Μια έγκυος ή ένα νεογέννητο κάπου στον κόσμο πεθαίνουν κάθε 11 δευτερόλεπτα

Σύμφωνα με τη UNICEF και τον Παγκόσμιο οργανισμό υγείας (ΠΟΥ), από το 2000, έχουν μειωθεί τα ποσοστά νεογνικής – περιγεννητικής θνησιμότητας στο μισό και τα ποσοστά μητρικής θνησιμότητας κατά το ένα τρίτο, κυρίως λόγω της βελτιωμένης πρόσβασης σε προσιτές και ποιοτικές υπηρεσίες υγείας. «Η Ελλάδα δίνει το καλό παράδειγμα και είναι πρωταγωνίστρια στα χρόνια της οικονομικής κρίσης, με μόλις 3 μητρικούς θανάτους ανά 100.000 γέννες ζώντων νεογνών στην Παγκόσμια κατάταξη του 2015» δηλώνει ο Δρ. Γιώργος-Μάριος Μακρής, MD, PhD, MSc, Μαιευτήρας- Γυναικολόγος, Ειδικός Γυναικολόγος-Ογκολόγος πιστοποιημένος από την Ευρωπαϊκή Εταιρεία Γυναικολόγων Ογκολόγων (ESGO) και Διευθυντής Γυναικολόγος στην Ευρωκλινική Αθηνών.

Παρ’ όλα αυτά, 6,2 εκατομμύρια παιδιά κάτω των 15 ετών πέθαναν το 2018, και πάνω από 290.000 γυναίκες έχασαν τη ζωή τους λόγω περιγεννητικών επιπλοκών το 2017. Από το σύνολο των θανάτων αυτών των παιδιών, 5,3 εκατομμύρια σημειώθηκαν κατά τα πρώτα 5 έτη, με σχεδόν τα μισά από αυτά τον πρώτο μήνα της ζωής τους.

Οι γυναίκες και τα νεογέννητα είναι πιο ευάλωτα κατά τη διάρκεια του τοκετού και αμέσως μετά από αυτόν. Yπολογίζεται ότι 2,8 εκατομμύρια έγκυοι και νεογνά πεθαίνουν κάθε χρόνο ή 1 κάθε 11 δευτερόλεπτα, κυρίως από συμβάματα που μπορεί να προληφθούν.

Στα παιδιά με τον υψηλότερο κίνδυνο να πεθάνουν τον πρώτο μήνα περιλαμβάνονται τα πρόωρα ή τα λιποβαρή, αυτά που έχουν επιπλοκές κατά τον τοκετό, συγγενείς ανωμαλίες ή λοιμώξεις. Το 1/3 των θανάτων συμβαίνουν την πρώτη εβδομάδα και σχεδόν τα 3/4 μόνο την πρώτη εβδομάδα.

Σύμφωνα με δήλωση της Henrietta Fore, εκτελεστικού διευθυντή της UNICEF, ενώ για όλο τον κόσμο η γέννηση είναι μια χαρούμενη περίσταση, για κάποιους κάθε 11 δευτερόλεπτα, η γέννηση καταλήγει σε οικογενειακή τραγωδία . «Ένα εξειδικευμένο ζευγάρι χεριών που βοηθά τις μητέρες και τα νεογέννητα στη διάρκεια του τοκετού, μαζί με καθαρό νερό, επαρκή διατροφή, βασικά φάρμακα και εμβόλια, μπορεί να κάνει τη διαφορά μεταξύ ζωής και θανάτου».

Τα ποσοστά αυτά εκτιμώνται υψηλότερα στις αναπτυσσόμενες χώρες όπως στην υποσαχάρια Αφρική που τα επίπεδα των μητρικών θανάτων είναι περίπου 50 φορές υψηλότερα για τις γυναίκες, ενώ τα μωρά τους έχουν 10 φορές περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν στον πρώτο μήνα της ζωής, σε σύγκριση με χώρες υψηλού εισοδήματος. Η υποσαχάρια Αφρική και η Νότια Ασία αντιπροσωπεύουν περίπου το 80% των παγκόσμιων θανάτων μητέρων και παιδιών και αυτό φαίνεται να οφείλεται στα αδύναμα συστήματα υγείας που εμποδίζουν τις γυναίκες και τα παιδιά να έχουν πρόσβαση σε βασικές παροχές υγείας.

Ο κόσμος έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο στη μείωση της περιγεννητικής θνησιμότητας. Από το 1990, υπήρξε μια μείωση 56% των θανάτων των παιδιών κάτω των 15 ετών (από 14,2 εκατομμύρια θανάτους σε 6,2 εκατομμύρια το 2018).

Από το 2000 έως το 2017, το ποσοστό μητρικής θνησιμότητας μειώθηκε κατά 38%. Η Νότια Ασία έχει πραγματοποιήσει τις μεγαλύτερες βελτιώσεις στην επιβίωση της μητέρας με σχεδόν 60% μείωση του ποσοστού μητρικής θνησιμότητας από το 2000.

Η Λευκορωσία, το Μπαγκλαντές, η Καμπότζη, το Καζακστάν, το Μαλάουι, το Μαρόκο, η Μογγολία, η Ρουάντα, το Ανατολικό Τιμόρ και η Ζάμπια είναι μερικές από τις χώρες που έχουν αναπτύξει σημαντική πρόοδο όσον αφορά στη μείωση της παιδικής και μητρικής θνησιμότητας επενδύοντας στο εργατικό δυναμικό υγείας, εισάγοντας δωρεάν φροντίδα για εγκύους και παιδιά και υποστηρίζοντας τον οικογενειακό προγραμματισμό.

Ο παγκόσμιος στόχος πλέον είναι ως το 2030 να μειωθεί:

• το παγκόσμιο ποσοστό μητρικής θνησιμότητας (MMR) σε λιγότερο από 70 ανά 100.000 γεννήσεις ζώντων
• το παγκόσμιο ποσοστό νεογνικής θνησιμότητας σε τουλάχιστον 12 ανά 1000 γεννήσεις και το ποσοστό θνησιμότητας παιδιών < 5 ετών σε τουλάχιστον 25 ανά 1000 γεννήσεις ζώντων.

Το 2018 ήδη 121 χώρες έχουν επιτύχει αυτά τα ποσοστά, ενώ από τις υπόλοιπες 74 χώρες, οι 53 πρέπει να κάνουν αλματώδη πρόοδο για να επιτύχουν τους στόχους αυτούς.