Ιστορία|10.03.2023 07:55

Η κολοσσιαία ναυτιλιακή εταιρεία που μετρούσε δεκάδες τραγωδίες: Πολύνεκρες βυθίσεις, συγκρούσεις, προσαράξεις και ένα ιστορικό ναυάγιο

Νίκος Τζιανίδης

Το όνομά της White Star Line, ήταν η κολοσσιαία βρετανική ναυτιλιακή εταιρεία που μετρούσε δεκάδες τραγωδίες: πολύνεκρες βυθίσεις, συγκρούσεις, προσαράξεις και ένα ιστορικό ναυάγιο. Έμβλημά της; Όχι μια μαύρη γάτα, αλλά ένα λευκό αστέρι…

Λοιπόν, αν οι προλήψεις είναι ο τρόπος να ερμηνεύουμε τις συμπτώσεις, βρείτε τον τρόπο και αποκρυπτογραφείστε τις τραγικές συμπτώσεις που στιγμάτισαν την διάσημη ναυτιλιακή εταιρεία White Star Line κι’ έπειτα πείτε: «δεν είμαι προληπτικός και θα ταξίδευα χωρίς φόβο με τα πλοία της»… Ε, διαβάστε το παρακάτω θέμα και στον… επίλογο τα ξανασυζητάμε.

Η βρετανική ναυτιλιακή εταιρεία White Star Line ήταν μια από τις πιο ισχυρές και εύρωστες στον κόσμο, μέχρι τη 10ετία του 1930. Τα πλοία της; Θρύλοι! Τα δυστυχήματα που στοίχειωσαν την εταιρεία; Θρυλικά!
Για πάμε σιγά σιγά:

1. Ένα από τα πρώτα βαπόρια της εταιρείας, το «Oceanic». Το (βασικά) ατμοκίνητο υπερωκεάνειο που ο Τύπος της εποχής περιέγραφε ως «περισσότερο αυτοκρατορικό γιοτ παρά επιβατικό πλοίο», αναχώρησε για το παρθενικό του ταξίδι από το Λίβερπουλ με πλώρη στη Νέα Υόρκη, στις 2 Μαρτίου 1871 μεταφέροντας μόνο 64 επιβάτες και λίγο μετά την αναχώρησή «ανέκρουσε πρύμναν» λόγω υπερθέρμανσης των ρουλεμάν. Το «Oceanic» γύρισε εσπευσμένα στο Λίβερπουλ! Και οι προληπτικοί διατείνονται μετ’ επιτάσεως πως όταν κάτι σε γυρίσει πίσω, μην το συνεχίσεις για… μπροστά! Το «Oceanic», στο μέλλον κατάφερε να ολοκληρώσει πολλά ταξίδια, όμως κάποιοι δεισιδαίμονες το είχαν ήδη στη λίστα με τις προλήψεις τους…

2. Το «Oceanic» ακολούθησε το SS Atlantic. Το «Atlantic» υπερωκεάνειο κι αυτό, στην ίδια γραμμή: Λίβερπουλ – Νέα Υόρκη στο πρώτο ταξίδι του τα πήγε άριστα· στο 19ο όμως… Την Πρωταπριλιά του 1873, το «Atlantic» καρφώθηκε σε ύφαλους και βυθίστηκε στα ανοικτά των ακτών της Νέας Σκωτίας, στον Καναδά, παρασύροντας στον θάνατο τουλάχιστον 535 ανθρώπους. Το δυστύχημα εκείνο ήταν η πιο πολύνεκρη - σε καιρό ειρήνης - θαλάσσια καταστροφή στον Βόρειο Ατλαντικό Ωκεανό μέχρι τότε.

Πνίγηκαν όλες οι γυναίκες και τα παιδιά!

Να καταγράψουμε κάποιες σημαντικές λεπτομέρειες: Και οι 10 σωσίβιες λέμβοι κατέβηκαν, αλλά όλες αναποδογύρισαν ή έσπασαν καθώς το πλοίο γέμισε γρήγορα με νερό και σχεδόν ανατράπηκε. Οι επιζώντες αναγκάζονταν να κολυμπήσουν ή να σκαρφαλώσουν με σχοινιά πρώτα σε έναν βράχο που τον μαστίγωνε το κύμα και μετά να βγουν σε μια απόκρημνη ακτή. Οι κάτοικοι από το κοντινό μικρό ψαροχώρι έφτασαν γρήγορα με αγωνία για να περιθάλψουν τους επιζώντες, αλλά τουλάχιστον 535 άνθρωποι είχαν πνιγεί· μόνο 429 από τους 952 επιζώντες. Το δηλωτικό του πλοίου δείχνει ότι από τους 952 επιβαίνοντες είχαν διασωθεί. Από τους επιβάτες του πλοίου οι 156 ήταν γυναίκες και 189 παιδιά (συμπεριλαμβανομένων δύο που είχαν γεννηθεί κατά τη διάρκεια του ταξιδιού). Όλες οι γυναίκες και τα παιδιά πνίγηκαν εκτός από ένα δωδεκάχρονο αγόρι, ενώ 10 μέλη του πληρώματος έχασαν τη ζωή τους και 131 επέζησαν. «Ταξίδεψες με την White Star Line; Δική σου η ευθύνη», έγραφαν κίτρινα δημοσιεύματα και μάλλον είχαν δίκιο…

3. Και συνεχίζουμε το ταξίδι μας στη σκοτεινή και μακάβρια ρότα των πλοίων της White Star Line.
Επόμενο «φέρετρο»… υπερωκεάνειο το RMS Republic. Το «Republic» ναυπηγήθηκε το 1903 και ονομαζόταν το «Πλοίο των εκατομμυριούχων» λόγω των πολλών πλούσιων Αμερικανών που ταξίδευαν στις καμπίνες του· χαρακτηρίστηκε ως «ανακτορικό» και ήταν η ναυαρχίδα της White Star Line. Όλα αυτά τα ωραία, βαρύγδουπα και σπουδαία μέχρι το 1909. Τότε, νωρίς το πρωί της 23ης Ιανουαρίου και ενώ το «Republic» ταξίδευε από τη Νέα Υόρκη προς τη Μεσόγειο με 742 επιβάτες και πλήρωμα «έπεσε» σε πυκνή ομίχλη στα ανοιχτά του νησιού Nantucket της Μασαχουσέτης. Και τότε, ξεπρόβαλε μέσα από την ομίχλη το SS Florida και καρφώθηκε με όλη την ταχύτητά του στα πλευρά του «Republic».

Το... μεθύσι των κυνηγών θησαυρού

Το καράβι της White Star Line ήταν εξοπλισμένο με το νέο ασύρματο τηλεγραφικό σύστημα του Γουλιέλμου Μαρκόνι και αυτό αποδείχτηκε σωτήριο: έγινε το πρώτο πλοίο στην Ιστορία που εξέπεμψε σήμα κινδύνου. Το «Republic» βυθίστηκε (ήταν το μεγαλύτερο πλοίο που είχε βυθιστεί μέχρι τότε) από την πρόσκρουση, αλλά ευτυχώς από τους επιβαίνοντες μόνο έξι άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους. Πάλι καλά… Όμως εκτός από τις ανεκτίμητες ανθρώπινες ζωές υπάρχουν και τα υλικά αγαθά. Γράφτηκε ότι το «Republic» μετέφερε χρυσό και άλλα πολύτιμα αντικείμενα όταν βυθίστηκε. Λέγεται ότι μετέφερε χρυσό αξίας 250.000 δολαρίων σε αμερικανικά χρυσά νομίσματα για τη μισθοδοσία των πληρωμάτων του αμερικανικού πολεμικού στόλου. Επίσης λέγεται ότι υπήρχε στο πλοίο ένα πολύ μεγαλύτερο φορτίο αξίας 3.000.000 δολαρίων σε χρυσό. Οι εκτιμήσεις κάνουν λόγο για την αξία του φορτίου του «Republic» με σημερινές τιμές ότι ξεπερνούσε το 1 δισεκατομμύριο δολάρια! Το ναυάγιο ανακαλύφθηκε το 1981. Ο χρυσός δεν βρέθηκε ποτέ, βρέθηκαν όμως εκατοντάδες μπουκάλια σαμπάνιας και κρασιού εμφιαλωμένα πριν από το 1900 σε άριστη κατάσταση. Οι προσπάθειες ανέλκυσης του πλοίου εντάθηκαν τα τελευταία χρόνια, αλλά ο κορονοϊός της σταμάτησε. Ο θησαυρός αναζητείται, αναμένουμε τις εξελίξεις.

4. Και να ‘ταν μόνο αυτά; Πάρτε ανάσα: Το RMS Tayleur, ένα πλήρως εξοπλισμένο εμπορικό πλοίο, προσάραξε στα ανοιχτά του νησιού Lambay και βυθίστηκε, στο παρθενικό του ταξίδι, το 1854! Από περισσότερους από 650 επιβαίνοντες, μόνο 280 επέζησαν. Έχει κατονομαστεί ως «Ο πρώτος Τιτανικός». Το «Τayleur απέπλευσε από το Λίβερπουλ στις 19 Ιανουαρίου 1854, στο παρθενικό της ταξίδι, για τη Μελβούρνη της Αυστραλίας , με 652 επιβάτες και πλήρωμα. Το πλήρωμα είχε την εντύπωση ότι έπλεε νότια μέσω της Θάλασσας της Ιρλανδίας, αλλά στην πραγματικότητα ταξίδευαν δυτικά προς την Ιρλανδία. Στις 21 Ιανουαρίου του 1854, 48 ώρες μετά τον απόπλου, το «Tayleur» βρέθηκε σε ομίχλη και καταιγίδα, κατευθυνόμενο προς το νησί Lambay. Αυτό ήταν και το τέλος του.

5.Το επίσης εμπορικό «Red Jacket» που μετέφερε ξυλεία από το Κεμπέκ του Καναδά στο Λονδίνο, συγκρούστηκε με το πλοίο «Eliza Walker» και βυθίστηκε. Ευτυχώς δεν υπήρξαν θύματα.

6. Από τα πρώτα υπερωκεάνεια της White Star Line, το SS Baltic όσο ήταν στα χέρια των Βρετανών ταξίδεψε δίχως σοβαρά προβλήματα. Δηλαδή: Στις 17 Οκτωβρίου του 1871, το «Baltic προσάραξε στον κόλπο του Λίβερπουλ κατά τη διάρκεια ταξιδιού από τη Νέα Υόρκη στο Λίβερπουλ, όμως όλοι οι επιβαίνοντες πάτησαν στη στεριά ζωντανοί. Οι Βρετανοί το πούλησαν σε Ολλανδούς το πλοίο και εκείνο - σημαδεμένο από τη μοίρα της White Star Line - στις 6 Φεβρουαρίου του 1898, με άλλο όνομα πια («Veendam») προσέκρουσε σε παροπλισμένο καράβι και βυθίστηκε, με όλους τους επιβαίνοντες να διασώζονται.

7. Και η λίστα δεν έχει τελειωμό. Το υπερωκεάνειο «Celtic», στο παρθενικό του ταξίδι τον Οκτώβριο του 1872, προσέκρουσε σε ύφαλο στον Ατλαντικό Ωκεανό και έχασε τις λεπίδες της προπέλας του. Τότε έπαθε μόνο αυτό. Όμως η μοίρα το περίμενε, το βαπόρι, λίγα χρόνια μετά. Στις 19 Μαΐου του 1887, το «Celtic» συγκρούστηκε με το πλοίο – επίσης ιδιοκτησίας της White Star - Britannic (όχι τον διαβόητο Βρετανικό) υπό πυκνή ομίχλη περίπου 350 μίλια ανατολικά του Sandy Hook του New Jersey. Το «Celtic», με 870 επιβάτες, είχε κατεύθυνση προς τη Νέα Υόρκη, ενώ το «Britannic», που μετέφερε 450 επιβάτες, βρισκόταν στη δεύτερη μέρα του ταξιδιού του προς το Λίβερπουλ. Μέσα στον 1ο Βρετανικό βρισκόταν και η μετέπειτα Πρώτη Κυρία των Ηνωμένων Πολιτειών Έλινορ Ρούσβελτ, (σε ηλικία 3 χρονών) σύζυγος του προέδρου Φρανκλίνου Ρούσβελτ. Η Έλινορ διασώθηκε. Από τη σύγκρουση 12 επιβαίνοντες έχασαν τη ζωή τους. Προσθέστε λοιπόν εδώ δύο περιπτώσεις, του «Celtic» και του «Britannic Ι».

Αυτό δεν ήταν βαπόρι, ο Χάρος ήταν

8. Παρακάτω: Το «Adriatic», το μεγαλύτερο από τα έξι πλοία της White Star Line, είχε πάρει τον χαρακτηρισμό ως ναυαρχίδα της Line, έναν τίτλο που κράτησε μέχρι να καθελκυστεί το μεγαλύτερο «Britannic» το 1874. Το «Adriatic» ενεπλάκη σε πολλά ατυχήματα:
Α. Συγκρούστηκε με το Cunard Line 's Parthia.
Β. Εμβόλισε τη βρετανική σκούνα Columbus στο κανάλι Crosby στο Λίβερπουλ με αποτέλεσμα να βυθιστεί η σκούνα και το παιδί του καπετάνιου της να πνιγεί.
Γ. Βύθισε, εμβολίζοντας το ιστιοφόρο «Harvest Queen», σε ένα δυστύχημα που είχε ως αποτέλεσμα την απώλεια όλων των ζωών στο Harvest Queen (20 άνθρωποι, λέγεται). Το Harvest Queen βυθίστηκε τόσο γρήγορα που το πλήρωμα του «Adriatic» δεν μπόρεσε να αναγνωρίσει ποιο πλοίο χτύπησε και μόνο έπειτα από έρευνα αποδείχτηκε ποιο ήταν.
Δ. Στις 19 Ιουλίου του 1878, το «Adriatic» συγκρούστηκε με το «Hengist» 18 ναυτικά μίλια από το Holyhead μέσα σε πυκνή ομίχλη, χωρίς ωστόσο σοβαρές ζημιές. Αργότερα εκείνη την ημέρα, όμως, συγκρούστηκε και βύθισε το μπρίκι GA Pike ανοικτά της Νότιας Ουαλίας, σκοτώνοντας πέντε μέλη του πληρώματος του. Η ευθύνη επιρρίφθηκε στο «Adriatic» για υπερβολική ταχύτητα.
Ε. Στις 4 Οκτωβρίου του 1889, το «Adriatic» προσέκρουσε στους προβλήτες της Νέας Υόρκης ενώ ελλιμενιζόταν. Η δεξιά άγκυρά του πλοίου χάθηκε στο νερό. Το «Adriatic» πουλήθηκε και διαλύθηκε κι έγινε παλιοσίδερα τον Φεβρουάριο του 1987. Ένας σκυλοπνίχτης λιγότερος…


9. Το SS Naronic, ατμόπλοιο – φορτηγό που κατασκευάστηκε το 1892, στις 11 Φεβρουαρίου 1893, λιγότερο από ένα χρόνο μετά το παρθενικό του ταξίδι, χάθηκε κατά τη διάρκεια ταξιδιού στον Ατλαντικό Ωκεανό. Το ναυάγιο δεν βρέθηκε ποτέ, αλλά λίγο μετά την εξαφάνισή του πλοίου, δύο από τις σωσίβιες λέμβους του εντοπίστηκαν από διερχόμενα καράβια. Το πλήρωμα του «Naronic»: 74 άνθρωποι, δεν βρέθηκαν ποτέ!

10. Η White Star Line αντικατέστησε με τα χρήματα της ασφάλειας το «Naronic» με το «Georgic». Αυτό το τελευταίο ενεπλάκη σε περισσότερα από τέσσερα ατυχήματα που είχαν να κάνουν με συγκρούσεις και σε μια από αυτές σκοτώθηκαν τέσσερις άνθρωποι. Στη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου το «Georgic» συνελήφθη από γερμανικό πολεμικό και αφού μετεπιβίβασε το πλήρωμά του το ανατίναξαν με εκρηκτικά, έχοντας όμως στα αμπάρια του 1200 δύσμοιρα άλογα.

11. Το SS Asiatic, ατμόπλοιο που ταξίδευε για λογαριασμό της White Star Line από το 1871 έως το 1873· προσάραξε στα ανοικτά των ακτών της Μαδαγασκάρης τον Φεβρουάριο του 1903. Και για να είμαστε ακριβείς τελούσε υπό καθεστώς νέας ιδιοκτησίας και ταξίδευε με το όνομα «Ambriz».
12. Τα ατμόπλοια της εταιρείας «Gaelic» και «Belgic» προσάραξαν και πήγαν για παλιοσίδερα αφού όμως είχαν πουληθεί από την White Star Line. Η μοίρα της τα ακολουθούσε σαν τους κολαούζους τους καρχαρίες…
13. Το SS Doric προσάραξε υπό πυκνή ομίχλη και ναυάγησε κοντά στα νησιά Taichow και Wenzhou στη Νότια Κίνα.
14. Το SS Athenic τορπιλίστηκε το 1944, αλλά επιβίωσε…
15. Το SS Cymric, ατμόπλοιο, τορπιλίστηκε το 1916 από γερμανικό υποβρύχιο. Συνολικά πέντε άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους καθώς ένας ναύτης έπεσε στη θάλασσα κατά τη διάρκεια της εκκένωσης και πνίγηκε.
16. Bhurtpoor: Ναυάγησε 18 Σεπτεμβρίου 1853.
17. Golden Era: Χάθηκε το 1858.
18. Mermaid: Βυθίστηκε το 1883.
19. Golden Sunset: Ναυάγησε στις 17 Δεκεμβρίου 1866.
20. Albert William: Ναυάγησε στις 17 Δεκεμβρίου 1866.
21. Cufic: Βυθίστηκε το 1919.

Τα τρία καράβια που έγραψαν Ιστορία

Και αν συνεχίζαμε να γράφαμε δεν θα έφταναν τρεις σελίδες του σάιτ για να τις γεμίσουμε με θάνατο, ναυάγια, συντρίμμια και παλιοσίδερα… Και μ’ εκείνα και τ’ άλλα φθάνουμε στο «βαρύ πυροβολικό» της πανίσχυρης White Star Line. Τρία ονόματα πλοίων που ταξιδεύουν στη σφαίρα του θρύλου πια, όχι για τα ταξίδια τους, αλλά για τα ναυάγιά τους: Τιτανικός, Βρετανικός, Ολύμπικ. Οι ιστορίες τους πασίγνωστες, αλλά ας τις καταγράψουμε με λίγα λόγια.

22. Τιτανικός: «Ακόμα κι ο Θεός δεν θα μπορούσε να βυθίσει αυτό το πλοίο», έλεγαν όταν ο Τιτανικός (επίσημο όνομα: RMS Titanic) έβαλε μπρος τις και οι τρεις τσιμινιέρες του άρχισαν να ανασαίνουν… Το ταξίδι από το Σάουθάμπτον στη Νέα Υόρκη άρχιζε και την ώρα που... κοιμόταν ο Θεός, ένα παγόβουνο θα προσπαθούσε να τον αντικαταστήσει…Το «αβύθιστο υπερωκεάνειο» στο παρθενικό του ταξίδι, στις 14 Απριλίου του 1912 προσέκρουσε σε παγόβουνο στον βόρειο Ατλαντικό και αντί για τη Νέα Υόρκη έστειλε 1517 από τους επιβαίνοντές του στον Θεό…

23. Βρετανικός: Ο «Βρετανικός» (HMHS Britannic) είχε ναυπηγηθεί και καθελκυστεί στις 26 Φεβρουαρίου του 1914 από το ναυπηγείο «Harland and Wolff» στο Μπέλφαστ της Βορείου Ιρλανδίας. Ο Βρετανικός βρισκόταν στο ναυπηγείο όταν βυθίστηκε το αδελφό πλοίο ο «Τιτανικός». Κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, είχε επιταχτεί από το Βρετανικό Ναυαρχείο και μετατράπηκε σε πλωτό νοσοκομείο και βοήθησε να σωθούν από τα μέτωπα της Τουρκίας, των Βαλκανίων και της Μέσης Ανατολής 15.000 τραυματίες. Στις 21 Νοεμβρίου του 1916, ενώ ταξίδευε προς τον νοσοκομειακό σταθμό της Λήμνου προσέκρουσε σε νάρκη. Έπειτα από μόλις 55 λεπτά, το σκαρί των 269 μέτρων ξάπλωσε… ξέπνοο στο βυθό, σε βάθος 120 μέτρων. Οι επιβαίνοντες ήταν 1.300 άτομα, ο απολογισμός των νεκρών 21 μέλη του πληρώματος και 9 άνδρες του Βασιλικού Υγειονομικού Σώματος, σύνολο 30 άτομα.

24. Ολύμπικ: Το RMS Olympic ήταν κι αυτό υπερωκεάνιο και η ναυαρχίδα της τριάδας πλοίων Ολυμπιακής Κλάσης της White Star Line. Το «Olympic» έκανε καριέρα 24 ετών από το 1911 έως το 1935, σε αντίθεση με τα βραχύβια αδελφά πλοία του, «Τιτανικό» και «Βρετανικό». Το «Olympic» ήταν το μεγαλύτερο υπερωκεάνιο στον κόσμο για δύο περιόδους κατά τη διάρκεια του 1910 - 13, που διακόπηκε μόνο από τη σύντομη θητεία του ελαφρώς μεγαλύτερου «Τιτανικού». Το παρθενικό του ταξίδι ξεκίνησε στις 14 Ιουνίου 1911 από το Σαουθάμπτον, με προορισμό το Cherbourg και το Queenstown, φτάνοντας στη Νέα Υόρκη στις 21 Ιουνίου. Καπετάνιος ήταν ο Έντουαρντ Σμιθ, που θα χανόταν τον επόμενο χρόνο με τον «Τιτανικό». Το πρώτο μεγάλο ατύχημα του «Olympic» συνέβη στο πέμπτο ταξίδι του στις 20 Σεπτεμβρίου 1911, όταν συγκρούστηκε με το βρετανικό καταδρομικό HMS Hawke. Καταγράφηκαν μόνο υλικές ζημιές που επισκευάστηκαν. Στις 24 Φεβρουαρίου του 1912, το «Olympic» υπέστη άλλη μια ατυχία, όταν έχασε μια λεπίδα της προπέλας του σε ταξίδι με προορισμό τη Νέα Υόρκη, και για άλλη μια φορά επέστρεψε στο ναυπηγείο για επισκευές.
Τις πρώτες πρωινές ώρες
της 12ης Μαΐου του 1918, μεσούντος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, κι ενώ έπλεε στη Μάγχη το «Olympic» με αμερικανικά στρατεύματα εντοπίστηκε ένα υποβρύχιο U-boat 500 το οποίο και εμβόλισε και βύθισε. Να και μια άλλη πλευρά της μοίρας για πλοίο της White Star.
Στις 22 Μαρτίου 1924, το «Olympic» ενεπλάκη σε μια άλλη σύγκρουση με ένα πλοίο, αυτή τη φορά στη Νέα Υόρκη. Καθώς η Olympic έκανε όπισθεν από τη θέση της στο λιμάνι της Νέας Υόρκης, η πρύμνη της συγκρούστηκε με το μικρότερο πλοίο Fort St George.
Το 1934, το «Olympic» χτύπησε ξανά ένα άλλο πλοίο, το Nantucket Lightship LV-117, ελαφρύ φαρόπλοιο. Από τη σύγκρουση έχασαν τη ζωή τους 7 άνθρωποι.

Το τελευταίο από τα καράβια της White Star Line, το «Georgic», την εποχή της καθέλκυσής του το 1931, ήταν το μεγαλύτερο βρετανικό μηχανοκίνητο πλοίο· υπέστη σοβαρές ζημιές το 1941 από γερμανική αεροπορική επιδρομή ενώ ήταν ελλιμενισμένο στο Port Tewfik στην Αίγυπτο. Μετά την εκτεταμένη επισκευή του, επέστρεψε στην υπηρεσία ως στρατιωτικό πλοίο το 1944 και συνέχισε να ταξιδεύει μέχρι το 1956, όταν και αποσύρθηκε.

Η White Star και η εταιρεία Cunard Line συγχωνεύθηκαν το 1934. Τα κεντρικά γραφεία της White Star Line εξακολουθούν να υπάρχουν στο Λίβερπουλ. Η σημαία White Star υψώνεται στα πλοία της «Cunard» κάθε 15 Απριλίου στη μνήμη της τραγωδίας του Τιτανικού.

Η ρίζα όλων των προλήψεων - λένε - είναι το γεγονός ότι οι άνθρωποι δίνουν σημασία σε κάτι όταν συμβαίνει αλλά όχι όταν δεν συμβαίνει. Με τόσα ναυάγια, τόσες συγκρούσεις, τόσους νεκρούς βλέποντας τη σημαία της White Star Line πώς να μην σταυροκοπηθείς;

ναυάγιαειδήσεις τώρατραγωδίαΤιτανικός