Εδώ Πολυτεχνείο: Περισσότεροι οι νεκροί από τους τεκμηριωμένους – Ποιοι ήταν η 25χρονη βαριά τραυματίας, ο νέος με τη βαθιά πληγή που έμειναν στα αζήτητα;

«Εδώ Πολυτεχνείο» και πάλι, όπως κάθε που ο Νοέμβρης μετράει νύχτες 17. Το «Πολυτεχνείο», άλλωστε, δεν έπαψε ποτέ όλα αυτά τα 51 χρόνια, από το βράδυ της εισβολής του τεθωρακισμένου άρματος, να είναι «εδώ»!

Εμβληματική εξέγερση που προκάλεσε ανεπανόρθωτες ρωγμές στα θεμέλια της στυγνής δικτατορίας και απάντηση σε όλες τις γενιές που αβασάνιστα αφορίζουν τις προηγούμενες με το προκλητικό: «…εμείς στα χρόνια σας….».
Η γενιά του Μεσοπολέμου, σαν της χτύπησε την πόρτα ο ολετήρας του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου βγήκε με γυμνό σπαθί και στέρνο προτεταμένο κι’ αναμετρήθηκε με τα θεριά. Το Έπος του ’40 δεν αναγέρθηκε από τους τότε 50αρηδες που ειρωνεύονταν τους νέους της εποχής τους· από τους άβγαλτους 20άρηδες γράφτηκε η Ιστορία.

Έτσι και το 1973· οι… νέοι με τα μακριά μαλλιά που τους έλεγαν αλήτες, πήραν τον Κόσμο στα χέρια τους. Για το τι πέτυχαν, έχει αποφανθεί η Ιστορία. Άλλωστε: «Τέτοιας λογής αποκοτιές, ωστόσο, μαθαίνοντες οι Άλλοι, σφόδρα ταράχθηκαν»…
Ξεφυλλίζοντας το βιβλίο «Πολυτεχνείο 1973- Το αίμα το αδικαίωτο ποτέ δεν ησυχάζει» επιμέλειας Ιερώνυμου Λύκαρη-εκδόσεις Καστανιώτη στεκόμαστε σε ένα ιδιαίτερα ευαίσθητο κεφάλαιο, εκείνο που αφορά τους νεκρούς.

Το πιο σκοτεινό ένοχο μυστικό της δικτατορίας

Διαβάζουμε: «Το ζήτημα των νεκρών της εξέγερσης παραμένει το πιο σκοτεινό ένοχο μυστικό της δικτατορίας. Πρόκειται για ένα κατά τα άλλα κοινό μυστικό που ακόμα και σήμερα, μισό αιώνα μετά, μας στοιχειώνει με τη βεβαιότητα ότι δεν έχουμε μάθει όλη την αλήθεια, ότι υπάρχουν δολοφονίες που παραμένουν ανεξιχνίαστες, αίμα αδικαίωτο, που δεν θα ησυχάσει στον αιώνα τον άπαντα αν δεν δικαιωθεί, τουλάχιστον ως προς την αποκάλυψη της ονοματεπώνυμης ύπαρξης του.
» Τα αστυνομικά έγγραφα του “Φακέλου 650”, που αναφέρονται στους νεκρούς της εξέγερσης, δεν προσθέτουν τίποτα το νεότερο στα προσωρινά αποτελέσματα της έρευνας του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών (2004) με τους 24 επιβεβαιωμένους νεκρούς, η οποία παραμένει μέχρι στιγμής η εγκυρότερη και πληρέστερη...

» Στον “Φάκελο 650” το σώμα με τις “Καταστάσεις τραυματισθέντων ιδιωτών κατά νοσοκομεία-κλινικάς” αποτελείται από 26 σελίδες συν το εξώφυλλο. Οι καταστάσεις αυτές συντάχθηκαν στα αμέσως επόμενα εικοσιτετράωρα μετά την αιματηρή καταστολή της εξέγερσης, έπειτα από παραγγελία της Ιατροδικαστικής Υπηρεσίας προς τους αρμόδιους ιατροδικαστές, υπεύθυνους για ευρύτερους γεωγραφικούς τομείς της περιφέρειας πρωτευούσης. Το συμπεραίνουμε από την αναφορά που υπάρχει στην κατάσταση του τομέα ευθύνης του ιατροδικαστή Β. Κανάκη (με τα 16 νοσοκομεία και κλινικές) και στην κατάσταση του Νοσοκομείου Παίδων Αγλαΐα Κυριακού, στην οποία αναφέρεται ότι “εζητήθη παρά του Ιατροδικαστού κ. Σταμούλη”.

Από τη μελέτη του συνόλου των καταστάσεων συμπεραίνουμε, επίσης, ότι:
α). Η Ιατροδικαστική Υπηρεσία πρέπει να διαβίβασε εγγράφως, πιθανότατα με υπόδειξη της Ασφάλειας, το τι στοιχεία ήθελε να τις αποστείλουν τα δημόσια νοσοκομεία και ιδιωτικές κλινικές για τους τραυματίες που περιέθαλψαν με τις πρώτες βοήθειες ή τους κράτησαν για περαιτέρω νοσηλεία επειδή τα τραύματά τους ήταν σοβαρά.

β). Ως καταληκτική ημερομηνία αποστολής τους πρέπει να είχε οριστεί η 24.11.1973, μια ημέρα πριν από το πραξικόπημα Ιωαννίδη. Το υποθέτουμε βάσιμα από την αναγραφή αυτής της ημερομηνίας σε τρεις καταστάσεις: ΣΑΒ-ΙΚΑ, Δημοτικό Νοσοκομείο “Ελπίς”, καταστάσεις του τομέα ευθύνης του ιατροδικαστή Β. Κανάκη. Στις υπόλοιπες δεν αναγράφεται ημερομηνία, ωστόσο είναι εύλογο να δεχτούμε ότι και αυτές θα στάλθηκαν στην ιατροδικαστική υπηρεσία μέχρι τις 24.11.73 το αργότερο.

Τρομοκρατικές ανακρίσεις τραυματιών

»Στον “Φάκελο 650” το σώμα με τις “Καταστάσεις τραυματισθέντων ιδιωτών” αποτελείται από 70 σελίδες συν το εξώφυλλο. Περιέχουν πληροφορίες που περιλαμβάνονται, χωρίς πάντα να ταυτίζονται, και στις καταστάσεις των νοσοκομείων και των κλινικών που στάλθηκαν στην ιατροδικαστική υπηρεσία, αλλά και σε άλλες που συλλέχθηκαν κατά τις συνεχείς εφόδους της Ασφάλειας και των κατά τόπους αστυνομικών τμημάτων στα νοσηλευτικά ιδρύματα. Υπάρχουν πολλές μαρτυρίες που μιλούν για τρομοκρατικές ανακρίσεις τραυματιών που νοσηλεύονταν και βρίσκονταν σε κρίσιμη κατάσταση, αλλά και για πίεση σε γιατρούς, νοσηλευτικό προσωπικό και συγγενείς, προκειμένου να αποσπαστούν πληροφορίες για τις συνθήκες τραυματισμού και την πορεία της νοσηλείας τους. Το επιβεβαιώνουν όμως και οι λεπτομέρειες που καταγράφονται κατά περίπτωση, οι οποίες δεν υπάρχουν ως πληροφορία στις καταστάσεις των νοσοκομείων και των κλινικών».

«Εν βαρυτάτη καταστάσει, απώλεια συνειδήσεως»

Και στο Επίμετρο του αποκαλυπτικού βιβλίου, με την υπογραφή της Μαριάννας Τζιαντζή (αρχιτεκτόνισα του ΕΜΠ και συγγραφέας) διαβάζουμε: «Ποια ήταν άραγε η “δεσποινίς αγνώστων στοιχείων, περίπου 25 ετών” η οποία “εγκατελείφθη παρ’ αγνώστων” στην είσοδο της κλινικής Άγιος Γεράσιμος τα χαράματα της 17ης Νοέμβρη του 1973; “Εν βαρυτάτη καταστάσει, απώλεια συνειδήσεως… λόγω βαρύτατου τραυματισμού» στους μηρούς και στην περιοχή των γεννητικών οργάνων, “ακατάσχετος αιμορραγία […] παρεπέμφθη εις Ρυθμιστικόν Κέντρον”. Έτσι λέει η σχετική κατάσταση των “νοσηλευθέντων τραυματιών” την οποία, κατόπιν χουντικής εντολής, συνέταξε ο “Άγιος Γεράσιμος” όπως και όλα τα νοσοκομεία και οι κλινικές της Αθήνας.

»Πολλοί τραυματίες εκείνων των ημερών προσήλθαν στα νοσοκομεία “κατά μόνας”. Οι συνοδοί τους είτε δικαιολογημένα φοβήθηκαν και τους εγκατέλειψαν στα σημεία παραλαβής, είτε προπηλακίστηκαν, ξυλοκοπήθηκαν, διώχθηκαν κακήν κακώς από αστυνομικούς και παρακρατικούς. Τραυματίες και νεκροί ασυνόδευτοι, όπως τα δέματα που στέλναμε κάποτε με το ΚΤΕΛ ή το καράβι. Η δεσποινίς ετών 25 παρέμεινε χωρίς όνομα, χωρίς πρόσωπο-μόνο για τα τραύματά της γράφτηκαν λίγα πράγματα. Ποια ήταν εκείνη η κοπέλα στο πρόχειρο ιατρείο του Πολυτεχνείου, που της “έλειπε το μισό πρόσωπο”; Ποιος ήταν εκείνος ο νέος, επίσης στο πρόχειρο ιατρείο, που το αίμα της πληγής του ξεπηδούσε σαν πίδακας κι έλουζε το ταβάνι; Ποιοι ήταν οι «σκεπασμένοι με σεντόνια» νεκροί; Παλιές ανεξιχνίαστες υποθέσεις cold cases, όπως λέγονται. Χωρίς πτώματα, χωρίς απτά τεκμήρια, με ελλιπέστατες νεκροψίες, και μόνο με τις προφορικές καταθέσεις των αυτοπτών μαρτύρων, δεν είναι εύκολο να αποδειχθούν οι κατά συρροήν δολοφονίες.
»Είναι πολλοί οι Άγνωστοι Στρατιώτες εκείνων των ημερών, οι τραυματισμένοι και οι μη καταγεγραμμένοι νεκροί, για τους οποίους δεν θα στηθεί κανένα μνημείο. Θύματα ορφανά. Ωστόσο στο αίμα το αδικαίωτο… καταβάλλεται προσπάθεια ώστε αυτοί οι άγνωστοι να αποκτήσουν πρόσωπο, όνομα, φωνή».

Οι Νεκροί του Πολυτεχνείου και οι ανάπηροι πολιτικοί λόγοι....

Οι φανατικοί λόγοι του Αδώνι-Σπύρου Γεωργιάδη (νυν υπουργού Υγείας της Νέας Δημοκρατίας) περί του «… δεν υπήρξε ούτε ένας νεκρός ΣΤΟ Πολυτεχνείο» είναι (ή καλύτερα ήταν) προς τέρψιν ώτων ομοϊδεατών (παλιά). Ίδιες απόψεις-θέσεις είχαν και τα μέλη της Χρυσής Αυγής, άλλωστε.

Σε ερώτηση σχετικά με τους νεκρούς του Πολυτεχνείου σε πρόσφατη (2023) έρευνα του Ινστιτούτου Eteron, το 10,7% των Ελλήνων και Ελληνίδων συμμετεχόντων απαντά ότι δεν υπήρξαν νεκροί, ενώ το 13,3% δεν γνωρίζει - δεν απαντά.

Εκείνοι που πόνεσαν γνωρίζουν...

Ας ερωτηθούν οι συγγενείς και φίλοι που έμειναν για να θυμούνται και να ανάβουν το καντήλι της μνήμης των δικών τους, των: Δημήτρη Θεοδώρα (5,5 ετών), Αλέξανδρου Σπαρτίδη (16 ετών), Βασιλικής Μπεκιάρη (17 ετών), Διομήδη Κομνηνού (17 ετών), Στυλιανού Καραγεώργη (19 ετών), Μιχάλη Μυρογιάννη (20 ετών), Τόριλ Μαργκρέτα Ένγκελαντ (22 ετών), Ιωάννη Μικρώνη (22 ετών), Γεώργιου Σαμούρη (22 ετών), Μάρκου Καραμανή (23 ετών), Νικόλαου Μαρκούλη (24 ετών), Βασίλειου Φάμελλου (26 ετών), Σπύρου Μαρίνου (31 ετών), Δημήτριου Κυριακόπουλου (35 ετών), Αλέξανδρου Βασίλειου Καράκα (43 ετών), Κυριάκου Παντελεάκη (44 ετών), Γεώργιου Γεριτσίδη (47 ετών), Ευστάθιου Κολινιάτη (47 ετών), Σπυρίδωνα Κοντομάρη (57 ετών), Μιχαήλ Σωκράτη (57 ετών), Αλέξανδρου Παπαθανασίου (59 ετών), Δημήτριου Παπαϊωάννου (60 ετών), Ανδρέα Κούμπου (63 ετών), Αικατερίνης Αργυροπούλου (76 ετών), της κοπέλας με το μισό πρόσωπο, αγνώστων στοιχείων. Των σκεπασμένων με τα σεντόνια αγνώστων στοιχείων…

Ας τους κοιτάξουν, λοιπόν, στα μάτια οι πολιτικοί που υψώνουν σημαίες ευκαιρίας αναλόγως τις περιστάσεις κι ας τους ενημερώσουν, τους μαυροφορεμενους ακόμα, ως μελετητές της Ιστορίας: «Δεν υπήρχαν νεκροί ΣΤΟ Πολυτεχνείο»…
Η ουσία όμως είναι αποκαρδιωτική: 51 χρόνια μετά «Άδικα περιμένουν οι νεκροί στις επιτύμβιες στήλες (όσοι πρόφτασαν κι απόχτησαν μια τέτοια, ή που δεν τους την έσπασαν), άδικα με κείνο τους το σκεύος για σπονδές ολότελα άδειο»…

Πηγές: Ιερώνυμος Λύκαρης «Πολυτεχνείο 1973 – Το αίμα δεν ησυχάζει» 2023- εκδόσεις Καστανιώτη.

Λεωνίδας Καλλιβρετάκης «Πολυτεχνείο ’73: Το ζήτημα των θυμάτων: Νεκροί και τραυματίες», στο Πολυτεχνείο ’73: ρεπορτάζ με την Ιστορία: Οι μαρτυρίες, οι φοιτητικές αντιδικτατορικές οργανώσεις, τα ντοκουμέντα. Δοκίμιο Ιστορίας 55. Β. Αθήνα: 2004, Εκδόσεις Φιλιππότης.