Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου: Πρώτη αιτία θανάτου στην Ελλάδα

Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου (World Cancer Day) η σημερινή και στόχος είναι η αποτροπή μέσω της ενημέρωσης και της ευαισθητοποίησης εκατομμυρίων θανάτων σε ολόκληρο τον κόσμο. Η Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου καθιερώθηκε από τις 4 Φεβρουαρίου του 2000, όταν στην Παγκόσμια Διάσκεψη της Νέας Χιλιετίας κατά του Καρκίνου, στο Παρίσι και αποτελεί πρωτοβουλία της Ένωσης για τον Διεθνή Έλεγχο του Καρκίνου (Union for International Cancer Control).

Το φετινό μήνυμα της Παγκόσμιας Ημέρας κατά του Καρκίνου 2020 είναι το «Είμαι και Μπορώ» και εμπίπτει στην τριετή εκστρατεία 2019-2021, ενώ αποσκοπεί στην ενδυνάμωση και ενθάρρυνση των μελών της Κοινωνίας των Πολιτών να δεσμευτούν προσωπικά ότι θα αναλάβουν δράση, αφού οι ενέργειες του σήμερα επηρεάζουν το μέλλον.

Σημειώνεται πως σύμφωνα με τα επίσημα δεδομένα, κάθε χρόνο 9,6 εκ. άνθρωποι πεθαίνουν από καρκίνο, καθιστώντας τη νόσο τη δεύτερη αιτία θανάτου ανά τον κόσμο, ενώ οι ειδικοί επισημαίνουν πως τουλάχιστον το ένα τρίτο των κοινών καρκίνων μπορούν να προληφθούν.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO): «Η έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου σώζει ζωές και μειώνει τα έξοδα θεραπείας. Δυστυχώς, πολλά περιστατικά καρκίνου διαγιγνώσκονται πολύ αργά, ακόμη και σε χώρες με προηγμένα συστήματα υγείας, καθιστώντας δυσκολότερη την επιτυχία της θεραπείας. Αυτό οδηγεί πολλούς ασθενείς σε ταλαιπωρία και πρόωρο θάνατο».

Ο τομέας του εθελοντισμού έχει έντονη και σημαντική συμβολή στην καταπολέμηση του καρκίνου, αναφέρει ο Επίτροπος Εθελοντισμού και Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων Γιάννης Γιαννάκης σε μήνυμά του για την Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου που είναι η 4η Φεβρουαρίου. Είκοσι χρόνια συμπληρώνονται φέτος από την καθιέρωση της Παγκόσμιας Ημέρας Κατά του Καρκίνου (4 Φεβρουαρίου) από την Διεθνή Ένωση για τον Έλεγχο του Καρκίνου UICC. Το σύνθημα #IAmAndIWill#, ΕίμαιΚαιΘαΚάνω καλεί την παγκόσμια ογκολογική κοινότητα, αλλά και όλη την κοινωνία, σε μία ατομική και ταυτόχρονα συλλογική δέσμευση για ανάληψη δράσης και παρέμβαση με σκοπό την αποτελεσματική αντιμετώπιση και τον έλεγχο του καρκίνου.

«Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα για τον Καρκίνο»

Ταυτόχρονα σήμερα θα ανακοινωθεί το «Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα για τον Καρκίνο», το οποίο σε συνδυασμό με την πολιτική έρευνας και τεχνολογίας «Αποστολή Καρκίνος», θα αποτελέσουν τους πυλώνες στους οποίους θα στηριχθεί η στρατηγική αντιμετώπιση του καρκίνου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με την επίσημη συμμετοχή των εκπροσώπων των ογκολογικών ασθενών ως ισότιμων εταίρων.

Με δεδομένο ότι περίπου το 40% του πληθυσμού θα νοσήσει κάποια στιγμή στη ζωή του από κάποια μορφή νεοπλασματικής ασθένειας, ο καρκίνος αποτελεί το μεγαλύτερο συστημικό κίνδυνο για τα ευρωπαϊκά συστήματα υγείας, αναφέρει η Ελληνική Ομοσπονδία Καρκίνου ΕΛΛΟΚ. Συμπληρώνει ότι η σημασία της προσωπικής δέσμευσης γίνεται φανερή αν λάβουμε υπόψη ότι θα ήταν κατά περίπου 35% λιγότερες οι περιπτώσεις εμφάνισης της νόσου, εάν εμείς οι ίδιοι, ως υπεύθυνοι πολίτες, αλλάζαμε κάποιες καθημερινές μας συνήθειες, όπως η διακοπή του καπνίσματος, η άσκηση, η ισορροπημένη διατροφή, η μείωση της κατανάλωσης αλκοόλ, το καθαρό εργασιακό περιβάλλον και η διατήρηση κανονικού σωματικού βάρους.

Τα τελευταία 20 χρόνια πολλά άλλαξαν στην αντιμετώπιση του καρκίνου τόσο θεραπευτικά όσο και κοινωνικά:

Νέες καινοτόμες θεραπείες αύξησαν την επιβίωση και την ποιότητα της ζωής των ασθενών.

Η τεχνολογική πρόοδος έδωσε τη δυνατότητα αποτελεσματικής αντιμετώπισης πολλών μορφών καρκίνου.

Η έρευνα οδηγεί σε νέα μονοπάτια με υψηλές προσδοκίες και ελπίδες για τον έλεγχο και τη θεραπεία της νόσου στο ορατό μέλλον.

Η Διακήρυξη των Δικαιωμάτων των Ευρωπαίων Ασθενών με Καρκίνο

Η Διακήρυξη των Δικαιωμάτων των Ευρωπαίων Ασθενών με Καρκίνο που παρουσιάσθηκε επίσημα στο Ευρωκοινοβούλιο στις 4 Φεβρουαρίου 2014 αποτελεί τον φάρο που φωτίζει και κατευθύνει τις δράσεις μας.

Οι ασθενείς οργανώνονται αποτελεσματικότερα, διεκδικούν τα δικαιώματά τους, προσφέρουν υπεύθυνη υποστήριξη στα μέλη τους, αναπτύσσουν δράσεις πρόληψης και ενημέρωσης και διεκδικούν τη θεσμική συμμετοχή τους στη λήψη αποφάσεων για ό,τι τους αφορά.

Οι καρκινοπαθείς στην Ελλάδα

Όπως αναφέρει η ΕΛΛΟΚ «στη χώρα μας οι ασθενείς με καρκίνο συνεχίζουν να βιώνουν ανισότητες και ανεπάρκειες του Συστήματος Υγείας. Η απουσία εθνικής στρατηγικής για τον καρκίνο και τα επακόλουθα προβλήματα στην ογκολογική περίθαλψη παραμένουν σοβαρά για μεγάλη μερίδα των ασθενών, που βιώνουν πρωτόγνωρες συνθήκες στην προσπάθειά τους να ιαθούν:

Συνεχείς ελλείψεις φαρμάκων – ακυρώσεις θεραπειών.

Υποστελέχωση των ογκολογικών νοσοκομείων και κλινικών – ελλείψεις σε υποδομές και ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό.

Καθυστερήσεις στη διάγνωση που πολλές φορές φθάνουν τους 3 μήνες.

Μεγάλες καθυστερήσεις και αναμονές στις ακτινοθεραπείες.

Φραγές στην εισαγωγή νέων καινοτόμων θεραπειών.

Ταλαιπωρία στα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ.

Έλλειψη δομών ανακουφιστικής φροντίδας.

Πλήρης απουσία ψυχο-κοινωνικής υποστήριξης των ασθενών εντός του συστήματος υγείας.

Μεγάλες δυσκολίες στην επανένταξη στην εργασία και το κοινωνικό σύνολο.

Δεν αναγνωρίζεται ο κοινωνικός και οικονομικός ρόλος των άτυπων φροντιστών ασθενών με καρκίνο, συνήθως γυναικών μέσης ηλικίας.

Η ανυπαρξία κάθε πρόβλεψης για την κάλυψη των ιδιαίτερων αναγκών υγειονομικής περίθαλψης, φροντίδας, παρακολούθησης του συνεχώς αυξανομένου αριθμού επιβιωσάντων από τον καρκίνο».

Πρόληψη και του προ-συμπτωματικός έλεγχος

Η Ελληνική Ομοσπονδία Καρκίνου προτρέπει τους πολίτες να επενδύσουν στην αξία της πρόληψης και του προ-συμπτωματικού ελέγχου, να υιοθετήσουν έναν υγιεινό τρόπο ζωής, να εστιάσουν στη διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος και να απαιτήσουν καθαρό εργασιακό και εκπαιδευτικό περιβάλλον.

Παράλληλα καλεί την πολιτεία να συνεργαστεί με τους εκπροσώπους των ογκολογικών ασθενών για την επίλυση των προβλημάτων της ογκολογικής περίθαλψης κηρύσσοντας την άμεση έναρξη διαβούλευσης για μια εθνική στρατηγική για τον καρκίνο, επενδύοντας στην αξία έγκυρων δεδομένων για τον καρκίνο με την σύσταση Εθνικού Μητρώου Νεοπλασιών, ξεκινώντας την λειτουργία του ήδη θεσμοθετημένου Εθνικού Ιδρύματος Νεοπλασιών, ενσωματώνοντας την ανακουφιστική φροντίδα των ασθενών και της οικογένειας στην ογκολογική περίθαλψη, εντάσσοντας δομές φροντίδας στο σπίτι στο υγειονομικό σύστημα της χώρας, αναγνωρίζοντας τον καρκίνο στα θεσμικά μέτρα υποστήριξης της αναπηρίας, πρόωρης συνταξιοδότησης, προστασίας της απασχόλησης, αναγνωρίζοντας θεσμικά τον ρόλο των άτυπων φροντιστών των ασθενών και των επιβιωσάντων από τον καρκίνο.

Πρώτη αιτία θανάτου στην Ελλάδα

Σήμερα ο καρκίνος αποτελεί και στη χώρα μας την πρώτη αιτία θανάτου στην Ελλάδα, με ποσοστό 27% γενικά και 38% στις ηλικίες κάτω των 65 ετών, αφήνοντας πίσω τα καρδιαγγειακά νοσήματα. Έχει παρατηρηθεί ότι η επίπτωση του καρκίνου αυξάνει σταθερά τα τελευταία χρόνια. Το 2012 καταγράφηκαν παγκοσμίως 14,1 εκατομμύρια νέα κρούσματα, το 2018 υπολογίζονται σε 18 εκατομμύρια και εκτιμάται ότι το 2025 θα φθάσουν στα 19,3 εκατομμύρια. Υπολογίζεται ακόμη ότι οι θάνατοι από καρκίνο παγκοσμίως πλησιάζουν τα 10 εκατομμύρια ετησίως. Στη χώρα μας εκτιμάται ότι παρουσιάστηκαν 67.000 νέα κρούσματα καρκίνου και περίπου 32.000 θάνατοι ετησίως, σύμφωνα με την Ελληνική Εταιρεία Χειρουργικής Ογκολογίας.