Ιστορία|04.11.2023 07:55

Όταν ο Νετανιάχου «σκότωσε» τον πρωθυπουργό Γιτζάκ Ράμπιν – Οι σφαίρες που άλλαξαν τη μοίρα Ισραήλ και Παλαιστίνης

Νίκος Τζιανίδης

Δυο σφαίρες άλλαξαν τη μοίρα δυο εθνών: Ισραήλ και Παλαιστίνης. Όταν ο Μπένιαμιν Νετανιάχου «σκότωσε» τον πρωθυπουργό του Ισραήλ Γιτζάκ Ράμπιν

Τον πίεζαν να φορέσει αλεξίσφαιρο γιλέκο, αλλά ήταν αμετάπειστος· κάποιοι θα θεωρήσουν ένοχο τον εαυτό τους, αργότερα, που δεν επέμειναν περισσότερο. Όμως ο Γιτζάκ Ράμπιν ήταν ο Πρωθυπουργός κι εκείνος αποφάσιζε· επίσης δεν πίστευε ποτέ πως ένας συμπατριώτης του θα ήταν γι’ αυτόν θανάσιμη απειλή.

Κι έτσι, μια μέρα σαν σήμερα, τη νύχτα της 4ης Νοεμβρίου του 1995, ο Πρωθυπουργός του Ισραήλ Γιτζάκ Ράμπιν στάθηκε μπροστά σε ένα μέγα πλήθος στο Τελ Αβίβ, φορώντας σακάκι και γραβάτα πάνω από ένα ελαφρύ βαμβακερό πουκάμισο.

Ο όγκος της συγκέντρωσης είχε ξαφνιάσει τον Ράμπιν, που είχε αμφιβολίες αν οι Ισραηλινοί θα έβγαιναν στον δρόμο για να υποστηρίξουν τον ίδιο και την προσπάθειά του να συνάψει ειρήνη με τους Παλαιστίνιους· φοβόταν ότι η κεντρική πλατεία της πόλης – που δεν ονομαζόταν τότε Πλατεία Ράμπιν – θα ήταν σχεδόν άδεια.
Κι όχι μόνο δεν ήταν άδεια η πλατεία, αλλά ασφυκτιούσε από 100.000 ανθρώπους, μπορεί και περισσότερους!

Τραγούδησε για την ειρήνη

Και ο Ράμπιν μίλησε και κάλεσε τους Ισραηλινούς να ξεπεράσουν τους φόβους τους, να αφήσουν το παρελθόν στην άκρη και να σφυρηλατήσουν ουσιαστική συμφωνία ειρήνης με τους γείτονές τους. Η συναισθηματική φόρτιση κορυφώθηκε όταν η διάσημη τραγουδίστρια παραδοσιακής μουσικής Μίρι Αλόνι ερμήνευσε το δημοφιλές ισραηλινό τραγούδι - ύμνο για το ισραηλινό κίνημα ειρήνης - «Shir LaShalom» και κάλεσε τον Πρωθυπουργό να την συνοδεύσει προτείνοντάς του το μικρόφωνο. Απρόθυμα ο Ράμπιν, κοκκινίζοντας από συστολή, μουρμούρισε με τη βροντερή μπάσα φωνή του, διαβάζοντας τους στίχους από ένα χαρτί που του είχε δώσει κάποιος πλάι του. Όταν τέλειωσε όλη αυτή η δοκιμασία, ο ντροπαλός και συνεσταλμένος Γιτζάκ Ράμπιν, έβαλε το χαρτί στην τσέπη και κατευθύνθηκε στο αυτοκίνητό του. Πριν αποχωρήσει από τη σκηνή, ο Ράμπιν είχε πει λίγες λέξεις που έμελλε να είναι και οι τελευταίες του: «Να μην τραγουδάμε μόνο για την ειρήνη – ας κάνουμε ειρήνη!»…

Λίγο πιο κάτω, δεν περίμενε μόνο το υπηρεσιακό αυτοκίνητο τον Ράμπιν… Ο Γιγκάλ Αμίρ, ένας 25χρονος Εβραίος, φανατικός ορθόδοξος και εθνικιστής, ξεπετάχτηκε από το σκοτάδι και πυροβόλησε ψύχραιμα τον πρωθυπουργό δύο φορές. Λίγη ώρα αργότερα, ο Γιτζάκ Ράμπιν θα άφηνε την τελευταία του πνοή. Λίγους μήνες μετά, η κυβέρνηση του Ισραήλ θα ακολουθούσε τον δρόμο του φανατισμού, που όπλισε τον δολοφόνο, «σκοτώνοντας» την προοπτική ειρήνης ανάμεσα σε Παλαιστινίους και Ισραηλινούς. Κι από τότε έχουν περάσει σχεδόν 30 χρόνια και το αίμα, στον τόπο που γεννήθηκε, αλλά και σταυρώθηκε ο Χριστός, ρέει ασταμάτητα! Η δολοφονία του Ράμπιν ήταν πράξη πολιτικής βίας που πέτυχε πλήρως τον στόχο της!

Η Συμφωνία του Όσλο όπλισε το χέρι του φονιά

Τα θεμέλια του φονικού είχαν πέσει στο Όσλο δυο χρόνια πριν, όταν είχαν συναντηθεί κάτω από άκρα μυστικότητα διαπραγματευτές από το Ισραήλ και την Παλαιστίνη. Η Συμφωνία που είχε σφραγιστεί στον κήπο του Λευκού Οίκου με τη θερμή χειραψία του Γιάσερ Αραφάτ με τον Ράμπιν, και με τις κουβέντες του τελευταίου: «Σας λέμε σήμερα με δυνατή και καθαρή φωνή: αρκετά αίμα και δάκρυα. Αρκετά!», δεν άρεσε στους φανατικούς ένθεν κακείθεν.

Ο Ράμπιν δεν ήταν ειρηνοποιός από τα νιάτα του: το 1987, είχε διατάξει τα ισραηλινά στρατεύματα να καταπνίξουν την πρώτη Παλαιστινιακή Ιντιφάντα, χτυπώντας αλύπητα τους Παλαιστινίους, που διαδήλωναν πετώντας πέτρες· ήταν τότε, που κατά τη διάρκεια αυτής της εξέγερσης γεννήθηκε η Χαμάς. Ο Ράμπιν ήταν ο στρατιώτης που έγινε πολιτικός: διοικητής κατά τη σύγκρουση του 1948 που οι Ισραηλινοί αποκαλούν Πόλεμο της Ανεξαρτησίας, νικητής ως Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου στον Πόλεμο των 6 ημερών, το 1967.
Ο Ράμπιν, στις ειρηνευτικές συνομιλίες στο Όσλο βρέθηκε αντιμέτωπος με ένα δίλλημα: ή να συνεχίσει να μάχεται με τα όπλα ή να βρει έναν διαφορετικό τρόπο αγώνα.

Οι Ισραηλινοί έβλεπαν τον Ράμπιν, ως έναν άνθρωπο που μπορούσαν να εμπιστευτούν κυρίως ως υπερασπιστή της άμυνας του έθνους· έτσι, όταν δήλωσε ότι είναι καιρός να επιτευχθεί συμφωνία με τους Παλαιστίνιους- ακόμα κι αν αυτό σήμαινε ότι θα εγκατέλειπε μέρος των εδαφών που είχε κατακτήσει το Ισραήλ το 1967- οι Ισραηλινοί ήταν έτοιμοι (τουλάχιστον) να τον ακούσουν· όχι όλοι!
Δεν είχε στεγνώσει το μελάνι στη Συμφωνία του Όσλο, όταν η ισραηλινή Δεξιά, και ειδικά οι έποικοι της κατεχόμενης Δυτικής Όχθης και της Γάζας, τήν κατήγγειλαν ως προδοσία. Οι παλαιστινιακές ομάδες της Χαμάς και η Ισλαμική Τζιχάντ εξέφρασαν περισσότερο εκρηκτικά τη δική τους αντίθεση με τη Συμφωνία του Όσλο πυροδοτώντας βόμβες στο Ισραήλ: ανατινάζοντας λεωφορεία και σκοτώνοντας δεκάδες αμάχους.

Για τη συμβολή του στην επίτευξη των συμφωνιών του Όσλο, το 1994 ο Ράμπιν μοιράστηκε το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης με τον Γιάσερ Αραφάτ και τον Σιμόν Πέρες.
Και ο Αραφάτ και ο Ράμπιν στιγματίστηκαν ως προδότες!

Στην κηδεία του Ράμπιν, πριν ακόμα τον σκοτώσουν, ο Νετανιάχου!

Και το θερμόμετρο των αντιδράσεων για τον Ισραηλινό Πρωθυπουργό συνεχώς ανέβαινε. Ο τότε ηγέτης της αντιπολίτευσης και σημερινός πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπένιαμιν Νετανιάχου, ήταν ο πρωταγωνιστής σε δύο διαβόητες διαδηλώσεις, όπου ανάμεσα στα συνθήματα του πλήθους κυριαρχούσε το: «Θάνατος στον Ράμπιν». Τον Ιούλιο του 1995, ο Νετανιάχου ήταν επικεφαλής μιας στημένης νεκρικής πομπής στην οποία προηγείτο ένα μαύρο φέρετρο.

Ο επικεφαλής της Εσωτερικής Ασφάλειας του Ισραήλ ζήτησε τότε από τον Νετανιάχου να χαμηλώσει τη ρητορική του, προειδοποιώντας τον, ότι η ζωή του πρωθυπουργού κινδύνευε. Ο Νετανιάχου αρνήθηκε! Ίσως, όπως ο Ράμπιν, δεν φανταζόταν ότι ένας Εβραίος θα σκότωνε ποτέ έναν δικό τους. οποιαδήποτε απειλή θα προερχόταν σίγουρα από αλλού. Όμως και ο Ράμπιν και ο Νετανιάχου είχαν κάνει λάθος: η απειλή και ο θάνατος προήλθαν από τα σπλάχνα του Ισραήλ.

«Μην ανησυχείτε, δεν είναι κάτι σοβαρό»

Ημέρα Σάββατο, 4 Νοεμβρίου του 1995. Ο σωματοφύλακας του Ράμπιν, που έχει τραυματιστεί κι εκείνος, κατάφερε να βάλει τον Πρωθυπουργό στο αυτοκίνητο και διέταξε τον οδηγό να τρέξει όσο το δυνατόν πιο γρήγορα προς το νοσοκομείο. Ο οδηγός ταράχτηκε τόσο που έχασε τον δρόμο. Ο Ράμπιν, από το πίσω κάθισμα, μιλούσε και καθησύχαζε τους δικούς του ότι δεν είναι κάτι σοβαρό, μέχρι που έχασε τις αισθήσεις του. Δέκα λεπτά μετά και αφού το όχημα είχε προκαλέσει τρακάρισμα παραβιάζοντας ερυθρό σηματοδότη, έφτασε στο νοσοκομείο, όπου, παραδόξως, ουδείς ανάμενε τον ετοιμοθάνατο Πρωθυπουργό!
Σε λίγην ώρα περισσότεροι από 12 χειρουργοί, που είχαν διασχίσει αγωνιωδώς το Ισραήλ, βρίσκονταν πάνω από τον τραυματία Ράμπιν.
Κάποιος από το πολιτικό Γραφείο του Πρωθυπουργού, αναζητούσε δωμάτιο, όπου ο Ράμπιν από την επομένη θα ασκούσε τα καθήκοντά του· μάταιο.

«Ήταν νεκρός με το που έφτασε», θα πει αργότερα ο καθηγητής Γιόσεφ Κλάουσνερ. Οι γιατροί έκαναν απέλπιδες προσπάθειες ανάνηψης, αλλά ο Ράμπιν είχε ήδη «φύγει».
Όσοι είχαν φθάσει στο νοσοκομείο κι ενημερώθηκαν για το μοιραίο, έπεσαν κυριολεκτικά στα πατώματα και άρχισαν να κλαίνε: γιατροί και επισκέπτες.
Και ξαφνικά ολόκληρος ο κεντρικός διάδρομος και οι κοινόχρηστοι χώροι του νοσοκομείου γέμισαν από τεθλιμμένους συγγενείς, φίλους και πολίτες που κάπνιζαν δίχως σταματημό. Η εγγονή του Ράμπιν, η τότε 18χρονη Νόα, χαμογέλασε αιχμαλωτίζοντας τα δάκρυά της με μιαν ανάμνηση: ο παππούς της ήταν φανατικός καπνιστής! Δύο μέρες αργότερα, ο Ράμπιν τάφηκε στην Ιερουσαλήμ.

Μπιλ Κλίντον: «Shalom, chaver»

Παρόντες στην εξόδιο ακολουθία ήταν βασιλιάδες και βασίλισσες, πρόεδροι και πρωθυπουργοί, ακόμα και ο βασιλιάς Χουσεΐν της Ιορδανίας με τον οποίο ο Ράμπιν είχε υπογράψει συνθήκη ειρήνης μόλις ένα χρόνο νωρίτερα.
Από τον Αραφάτ ζητήθηκε παρακλητικά να μείνει μακριά, αν και επισκέφτηκε το σπίτι του Ράμπιν κατά τη διάρκεια του Σίβα, της παραδοσιακής εβδομάδας πένθους· με μια χειρονομία βαθύ σεβασμού, αφαίρεσε το κεφιέ του από το κεφάλι.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, ο Μπιλ Κλίντον αποχαιρέτησε τον Ράμπιν με τις λέξεις: «Shalom, chaver» (αντίο φίλε).

Ο δολοφόνος του Ράμπιν, Γιγκάλ Αμίρ, φοιτητής Νομικής στο Πανεπιστήμιο Bar-Ilan το 1995, εκτίει ποινή ισόβιας κάθειρξης για φόνο συν έξι χρόνια για τον τραυματισμό του σωματοφύλακα του Πρωθυπουργού· ποτέ δεν έχει δηλώσει ότι μετάνιωσε για ό,τι έκανε.

Λίγην ώρα μετά το θάνατο του Ράμπιν, οι δικοί του ανακάλυψαν σε μια από τις τσέπες του το φύλλο χαρτιού με τους στίχους του «Shir LaShalom»- το Τραγούδι για την Ειρήνη- ποτισμένο στο αίμα! 

Πόσο παράδοξοι ακούγονται σήμερα εκείνοι οι στίχοι· πόση αντινομία να χωρέσει σε ένα τραγούδι: «Σήκωσε τα μάτια σου με ελπίδα,
και όχι μέσα από το βλέμμα των τουφεκιών… Τραγουδήστε ένα τραγούδι για την αγάπη και όχι για τους πολέμους»…

Για την ώρα, στον τόπο που γέννησε Θεούς και θρησκείες, το αίμα αναβλύζει· χιλιάδες παιδιά σκοτώνονται, οι οιμωγές σκεπάζουν τον αέρα του κόσμου και στην Ερώτηση: Στη Λωρίδα της Γάζας πού είναι ο Θεός; Μία είναι η απάντηση: Πού είναι ο άνθρωπος;

ειδήσεις τώραπόλεμοςΙσραήλδολοφονίαΠαλαιστίνηΓιτζάκ ΡάμπινΜπένιαμιν Νετανιάχουσαν σημερα