Ιστορία|30.05.2020 21:00

Βύρων Σαχαρίδης: Ο τελευταίος αεροπόρος της γενιάς του 1940 πέρασε στο πάνθεον των αθανάτων

Κώστας Ασημακόπουλος

Ο τελευταίος των Μοϊκανών της αθάνατης γενιάς των αεροπόρων του 1940 έφυγε από την ζωή την Τρίτη 26 Μαΐου τρεις μήνες πριν συμπληρώσει 100 χρόνια ζωής. Ο Βύρων Παναγιώτης (Νότης) Σαχαρίδης «απογειώθηκε» για την τελευταία του πτήση αφήνοντας παρακαταθήκη ιστορικά επιτεύγματα αλλά και ένα βιβλίο με άγνωστες στιγμές της ζωής του κατά το Β΄παγκόσμιο πόλεμο.

Είναι πλέον ένα κομμάτι του παζλ της ένδοξης ιστορίας του τόπου μας. Για τους ανθρώπους της οικογένειας Σαχαρίδη ήταν ο πάτερ φαμίλιας. Για όλους εμάς ήταν ένας θρύλος που θα μείνει για πάντα στη μνήμη μας, ταυτισμένος με τη γενναιότητα, το θάρρος, την αυταπάρνηση, απαράμιλλα χαρακτηριστικά των Ελλήνων.

Αφήνει πίσω του μία μεγάλη κληρονομιά επιτευγμάτων αλλά και το βιβλίο του «Το οδοιπορικό ενός αεροπόρου» που καταγράφει με μεστότητα και αμεσότητα την ζωή του αλλά και τις επιτυχίες της Ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας στα ταραγμένα χρόνια του Β΄παγκοσμίου πολέμου.

«Δεν θα φύγει ποτέ από κοντά μας»

Το ethnos.gr επικοινώνησε με την Βιολέττα Σαχαρίδου, εγγονή του σπουδαίου αξιωματικού  που τον είχε σαν πατέρα της. Απέκτησε από δύο γιούς, τον Κωνσταντίνο και τον Δημήτρη. Κόρη του Κωνσταντίνου η Βιολέττα μας είπε σαφώς συγκινημένη: «Ο παππούς μου ήταν μια ιδιαίτερη προσωπικότητα και μπροστά από την εποχή του. Ήταν ένας δυνατός άνθρωπος με τεράστια δύναμη ψυχής. Για μένα αλλά και για όλους στην οικογένεια ήταν η έμπνευση, το παράδειγμα μας, ο οδηγός μας. Προσωπικά από καιρό είχα πειστεί πως δεν θα φύγει ποτέ από κοντά μας. Στην πραγματικότητα θα είναι για πάντα μαζί μας».

«Λαμπρό μυαλό με πίστη στο Θεό»

Η οικογένεια του γνωρίζει καλά πως αναλαμβάνει να μεταλαμπαδεύσει ένα βαρύ φορτίο και μία μεγάλη παράδοση ενός από τους μεγαλύτερους θρύλους της ελληνικής αεροπορίας: «Ήταν φοβερά δυνατός άνθρωπος με λαμπρό και σπινθηροβόλο πνεύμα μέχρι την τελευταία στιγμή. Είχε κοφτερό μυαλό και εξαιρετική μνήμη. Θυμόταν με κάθε λεπτομέρεια γεγονότα που συνέβησαν πριν από πολλά χρόνια. Είχε βαθιά πίστη στο Θεό και διακρινόταν για την ευγένεια της ψυχής του και την αριστοκρατική του παρουσία».

Οι γονείς του ήρθαν από τη Ρωσία

Όπως μας αποκάλυψε η εγγονή του Βύρωνα Παναγιώτη Σαχαρίδη καταγόταν από εύπορη οικογένεια: «Ο πατέρας του ήταν εργολάβος δημοσίων έργων στη Ρωσία επί εποχής Τσάρου ενώ η οικογένεια επέστρεψε στην πατρίδα το 1917 με την Ρωσική Επανάσταση. Ο Βύρων Παναγιώτης και για τους φίλους του Νότης, ήταν το τέταρτο παιδί της οικογένειας, γεννήθηκε στις 9 Σεπτεμβρίου του 1920. Λόγω της αστικής του καταγωγής, σπούδασε σε Γαλλικό σχολείο (Λεόντειο Λύκειο), όντας άριστος μαθητής. Υπήρξε, ευγενής, διακριτικός και σεμνός σαν άνθρωπος. αλλά παράλληλα ανήσυχο πνεύμα. Ονειρεύονταν να πετάξει και επέλεξε να γίνει ιπτάμενος επειδή το ήθελε πολύ και το λαχταρούσε. Πίστεψε το όνειρο του και το έκανε πραγματικότητα εν καιρώ πολέμου. Η οικογένεια του πραγματικά υπέφερε για αυτή του την επιλογή καθώς υπήρχαν μεγάλα ρίσκα για τη ζωή του. Και όμως τα κατάφερε».

«Το οδοιπορικό ενός αεροπόρου»

Eπίσης αναφέρθηκε και στο πολύτιμο βιβλίο που έγραψε αποκαλύπτοντας πολλές άγνωστες πτυχές της πολυτάραχης ζωής του κατά τη διάρκεια του β΄παγκοσμίου πολέμου: «Το βιβλίο αυτό γράφτηκε ενώ βρίσκονταν σε προχωρημένη ηλικία όπου είχε μεγάλη ωριμότητα, μετά το θάνατο του αγαπημένου του υιού Κωνσταντίνου Σαχαρίδη στην μνήμη του οποίου και το αφιέρωσε. Ο τρόπος που προσεγγίζει τα γεγονότα είναι μοναδικός. Τα διατυπώνει όλα με διακριτικότητα στη μνήμη των συμπολεμιστών και απλότητα, αλλά καταγράφει και άγνωστες λεπτομέρειες του πολέμου του 1940 μέσα από τη ζωή του. Είναι μία κατάθεση ψυχής και είμαστε όλοι περήφανοι για αυτά που μας άφησε και που μας δίδαξε. Ήταν ένας άνθρωπος με μεγαλείο ψυχής».

Από τη Λεόντειο αιχμάλωτος των Γερμανών

Ο Βύρων Παναγιώτης Σαχαρίδης ως μάχιμος πιλότος δίωξης στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, πήρε μέρος στις επιχειρήσεις της Βορείου Αφρικής, της Μεσογείου, της Ιταλίας, της Γιουγκοσλαβίας αλλά και στις μάχες της κατεχόμενης Κρήτη μέχρι την απελευθέρωση της Ελλάδας, πετώντας με αεροσκάφη Χαρικέιν και Σπιτφάιρ.

Ο ταξίαρχος Βύρων Σαχαρίδης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1920. Μετά τις γυμνασιακές του σπουδές στο Λεόντειο Λύκειο, τον Σεπτέμβριο του 1939 κατετάγη κατόπιν εξετάσεων στην Σχολή Ικάρων, με την 9η Σειρά. Με το ξέσπασμα του ελληνοϊταλικού Πολέμου ακολούθησε ως δευτεροετής σπουδαστής την Σχολή Ικάρων από το βομβαρδισμένο Τατόι στους ελαιώνες του Άργους και από εκεί στην αμυνόμενη Κρήτη, όπου τον Μάιο του 1941, κατά τη διάρκεια της Γερμανικής εισβολής πιάστηκε αιχμάλωτος.

Εκπαιδεύτηκε στη RAF

Με την βοήθεια πατριωτών Κρητικών καταφέρνει να δραπετεύσει και με πλαστή ταυτότητα επιστρέφει στην κατεχόμενη Αθήνα. Ανήσυχος και αποφασισμένος δε μένει στη σιγουριά της οικογένειας του. Στις αρχές του 1942, με καΐκι από όρμο της Καρύστου διαφεύγει στη Μέση Ανατολή, μέσω Τουρκίας και Συρίας.

Αρχικά θα βρεθεί στη Γάζα της Παλαιστίνης σε μια Βρετανική αεροπορική βάση, όπου εκπαιδεύονταν Έλληνες αεροπόροι και στη συνέχεια θα σταλθεί στη Νότια Αφρική και τη Ροδεσία, όπου θα ολοκληρώσει την εκπαίδευσή του ως πολεμικός πιλότος, πριν ενταχθεί στην 336η Ελληνική Μοίρα Δίωξης Βομβαρδισμού, που δρούσε κάτω από τον επιχειρησιακό έλεγχο της Βρετανικής Αεροπορίας - RAF.

Από τη Λιβύη στην Ιταλία

Ως πιλότος καταδιωκτικού θα συνοδεύσει συμμαχικές νηοπομπές στη Μεσόγειο και θα λάβει μέρος σε αποστολές στη Βόρειο Αφρική και Κρήτη, εξορμώντας από πρόχειρα αεροδρόμια στην καυτή Λιβυκή έρημο.

Τον Σεπτέμβριο του 1944 ο Βύρων Παναγιώτης Σαχαρίδης μαζί με την 336 Μ/Δ θα μετακινηθεί στην Ιταλία καθώς τα γερμανικά στρατεύματα συμπτύσσονται στο ευρωπαϊκό έδαφος, και από εκεί εκτέλεσε επιθετικές περιπολίες στα γιουγκοσλαβικά παράλια.

Καταδίωξη των Γερμανών σε Κρήτη και Μήλο

Στις 14 Νοεμβρίου 1944, θα επιστρέψει μαζί με τις άλλες δυο ελληνικές Μοίρες στην ελεύθερη από τους Ναζί Αθήνα.

Έλαβε μέρος στις αεροπορικές επιχειρήσεις κατά των Γερμανών, που παρέμεναν ακόμη στα νησιά Μήλο και Κρήτη.

Συμμετείχε επίσης και στις επιχειρήσεις της Αεροπορίας της περιόδου 1946 - 1949. Μετά τον πόλεμο παρακολούθησε του Όπλου στη Δυτική Γερμανία, τη Σχολή Εθνικής Άμυνας και τοποθετήθηκε σε διάφορες επιτελικές θέσεις.

Το 1967 αποστρατεύθηκε από την χούντα των συνταγματαρχών με τον βαθμό του ταξιάρχου που ήδη έφερε.

Δεκάδες διακρίσεις και η τελευταία βράβευση

Τα μετάλλια και οι κορυφαίες διακρίσεις του Βύρωνα Παναγιώτη (Νότη) Σαχαρίδη

Απέσπασε δεκάδες παράσημα και διακρίσεις. Η πιο πρόσφατη διάκριση έγινε τον Νοέμβριο του 2019 όπου τιμήθηκε για τη προσφορά του στην πατρίδα από το ΓΕΑ και τον Υπουργό Εθνικής Άμυνας Νικόλαο Παναγιωτόπουλο.

«Δεν θα έπεφτε η Κρήτη»

Δείτε το βίντεο με τη συνέντευξη ντοκουμέντο του Βύρωνα Παναγιώτη Σαχαρίδη στο Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων όπου αναφέρει λεπτομέρειες για το πως κρίθηκε η μάχη της Κρήτης, τις δύο συλλήψεις του από τους Γερμανούς, τις αποδράσεις του, το πως εντάχθηκε στην πολεμική μοίρα 335 ξεκινώντας την δράση του... Αναφέρεται ακόμα στην πείνα των Αθηναίων το 1941...

Β΄ Παγκόσμιου ΠολέμουΒύρων ΣαχαρίδηςΙστορίααεροπορία