Το αγκάθι των 55 εκατ. κρατά κλειδωµένο το λουκέτο στα διαγνωστικά κέντρα

Βρίσκονται σε κάθε γειτονιά και παρέχουν πρωτοβάθµια φροντίδα υγείας σε όλους τους ασθενείς. Απασχολούν περίπου 15.000 άτοµα, γεγονός που σηµαίνει ότι καλύπτουν σηµαντικό κοµµάτι της απασχόλησης. Ταυτόχρονα, παρότι τα καταστήµατά τους είναι ανοιχτά πρωί, µεσηµέρι, βράδυ, βρίσκονται στο χείλος της οικονοµικής καταστροφής. Ο λόγος για τα διαγνωστικά εργαστήρια και κέντρα που καθηµερινά εξυπηρετούν χιλιάδες συµπολίτες µας οι οποίοι µπορεί να χρειάζονται από µια απλή εξέταση αίµατος µέχρι απεικονιστικές εξετάσεις. Παρά την ολοήµερη λειτουργία τους, τα τελευταία χρόνια πνίγονται από τα χρέη, γεγονός που οδηγεί τον κλάδο σε σύγκρουση µε το υπουργείο Υγείας και τον ΕΟΠΥΥ, αλλά και σε προαναγγελίες για επ’ αόριστον κινητοποιήσεις από 10 Ιουνίου. Για πρώτη φορά στην ιστορία του ΕΟΠΥΥ από το 2011 ο κλάδος φαίνεται ανυποχώρητος, αφού τα υπέρογκα χαράτσια (clawback - rebate) συρρικνώνουν το εισόδηµά των επαγγελµατιών τουλάχιστον κατά 70% – γεγονός που σηµαίνει, όπως οι ίδιοι οι εκπρόσωποι του κλάδου επισηµαίνουν, ότι αργά ή γρήγορα ή θα βάλουν λουκέτο ή οι εργαστηριακοί γιατροί θα αναγκαστούν να µεταναστεύσουν. Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υγείας επιχείρησε να γεφυρώσει το χάσµα, αλλά τα λεφτά είναι πολλά.

Aλλωστε, µόνο για το 2018 οι εργαστηριακοί γιατροί και τα διαγνωστικά κέντρα καλούνται να πληρώσουν κοντά στα 110 εκατ. ευρώ. Τα πρώτα 55 εκατ. ευρώ έχουν ήδη ενταλµατοποιηθεί, ενώ η µάχη δόθηκε για να παραγραφούν τα άλλα 55 εκατ. ευρώ του β’ εξαµήνου του 2018. Μάλιστα, ο υπουργός Υγείας παραδέχτηκε ότι είναι δυσβάστακτο το clawback (σ.σ.: υποχρεωτικές επιστροφές χρηµάτων µε την υπέρβαση της προϋπολογισθείσας δαπάνης). Παρ’ όλα αυτά, η δηµοσιονοµική στενότητα δεν αφήνει πολλά περιθώρια.

Σύµφωνα µε τα στοιχεία των γιατρών του ΕΟΠΥΥ, το clawback για τις διαγνωστικές εξετάσεις από το 2013 έως 2015 άγγιξε τα 407 εκατ. ευρώ, ενώ για τις ιατρικές πράξεις τα 23 εκατ. ευρώ. Για το διάστηµα 2016-2017 οι κλινικοεργαστηριακοί γιατροί και τα διαγνωστικά κέντρα κατέβαλαν 104 εκατ. ευρώ και 30 εκατ. για ιατρικές πράξεις, ενώ για το 2018 το clawback για τις διαγνωστικές εξετάσεις υπολογίζεται κοντά στα 100 εκατ. ευρώ και 20 εκατ. ευρώ για τις ιατρικές πράξεις, όσο δηλαδή πλήρωναν για δύο χρόνια. Τα τελευταία χρόνια οι υποχρεωτικές επιστροφές (clawback) έχουν αυξηθεί κατακόρυφα, γεγονός που σηµαίνει ότι, ενώ πραγµατοποιούνται οι διαγνωστικές εξετάσεις, τα εργαστήρια και τα κέντρα δεν πληρώνονται γι’ αυτές. Είναι ενδεικτικό ότι το ποσοστό του για τις αξονικές και τις µαγνητικές τοµογραφίες από 17,90% το 2017 αυξήθηκε στο 31,40% το 2018 (µεταβολή 75%). Οι εργαστηριακές εξετάσεις χτύπησαν ρεκόρ µεταβολής, αφού από 4,46% το 2017 ανέβηκαν στο 18,92% (µεταβολή 324%)!

Εκτός αυτού, η Ενωση Ιατρών ΕΟΠΥΥ (ΕΝΙ-ΕΟΠΥΥ) επισηµαίνει ότι, πέρα από αυτά τα ποσά, υπολογίζεται ότι έχουν παρακρατηθεί πάνω από 2 δισ. ευρώ για rebate-έκπτωση όγκου από τον ΕΟΠΥΥ σε µια εξαετία. Η κατάσταση µε τις υποχρεωτικές εκπτώσεις θεωρείται πια από πολλούς επαγγελµατίες ασύµφορη, γι’ αυτό εδώ και καιρό ιατρικοί σύλλογοι συγκεντρώνουν εξουσιοδοτήσεις µελών τους προκειµένου να προβούν σε καταγγελία της όποιας άτυπης «Σύµβασης για εκτέλεση παρακλινικών εξετάσεων» µε τον ΕΟΠΥΥ, καθώς και στη διαπραγµάτευση και τη συµφωνία νέων όρων συλλογικής σύµβασης χωρίς clawback.

«Ψαλίδι» κάθε χρόνο

Αλλωστε, κάθε χρόνο ο προϋπολογισµός του ΕΟΠΥΥ, αντί να αυξηθεί µε βάση τις ανάγκες, µειώνεται. Να σηµειωθεί ότι πρόσφατα η κυβέρνηση απάλλαξε µεγάλες κοινωνικές οµάδες από τη συµµετοχή του 15% στις διαγνωστικές εξετάσεις, χωρίς όµως να φροντίσει να αυξήσει και τον προϋπολογισµό του ΕΟΠΥΥ.

Μέσα σε όλα αυτά, στα µέσα της περασµένης χρονιάς, µε απόφαση του αναπληρωτή υπουργού Υγείας Παύλου Πολάκη, αφαιρέθηκαν από τον προϋπολογισµό του ΕΟΠΥΥ για τις εργαστηριακές εξετάσεις βιολογικών υλικών (αίµα κ.λπ.) 6 εκατ. ευρώ. Και ενώ το κονδύλι του ΕΟΠΥΥ προέβλεπε για εξετάσεις βιολογικών υλικών 200 εκατ. ευρώ, στα µέσα της χρονιάς αυτό περιορίστηκε στα 194 εκατ. ευρώ. Αντίστοιχα και για τις αξονικές και µαγνητικές, για τις οποίες τα κονδύλια που είχαν υπολογισθεί στις αρχές του 2018 ήταν 76 εκατ. ευρώ, αλλά µειώθηκαν στα 73 εκατ. ευρώ.

Για το 2019, το υπουργείο Υγείας και ο ΕΟΠΥΥ έχουν εγγράψει στον προϋπολογισµό του ΕΟΠΥΥ 366 εκατ. ευρώ για διαγνωστικές εξετάσεις, κατά 9 εκατ. ευρώ περισσότερα από το 2018 που ήταν 357 εκατ. ευρώ. Βέβαια, τα επιπλέον αυτά 9 εκατ. ευρώ δεν επαρκούν για να καλύψουν τις υποχρεωτικές εκπτώσεις και τις επιστροφές του κλάδου, που κινούνται στα 110 εκατ. ευρώ.