Σαν σήμερα, 12 Ιουλίου, ήταν μια ημέρα σημαδιακή για τον γάλλο λοχαγό Ντρέιφους

Η 12η Ιουλίου είναι μια σημαδιακή ημερομηνία για τον γάλλο λοχαγό Αλφρέντ Ντρέιφους. Μια μέρα σαν σήμερα, το 1906 απαλλάχτηκε από την κατηγορία της προδοσίας και μια μέρα σαν σήμερα το 1935 πέθανε! 

Διαβάστε επίσης: Στη μάχη του Σομ οι Βρετανοί πληρώνουν με 400.000 άνδρες το μάθημά τους

Να θυμηθούμε την πολύκροτη Υπόθεση Ντρέιφους: Η Υπόθεση Ντρέιφους ήταν ένα τεράστιο στρατιωτικό – πολιτικό σκάνδαλο κατασκοπείας και μία από τις μεγαλύτερες δικαστικές πλάνες, που συντάραξε τη Γαλλία για 12 χρόνια. Αργότερα χαρακτηρίστηκε ως η πρώτη σοβαρή ένδειξη του επερχόμενου αντισημιτισμού στην Ευρώπη. Το όνομα της υπόθεσης λήφθηκε από το κεντρικό πρόσωπο, τον Γάλλο λοχαγό Ντρέιφους.

Ο Ντρέιφους κατηγορήθηκε άδικα για προδοσία και φυλακίστηκε με ισόβια κάθειρξη σε μια από τις σκληρότερες φυλακές της χώρας. Πώς έφτασε ως εκεί;
Κάθε μεσημέρι, η μαντάμ Μπαστιάν καθάριζε στην πρεσβεία. Μάζεψε, λοιπόν, κάποια χαρτιά που βρήκε στα καλάθια των γραφείων και τα έστειλε στην Υπηρεσία Στατιστικής. Η τελευταία αποστολή περιείχε μια ανυπόγραφη επιστολή που απευθυνόταν στον στρατιωτικό ακόλουθο της Γερμανίας συνταγματάρχη Μαξ Σβάρτσκοπεν. Αρχικά χαρακτηρίστηκε ως «Lettre missive» και στην συνέχεια ως «μπορντερώ», που στα ελληνικά σημαίνει έγγραφο, σημείωμα κ.α. Στην γλώσσα των κατασκόπων ερμηνευόταν ως ενημερωτικό υπόμνημα και ειδικότερα ως το συγκεκριμένο έγγραφο του «υποσχετικού υπομνήματος». Επρόκειτο, λοιπόν, για μια επιστολή κάποιου πληροφοριοδότη, που υποσχόταν στον Σβάρτσκοπεν αναφορές για στρατιωτικά ζητήματα κυρίως εμπιστευτικά και απόρρητα.

Η σύλληψη και η δίκη του Ντρέιφους

Στις 15 Οκτωβρίου του 1894 συλλαμβάνεται ο λοχαγός Άλφρεντ Ντρέιφους με την κατηγορία της προδοσίας και αρχίζει η τακτική ανάκρισή του, παρά την έλλειψη αποδεικτικών στοιχείων. Στις 22 Δεκεμβρίου 1894 ο Άλφρεντ Ντρέιφους καταδικάζεται σε καθαίρεση από το αξίωμά του και σε ισόβια εξορία πλήρους απομόνωσης σε στρατιωτικό φρούριο στο Νησί του Διαβόλου, κοντά στη Νέα Καληδονία. Ακολούθησε ατιμωτική τελετή καθαίρεσης στη Στρατιωτική Σχολή με πλήθος κόσμου να έχει συγκεντρωθεί στο προαύλιο της σχολή για να ξεσπάσει το μένος του. Στην συνέχεια στις 23 Απριλίου 1895 ο Άλφρεντ Ντρέιφους στέλνεται στον τόπο εξορίας για να εκτίσει την ποινή του.

Η υπόθεση έγινε παγκοσμίως γνωστή και φωνές υπεράσπισης του Ντρέιφους ηχούσαν δυνατά στη Βουδαπέστη, στις Βρυξέλλες, στο Μιλάνο, στο Λονδίνο και στη Νέα Υόρκη. Ο συγγραφέας Εμίλ Ζολά στις 13 Ιανουαρίου 1898 δημοσίευσε στο πρωτοσέλιδο της εφημερίδας «L’ Aurore» το περίφημο «Κατηγορώ…!». Ήταν μια ανοιχτή επιστολή προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Φελίξ Φορ, όπου κατηγορούσε τον στρατό για συγκάλυψη της λανθασμένης καταδίκης του Ντρέιφους. Παράλληλα, δήλωνε την απέχθειά του για την υποκρισία και τον φανατισμό. Εκείνο το τεύχος πούλησε 300.000 αντίτυπα αντί των 30.000 που πουλούσε συνήθως.

Το κουβάρι ξετυλίγεται

Τον Αύγουστο του 1898, ο συνταγματάρχης Χιούμπερτ Ζοζέφ Ανρί, που ανακάλυψε την επιστολή που καταδίκασε τον Ντρέιφους, αποδείχθηκε ότι ήταν ο ίδιος που την είχε πλαστογραφήσει. Ο Ανρί παραδέχτηκε την πλαστογράφηση και λίγο αργότερα αυτοκτόνησε. Μετά από αυτό ο άλλος ένοχος, ο Εστερχάζι, φίλος του Ανρί από τότε που ήταν μεταφραστής στην υπηρεσία Πληροφοριών του Υπουργείου Στρατιωτικών,  πανικόβλητος τράπηκε σε φυγή αρχικά στο Βέλγιο και ύστερα στο Λονδίνο. Μετά από αυτή την εξέλιξη η κυβέρνηση αναγκάστηκε να πάει στο Εφετείο για την αναθεώρηση της δίκης Ντρέιφους, παρά την αντίθεση του Υπουργείου Στρατιωτικών.
Το 1904 ο Άλφρεντ Ντρέιφους ξεκινάει τον αγώνα για να αποδείξει την αθωότητά του. Στις 12 Ιουλίου του 1906 το Ανώτατο Δικαστήριο απαλλάσσει τον Ντρέιφους και αναιρεί όλες τις προηγούμενες καταδίκες του. Ψηφίστηκε μάλιστα και νόμος στη γαλλική Βουλή που τον αποκατέστησε πλήρως, σβήνοντας κάθε αμφιβολία για την αθωότητά του. Στις 22 Ιουλίου 1906 μάλιστα του απονεμήθηκε και το μετάλλιο της Λεγεώνας της Τιμής.
Στην συνέχεια είχε μια μικρή θητεία στον στρατό, από όπου αποστρατεύτηκε με τον βαθμό του ταγματάρχη. Κλήθηκε ξανά κατά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, όπου διοίκησε μια φάλαγγα πυρομαχικών ως αντισυνταγματάρχης. Πέθανε στο Παρίσι στις 12 Ιουλίου 1935, σε ηλικία 76 ετών.

O διάσημος σκηνοθέτης Ρόμαν Πολάνσκι, εμπνεύστηκε από την υπόθεση Ντρέιφους την τελευταία του ταινία με τίτλο «J’ Accuse» / «An Officer and a Spy». Βασίστηκε στο ομότιτλο βιβλίο του Βρετανού δημοσιογράφου και συγγραφέα Ρόμπερτ Χάρις, που κυκλοφόρησε το 2013. Κεντρικό πρόσωπο είναι ο αντισυνταγματάρχης Ζορζ Πικάρ, που ερμηνεύει εκπληκτικά ο Ζαν Ντιζαρντέν. Παρουσιάζονται τα πραγματικά γεγονότα από την οπτική του Πικάρ την περίοδο 1896 – 1906, ενώ προσπαθούσε να αποκαλύψει την αλήθεια και να αποδείξει την αθωότητα του Άλφρεντ Ντρέιφους.