5 πόλεμοι που δεν ξέσπασαν – Πώς αποτράπηκαν συρράξεις που θα ήταν οδυνηρές για τους ανθρώπους

Πέντε πόλεμοι που δεν ξέσπασαν ποτέ... Που αν ξέσπαγαν θα άλλαζε η πορεία της Ιστορίας... Πώς αποτράπηκαν συρράξεις που θα ήταν οδυνηρές για τους ανθρώπους. 

«Και τότε, παραλίγο θα είχαμε πόλεμοοο…». Η φράση ακούγεται σαν διήγηση παραμυθιού ή μιας ιστορίας όπως την έζησαν οι πιο παλιοί και που χρόνια μετά την αφηγούνται στα παιδιά τους.

Όμως εκείνο το «παραλίγο», πόσο απλά εκστομίζεται χρόνια μετά τα γεγονότα κι αν δεν ήταν αυτό το «παραλίγο», πόσο πάρα πολύ ο κόσμος θα θρηνούσε πάνω από εκατόμβες θυμάτων, πάνω από ερείπια, τυλιγμένα στους καπνούς και στις οιμωγές;

Πόλεμοι που από τις λεπτομέρειες δεν ξέσπασαν. Να το θέμα μας σήμερα. Πέντε πόλεμοι που πήγαν να αρχίσουν, αλλά έμειναν στο συρτάρι των στρατοκόπων και των Τραπεζιτών, που όμως σχεδίασαν και έβαλαν σε εφαρμογή άλλους. Άλλωστε: «Δια την των χρημάτων κτήσιν πάντες οι πόλεμοι γίγνονται»!

1. Όταν ΗΠΑ και Μεγάλη Βρετανία γέμισαν τα κανόνια τους

Ηνωμένες Πολιτείες και Μεγάλη Βρετανία έφτασαν μια κλωστή από το να σπάσει η μεταξύ τους αγαστή σχέση και να οδηγηθούν σε πολεμική σύρραξη. Πότε; Στις 8 Νοεμβρίου του 1861, κατά τους πρώτους μήνες του Αμερικανικού Εμφυλίου Πολέμου, η φρεγάτα «San Jacinto» του Αμερικανικού Πολεμικού Ναυτικού, πλησίασε για έλεγχο το βρετανικό πλοίο «Trent» ανοιχτά της Καραϊβικής. Οι ναύτες του «San Jacinto» κατέλαβαν το πλοίο και βρήκαν πάνω στο σκάφος, που υποτίθεται τηρούσε στάση ουδετερότητας, δύο διπλωμάτες της Συνομοσπονδίας (των Νοτίων δηλαδή) και τους συνέλαβαν. Οι διπλωμάτες ήταν επιφορτισμένοι στο να προσπαθήσουν να πείσουν τους Βρετανούς και τους Γάλλους να βοηθήσουν τους Νότιους στον πόλεμο εναντίον των Βορείων.

Οι διπλωμάτες οδηγήθηκαν στις φυλακές της Βοστώνης. Η κατάληψη του πλοίου προκάλεσε οργή στη Μεγάλη Βρετανία, καθώς οι πολιτικοί αξιωματούχοι στη χώρα προσβλήθηκαν και διψούσαν για εκδίκηση και για πόλεμο κατά των ΗΠΑ. Οι Βρετανοί ενίσχυσαν τις στρατιωτικές τους δυνάμεις γύρω από τα θαλάσσια σύνορα των ΗΠΑ και απαιτούσαν να ζητηθεί επίσημα συγγνώμη. Η Οικονομία των ΗΠΑ επλήγη από τις επιπτώσεις της κρίσης του «Trent»: το χρηματιστήριο έπεσε, με τους κρατικούς τίτλους να υποχωρούν κατά 2,5%!

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Αβραάμ Λίνκολν δεν ήθελε να αντιμετωπίσει τη Βρετανία ή τη Γαλλία στην παρούσα φάση, ούτε επιθυμούσε να έρθει σε αντιπαράθεση, που θα είχε αντίκτυπο στο μέλλον, έτσι υποχρεώθηκε από την κατάσταση να απελευθερώσει τους δύο διπλωμάτες και να επιπλήξει τον κυβερνήτη του «San Jacinto», Τσαρλς Ουίλκς. Οι Βρετανοί δέχτηκαν την είδηση ως διπλωματική νίκη και η Ιστορία κοιμήθηκε ήσυχη…

2. Τα ηλεκτρονικά συστήματα κηρύσσουν πόλεμους

Κοντά στην κορύφωση του Ψυχρού Πολέμου το 1963, η κυβέρνηση των ΗΠΑ εισήγαγε το Σύστημα Εκπομπής Έκτακτης Ανάγκης (EBS) που παρείχε τη δυνατότητα να μεταδίδονται άμεσα σημαντικές πληροφορίες σε περίπτωση πυρηνικής επίθεσης.

Στο EBS γινόταν τεστ κάθε εβδομάδα για να διασφαλιστεί ότι οι ραδιοτηλεοπτικοί φορείς και όλα τα δίκτυα ενημέρωσης θα ήταν έτοιμα - αν χρειαζόταν - να αναμεταδώσουν έναν πραγματικό συναγερμό.
Ωστόσο, ένα πρωινό Σαββάτου του 1971, ένας αληθινός συναγερμός, αντί για την προγραμματισμένη άσκηση ετοιμότητας, προκάλεσε πανικό. «Πρόκειται για Συναγερμό Έκτακτης Δράσης, που κατευθύνεται από τον Πρόεδρο», ανέφερε το μήνυμα. «Ο κανονικός συναγερμός θα σταματήσει αμέσως».

Μία φορά κάθε τρεις μήνες οι ραδιοτηλεοπτικοί φορείς λάμβαναν μια λίστα με τους «κωδικούς ελέγχου ταυτότητας», έναν για κάθε ημέρα. Κατά τη διάρκεια ενός συναγερμού, εάν ο σταθμός λάμβανε έναν κωδικό ελέγχου ταυτότητας που ταίριαζε με αυτόν που επιλέχθηκε για εκείνη την ημέρα, γνώριζαν ότι η άσκηση ήταν πραγματική. Ένα σφάλμα του EBS έστειλε κατά λάθος τον σωστό κωδικό εκείνης της ημέρας: «Hatefulness», στους ραδιοτηλεοπτικούς φορείς, με αποτέλεσμα να ενεργοποιήσουν έναν πραγματικό συναγερμό!
Μετά 40 λεπτά πανικού και έξι προσπάθειες ακύρωσης του συναγερμού, οι Αμερικανοί ενημερώθηκαν ότι είχαν να κάνουν απλώς με μιαν άσκηση. Αν και όλο αυτό ήταν τρομακτικό, ο ψευδής συναγερμός αποκάλυψε μια σειρά προβλημάτων με το σύστημα, τα οποία σχετίζονταν κυρίως με τους ραδιοτηλεοπτικούς φορείς που απέτυχαν να διακρίνουν την άσκηση από την πραγματικότητα...

Να πούμε ότι κάτι ανάλογο είχε συμβεί και το Νοέμβριο του 1979, όταν οι χειριστές στο Κέντρο Προειδοποίησης Πυραύλων είχαν παγώσει βλέποντας στις οθόνες τους να εμφανίζεται μια ευρείας κλίμακας σοβιετική πυρηνική επίθεση προς τις Ηνωμένες Πολιτείες! Γρήγορα οι επιπρόσθετοι έλεγχοι των συστημάτων αποκάλυψαν τελικά την αλήθεια: Ο τρόμος προκλήθηκε από έναν ψευδή συναγερμό!

3. Γάλλοι και Βρετανοί με το δάχτυλο στη σκανδάλη

Ήταν 14 Ιανουαρίου του 1858 όταν ο Γάλλος Αυτοκράτορας Ναπολέων Γ΄ κινείτο σε έναν πολυσύχναστο δρόμο του Παρισιού με την άμαξα του. Ξαφνικά, ο ιταλός εθνικιστής Φελίτσε Ορσίνι πέταξε τρεις βόμβες προς στην άμαξα. Οι εκρήξεις που ακολούθησαν απέτυχαν να βλάψουν τον Ναπολέοντα Γ' αλλά σκότωσαν 8 ανθρώπους και τραυμάτισαν 140!

Μια έρευνα από την πλευρά των Γάλλων αποκάλυψε ότι, ο Ορσίνι είχε επισκεφθεί πρόσφατα τη Βρετανία από όπου είχε προμηθευτεί τα εκρηκτικά. Οι Γάλλοι πίστεψαν ότι η Βρετανία ήταν πίσω από την απόπειρα δολοφονίας του Ναπολέοντα. Οι Βρετανοί ήταν εντελώς σοκαρισμένοι από την εκτυλισσόμενη κατάσταση. Το Μεγάλο Νησί δεν ήταν σε ετοιμότητα για πολέμους εκείνη την εποχή. Η αφορμή ήταν οι βόμβες του Ορσίνι, όμως τα αίτια ενός Γαλλο-Βρετανικού πολέμου είχαν να κάνουν με τις αποικίες και την επικράτηση σε κομβικά σημεία της Αφρικής. Μια σύρραξη με τους Γάλλους θα ήταν μοιραία για τη Μεγάλη Βρετανία τότε. Ευτυχώς για τους Βρετανούς, η προσοχή της Γαλλίας στράφηκε στον πόλεμο με την Αυστρία το επόμενο έτος.

4. Ο φόβος άνοιξε τον δρόμο στον Στάλιν

Κατά τη διάρκεια μιας πολιτικής εκστρατείας στα τέλη της δεκαετίας του 1920, ο Ιωσήφ Στάλιν χρησιμοποίησε τη δήθεν απειλή μιας επικείμενης εισβολής για να εδραιώσει την εξουσία του. Ο Λένιν είχε πεθάνει πρόσφατα και ο αγώνας της διαδοχής στην ηγεσία της αχανούς Ρωσίας ήταν σκληρός μεταξύ των πολιτικών προσωπικοτήτων του Κομμουνιστικού Κόμματος. Για να εδραιώσει τη θέση του, ο Στάλιν χρησιμοποίησε έξυπνα τακτικές εκφοβισμού για να σκαρφαλώσει στη κορυφή της ηγεσίας.

Το 1927, ο Στάλιν ισχυρίστηκε ότι η Ρωσία επρόκειτο να δεχτεί εισβολή από τους (πολλούς) εχθρούς της. Μια ισχυρή προπαγανδιστική εκστρατεία έπεισε τον λαό της Ρωσίας ότι σύντομα θα βρισκόταν σε πόλεμο. Αυτό, πόρρω απείχε από την αλήθεια, καθώς οι περισσότερες ευρωπαϊκές δυνάμεις εξακολουθούσαν να μαζεύουν τα συντρίμμια τους μετά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, ο οποίος είχε τελειώσει λίγα χρόνια πριν. Το σχέδιό του αδίστακτου ανδρός από τη Γεωργία, λειτούργησε και μπόρεσε να πάρει στα «ατσάλινα» χέρια του τον έλεγχο της κοινωνίας και της πολιτικής στη χώρα του.

5. Η κρίση «War In Sight» δείχνει Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο

Τα χρόνια του 1870 βρήκαν τη Γαλλία να επανακάμπτει και να αποκτάει σημαντική δύναμη και εξοπλισμό μετά την ντροπιαστική ήττα της από την Πρωσία στις αρχές της δεκαετίας. Ο εξοπλισμός και η προετοιμασία του στρατεύματος είχαν σκοπό να αποτραπεί μια ανάλογη ήττα, αλλά θορύβησε πολλούς από τους γείτονες της Γαλλίας. Ο Ότο φον Μπίσμαρκ, καγκελάριος της Γερμανίας τότε, προσπάθησε να κερδίσει την εύνοια του λαού του απειλώντας με προληπτικό χτύπημα εναντίον της ολοένα και πιο επικίνδυνης Γαλλίας. Για να το κάνει αυτό, άρχισε μια εκστρατεία πληροφόρησης ή πιο σωστά παραπληροφόρησης του κοινού.

Ένα άρθρο σε μεγάλης κυκλοφορίας εφημερίδα του Βερολίνου, που πιθανότατα τυπώθηκε κατόπιν διαταγής του Μπίσμαρκ, είχε τίτλο «Πόλεμος στον ορίζοντα;» Το άρθρο πέτυχε να θορυβήσει το κοινό, αλλά η Μεγάλη Βρετανία και η Ρωσία άσκησαν διπλωματική πίεση για να καταπνίξουν τις φιλοδοξίες της Γερμανίας. Η κρίση ονομάστηκε από την Ιστορία «War In Sight»…

Κι’ ενώ αυτός ο πόλεμος αποτράπηκε, με την παρέμβαση τόσο της Ρωσίας όσο και της Βρετανίας, η κυβέρνηση της Γερμανίας έδωσε εντολές στους στρατηγούς της να εκπονήσουν ένα σχέδιο πολέμου με δύο άξονες επίθεσης, το οποίο μπήκε στο συρτάρι και ξεσκονίστηκε λίγα χρόνια μετά, κατά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο.

Κι αν αυτοί οι πέντε πόλεμοι δεν κηρύχτηκαν ποτέ, άλλοι 10 - 15 άναψαν και εξαπλώθηκαν και έκαψαν ψυχές και έθνη… Και κάποια μέρα η ανθρωπότητα θα τελειώσει τους πολέμους, ή οι πόλεμοι θα αποτελειώσουν την ανθρωπότητα…