Τιτανικός: Οι ξεχασμένοι Ελληνες του ναυαγίου - Οι τραγικές ιστορίες τους

Οπως είναι γνωστό, ο «Τιτανικός» (επίσημο όνομα: RMS Titanic) ήταν βρετανικό επιβατηγό υπερωκεάνιο το οποίο βυθίστηκε στον Βόρειο Ατλαντικό Ωκεανό στις 15 Απριλίου 1912, μετά από σύγκρουση με ένα παγόβουνο κατά το παρθενικό ταξίδι του από το Σαουθάμπτον προς τη Νέα Υόρκη.

Η βύθισή του προκάλεσε τον θάνατο πάνω από 1.500 ατόμων, σε ένα από τα πιο θανατηφόρα ναυτικά δυστυχήματα σε καιρό ειρήνης. Το πλοίο «RMS Titanic» ήταν το μεγαλύτερο εν πλω όταν εισήλθε σε υπηρεσία. Ο «Τιτανικός» ήταν το δεύτερο από τρία υπερωκεάνια της κλάσης που χρησιμοποιούσε η Olympic White Star Line και κατασκευάστηκε από το ναυπηγείο Harland and Wolff στο Μπέλφαστ, με ναυπηγό αρχιτέκτονα τον Τόμας Αντριους. Ο Αντριους έχασε τη ζωή του στο ναυάγιο. Στο παρθενικό του ταξίδι μετέφερε 2.224 επιβάτες και πλήρωμα, όπως αναφέρει η Wikipedia.

Το ναυάγιο του «Τιτανικού» παραμένει στον βυθό, σπασμένο στα δύο και σταδιακά αποσυντιθέμενο σε βάθος 12.415 ft (3.784 m). Από την ανακάλυψή του, το 1985, χιλιάδες αντικείμενα έχουν ανασυρθεί και εκτίθενται σε μουσεία σε όλο τον κόσμο. Ο «Τιτανικός» έχει γίνει ένα από τα διασημότερα πλοία στην ιστορία και η μνήμη του διατηρείται ζωντανή από πολυάριθμα βιβλία, τραγούδια, ταινίες, εκθέματα και μνημεία.

Περίπου 107 χρόνια μετά το παρθενικό και έσχατο ταξίδι ενός τεχνολογικού θαύματος για εκείνη την εποχή, έχουν ειπωθεί και έχουν γραφτεί σχεδόν τα πάντα. Πολλές είναι οι ιστορίες που έχουν γίνει γνωστές. Σχεδόν όλες έχουν μέσα τους το στοιχείο της τραγικότητας. Μια από αυτές είναι και εκείνη των τεσσάρων Ελλήνων που ξεκίνησαν για ένα καλύτερο αύριο αλλά βρέθηκαν στη λίστα των νεκρών του διασημότερου ναυαγίου.

Οι Ελληνες του ναυαγίου

Μπορεί οι περισσότεροι άνθρωποι να γνωρίζουν με κάθε λεπτομέρεια την ιστορία των φανταστικών επιβατών του «Τιτανικού» Τζακ και Ρόουζ, όπως την σκέφτηκαν οι σεναριογράφοι και την «αποτύπωσε» ο Τζέιμς Κάμερον, λίγοι, όμως, γνωρίζουν ότι στο πιο διάσημο ναυάγιο του κόσμου υπήρχαν και Ελληνες επιβάτες.

Η Ελλάδα εκείνης της περιόδου ήταν μια χώρα που το μεγαλύτερο κομμάτι του πληθυσμού της βίωνε τη φτώχεια. Ως εκ τούτου, πολλοί ήταν οι νέοι άνθρωποι που έψαχναν τη μια και μοναδική ευκαιρία που θα τους δινόταν για να κυνηγήσουν το όνειρο για ένα καλύτερο αύριο. Τέσσερις νέοι μας, λοιπόν, ξεκίνησαν το ταξίδι τους προς τις ΗΠΑ, με την ελπίδα ότι θα καταφέρουν να χτίσουν μια καλύτερη ζωή για τους ίδιους και τις οικογένειές τους. Πίστευαν ότι το «αμερικανικό όνειρο» τους περιμένει…

Οι Ελληνες που μπάρκαραν με τον «Τιτανικό» είχαν καταγωγή από το μικρό χωριό Άγιος Σώστης του δήμου Οιχαλίας, στη Μεσσηνία. Επρόκειτο για τους Παναγιώτη Λυμπερόπουλο, Απόστολο Χρονόπουλο, Δημήτρη Χρονόπουλο και Βασίλειο Καταβέλη. Ο 33χρονος Παναγιώτης Λυμπερόπουλος ζούσε αρκετά χρόνια στη Νέα Υόρκη. Είχε, μάλιστα, ανοίξει εργαστήριο μεταλλικών χειροτεχνημάτων. Στην πατρίδα του είχε γυρίσει τον Απρίλιο του 1912, το Πάσχα, προκειμένου να βαφτίσει τον γιο του Κώστα. Παρά τα παρακάλια της συζύγου του, λίγες ημέρες μετά αποφάσισε να επιστρέψει και πάλι στη «Γη της Επαγγελίας».

Αυτός, όμως, ήταν αποφασισμένος και όταν πλέον έφτασαν στο λιμάνι της Μασσαλίας με τον Βασίλη Καταβέλο της έγραψε πως «θα ταξιδέψουμε με το καλύτερο ατμόπλοιο του κόσμου» προκειμένου να την καθησυχάσει. Στον «Τιτανικό» επιβιβάστηκε από το λιμάνι του Χερβούργου με αριθμό εισιτηρίου 2683 Γ’ Θέση. Οταν το πλοίο χτύπησε το παγόβουνο, ο Λυμπερόπουλος εγκατέλειψε την Γ΄ θέση. Με τη βοήθεια των αγγλικών που γνώριζε, φόρεσε ένα σωσίβιο και έπεσε στα παγωμένα νερά. Κολύμπησε μέχρι μια σωσίβια λέμβο, όπου βρίσκονταν άλλα τρία άτομα. Δυστυχώς, η λέμβος παρασύρθηκε από τα νερά και δεν βρέθηκε παρά δύο μήνες μετά σε μια ακτή του Καναδά.

Οι ναυαγοί ήταν νεκροί και είχαν δεθεί στη λέμβο με τις ζώνες των παντελονιών τους. Τα σωσίβιά τους ήταν σκισμένα με τα δόντια τους, πιθανώς σε μια προσπάθεια να ξεγελάσουν την πείνα τους. Η γυναίκα του και ο γιος του Παναγιώτη Λυμπερόπουλου παρέλαβαν τα αντικείμενα που βρέθηκαν στις τσέπες του: τη βέρα του, μια χρυσή καρφίτσα, ένα ρολόι, μια ατζέντα και κάποια χρήματα. Ο ίδιος ετάφη σε νεκροταφείο του Καναδά.

Σε ό,τι αφορά τον 19χρονο Βασίλειο Καταβέλη, που ήλπιζε να καταφέρει να φτάσει στο Μιλγουόκι των ΗΠΑ, η σορός του εντοπίστηκε από τα σωστικά συνεργεία και πάνω της βρέθηκε ένα εισιτήριο τρένου από την Νέα Υόρκη προς το Μιλγουόκι, ένας μικρός καθρέπτης, δύο σημειωματάρια, μια χτένα και ένα κλειδί. Μάλιστα, τα προσωπικά του αντικείμενα παραδόθηκαν στα αδέλφια του Πέτρο, Παναγιώτη και Λαμπρινή στο λιμάνι του Πειραιά λίγο καιρό αργότερα.

O Απόστολος Χρονόπουλος, 26 ετών, είχε πάει πρώτη φορά στην Αμερική σε ηλικία 18 ετών και δούλευε διερμηνέας σε μια βιοτεχνία. Γύρισε στην Ελλάδα για να πάρει μαζί τον αδελφό του Δημήτρη, ο οποίος ήταν τότε 19 ετών. Αρχικά, τα δύο αδέλφια επρόκειτο να ταξιδέψουν στην Αμερική με κάποιο άλλο υπερωκεάνιο, αλλά, όταν έφτασαν στη Μασσαλία με τον Παναγιώτη Λυμπερόπουλο και τον Βασίλη Καταβέλο, ο πρώτος τούς έπεισε να αλλάξουν τα εισιτήριά τους και να ταξιδέψουν με τον «Τιτανικό» για να φτάσουν πιο γρήγορα. 

Καθότι και τα δύο αδέλφια ήταν επιβάτες της τρίτης θέσης, οι σοροί τους δεν βρέθηκαν ποτέ. Καθότι και τα δύο αδέλφια ήταν επιβάτες της τρίτης θέσης, οι σοροί τους δεν βρέθηκαν ποτέ.

Στο ορεινό χωριό του Αγίου Σώστη στη Μεσσηνία, υπάρχει ένα μικρό μνημείο για τους τέσσερις άντρες-θύματα του «Τιτανικού». «Εις μνήμην των τεσσάρων Ελλήνων θυμάτων του "Τιτανικού" του έτους 1912 αναζητούντων καλυτέραν τύχην εις ΗΠΑ δι’ εαυτούς και οικογενείας των. Βασιλείου Γ. Καταβέλου - Παναγιώτου Κ. Λυμπερόπουλου - Αποστόλου Μ. Χρονόπουλου - Δημητρίου Μ. Χρονόπουλου» γράφει το μνημείο, που δημιουργήθηκε το 2001.