Η «βρώμικη κούρσα του αιώνα»: Πώς πιάστηκε ντοπέ ο Μπεν Τζόνσον και ξέφυγε ο Καρλ Λιούις!

Ξημέρωνε 24 Σεπτεμβρίου του 1988. Μια ομάδα κυνηγών στα υψώματα της Παύλιανης έχει γεμίσει τα όπλα και περιμένει με αγωνία. Παράδοξο, αλλά τα θηράματα έχουν περάσει σε δεύτερη μοίρα εκείνη τη στιγμή. Οι κυνηγοί καρτερούν με ανοιχτό το ραδιόφωνο του αυτοκινήτου που είναι συντονισμένο στον «Top FM» να ακούσουν την αναμετάδοση του αθλητικού σχολιαστή Μανώλη Μαυρομμάτη από τη Σεούλ. Ολυμπιακοί Αγώνες στην πρωτεύουσα της Νότιας Κορέας και σε λίγα λεπτά οι ταχύτεροι άνθρωποι στον κόσμο θα αναμετρηθούν με την Ιστορία...

Στην αφετηρία: ο Καναδός Μπεν Τζόνσον και ο Αμερικανός Καρλ Λιούις. Οι κορυφαίοι σπρίντερ του πλανήτη και πλάι τους ακόμα έξι σπουδαίοι αθλητές της εποχής.

Οι κυνηγοί στην Παύλιανη, ανάβουν τσιγάρο κλείνουν τα μάτια και σιωπούν. Του Μαυρομμάτη η φωνή ξεχύνεται από τα ερτζιανά και τρέχει πιο γρήγορα κι από τους δρομείς στη Σεούλ: «Ο Μπεν Τζόνσον είναι πρώτος! Ο Καρλ Λιούις δεύτερος. Ο Μπεν Τζόνσον με νέο παγκόσμιο ρεκόρ αγαπητοί ακροατές. Ο Μπεν Τζόνσον πέτυχε 9.79!». Οι κυνηγοί σβήνουν τα τσιγάρα, χαϊδεύουν τα τουφέκια τους και χάνονται στην ομίχλη του χρόνου. Χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά τους το θηρίο γινόταν θήραμα: ο Μπεν Τζόνσον έμελλε να πιαστεί στο δόκανο μιας δικαιοσύνης που κρυφοκοίταζε…

Εθνικός θησαυρός

Ο πρωθυπουργός του Καναδά Μπράιαν Μαλρόνεϊ είχε έτοιμη τη δήλωση από μέρες και τρία λεπτά μετά την κούρσα σε απευθείας μετάδοση έδινε συγκινημένος συγχαρητήρια στον Τζόνσον: «μια καταπληκτική βραδιά για τον Καναδά»! Ο παγκόσμιος Τύπος τον αποθέωσε: «Τζόνσον ο εθνικός θησαυρός για τον Καναδά». Και οι στιγμές της δόξας έτρεξαν όπως έτρεξε ο Μπεν Τζόνσον εκείνα τα 100 μέτρα στη Σεούλ σε 9 δευτερόλεπτα και 79 δέκατα: αστραπιαία!

Δυο μέρες μετά την «κούρσα του αιώνα» έρχεται η (αθλητική) είδηση του αιώνα: Ο Μπεν Τζόνσον βρέθηκε να έχει κάνει χρήση απαγορευμένης ουσίας και το χρυσό μετάλλιο και ο εξωπραγματικός χρόνος που πέτυχε στο 100άρι εξαφανίζονται! Η ιστορία είναι γνωστή για όσους θυμούνται εκείνα τα χρόνια της δεκαετίας του ’80: Τα τρομαγμένα μάτια του Μπεν Τζόνσον που έφευγε σαν κακοποιός από τη Σεούλ, τα έκπληκτα μάτια του Καρλ Λιούις όταν είδε τον χρόνο στο φωτεινό ταμπλό του Ολυμπιακού Σταδίου, τα σκοτεινά μάτια των φιλάθλων όταν κατάλαβαν την απάτη και τέλος τα μάτια της δικαιοσύνης που έμεινα κλειστά για πολλούς, αλλά ορθάνοιχτα για άλλους. Ο Καναδός «διαπομπεύτηκε», ο Αμερικανός αποθεώθηκε. Κι οι δυο ήταν το ίδιο ένοχοι! Στον Καρλ Λιούις είχε επιτραπεί να αγωνιστεί στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1988, παρά το ότι είχε βρεθεί θετικός σε χρήση απαγορευμένων ουσιών.

Ομολογία εκ του ασφαλούς

Ο Αμερικανός εννιά φορές χρυσός ολυμπιονίκης ομολόγησε χρόνια μετά κι όταν το αδίκημα είχε παραγραφεί, πως είχε πράξει «ό,τι και δεκάδες άλλοι Αμερικανοί αθλητές εκείνη την περίοδο». Δηλαδή, είχε κάνει χρήση ουσιών ντόπινγκ «ακουσίως», σύμφωνα με τον δικηγόρο του. Ο Καρλ Λιούις ήταν η κορυφή του παγόβουνου, που τάραξε τα ύδατα του αμερικανικού αθλητισμού, μετά τις ετεροχρονισμένες αποκαλύψεις του δρος Γουέιντ Εξαμ, πρώην υπεύθυνου της επιτροπής ελέγχου ντόπινγκ της Αμερικανικής Ολυμπιακής Επιτροπής (USOC). Δημοσιοποιώντας 30.000 σελίδες έγγραφα και ντοκουμέντα που είχε στην κατοχή του, απέδειξε ότι σε περισσότερες από 100 περιπτώσεις η κορυφαία αθλητική οργάνωση των ΗΠΑ συγκάλυψε σκάνδαλα ντόπινγκ.

Όλα όσα για πολλά χρόνια ήταν ψίθυροι, υποψίες, θεωρίες συνωμοσίας και ακριτομυθίες, 2008 έγιναν αδιάψευστη πραγματικότητα. Οι Αμερικανοί ακολουθούσαν τουλάχιστον για δώδεκα χρόνια συστηματική πολιτική απόκρυψης, τουτέστιν αθώωσης, των ντοπαρισμένων πρωταθλητών τους. Όπως εύστοχα σημείωσε ο Καναδός πρόεδρος του Παγκόσμιου Αντιντόπινγκ Ιδρύματος (WADA) Ντικ Πάουντ, «ενώ στις ανατολικές χώρες ήταν πολιτικά οργανωμένο το ντοπάρισμα, στις Ηνωμένες Πολιτείες ήταν η αθώωση των ντοπαρισμένων που είχε οργανωθεί».

Η «μαύρη λίστα»
Σύμφωνα με τα έγγραφα που παρέδωσε ο δρ. Έξαμ στο αμερικανικό περιοδικό «Sports Illustated» και στην εφημερίδα «Orange County Register», από το 1988 ως το 2000 υπήρξαν περισσότερες από 100 περιπτώσεις ντόπινγκ που συγκαλύφθηκαν από την Ολυμπιακή Επιτροπή των ΗΠΑ. Στη «μαύρη λίστα» του Έξαμ συμπεριλαμβάνονται 19 αθλητές που κατέκτησαν ολυμπιακά μετάλλια, όπως οι αθλητές του στίβου Καρλ Λιούις, Τζο Ντε Λόουτς, Αντρέ Φιλίπς…

Ο Γουέιντ Έξαμ, ισχυρίστηκε ότι ο άνθρωπος που ψηφίστηκε ως ο σπουδαιότερος αθλητής του 20ού αιώνα ήταν ανάμεσα σε περισσότερους από 100 αθλητές συμπεριλαμβανομένων και 19 Ολυμπιονικών (από 1988 έως 2000), που έκαναν συστηματική χρήση απαγορευμένων ουσιών ναρκωτικών και συγκαλύφθηκαν.

Ο Έξαμ ισχυρίστηκε ακόμη ότι ο Καρλ Λιούις είχε βρεθεί θετικός σε χρήση διεγερτικών ουσιών κατά τη διάρκεια των τράιαλς για τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Σεούλ, αλλά η Ολυμπιακή Επιτροπή των ΗΠΑ του επέτρεψε, δύο μήνες αργότερα, να ταξιδέψει στην πρωτεύουσα της Νότιας Κορέας και να κερδίσει δύο χρυσά μετάλλια· το ένα στα 100 μέτρα, που αφαιρέθηκε από τον Μπεν Τζόνσον. Ο Αμερικανός υπεραθλητής κέρδισε επίσης στο άλμα εις μήκος.

Ο Έξαμ καθυστέρησε κάποια χρόνια να αποκαλύψει και να αποδείξει με ντοκουμέντα όσα είχαν υποπέσει στην αντίληψή του και όσα εδώ και πολλά χρόνια κυκλοφορούσαν ως φήμες ή καταγγελίες στο παγκόσμιο αθλητικό στερέωμα. Αναφορές για το «βρώμικο 1988» είχε κάνει για πρώτη φορά το 1991 ο πρώην αρχίατρος της USOC δρ Ρόμπερτ Βόι στο βιβλίο του «Φάρμακα, αθλητισμός και πολιτική», όπου ισχυριζόταν ότι στη διάρκεια των τράιαλς του στίβου το 1988 στην Ινδιανάπολη είχαν πιαστεί ντοπαρισμένοι οκτώ Αμερικανοί αθλητές με το διεγερτικό «μα-χουάνγκ». Τρία χρόνια νωρίτερα, στη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων της Σεούλ, ο τότε πρόεδρος της ιατρικής επιτροπής της ΔΟΕ βέλγος πρίγκιπας Αλεξάντρ Ντε Μερόντ είχε πληροφορηθεί από κάποιο γιατρό της αμερικανικής ομάδας ότι «πριν από τους Ολυμπιακούς Αγώνες είχαν βρεθεί ντοπαρισμένοι πέντε συμπατριώτες του αθλητές αλλά τους άφησαν να αγωνιστούν». «Δεν θυμάμαι τα ονόματά τους» δήλωνε το 2000 στο Σίδνεϊ ο Ντε Μερόντ, «αλλά πιθανώς κάποιοι από αυτούς να είχαν κερδίσει και χρυσό μετάλλιο»...

Μετά 16 χρόνια

Να θυμίσουμε και τις περιπτώσεις Κώστα Κεντέρη και Κατερίνας Θάνου λίγες μέρες πριν από τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας; Και οι δυο αθλητές ουδέποτε συνελήφθησαν να έχουν κάνει χρήση απαγορευμένων ουσιών, όμως οι ενδείξεις και το γεγονός ότι απέφευγαν (λέει) ελέγχους ντόπινγκ, οδήγησαν τη ΔΟΕ να τους τιμωρήσει και να μείνει ορθάνοιχτος ο δρόμος των μεταλλίων στους Αμερικανούς, στους Αμερικανούς που απαγόρευαν σε οποιονδήποτε να πλησιάσει στον χώρο όπου είχαν καταλύσει οι αθλητές τους!Στους Αμερικανούς, που είχαν πληροφορηθεί τους χρόνους που πετύχαινε ο Κεντέρης στα 200 μέτρα και την σπουδαία κατάσταση της Κατερίνας Θάνου και δεν ήθελαν να δουν την Ελληνική σημαία να υψώνεται στον κορυφαίο ιστό του Ολυμπιακού Σταδίου. Αλλά αυτή είναι μια άλλη βρώμικη ιστορία…

Να σημειώσουμε, για να κλείσουμε το ταξίδι μας στο μακρινό 1988 και στη Σεούλ, ότι: Από τους οκτώ αθλητές που συμμετείχαν στην «κούρσα του αιώνα», οι έξι βρέθηκαν στο μέλλον να είναι εμπλεκόμενοι σε χρήση αναβολικών. Εκτός από τον Μπεν Τζόνσον και τον Καρλ Λιούις και ο Βρετανός Λίνφορντ Κρίστι, ο Αμερικανός Ντένις Μίτσελ , ο Καναδός Ντεσάι Γουίλιαμς και ο Τζαμαϊκανός Ρέι Στιούαρτ δεν ήταν τελικά περισσότερο καθαροί από τον Μπεν Τζόνσον!

Πηγές: Άρθρο του δημοσιογράφου Γιάννη Τζούστα στην εφημερίδα «ΤΟ ΒΗΜΑ».