Επανάσταση 1821: Σπαράγματα του έθνους στο Μουσείο Ελληνικής Ιστορίας του Παύλου Βρέλλη   

Μετά την πρώτη έκθεση με Κέρινα Ομοιώματα στους Μουζακαίους (1975-1995) πάλι στο νομό Ιωαννίνων, ο Παύλος Βρέλλης το 1995 εγκαινιάζει ένα μεγαλύτερο μουσείο, με πλήρη αφοσίωση στον Ελληνισμό. Με συστηματική και προσωπική εργασία πολλών δεκαετιών μας μυεί στην τελειομανία της τέχνης του επαγγελματία γλύπτη, επιστήμονα ιστοριοδίφη κι εντέλει εμπειροτέχνη ανθρωπολόγου. Ο Παύλος Βρέλλης (1923-2010) γεννήθηκε στα Γιάννενα, όμως σε μικρή ηλικία ορφάνεψε, επί κατοχής φυλακίστηκε, αλλά σπούδασε αρχικά Παιδαγωγικά και έπειτα στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, με μετεκπαίδευση στη Φλωρεντία και στη Ραβέννα. 

Διαβάστε επίσης: Ελληνική σημαία για την 25η Μαρτίου: Κυματίζει από Έβρο μέχρι Γαύδο προκαλώντας συγκίνηση 

Στο Μουσείο Ελληνικής Ιστορίας με κέρινα ομοιώματα σε 36 σκηνές ο Παύλος Βρέλλης δραματοποιεί πολλά πρόσωπα από τη νεότερη εποχή, άλλοι που έδρασαν ατομικά ή και συλλογικά για την πνευματική αφύπνιση και την οικονομική ανάσταση του Γένους. Ανάμεσα στους πνευματικούς ταγούς του Ελληνισμού συγκαταλέγονται ο Διονύσιος ο Φιλόσοφος, ο Κοσμάς Μπαλάνος, ο Αθανάσιος Ψαλίδας, ο Ρήγας Φεραίος, ο Κοσμάς ο Αιτωλός, αλλά και οι εθνικοί ευεργέτες ο Γεώργιος Σίνας, ο Γεώργιος Αβέρωφ, ο Αναστάσιος Ζωσιμάς και ο Κωνσταντίνος Ζάππας. Επίσης, οι διάσημοι πολέμαρχοι με τις εθνικές φορεσιές παρελαύνουνε ολοζώντανοι ο θρυλικός Κατσαντώνης, ο Ιωάννης Μακρυγιάννης, ο τουρκοφάγος Νικηταράς, ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, ο πυρπολητής Κωνσταντίνος Κανάρης έως τον Παύλο Μελά, τις γυναίκες της Πίνδου και φυσικά η εμβληματική Δέσποινα Αχλαδιώτου, άλλως η γνωστή Κυρά της Ρω. 

Την ελληνική ιστορία στον 20^ο αιώνα οριοθετούνε οι  Βαλκανικοί Αγώνες για τη Μακεδονία και την Ήπειρο, η ενσωμάτωση πολλών ελληνικών εδαφών κυρίως με τη μοιραία Μάχη στο Μπιζάνι, οι δύο Παγκόσμιοι Πόλεμοι με το ανθεκτικό ορεινό πυροβολικό και το περίφημο οχυρό Ρούπελ βόρεια έως τη Μάχη της Κρήτης. Το Μουσείο Κέρινων Ομοιωμάτων δεν ξεχνά οπωσδήποτε το Ολοκαύτωμα των Εβραίων και τη σύγχρονη τραγωδία του Ελληνισμού στην Κύπρο το 1974. Αυτή είναι και η μόνη κοινή αναφορά με αντίστοιχα ευρωπαϊκά μουσεία, όπου αλλού συναντάμε τον μόνο Έλληνα στο πρόσωπο του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου, ας σημειωθεί πως το Μουσείο Ελληνικής Ιστορίας στα Ιωάννινα δεν έχει καμία άλλη ουσιαστική ομοιότητα με κανένα εκθεσιακό χώρο Κέρινων Ομοιωμάτων παγκοσμίως.         

200 χρόνια μετά την εθνεγερσία, το Μουσείο του Παύλου Βρέλλη είναι το μόνο που έχει την απόλυτη επικέντρωση στην προεπαναστατική και επαναστατική περίοδο του ελληνικού έθνους με πρόσωπα. Ο ίδιος με ενσυναίσθηση του εθνικού χρέους αγγίζει το βάθος των προσώπων και κυρίως των χαρακτήρων. Σε ξεχωριστές θεματικές αναπτύσσει όλες τις σημαντικές λαογραφικές περιόδους και οπτικοποιεί τις σπουδαίες προσωπικότητες οι οποίοι έγιναν φορείς του νέου ελληνικού πολιτισμού. Μια περιήγηση στο χρόνο και στη μνήμη του Έλληνα, του Ρωμιού και του Γραικού οι οποίοι μπορέσαμε να γίνουμε επίσης Ευρωπαίοι. Κάθε επίσκεψη μας δημιουργεί έντονα συναισθήματα και ευθύνη.

Διαβάστε επίσης: Επανάσταση 1821: Το Μουσείο Αλή Πασά στο νησί των Ιωαννίνων από τον Φώτη Ραπακούση