Μιχάλης Βόλταιρας: Ο μελλοθάνατος που γλίτωσε την εκτέλεση τρεις φορές και του δόθηκε χάρη για τις εφευρέσεις του μέσα στη φυλακή

Το όνομα του Μιχάλη Βόλταιρα δεν υπάρχει στο διαδίκτυο, ούτε έχει ανοιχτεί κάποιο λήμμα που να μαρτυρά τη δράση του. Πρόκειται για μία από τις πιο αμφιλεγόμενες αλλά και δημιουργικές προσωπικότητες που απασχόλησε την ελληνική κοινωνία αλλά και το σωφρονιστικό σύστημα πριν ακριβώς 90 χρόνια.

Το δράμα του και τη δράση του κρατούν καλά κρυμμένες οι σελίδες των εφημερίδων της εποχής τη δεκαετία του 1930. Η περίπτωση του θα μπορούσε να είχε γίνει κινηματογραφική ταινία. Μνημονεύονταν δε από καιρό εις καιρό από τον Τύπο της εποχής μέχρι και τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο οπότε και χάθηκε μέσα στο χωνευτήρι των τεράστιων αλλαγών και εξελίξεων στην ελληνική κοινωνία.

«Φονιάς» στα 18 του χρόνια

Γεννημένος στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου γύρω στο 1900 κατηγορήθηκε για φόνο ενώ ήταν σε ηλικία μόλις 18 ετών. Παρότι ο ίδιος δήλωνε αθώος καταδικάστηκε σε θάνατο από το δικαστήριο της Αιγύπτου, αλλά εξέτισε ποινή περίπου 15 ετών και σε φυλακές της Ελλάδας.

Τρεις φορές ορίστηκε η εκτέλεση του

Τουλάχιστον τρεις φορές ορίστηκε η εκτέλεση του αλλά και τις τρεις φορές συνέβησαν απίστευτα γεγονότα με αποκορύφωμα να «χηρέψει» η θέση του δημίου του και να την γλιτώσει.

Εκανε μαθήματα μηχανολόγου μηχανικού όσο ήταν μέσα στη φυλακή που για εκείνη την εποχή ήταν ένας άθλος. Ανήσυχο και δημιουργικό πνεύμα που θα μπορούσε να είχε μεγαλουργήσει. Το φλογερό και δημιουργικό του μυαλό  παρήγαγε μερικές από τις κορυφαίες πατέντες της εποχής δίνοντας του φήμη πέρα από το κελί του.  

Αν ήταν ελεύθερος ίσως άλλαζε την ιστορία

Η μοίρα όμως είχε άλλα σχέδια για τον Μιχάλη Βόλταιρα. Ζούσε σε... παράλληλο σύμπαν χαμογελώντας ακόμα και τις δύσκολες στιγμές που μετρούσε αντίστροφα για την εκτέλεση του. Αν ήταν ελεύθερος ίσως άλλαζε την ιστορία. Και αν ζούσε σήμερα θα ήταν ο βασιλιάς του εμπορίου.

Κάθε φυλακή και εργαστήριο

Ήταν ένας πειθαρχημένος κατάδικος που ποτέ δεν έδινε δικαίωμα και όλη την ημέρα καταπιάνονταν με τις κατασκευές του. Ακόμα και οι αυστηρές διοικήσεις των φυλακών τον βοηθούσαν στο μέτρο του δυνατού και αυτό αποδεικνύεται πως σε όλα τα σωφρονιστικά καταστήματα τον βοηθούσαν να στήνει το εργαστήριο του. Εκεί δούλευε νύχτα μέρα. Υλοποιούσε τα σχέδια του. Οι πατέντες του ήταν περιζήτητες και απασχολούσαν τις εταιρίες της εποχής.

Υποστήριζε πάντα την αθωότητα του

Το καλοκαίρι του 1933 και αφού η καταδίκη του σε θάνατο είχε μετατραπεί σε ισόβια έκανε αίτηση απονομής χάριτος η οποία υλοποιήθηκε δύο χρόνια αργότερα και ενώ είχε περάσει 15 ολόκληρα χρόνια στη φυλακή υποστηρίζοντας πάντα πως τιμωρήθηκε άδικα για ένα έγκλημα που δεν έκανε ποτέ...

Μιλούσε μόνο για τη μητέρα του και τις αδελφές του

Ο Μιχάλης Βόλταιρας απέφευγε να μιλάει για τον εαυτό του. Δεν είχε προλάβει να ζήσει τη ζωή. Αναφέρονταν ωστόσο με αγάπη και νοσταλγία για την ηλικιωμένη μητέρα του που είχε μαραζώσει από τον καημό της και τις δύο αδελφές του οι οποίες όπως και ο ίδιος υποστήριζαν πως ποτέ δεν είχε κάνει το φόνο που του είχε αποδώσει η Αιγυπτιακή δικαιοσύνη.

Προαυλιζόταν μαζί με την αγχόνη

Μάλιστα η δίκη που είχε γίνει στην Αλεξάνδρεια οι δικαστές που τον έκριναν ένοχο επικράτησαν με ισχνή πλειοψηφία κι ενώ αρκετοί είχαν εκφράσει αμφιβολίες για την ενοχή του. Βάση της καταδικαστικής απόφασης έπρεπε να εκτελεστεί δι απαγχονισμού. Μέχρι τότε του επιτρέπονταν να προαυλίζεται μία ώρα το πρωί και μία ώρα το απόγευμα σε ένα μικρό προαύλιο όπου ήταν στημένη και η αγχόνη που τον... περίμενε. Λόγω της καλής του διαγωγής αλλά και του ενδιαφέροντος που έδειχνε η ελληνική κοινότητα η εκτέλεση της ποινής πήρε μικρή αναβολή.

Χήρεψε η θέση του δημίου

Ήταν όμως αρκετή ώστε ο Μιχάλης Βόλταιρας να κάνει χρήση της διακρατικής συμφωνίας Αιγύπτου και Ελλάδας. Ζήτησε να μεταφερθεί σε φυλακή της Ελλάδας για να εκτελεστεί. Έτσι και έγινε. Μεταφέρθηκε στην Ελλάδα όπου ορίστηκε για πρώτη φορά η εκτέλεση του στη λαιμητόμο. «Χήρεψε» όμως η θέση του δημίου και έτσι η εκτέλεση του ματαιώθηκε για δεύτερη φορά. Αποφασίστηκε να εκτελεστεί διά τυφεκισμού. Διάφορα σοβαρά πολιτικά γεγονότα και απίθανες συγκυρίες οδήγησαν και πάλι στην αναβολή της εσχάτης των ποινών, ενώ παράλληλα ο ίδιος είχε πιάσει δουλειά και είχε αρχίσει να γίνεται γνωστός με τις εφευρέσεις του.

Εφτιαξε ενισχυτικό σύστημα προσγειώσεως

Η εφεύρεση που τον έκανε γνωστό ακόμα και στους στρατιωτικούς κύκλους και ειδικά της αεροπορίας ήταν η εφεύρεση του που σύμφωνα με τον Τύπο της εποχής ήταν «Ενισχυτικό σύστημα προσγειώσεως και αναχαιτικού (σ.σ. σύστημα πέδησης) τροχών ταχύτητας αεροπλάνου».

Το πρώτο δίπλωμα ευρεσιτεχνίας

Μέσα στη φυλακή πάντα του απονεμήθηκε δίπλωμα ευρεσιτεχνίας, ενώ οι αρμόδιοι των κυβερνήσεων από το 1932 έως το 1933 ζητούσαν εκθέσεις για τη διαγωγή του και μετά από χρόνια αναμονής και αβεβαιότητας η ποινή του μετατράπηκε σε ισόβια. Από εκείνο το σημείο και μετά ο Μιχάλης Βόλταιρας περνάει την πιο δημιουργική φάση της ζωής του και εκπλήσσει τους πάντες με ευρεσιτεχνίες και πατέντες που κινούν το ενδιαφέρον ευρωπαϊκών εταιριών.

Στιλό με τρία μελάνια

Μπροστά από την εποχή του ο Μιχάλης Βόλταιρας γίνεται γνωστός με την κατασκευή ενός στιλό διαρκείας που για πρώτη φορά μπορούσε να χρησιμοποιήσει τρία διαφορετικά χρώματα μελάνης, μαύρο, κόκκινο και βιολετί ή οποιοδήποτε άλλο.

Ομπρέλα τσέπης

Ήταν ο πρώτος που έφτιαξε μία ομπρέλα τσέπης στο μέγεθος βεντάλιας η οποία άνοιγε αυτόματα και γινόταν κανονική ομπρέλα όπως αυτές που έχουμε στην καθημερινότητα μας σήμερα, 90 χρόνια αργότερα. Έφτιαξε επίσης:

* Ειδική φωσφορούχα μελάνι που μπορούσε να γράψει κανείς ακόμα και στο σκοτάδι.

* Μία συσκευή που περιείχε νερό (ζεστό ή κρύο) και τοποθετούνταν στη καμπίνα του αυτοκινήτου πλάι στον οδηγό και λειτουργούσε με την ενέργεια της μηχανής για να ζεστάνει ή να παγώσει το νερό.

*Πρωτότυπη πουδροθήκη που ήταν βαλιτσάκι καλλωπισμού των γυναικών απαραίτητο για τα ταξίδια.

*Ειδική θήκη που προστάτευε και ασφάλιζε τα πορτοφόλια από κάθε επίδοξο ληστή.

*Ειδική θήκη προστασίας για τα ματογυάλια.

*Πρωτότυπα παιχνίδια για τα παιδιά και σπαζοκεφαλιές και πολλές ακόμα μικρό εφευρέσεις.

Πατέντες για απονομή χάριτος

Για όλες τις εφευρέσεις του ο Μιχάλης Βόλταιρας είχε πάρει και ανάλογες πατέντες ευρεσιτεχνίας αντίγραφα των οποίων είχε συμπεριλάβει στο ογκώδη φάκελο της αίτησης του για απονομή χάριτος. Δυστυχώς δεν είναι γνωστό εάν σώζονται κάποιες από τις εφευρέσεις του ή ποια τελικά ήταν η τύχη του μέχρι το θάνατο του.

Με στοιχειώδη ανθρωπισμό...

Η εφημερίδα «Πατρίς» στο φύλλο της την 19η Ιουνίου 1933 κλείνει το ρεπορτάζ της με την εξής φράση: «Τον λόγο τώρα έχει το Συμβούλιον Χαρίτων. Ας κρίνη κατά την κρίση του τον άνθρωπο που έπεσε εις την άβυσσο και κατάφερε να σηκωθεί. Δε μένει πια θέσης για τον στοιχειώδη ανθρωπισμό».