Σοβαρές ελλείψεις στην ανακουφιστική φροντίδα στην Ελλάδα

Τα πρώτα αποτελέσματα του προγράμματος για την κατάρτιση «Εθνικής Στρατηγικής για την Ανακουφιστική Φροντίδα» που υλοποιεί το υπουργείο Υγείας, παρουσιάστηκαν σήμερα από τον υπουργό Υγείας.

Ο Ανδρέας Ξανθός εξήγησε ότι το υπουργείο Υγείας σε συνεργασία με το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ), ανέλαβαν για πρώτη φορά μια τέτοια πρωτοβουλία, για την υποστήριξη ενός προγράμματος με σκοπό τη διαμόρφωση εθνικής στρατηγικής για το ευαίσθητο αυτό θέμα.

Η ανακουφιστική φροντίδα είναι μια προσέγγιση με σκοπό τη διασφάλιση της ποιότητας ζωής των ασθενών που πάσχουν από απειλητικές για τη ζωή ασθένειες (ογκολογικές, εκφυλιστικές παθήσεις, χρόνιες οργανικές ανεπάρκειες, σοβαρά λοιμώδη, μεταβολικά ή περιγεννητικά νοσήματα, συνοσηρότητα/ ασθενικότητα λόγω προχωρημένης ηλικίας), μέσω της πρόληψης και της ανακούφισης του πόνου και άλλων σωματικών, ψυχοκοινωνικών και πνευματικών προβλημάτων.

Η ανακουφιστική φροντίδα δεν αφορά μόνο το τελικό στάδιο της νόσου αλλά έχει να κάνει και με τη φροντίδα που παρέχεται καθ' όλη τη διάρκεια εξέλιξης της ασθένειας. Επίσης, διασφαλίζει την υποστήριξη της οικογένειας και των λοιπών οικείων προσώπων των ασθενών τόσο κατά τη διάρκεια της νόσου, όσο και κατά την περίοδο του πένθους.

Το πρώτο στάδιο του εν λόγω προγράμματος ήταν η κατάρτιση της μελέτης σκοπιμότητας, η οποία εξετάζει την ανάγκη για ανακουφιστική φροντίδα στην Ελλάδα, αξιολογεί τις δυνατότητες παροχής της στη χώρα και υποβάλλει συστάσεις-προτάσεις για να ξεπεραστούν τα εμπόδια για τη δημιουργία σχετικών υπηρεσιών.

Στην παρούσα έκθεση, όπως είπε ο Α.Ξανθός, υπολογίζεται ότι 120,000 έως 135,000 ασθενείς και οι οικογένειές τους χρειάζονται υπηρεσίες ανακουφιστικής φροντίδας ετησίως. Η συντριπτική πλειονότητα των ασθενών αυτών (>95%) θα μπορούσαν να λαμβάνουν ανακουφιστική φροντίδα στο περιβάλλον του σπιτιού τους και μόνο το 3,5%  χρήζει νοσηλείας ανά πάσα στιγμή.

Με βάση τα παραπάνω στοιχεία, υπολογίζεται ότι χρειάζονται περίπου 500 κλίνες για τη νοσηλεία ασθενών, ενώ για να ανταποκριθεί το δημόσιο σύστημα υγείας στις σημερινές ανάγκες της κατ' οίκον φροντίδας θα πρέπει να συσταθούν περίπου 300 ομάδες, με την καθεμία να εξυπηρετεί 50 ασθενείς.

Όπως έγινε γνωστό, στη χώρα μας λειτουργούν τρία προγράμματα εξειδικευμένης ανακουφιστικής φροντίδας, τα οποία εξυπηρετούν ετησίως περί τους 600 ασθενείς. Επιπλέον, υπάρχουν 40 ογκολογικές κλινικές και 57 ιατρεία πόνου σε δημόσια νοσοκομεία, ορισμένα εκ των οποίων παρέχουν υπηρεσίες γενικής ανακουφιστικής φροντίδας.

Επίσης, υπάρχει και ένα πρόγραμμα εξειδικευμένης κατ' οίκον ανακουφιστικής φροντίδας υπό ανάπτυξη, αλλά είναι ξεκάθαρο, όπως είπαν και οι ειδικοί πως οι σημερινές δομές παροχής της αναγκαίας φροντίδας δεν επαρκούν.

Η μελέτη σκοπιμότητας αποτυπώνει 19 σοβαρά προβλήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν και για το λόγο αυτό έχουν καταθέτει σαράντα 40 προτάσεις προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος της αναβάθμισης/βελτίωσης των παρεχόμενων υπηρεσιών Ανακουφιστικής Φροντίδας στην Ελλάδα.

Τη μελέτη συνέταξε η Εθνική Επιτροπή για την Ανακουφιστική Φροντίδα, η οποία συστήθηκε με Υπουργική Απόφαση και στελεχώνεται από 15 διακεκριμένες προσωπικότητες από τον χώρο της ανακουφιστικής φροντίδας, στελέχη του υπουργείου και ειδικούς εμπειρογνώμονες. Επίσης, τις εργασίες της επιτροπής υποστηρίζει ο κ. Stephen Connor, εκτελεστικός διευθυντής της Παγκόσμιας Ένωσης Υπηρεσιών Ανακουφιστικής Φροντίδας.

Η μελέτη ολοκληρώθηκε τον περασμένο Φεβρουάριο και η Εθνική Επιτροπή για την Ανακουφιστική Φροντίδα έχει ήδη αρχίσει τις εργασίες της για την κατάρτιση της πενταετούς «Εθνικής Στρατηγικής για την Ανακουφιστική Φροντίδα» στην Ελλάδα (2020-2025) η οποία θα ολοκληρωθεί τον Οκτώβριο του 2019. Στη συνέχεια θα ξεκινήσει η υλοποίηση της εγκεκριμένης εθνικής στρατηγικής.