Ωχ έκανα λάθος: Σφάλματα που άλλαξαν την πορεία του κόσμου προς το καλύτερο ή το χειρότερο - Από τα φακελάκια τσαγιού στη βόμβα της Χιροσίμα

Τα λάθη είναι για τους ανθρώπους… και για την Ιστορία. Μοιραία σφάλματα που άλλαξαν την πορεία του κόσμου μας προς το καλύτερο ή το χειρότερο. Ένα λάθος στη μετάφραση - για παράδειγμα - και να μια ατομική βόμβα στη Χιροσίμα…

Οι Λατίνοι το έθεταν με χιούμορ: Splendide mendax, υπέροχα λάθος δηλαδή. Σίγουρα όποιος δεν έκανε ποτέ λάθος, δεν έχει δοκιμάσει ποτέ κάτι καινούργιο...

Κάθε τόσο, ωστόσο, έρχεται ένα λάθος που αλλάζει την πορεία της Ιστορίας, προς το καλύτερο ή προς το χειρότερο. Ο Χριστόφορος Κολόμβος, για παράδειγμα, δεν θα είχε σαλπάρει το 1492 αν δεν γινόταν ένα μαθηματικό λάθος. Ο καφές χωρίς καφεΐνη ανακαλύφθηκε τυχαία και τα πρακτικά φακελάκια τσαγιού καθιερώθηκαν λόγω μιας παρεξήγησης. Ας δούμε πιο κάτω λάθη που αποδείχτηκαν σωστές κινήσεις ή λάθη που δεν διορθώθηκαν ποτέ και άλλαξαν ζωές και καταστάσεις.

Έπεσε έξω 9.000 μίλια. Σιγά το λάθος…

Όταν ο Χριστόφορος Κολόμβος έπλευσε δυτικά από την Ισπανία το 1492, ήταν πεπεισμένος ότι απείχε λιγότερο από 3000 μίλια μακριά από την Ιαπωνία. Το μόνο που έπρεπε να κάνει ήταν να πλεύσει λίγο παραπάνω και θα έφτανε στις Ινδίες. Όπως αποδείχθηκε, η Ιαπωνία απέχει περίπου 12.000 μίλια από την Ισπανία κι όχι 3.000. Ο λόγος που ο Κολόμβος σκέφτηκε ότι ήταν πολύ πιο κοντά ήταν επειδή έκανε ένα λάθος όταν υπολόγισε το μέγεθος της υδρογείου και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ήταν πολύ μικρότερο από ό,τι στην πραγματικότητα.

Αυτό ήταν ίσως το πιο σοβαρό μαθηματικό λάθος στην Ιστορία. Σε αντίθεση με αυτό που διαδίδεται ως μύθος, ούτε ο Κολόμβος ούτε το πλήρωμά του φοβήθηκαν ότι μπορεί να γκρεμιστούν από την άκρη του κόσμου. Οι Αρχαίοι Έλληνες γνώριζαν ήδη δύο χιλιετίες νωρίτερα, ότι η Γη ήταν σφαιρική (κάποιοι ακόμα το ψάχνουν) και οι μορφωμένοι άνθρωποι, αλλά και οι ναυτικοί στην εποχή του Κολόμβου δεν είχαν αυταπάτες ότι η Γη δεν ήταν επίπεδη. Το θέμα για τον Κολόμβο δεν ήταν το σχήμα της Γης, αλλά το μέγεθος του ωκεανού που σχεδίαζε να διασχίσει.

Εκτός από το μαθηματικό λάθος του, ο Κολόμβος αγνοούσε ότι μια στεριά βρισκόταν μεταξύ της Ισπανίας και της Ασίας. Τελικά, έφτασε στην Καραϊβική, τα νησιά της οποίας πίστευε ότι ήταν οι δυτικές απολήξεις της Ασίας. Έτσι τα ονόμασε Δυτικές Ινδίες. Στα επόμενα ταξίδια του, ο Κολόμβος εξερεύνησε την Καραϊβική και τη βόρεια ακτή της Νότιας Αμερικής. Μέχρι την τελευταία του πνοή, ο Κολόμβος θεωρούσε ότι είχε φτάσει στην Ασία. Κατά ειρωνικό τρόπο, ο Νέος Κόσμος που ανακαλύφθηκε από τον Κολόμβο δεν θα έφερε το όνομά του, αλλά πήρε το όνομά από έναν άλλο ιταλό εξερευνητή, τον Αμέριγκο Βεσπούτσι. Ο Βεσπούτσι χαρτογράφησε την ανατολική ακτή της Νότιας Αμερικής μέχρι τη Βραζιλία και απέδειξε, με βεβαιότητα, ότι εκεί που είχε φτάσει ο Κολόμβος δεν ήταν η Ασία, αλλά ένας άγνωστος μέχρι τότε κόσμος. Ένας γερμανός χαρτογράφος ονόμασε τον Νέο Κόσμο «Αμερική»· οι χάρτες του ήταν αρκετά δημοφιλείς το 1500 κι έτσι το όνομα Αμερική διαδόθηκε ευρέως.

Παιδιά, ξέχασα τα κλειδιά...

Ο «αβύθιστος» Τιτανικός , το μεγαλύτερο επιβατικό πλοίο της Ιστορίας εκείνη την εποχή, χτύπησε σ’ ένα παγόβουνο και βυθίστηκε στο παρθενικό του ταξίδι! Σ’ αυτή την τραγική υπόθεση δεν έγινε ένα μόνο λάθος, αλλά μια σειρά από παραλείψεις κάθε μια από τις οποίες έκαναν τη βύθιση του Τιτανικού τραγική και πολύνεκρη. Ωστόσο, από όλα τα υπόλοιπα, υπήρχε ένα λάθος, που αν είχε αποφευχθεί, θα μπορούσε (ίσως) να μην είχε συμβεί το μοιραίο ναυάγιο.

Το λάθος έγινε λίγο πριν ο Τιτανικός αποπλεύσει από το Σαουθάμπτον στις 10 Απριλίου του 1912. Εκείνη την ημέρα, ο ανθυποπλοίαρχος του Τιτανικού, Ντέιβιντ Μπλερ, αντικαταστάθηκε από τον εμπειρότερο Τσαρλς Λάιτολερ. Ωστόσο, ο Μπλερ ξέχασε να παραδώσει - και ο Λάιτολερ δεν ζήτησε ποτέ - τα κλειδιά ενός ντουλαπιού που περιείχε τα κυάλια του πλοίου! Έτσι ο Τιτανικός έπλευσε με παρατηρητές που δεν διλεθεταν κυάλια. Κατά τη διάρκεια του πολυήμερου ταξιδιού και πριν από την καταστροφή, ουδείς σκέφτηκε ότι τα κυάλια μπορεί να ήταν απολύτως απαραίτητα.

Γύρω στις 23:40 τη νύχτα της 14ης Απριλίου 1912 , τέσσερις μέρες μετά το ταξίδι του Τιτανικού , ο βαρδιούχος Φρέντερικ Φλιτ εντόπισε ένα παγόβουνο στη ρότα του πλοίου και ειδοποίησε τη γέφυρα. Ο υπεύθυνος αξιωματικός διέταξε να σταματήσουν οι μηχανές και το πλοίο να πάρει στροφή γύρω από το παγόβουνο· όλα πήγαν στραβά. Το ναυάγιο του Τιτανικού, ήταν μια από τις χειρότερες θαλάσσιες καταστροφές της Ιστορίας. Από τους 2224 επιβάτες και το πλήρωμα του πλοίου, περισσότεροι από 1500 έχασαν τη ζωή τους. Στην έρευνα που ακολούθησε, ο ναύτης βάρδιας Φρέντερικ Φλιτ κατέθεσε ότι αν είχε κυάλια, θα είχε εντοπίσει το παγόβουνο νωρίτερα. Και σήμερα ουδείς θα θυμόταν τον Τιτανικό...

Από τη μούχλα σώθηκαν ζωές

Ο Αλεξάντερ Φλέμινγκ (1881-1955) ήταν ένας σοβαρός και έμπειρος σκωτσέζος γιατρός, φαρμακολόγος και μικροβιολόγος. Μέχρι το 1928, λίγα πράγματα στην καριέρα του έδειχναν ότι θα έφερνε την επανάσταση στην ιατρική και θα έσωζε εκατομμύρια ζωές σε όλο τον κόσμο. Μέχρι εκείνη τη χρονιά, το μεγαλύτερο επίτευγμα της καριέρας του είχε να κάνει με την έρευνα για τα ένζυμα. Στη συνέχεια, ο Φλέμινγκ ανακάλυψε την πενικιλίνη, το αντιβιοτικό που «επανασύστησε» την ιατρική περίθαλψη και έσωσε εκατομμύρια ζωές από θανατηφόρες βακτηριακές λοιμώξεις. Η ανακάλυψη έγινε τυχαία, από ένα λάθος.

Ο Φλέμινγκ αρχικά ήθελε να γίνει χειρουργός, αλλά ενώ υπηρετούσε στον στρατό, αναγνωρίστηκε ως σπουδαίος σκοπευτής. Για να γίνει χειρουργός, θα έπρεπε να εγκαταλείψει την ιατρική του σχολή και να φύγει μακριά, κάτι που θα σήμαινε ότι θα εγκατέλειπε και τη μονάδα του. Ο διοικητής του δεν ήθελε να χάσει τον πολλά υποσχόμενο στρατιώτη. Έτσι, σύστησε τον Φλέμινγκ σε έναν εξέχοντα ερευνητή και ανοσολόγο, ο οποίος τον έπεισε να ασχοληθεί με την έρευνα.
Ο Αλεξάντερ Φλέμινγκ υπηρέτησε στο Ιατρικό Σώμα Στρατού κατά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο και παρατήρησε τους θανάτους πολλών στρατιωτών από ανεξέλεγκτες μολύνσεις. Τα αντισηπτικά χρησιμοποιούνταν για την καταπολέμηση των λοιμώξεων, αλλά συχνά έκαναν περισσότερο κακό παρά καλό. Ο Φλέμινγκ διεξήγαγε έρευνα, η οποία έδειξε ότι η χρήση αντισηπτικών ήταν λάθος όταν επρόκειτο για σοβαρούς τραυματισμούς: δεν σταματούσαν τον πολλαπλασιασμό των αναερόβιων βακτηρίων σε βαθιές πληγές. Η έρευνά του αρχικά απορρίφθηκε.

Μια μέρα το 1922, ενώ προσπαθούσε να ξεπεράσει ένα κρυολόγημα, ο Φλέμινγκ μετέφερε λίγη από τη βλέννα της μύτης του σε βαζάκι πάνω σε ένα δίσκο κυτταροκαλλιέργειας (τρυβλίο Πετρί), που ξέχασε στο ακατάστατο γραφείο του για κάποιες εβδομάδες· όταν τελικά το θυμήθηκε και το εξέτασε, ο γυάλινος δίσκος ήταν γεμάτος αποικίες βακτηρίων. Ωστόσο, το μικροσκόπιο αποκάλυψε ότι μια περιοχή της βλέννας ήταν απαλλαγμένη από βακτήρια. Η περαιτέρω εξέταση αποκάλυψε ότι οφειλόταν στην παρουσία ενός ενζύμου, το οποίο ονόμασε λυσοζύμη, το οποίο είχε κάποιες αντιμικροβιακές ιδιότητες. Αυτό έθεσε τις βάσεις για την ανακάλυψη της πενικιλίνης.

Το 1928, παρατήρησε την καταστροφή μεγάλου μέρους μιας καλλιέργειας σταφυλόκοκκου που βρισκόταν σε τρυβλίο Πετρί, το οποίο είχε προβληθεί από μούχλα. Ο Φλέμινγκ τότε, αντί να πετάξει τη χαλασμένη καλλιέργεια, καταπιάστηκε με την ταυτοποίηση της μούχλας. Η παρατήρησή του, δημοσιεύτηκε το 1929. Μετά 2 χρόνια ανακαλύφθηκε ότι επρόκειτο για το μικρόβιο «Penicillium notatum» και ο Φλέμινγκ ονόμασε τη βακτηριοκτόνο ουσία «πενικιλίνη»· κατάφερε να απομονώσει τον μύκητα και ανακάλυψε ότι ήταν αποτελεσματικός έναντι πολλών παθογόνων,που προκαλούσαν ασθένειες όπως πνευμονία, μηνιγγίτιδα, διφθερίτιδα, οστρακιά, γονόρροια και πολλά άλλα. Έτσι, ανακαλύφθηκε η πενικιλίνη. Όπως το έθεσε ο Φλέμινγκ: «Δεν ανακάλυψα την πενικιλίνη, η φύση το έκανε. Η παρουσία μου ήταν τυχαία».

Ο Ποπάι και το σούπερ λάθος

Πολλά παιδιά, που παρακολούθησαν τις περιπέτειες του Ποπάι του ναύτη «Popeye the Sailor Man» έχουν ονειρευτεί ότι θα μπορούσαν να αποκτήσουν σούπερ δυνάμεις, αν κατάφερναν να ξεπεράσουν την απέχθειά τους για το σπανάκι. Η αγάπη του Ποπάι για το σπανάκι έγινε δημοφιλής σε ένα κοινό, που προκλήθηκε από την ευρέως διαδεδομένη πεποίθηση ότι το σπανάκι ήταν εξαιρετικά ωφέλιμο. Δυστυχώς, τα παιδιά που υποχρεώθηκαν για αρκετό χρονικό διάστημα για να καταβροχθίζουν τα πράσινα φύλλα του σπανακιού, δεν ανταμείφθηκαν με εκρηκτική δύναμη, ανδρεία ή άλλες σούπερ ικανότητες· πήραν όμως ένα μάθημα ζωής: μην πιστεύετε όλα όσα βλέπετε στην τηλεόραση.

Το πάθος του Ποπάι για το σπανάκι, καθώς και ο αστικός μύθος για τις εξαιρετικές του ιδιότητες, προκλήθηκαν από ένα μαθηματικό λάθος. Το 1870, ο Γερμανός επιστήμονας Έριχ φον Βολφ διεξήγαγε έρευνα για την ποσότητα σιδήρου στο σπανάκι και σε άλλα λαχανικά και ανακάλυψε ότι το σπανάκι είχε περιεκτικότητα σε σίδηρο 3,5 χιλιοστόγραμμα ανά μερίδα 100 γραμμαρίων. Ωστόσο, όταν ο Βολφ κατέγραψε τα ευρήματά του, έκανε ένα… μικρό λάθος στην υποδιαστολή. Ως αποτέλεσμα, ανέβασε την περιεκτικότητα του σπανακιού σε σίδηρο δέκα φορές περισσότερο από αυτή που ήταν στην πραγματικότητα: 35 χιλιοστόγραμμα σιδήρου ανά μερίδα 100 γραμμαρίων, αντί για 3,5 χιλιοστόγραμμα. Μόλις το 1937 κάποιος έλεγξε ξανά τα μαθηματικά του Βολφ και εντόπισε το λάθος. Μέχρι τότε, ο Ποπάι ήταν ήδη διάσημος και ο μύθος του σπανακιού είχε διαδοθεί στον μισό κόσμο.

Το τείχος του Βερολίνου έπεσε από παρανόηση...

Το Τείχος του Βερολίνου στάθηκε επί δεκαετίες τόσο ως διαχωριστική γραμμή (κυριολεκτικά), όσο και ως ο απόλυτος συμβολισμός του χάσματος του Ψυχρού Πολέμου, διαχωρίζοντας μια μουντή κομμουνιστική ανατολή από μια λαμπρή καπιταλιστική δύση. Αντηχεί ακόμα η προτροπή του προέδρου των ΗΠΑ Ρόναλντ Ρέιγκαν, στην ομιλία του κατά τη διάρκεια επίσκεψης στο Δυτικό Βερολίνο το 1987: «Κύριε Γκορμπατσόφ, γκρεμίστε αυτό το τείχος»!

Ακούστηκε τόσο εντυπωσιακά τότε· κι εκείνη την εποχή, λίγοι θα μπορούσαν να προβλέψουν ότι, σχεδόν δύο χρόνια αργότερα, το Τείχος του Βερολίνου θα κατέρρεε τόσο ξαφνικά ώστε να πιάσει πολιτικούς και ειδήμονες κυριολεκτικά στον ύπνο . Και έπεσε γιατί ένας γραφειοκράτης έκανε λάθος!

Στα τέλη της δεκαετίας του 1980, ο κομμουνισμός είχε αρχίσει να καταρρέει στην Ευρώπη και οι κομμουνιστές ηγέτες της Ανατολικής Γερμανίας άρχισαν να χαλαρώνουν - απρόθυμα - τους ταξιδιωτικούς περιορισμούς για τους πολίτες τους. Στις 9 Νοεμβρίου του 1989 , το αφεντικό του κομμουνιστικού κόμματος του Ανατολικού Βερολίνου, Γκούντερ Σαμπόφσκι, έδωσε συνέντευξη Τύπου για να εξηγήσει κάποιες μικρές αναθεωρήσεις στον ταξιδιωτικό κώδικα. Ωστόσο, λανθασμένα άφησε να εννοηθεί ότι οι ταξιδιωτικοί περιορισμοί είχαν καταργηθεί πλήρως. Όταν ένας δημοσιογράφος ρώτησε από πότε θα ισχύουν οι αλλαγές, ο Σαμπόφσκι ανασήκωσε τους ώμους και απάντησε: «Αμέσως, αμέσως». Αυτό ήταν! Όταν το άκουσαν οι Ανατολικογερμανοί, ξεχύθηκαν στα σύνορα, απαιτώντας ελεύθερη διέλευση. Οι συνοριοφύλακες δεν είχαν λάβει τέτοιες οδηγίες, αλλά αντί να αντιμετωπίσουν δραστικά την υπόθεση, παραμέρισαν και το Τείχος γκρεμίστηκε κάτω από ενθουσιώδεις πανηγυρισμούς!

Χιλιάδες άνθρωποι, χαμένοι στη μετάφραση

Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, αναπτύχθηκε μια θεωρία ότι ο βομβαρδισμός της Ιαπωνίας με τις ατομικές βόμβες ήταν περιττός, επειδή η Χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου είχε ήδη γονατίσει και ήταν έτοιμη να παραδοθεί. Οι Σύμμαχοι - υποστήριζαν πολλοί - έπρεπε απλώς να αποκλείσουν τη χώρα και η ιαπωνική κυβέρνηση θα είχε υποχωρήσει. Αυτό θα μπορούσε να λειτουργήσει αν ο πόλεμος είχε περιοριστεί στα νησιά της Ιαπωνίας, όπου οι Ιάπωνες θα μπορούσαν να είχαν απομονωθεί. Δυστυχώς, τόσο για τους Ιάπωνες όσο και για τις εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπους σε ιαπωνικά κατεχόμενα εδάφη, κάτι τέτοιο δεν ίσχυε. Η Ιαπωνία κατείχε μια τεράστια έκταση στον Ειρηνικό και την Ασία, στην οποία εκατοντάδες εκατομμύρια υπέμεναν μια βάρβαρη κατοχή. Επιπλέον, εκατομμύρια ιάπωνες στρατιώτες εξακολουθούσαν να πολεμούν τις συμμαχικές δυνάμεις στην Κίνα, τη Βιρμανία και τον Ειρηνικό.

Είτε τα νησιά της Ιαπωνίας θα ήταν αποκλεισμένα είτε όχι, ο πόλεμος θα συνεχιζόταν. Επίσης, οι Ιάπωνες κρατούσαν εκατοντάδες χιλιάδες Συμμάχους αιχμαλώτους και τους υπέβαλλαν καθημερινά σε βασανιστήρια. Εν ολίγοις, κάθε μέρα που συνεχιζόταν ο πόλεμος εκατομμύρια άνθρωποι υπέφεραν και χιλιάδες έχαναν τη ζωή τους. Η Ιαπωνία για τους Συμμάχους ήταν μια διαρκής απειλή που έπρεπε να συνθηκολογήσει το συντομότερο δυνατό. Ωστόσο, ένα απλό μεταφραστικό λάθος θα καθόριζε τη μοίρα της Ιαπωνίας και του πολέμου. Αυτό το λάθος θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως το πιο βαρυσήμαντο μεταφραστικό λάθος της Ιστορίας. Όλα άρχισαν με τη διακήρυξη που καθόριζε τους όρους για την παράδοση της Ιαπωνίας. Γνωστή και ως Διακήρυξη του Πότσνταμ· εκδόθηκε από τους Συμμάχους στις 26 Ιουλίου του 1945. Οι ΗΠΑ, που είχε δοκιμάσει επιτυχώς την ατομική βόμβα δέκα ημέρες νωρίτερα, μαζί με τους συμμάχους της, εξέδωσε μια ωμή δήλωση ζητώντας την παράδοση όλων των ιαπωνικών ενόπλων δυνάμεων.

Ήταν ένα τελεσίγραφο που προειδοποιούσε την Ιαπωνία να παραδοθεί αμέσως· διαφορετικά, θα αντιμετώπιζε «άμεση και απόλυτη καταστροφή». Οι όροι συζητήθηκαν έντονα από τους ιάπωνες υπευθύνους.
Τελικά, ο Πρωθυπουργός Καντάρο Σουζούκι δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου ότι η ιαπωνική πολιτική απέναντι στη Διακήρυξη του Πότσνταμ θα ήταν μια «mokusatsu», μια ιαπωνική λέξη που σήμαινε ότι είχε ληφθεί το μήνυμα και ότι το σκέφτονταν σοβαρά. Δυστυχώς, τα ιαπωνικά είναι μια περίεργη και πολυσχιδής γλώσσα στην οποία η ίδια λέξη θα μπορούσε να έχει μια ποικιλία σημασιών, όπως μια άλλη σημασία για τη λέξη mokusatsu ήταν ότι: «το αγνοούμε με περιφρόνηση», και αυτό ήταν το νόημα που έδωσαν οι μεταφραστές στον πρόεδρο Τρούμαν . Δέκα μέρες αργότερα, το «Enola Gay» έριξε την ατομική βόμβα στη Χιροσίμα!

Λάθος είχαμε ρολόγια και χαθήκαμε...

Στην καθημερινή ζωή για τους περισσότερους από εμάς, η αποτυχία να ρυθμίσουμε σωστά την ώρα, όπως όταν η θερινή μετατρέπεται σε χειμερινή, μπορεί να οδηγήσει σε μικρές ταλαιπωρίες, όπως η καθυστέρηση μετάβασης στην εργασία για μια ώρα, άντε δύο, ή και η άφιξη μια ώρα νωρίτερα. Τίποτα περισσότερο, όμως… Όμως, η αποτυχία να συντονιστεί σωστά η ώρα όταν πρέπει να δοθεί μια μάχη, μπορεί να οδηγήσει σε καταστροφή. Αυτό συνέβη την άνοιξη του 1961, καθώς Κουβανοί εξόριστοι εκπαιδευμένοι από τους Αμερικανούς προετοιμάστηκαν να ανατρέψουν τον Φιντέλ Κάστρο.

Οι Κουβανοί εξόριστοι ήταν πεπεισμένοι - ή ακριβέστερα, έπεισαν τους εαυτούς τους - ότι όταν αποβιβάζονταν στην Κούβα, θα υποστηριζόταν από την Πολεμική Αεροπορία των ΗΠΑ, με τους Αμερικανούς Πεζοναύτες να ακολουθούν ακριβώς πίσω τους. Οι κουβανοί εξόριστοι αποβιβάστηκαν στον Κόλπο των Χοίρων στις 17 Απριλίου του 1961 , αλλά τα οκτώ βομβαρδιστικά αεροσκάφη B-26 αποδείχτηκαν ανεπαρκή για να υποστηρίξουν την επίθεση. Καθηλωμένοι, με την πλάτη τους στη θάλασσα, χωρίς μέσα υποχώρησης και χωρίς τη δυνατότητα να προχωρήσουν στο εσωτερικό της Κούβας, οι εισβολείς διασπάστηκαν.

Η εισβολή είχε αποτύχει, αλλά την επόμενη μέρα, ο πρόεδρος Τζον Κένεντι έκανε μια τελευταία προσπάθεια: έδωσε διαταγή σε 6 μαχητικά αεροσκάφη από το αεροπλανοφόρο USS Essex να πετάξουν πάνω από τον Κόλπο των Χοίρων για μια ώρα, στις 18 Απριλίου, για να καλύψουν τα B-26. Ωστόσο, η εισβολή, που είχε ήδη περάσει από την αποτυχία στο φιάσκο, έμελλε να ολοκληρωθεί με μια φάρσα. Η συνάντηση μεταξύ των μαχητικών αεροσκαφών και των Β-26 δεν έγινε ποτέ! Το Πεντάγωνο απέτυχε να υπολογίσει τη διαφορά ζώνης ώρας (μιας ώρα διαφορά μεταξύ της βάσης των βομβαρδιστικών στη Νικαράγουα και την Κούβα. Κι ο Κάστρο ακόμα θα γελούσε, αν ζούσε…

Η καφεΐνη πνίγηκε στη θάλασσα

Ο Γερμανός έμπορος καφέ Λούντιβικ Ροζέλιους (1874 – 1943) ήταν διχασμένος με το επάγγελμά του: από τη μια έβγαζε τα προς το ζην πουλώντας καφέ κι από την άλλη είχε τύψεις γιατί θεωρούσε ότι η καφεΐνη ήταν «δηλητήριο» και ότι ο πολύς καφές και η καφεΐνη είχαν σκοτώσει τον πατέρα του. Ένα τυχαίο λάθος έδωσε την ευκαιρία στον Ροζέλιους να νικήσει την καφεΐνη.

Το 1903, ο γερμανός έμπορος έλαβε ένα φορτίο καφέ που περιείχε ένα κουτί του οποίου το περιεχόμενο είχε εμποτιστεί σε θαλασσινό νερό· αποδείχθηκε ότι το θαλασσινό νερό είχε αφαιρέσει το μεγαλύτερο μέρος της καφεΐνης από τους κόκκους, χωρίς αυτοί να χάσουν τη γεύσης τους. Αυτό έκανε τον Ροζέλιους να ξεκινήσει μια σειρά πειραμάτων και το 1906 κατοχύρωσε με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας μια μέθοδο για τον ντεκαφεϊνέ καφέ. Το προϊόν που προέκυψε πωλήθηκε ως Kaffee Hag σε μεγάλο μέρος της Ευρώπης και ως Sanka στη Γαλλία και τις ΗΠΑ. Η καφεΐνη είχε αφεθεί μόνο για τους θεριακλήδες…

Ευτυχώς που δεν τα φάγανε...

Τα φακελάκια τσαγιού είναι δημοφιλή σήμερα, κυρίως, επειδή είναι βολικά. Μας επιτρέπουν να φτιάχνουμε τσάι εξίσου εύκολα σε μια κούπα όπως σε ένα βραστήρα, χωρίς να χρειάζεται σουρωτήρι για να φιλτράρει τα φύλλα. Απλώς προσθέστε ζεστό νερό σε μια κούπα που περιέχει ένα φακελάκι τσαγιού και είστε έτοιμοι. Η αρχική χρήση των μικρών φακέλων τσαγιού, ωστόσο, οφείλει σε ένα λάθος.

Το 1908, ο νεοϋορκέζος έμπορος Τόμας Σάλιβαν άρχισε να στέλνει δείγματα τσαγιού του σε πελάτες, σε μικρά μεταξωτά σακουλάκια. Οι παραλήπτες έπρεπε να αδειάσουν το περιεχόμενο σε ζεστό νερό, αλλά κάποιοι πελάτες υπέθεσαν ότι ολόκληρο το σακουλάκι έπρεπε να ριχτεί στον βραστήρα. Έτσι γεννήθηκε το φακελάκι του τσαγιού. Όταν μερικοί από τους πελάτες του Σάλιβαν παραπονέθηκαν ότι η ύφανση στα σακουλάκια ήταν πολύ πυκνή, αυτός έδωσε εντολή και κατασκευάστηκαν φακελάκια από γάζα – τα πρώτα φακελάκια τσαγιού που φτιάχτηκαν για το σκοπό αυτό· η δημοτικότητά τους εξαπλώθηκε τη δεκαετία του 1920 και η τελική έκδοση του προϊόντος τσαγιού μέσα σε φακελάκι, που όλοι γνωρίζουμε σήμερα προέκυψε, όταν ο Σάλιβαν άρχισε να τα κατασκευάζει με χαρτί αντί για γάζα.

Μόνο ένας ανόητος μαθαίνει από τα λάθη του. Ο έξυπνος άνθρωπος μαθαίνει από τα λάθη των άλλων. Κι εμείς γι’ αυτό είμαστε εδώ για να καταγράφουμε τα λάθη των άλλων και να τα γράφουμε στις παλαιότερες των σελίδων της Ιστορίας…