραπείας για τον καρκίνο, καθώς τα αντισώματα πρέπει να συνεργαστούν με το ανοσοποιητικό σύστημα για να σκοτώσουν τα καρκινικά κύτταρα. Για να εξασφαλίσουν την καταστροφή των καρκινικών κυττάρων, οι ερευνητές μετέτρεψαν το αντίσωμά τους σε ένα συγκεκριμένο T cell engager, ένα μόριο το οποίο συνδέει το αντίσωμα που στοχεύει τη μεταλλαγμένη HER2 με ένα άλλο αντίσωμα που ενεργοποιεί τα Τ κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος.

Ελάχιστες οι παρενέργειες

Τα πειράματα έδειξαν ότι αυτή η μέθοδος σκότωσε μεταλλαγμένα καρκινικά κύτταρα HER2, χωρίς να πειράξει τα φυσιολογικά. Όταν η θεραπεία δοκιμάστηκε σε ποντίκια με όγκους που έφεραν τη μετάλλαξη HER2, διαπιστώθηκε σημαντική μείωση της ανάπτυξης των όγκων. 

Η θεραπεία επίσης δεν προκάλεσε απώλεια βάρους ή ορατή ασθένεια στα ποντίκια, γεγονός που υποδηλώνει ότι είχε ελάχιστες παρενέργειες στα ζώα.