«Πωλούνται παιδικά παπούτσια. Δεν φορέθηκαν ποτέ»: Η πιο θλιβερή ιστορία του Χέμινγουεϊ μέσα σε 6 λέξεις – Ο μύθος και η αλήθεια

«Πωλούνται παιδικά παπούτσια. Δεν φορέθηκαν ποτέ»… Και ο χαρισματικός Ερνστ Χέμινγουεϊ τα είπε όλα μέσα σε έξι λέξεις: «For Sale, Baby Shoes, Never Worn»!

Οι θρύλοι που ακολουθούν τον Χέμινγουεϊ είναι πολλοί και τόσο ενδιαφέροντες όσο και η πλοκή των περισσοτέρων μυθιστορημάτων του. Ο αμερικανός συγγραφέας ήταν διάσημος για την προσωπική του ζωή, τα μεθύσια του, τα ψαρέματα του και τα κυνήγια του, το παιχνίδι με τον κίνδυνο στους πολέμους που κάλυψε ως ανταποκριτής, για το θλιβερό τέλος του…

Η πιο πάνω «ιστορία» του Χέμινγουεϊ είναι τόσο σύντομη που θα μπορούσε απλά να είναι μονάχα ένας τίτλος μυθιστορήματός του, αλλά αντηχεί το βάθος μιας τραγωδίας με λίγες μόνο λέξεις. Η όλη ιστορία υποτίθεται ότι μας έρχεται από τη δεκαετία του ’20 και είναι η επιβεβαίωση του δεινού ταλέντου και του πνεύματος του Χέμινγουεϊ. Ή απλά του μύθου του... Η Ιστορία των 6 Λέξεων έχει επίσης επηρεάσει πολυάριθμες απόπειρες δημιουργίας μιας ανάλογης ιστορίας στο πλαίσιο λίγων λέξεων, τη λεγόμενη φλας ή «sudden fiction», που με μια μόνο ματιά αντιλαμβάνεσαι την όλη υπόθεση και λίγες μόνο λέξεις σε κάνουν να νιώσεις σαν να διάβασες ολόκληρο μυθιστόρημα.

Η συγκεκριμένη ιστορία λέγεται ότι γράφτηκε πάνω σε μια χαρτοπετσέτα στο εστιατόριο «Luchow's» στο Μανχάταν, ενώ μια άλλη εκδοχή λέει ότι γράφτηκε στο ξενοδοχείο «Algonquin», όπου ένας κύκλος διανοουμένων της Νέας Υόρκης (γνωστός ως Algonquin Round Table) απολάμβανε το ποτό του και τα πούρα του, συζητώντας νύχτες ατέλειωτες. Κι αν αυτή είναι μια απόκλιση της πραγματικής ιστορίας πίσω από το πιο σύντομο μυθιστόρημα του Χέμινγουεϊ, είναι μόνο η πρώτη… Ο μύθος περιβάλλεται από πολλές αποκλίσεις και ουδείς μπορεί να πει με βεβαιότητα πού συνέβη το γεγονός ή πότε, και ποιοι ήταν οι μάρτυρες.
Σύμφωνα με την επικρατούσα εκδοχή, η όλη υπόθεση είχε να κάνει με ένα στοίχημα 10 δολαρίων μεταξύ του Χέμινγουεϊ και αρκετών συγγραφέων κατά τη διάρκεια ενός γεύματος.

Το στοίχημα των 6 λέξεων

Ο Χέμινγουεϊ ζήτησε από τον καθένα από τους συναδέλφους του να στοιχηματίσει 10 δολάρια ότι με λίγες λέξεις θα περιέγραφε μια τραγική ιστορία. Έπρεπε λοιπόν να δημιουργήσει τη συντομότερη ιστορία της καριέρας του. Το παράδοξο στην όλη υπόθεση είναι ότι ο Χέμινγουεϊ μάλλον δεν έγραψε ποτέ αυτές τις έξι θρυλικές λέξεις που ήρθαν κι έγιναν μια ιστορία – θρύλος.
Ή και αν το έκανε, η ιστορία δεν ήταν αποκλειστικά δική του επινόηση. Παρόμοιες «διαφημίσεις» είχαν καταγραφεί ήδη από τις αρχές του 20ου αιώνα. Σύμφωνα με το Quote Investigator (ιστότοπος που ελέγχει την προέλευση των ευρέως διαδεδομένων αποσπασμάτων), μια παλαιότερη εκδοχή αυτής της μικρής - μεγάλης πρότασης ήταν: «Προς πώληση, καροτσάκι μωρού - δεν χρησιμοποιήθηκε ποτέ», που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Terse Tales of the Town».

Υπάρχουν επίσης δύο ακόμα «μικρές ιστορίες» που γράφτηκαν χρόνια πριν από το υποτιθέμενο στοίχημα του Χέμινγουεϊ: η μια ήταν ένα δοκίμιο του συγγραφέα – στρατιωτικού William R. Kane, για μια «σύζυγο που έχασε το μωρό της· κυκλοφόρησε το 1917 με τον τίτλο «Little Shoes, Never Worn».
Η δεύτερη μας έρχεται από το 1921, και εμφανίζεται σε μια στήλη γραμμένη από τον συγγραφέα – ποιητή Roy K. Moulton, η οποία περιείχε μια διαφήμιση που αποδόθηκε σε έναν πραγματικό χαρακτήρα που κατονομαζόταν απλώς ως Jerry: Δημοσιεύτηκε κάποτε μια διαφήμιση στο Brooklyn «Home Tal», που έγραφε: «Πωλείται καροτσάκι μωρού - δεν χρησιμοποιήθηκε ποτέ. Θα ήταν αυτό μια υπέροχη πλοκή για τις ταινίες;»…

Μια απλή υπόθεση είναι ότι ο Έρνεστ Χέμινγουεϊ γνώριζε αυτές τις προηγούμενες «μικρές ιστορίες» και αποφάσισε να ξεγελάσει τους συνδαιτημόνες του για να κερδίσει ένα στοίχημα. Άλλωστε, ο Χέμινγουεϊ γνώριζε πολύ καλά τον κόσμο των δημοσιογράφων και των εφημερίδων και σίγουρα θα μπορούσε να γνωρίζει και την μικρή θρυλική ιστορία, που θα χρησιμοποιούσε ως δέλεαρ για να στοιχηματίσουν οι φίλοι του και να τους κερδίσει.
Και για να πούμε την αλήθεια, δεν υπάρχει κανένα στοιχείο που να αποδεικνύει ότι ένα τέτοιο στοίχημα τέθηκε ποτέ, ούτε ακόμη ότι ο Χέμινγουεϊ χρησιμοποίησε αυτή την έξυπνη φράση για να κερδίσει, εκτός από τα δολάρια, και τις καρδιές των σαρδόνιων συγγραφέων φίλων του.

Η ιστορία του Χέμινγουεϊ, εντοπίζεται σε ένα βιβλίο που εκδόθηκε το 1991, με τίτλο «Get Published - How to Sell Your Writing» και είναι συμβουλές ενός λογοτεχνικού ατζέντη για το πώς να πουλήσει ο αναγνώστης το ταλέντο στη συγγραφή. Το βιβλίο γράφτηκε από τον Peter Miller, ο οποίος αναφέρει το ανέκδοτο για το στοίχημα του «Luchow's», όπως το άκουσε από έναν παλαιότερο δημοσιογράφο: Προφανώς, ο Έρνεστ Χέμινγουεϊ γευμάτιζε στο «Luchow's» με αρκετούς συγγραφείς πλάι του και ισχυρίστηκε ότι μπορούσε να γράψει ένα διήγημα που θα είχε μόνο έξι λέξεις. Ο Χέμινγουεϊ προκάλεσε τον καθένα τους να βάλει δέκα δολάρια στη μέση του τραπεζιού· αν δεν τα κατάφερνε, τους είπε, θα έχανε. Αν όμως τους ικανοποιούσε, θα έπαιρνε ολόκληρο το ποσό. Ο Χέμινγουεϊ έγραψε γρήγορα τις έξι λέξεις σε μια χαρτοπετσέτα και την έσπρωξε προς τους υπόλοιπους: «Πωλούνται, παπούτσια μωρού – Δεν φορέθηκαν ποτέ». Αρχή, μέση και τέλος!

Υπήρξαν αρκετοί συγγραφείς, όλα αυτά τα χρόνια, που απέδιδαν το θρυλικό μυθιστόρημα της χαρτοπετσέτας στον Χέμινγουεϊ, συμπεριλαμβανομένου και του σερ Άρθουρ Κλαρκ (μυθιστόρημά του «Ο Φρουρός» (Sentinel), το οποίο αποτέλεσε αρχικό υλικό για το σενάριο της κινηματογραφικής επιτυχίας «2001: Οδύσσεια του Διαστήματος»), που είχε γράψει ένα δοκίμιο στο περιοδικό Reader's Digest το 1998. Ο Μίλερ ανέφερε το γεγονός ξανά σε ένα βιβλίο του 2006, εδραιώνοντάς το ως πνευματικό τέκνο του Χέμινγουεϊ.

Μόλις το 2012 πραγματοποιήθηκε μια σοβαρή και ενδελεχής ακαδημαϊκή έρευνα προκειμένου να λυθεί το μυστήριο των «παπουτσιών που δεν φορέθηκαν ποτέ». Το περιοδικό Journal of Popular Culture δημοσίευσε ένα άρθρο γραμμένο από τον Frederick A. Wright που ερεύνησε την προέλευση αυτής της ιστορίας και την απομυθοποίησε, χαρακτηρίζοντάς την ως ψευδή.

Πολλοί, πιθανότατα, απογοητεύτηκαν όταν άκουσαν ότι ο βραβευμένος με Νόμπελ συγγραφέας δεν ήταν ο άνθρωπος πίσω από τη συγκλονιστική ιστορία, που φέρεται να ισχυρίστηκε κάποτε ότι ήταν το καλύτερο του έργο. Ωστόσο, η αλήθεια είναι η εξής: αυτή η γοητευτική ιστορία ενέπνευσε πολλούς ανθρώπους. Αυτές οι έξι λέξεις ακολούθησαν τη ζωή πολλών αναγνωστών και τελικά δεν έχει πια και τόση σημασία ποιος τις έγραψε. Σπουδαιότερη σημασία έχει πια, η επίδραση των «έξι λέξεων» στον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τη λογοτεχνία, ως συμπιεσμένα συναισθήματα, που μιλούν άμεσα στην ανθρώπινη ψυχή...

ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

• Συνελήφθη ο «βιαστής με το τατουάζ» - Πώς συνεργάστηκαν οι ελληνικές με τις αλβανικές Αρχές
• Καλάθι του νοικοκυριού: Τα 51 προϊόντα και το αυτοκόλλητο για να τα ξεχωρίζουμε - Κάθε Τετάρτη νέα λίστα
• Το ενεργειακό κόστος «τσακίζει» τα αποθεματικά των ΑΕΙ: Κλειστά φώτα σε αίθουσες, γραφεία και εργαστήρια
• Εφορία: Σε ποιους στέλνει ραβασάκια με φόρους από τα... παλιά - Μάχη με το χρόνο
• Η τελευταία ελπίδα για την σωτηρία του πλανήτη απομακρύνεται. Η κλιματική αλλαγή στην τελευταία φάση, πριν την καταστροφή;

ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

• Συνελήφθη ο «βιαστής με το τατουάζ» - Πώς συνεργάστηκαν οι ελληνικές με τις αλβανικές Αρχές
• Καλάθι του νοικοκυριού: Τα 51 προϊόντα και το αυτοκόλλητο για να τα ξεχωρίζουμε - Κάθε Τετάρτη νέα λίστα
• Το ενεργειακό κόστος «τσακίζει» τα αποθεματικά των ΑΕΙ: Κλειστά φώτα σε αίθουσες, γραφεία και εργαστήρια
• Εφορία: Σε ποιους στέλνει ραβασάκια με φόρους από τα... παλιά - Μάχη με το χρόνο
• Η τελευταία ελπίδα για την σωτηρία του πλανήτη απομακρύνεται. Η κλιματική αλλαγή στην τελευταία φάση, πριν την καταστροφή;