«ΕΘΝΟΣ»: 111 χρόνια ζωής - Η τρίτη περίοδος και η ψηφιακή έκδοση
🕛 χρόνος ανάγνωσης: 43 λεπτά ┋ 🗣️ Ανοικτό για σχολιασμό
Η εφημερίδα «Έθνος» στην τρίτη περίοδό της, μετά την πτώση της χούντας, είναι δημιούργημα του επιχειρηματία και εκδότη Γεωργίου Μπόμπολα και του δημοσιογράφου Αλέξανδρου Φιλιππόπουλου. Όλα ξεκίνησαν το 1978 όταν ο Γ. Μπόμπολας αγόρασε τον τίτλο της εφημερίδας από τους Κ. Νικολόπουλο και Κ. Κυριαζή, που ήταν οι ιδιοκτήτες και εκδότες του προδικτατορικού «Έθνους». Οι Γ. Μπόμπολας και Αλ. Φιλιππόπουλος πήραν την απόφαση για την έκδοση της εφημερίδας τον Αύγουστο του 1980. Η εφημερίδα εκδόθηκε τον Σεπτέμβριο του 1981. Αυτή η περίοδος είναι εντελώς διαφορετική σε όλα τα επίπεδα από τις δύο προηγούμενες. Η χώρα μας έχει μπει από το 1974 μετά την πτώση της Χούντας σε μια νέα περίοδο. Η Γ΄ Ελληνική Δημοκρατία ξεκινά το μεγάλο ταξίδι της. Αρχίζει η περίοδος της μεταπολίτευσης, που αποτελεί πλέον θέμα των ιστορικών.
Παραμονές των εκλογών της 18ης Οκτωβρίου 1981 όλα δείχνουν ότι το ΠΑΣΟΚ που ίδρυσε ο Ανδρέας Παπανδρέου στις 3 Σεπτέμβρη του 1974 είναι αδύνατον να χάσει τις εκλογές. Έχουν προηγηθεί οι πρώτες εκλογές μετά την πτώση της Χούντας στις 17 Νοεμβρίου 1974 τις οποίες κερδίζει θριαμβευτικά η Νέα Δημοκρατία την οποία είχε ιδρύσει ο Κωνσταντίνος Καραμανλής τον Οκτώβριο του 1974. Στις επόμενες εκλογές της 20ης Νοεμβρίου 1977 νικητής ήταν πάλι η Νέα Δημοκρατία με απώλειες όμως, ενώ το ΠΑΣΟΚ αναδείχθηκε δεύτερο κόμμα και αξιωματική αντιπολίτευση. Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής εκλέγεται Πρόεδρος της Δημοκρατίας στις 15 Μαρτίου 1980. Νωρίτερα στις 29 Μαΐου 1979 υπογράφεται η συνθήκη προσχώρησης της Ελλάδας στην ΕΟΚ – την 1η Ιανουαρίου του1981 εντάχθηκε επίσημα στις Ευρωπαϊκές Κοινότητες και γίνεται το δέκατο μέλος της Κοινής Αγοράς. Πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας εκλέχτηκε ο Γεώργιος Ράλλης, ο οποίος στις 10 Μαΐου 1980 αναλαμβάνει και την πρωθυπουργία. Το κλίμα το Φθινόπωρο του 1981 δείχνει ότι η χώρα βαδίζει σε πολιτική αλλαγή.
Αλλαγή στη χώρα, επανάσταση στον Τύπο
Μέσα σε αυτό το κλίμα των προσδοκιών, της αλλαγής, της ανάγκης για νέα πορεία της χώρας που διαπερνά όλες τις πολιτικές, κοινωνικές και πολιτιστικές δραστηριότητες στο χώρο του Τύπου γίνεται μια επανάσταση. Στις 14 Σεπτεμβρίου 1981 κυκλοφορεί το «Έθνος». Οι αναγνώστες που την παίρνουν στα χέρια τους-«Πάρτε το Έθνος στα χέρια σας» ήταν το πολύ πετυχημένο σλόγκαν που έκανε μεγάλη εντύπωση και αίσθηση -βλέπουν ότι κρατάνε μια διαφορετική εφημερίδα από όλες τις άλλες που κυκλοφορούν. Οι παλιοί που γνώριζαν το «Έθνος» πριν το κλείσει η δικτατορία παίρνουν στα χέρια τους μια εφημερίδα που δεν ήταν αντιγραφή ή απομίμηση της γνωστής τους εφημερίδας. Οι νέοι νιώθουν ότι πραγματικά κρατάνε στα χέρια τους μια άλλη, καινούρια, όμορφη εφημερίδα. Ηταν μια επανάσταση για τα μέχρι τότε ελληνικά εκδοτικά και δημοσιογραφικά δεδομένα. Η εφημερίδα ήταν πραγματικά κάτι καινούριο στο χώρο του Τύπου. Και στη μορφή και στο περιεχόμενο. Είναι η πρώτη εφημερίδα στην Ελλάδα που εκδίδεται στο εύχρηστο και λαϊκό σχήμα του ταμπλόιντ- όλες οι εφημερίδες τότε κυκλοφορούσαν σε μεγάλο σχήμα. Η εφημερίδα είχε χρώμα και μικρά, καλογραμμένα κείμενα με στόχο να είναι σαφή και κατανοητά από όλες τις κοινωνικές κατηγορίες αναγνωστών της. Η έγχρωμη, ζωντανή, πετυχημένη και «ομιλούσα» φωτογραφία, σε μια εποχή που η τηλεόραση δεν ήταν όπως σήμερα, έκανε πιο ελκυστικές τις σελίδες της εφημερίδας. Ταυτόχρονα το «Έθνος» έκανε καθαρό τον δημοκρατικό του προσανατολισμό, μένοντας σταθερό στις κλασσικές και παραδοσιακές αξίες της μάχιμης, αδέσμευτης και ερευνητικής δημοσιογραφίας. Με σεβασμό στον αναγνώστη, με γνώμονα την έγκυρη ενημέρωση και την αντικειμενική πληροφόρηση. Το αναγνωστικό κοινό το είδε θετικά και το αγκάλιασε. Η κυκλοφορία του σύντομα εκτοξεύθηκε σε πρωτοφανείς για τα ελληνικά χρονικά αριθμούς. Πριν συμπληρώσει ένα χρόνο κυκλοφορίας, τον Αύγουστο του 1982, το «Έθνος» είχε κατακτήσει την πρώτη θέση στις κυκλοφορίες των εφημερίδων. Πρωτοποριακή ήταν και η έκδοση του «Έθνους της Κυριακής» το 1982 που κάθε εβδομάδα «έκλεινε» ή αν προτιμάτε «άρχιζε» την παρουσία του καθημερινού «Έθνους» στα περίπτερα. Παρά τις επικρίσεις που δέχθηκε το «Έθνος» από τους ανταγωνιστές (και όχι μόνο) όλοι άρχισαν σιγά σιγά να μελετούν τρόπους να το αντιμετωπίσουν και σε λίγο καιρό οι εφημερίδες η μια μετά την άλλη άρχισαν να το αντιγράφουν υιοθετώντας το σχήμα του ταμπλόιντ. Είναι χαρακτηριστικό, όπως ανέφερε το 2021 η εφημερίδα στα 20α γενέθλιά της ότι πουθενά σε όλο τον κόσμο δεν γεννήθηκαν μέσα σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα τόσα ταμπλόιντ όσα στην Ελλάδα. Εκδοτικά και δημοσιογραφικά ήταν μια αληθινή επανάσταση.
Η νίκη του ΠΑΣΟΚ στις εκλογές του 1981 ήταν ορόσημο για την σύγχρονη πολιτική ιστορία. Η χώρα άφησε πίσω της αγκυλώσεις και αναχρονισμούς της εμφυλιοπολεμικής και μετεμφυλιακής περιόδου που έπρεπε χρόνια πριν να ξεπεράσει. Πάρθηκαν μέτρα σε πολλούς τομείς που άλλαξαν πολλά. Η προσπάθεια επιβραβεύτηκε και στις εκλογές της 2ας Ιουνίου 1985 το ΠΑΣΟΚ πήρε νέα εντολή για να συνεχίσει την προσπάθεια αλλαγής και εκσυγχρονισμού. Το «Έθνος» στήριξε το εγχείρημα. Επικρότησε όσα θεωρούσε θετικά, αλλά όμως άσκησε κριτική εκεί που κατά την εκτίμησή του διέκρινε λάθη ή έβλεπε καταστάσεις που δεν είχαν την λαϊκή συναίνεση. Πρότεινε και λύσεις στο μέτρο των δυνατοτήτων του. Πυλώνας σταθερός η αξιόπιστη ενημέρωση, ο δημοκρατικός προσανατολισμός, η υπεράσπιση των εθνικών συμφερόντων. Φυσικά έγιναν και λάθη, όπως κάθε ζωντανός οργανισμός σαν την εφημερίδα κάνει. Και το ζητούμενο σε αυτές τις περιπτώσεις είναι να μπορείς με τις δικές σου δυνάμεις και μέσα από διαδικασία αναζήτησης και αυτοκριτικής σε έναν οργανισμό όπως η εφημερίδα να έχεις την δύναμη να τα διορθώνεις και κυρίως να μην τα επαναλαμβάνεις και να βρίσκεις νέους δρόμους. Αυτό όμως ξεφεύγει του παρόντος κειμένου και όχι από κάποια διάθεση υπεκφυγής του υπογράφοντα για αναλυτική αναφορά σε λάθη, αστοχίες, παραλείψεις ή και «σιωπές» της εφημερίδας.
Οι καινοτομίες του ΕΘΝΟΥΣ
Μια άλλη καινοτομία του «Έθνους» και του «Έθνους της Κυριακής» εκτός από το ταμπλόιντ ήταν η έκδοση ενθέτων και ειδικών εκδόσεων. Ήταν δημοσιογραφικές πρωτοβουλίες ενταγμένες σε μια προσπάθεια βελτίωσης της εφημερίδας και ανταπόκρισής της στις ανάγκες του αναγνωστικού κοινού για πληρέστερη ενημέρωση και πληροφόρηση σε τομείς ιδιαίτερων ενδιαφερόντων όπως ο αθλητισμός, η τηλεόραση, ο ελεύθερος χρόνος, κοινωνικά προβλήματα όπως η προσπάθεια εύρεσης εργασίας ιδιαίτερα από τους νέους, η υγεία και άλλα. Βασική έγνοια ήταν η ανανέωση της εφημερίδας, η ανταπόκριση στις σύγχρονες ανάγκες, η επαρκής ενημέρωση και η πληροφόρηση. Να σημειώσουμε εδώ ορισμένες από τις πιο πετυχημένες και μακρόβιες εκδόσεις ένθετων: Το ένθετο περιοδικό «ΤV ΕΘΝΟΣ», το «ΤΑΙΜ-ΑΟΥΤ», το »ΕΘΝΟΣΠΟΡ» , το «ΧΡΗΜΑΣΠΟΡ», το «Πάμε Στοίχημα», το «ΜΑΡΚΕΤ, το «ΚΥΝΗΓΙ», περιοδικό για το ψάρεμα για το αυτοκίνητο, το «ΕΘΝΟΣ 1Q”, το περιοδικό ΕΙΚΟΝΕΣ, το ένθετο η «ΕΡΓΑΣΙΑ», η «Υγεία», Το TRAVEL BOOK,το «Ταξιδεύω στην Ελλάδα», το περιοδικό με ιστορικά θέματα, ειδικές εκδόσεις για το παιδί και τους γονείς και άλλα.
Μια από τις βασικές προτεραιότητες της εφημερίδα από την πρώτη στιγμή της έκδοσής της ήταν η κάλυψη των διεθνών θεμάτων. Η εφημερίδα εκτός από το κλασικό τμήμα των Διεθνών και το μεταφραστικό είχε ανταποκριτές σε Λευκωσία, Νέα Υόρκη και Ουάσιγκτον , Βρυξέλλες, Λονδίνο, Μόσχα, Ρώμη και σε μεγάλες περιόδους στην Άγκυρα και στο Παρίσι και σε μικρότερες στη Βιέννη, στη Βόννη και στο τότε Ανατολικό Βερολίνο. Ανταποκριτές στη Λευκωσία ήταν οι: Άκης Φάντης, Α. Λυκαύγης, Νεόφυτος Κυριακού. Στη Νέα Υόρκη αρχικά ο Γιάννος Λιβέρης και μετά ο Μιχάλης Ιγνατίου. Στις Βρυξέλλες αρχικά η Αίμη Παπαδοπούλου και μετά ο Γιώργος Δαράτος, η Μαρία Αρώνη, η Μαρία Ψαρά. Στο Λονδίνο ο Λάμπης Τσιριγωτάκης. Στην Μόσχα ο Δημήτρης Λιάτσος. Στη Ρώμη ο Δημήτρης Δεληολάνης. Στην Άγκυρα ο Γ. Ανεζίνης. Στο Παρίσι ο Μ. Σμυρναίος. Στην Βιέννη ο Δ. Δημητρακούδης. Στη Βόννη ο Κ. Λαγκαδιανός. Στο Ανατολικό Βερολίνο ο Αθ. Γραικός.
Ένας ακόμα τομέας με ευρύτερο ενημερωτικό και παιδευτικό χαρακτήρα που πρέπει και οφείλει να έχει στην ύλη της μια εφημερίδα ήταν τα αφιερώματα και οι έρευνες για γεγονότα που σημάδεψαν την σύγχρονη ιστορία του τόπου μας. Καταγράφουμε σε αυτόν τον τομέα αφιερώματα για την δικτατορία, τον αντιδικτατορικό αγώνα, το αντιδικτατορικό φοιτητικό κίνημα, τις αντιδικτατορικές οργανώσεις, την κατάληψη της Νομικής, την εξέγερση του Πολυτεχνείου, το Κυπριακό, το πραξικόπημα της Χούντας στην Κύπρο, την τούρκικη εισβολή το 1974, την μεταπολίτευση. Αφιερώματα και έρευνες για τα πολιτικά κόμματα και την ιστορία τους. Επίσης για διεθνή γεγονότα όπως ο Μάης του 1968, τα κινήματα ειρήνης και άλλα. Αυτές τις πρωτοβουλίες του ‘Έθνους» θα πρέπει να τις δούμε σε σχέση και με τα δεδομένα που άλλαζαν ταχύτατα στο χώρο των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης και κυρίως με τις συνθήκες στο χώρο της έντυπης ενημέρωσης. Το σκηνικό δεν ήταν ίδιο με αυτό που υπήρχε τη δεκαετία του 1970, ούτε με εκείνο των αρχών της δεκαετίας του 1980. Τα ραδιοτηλεοπτικά μέσα μαζικής επικοινωνίας αναπτύχθηκαν θεαματικά και ταχύτατα δημιουργώντας νέες καταστάσεις, άλλες υποχρεώσεις, καινούργιο κοινό με «διαφορετικές» απαιτήσεις από το παραδοσιακό.
Σε λίγο η επανάσταση του Διαδικτύου έφερε και μάλιστα με καταιγιστικούς ρυθμούς άλλα δεδομένα και τα πρόσθεσε στα ήδη υπάρχοντα νέα. Όπως με την εφεύρεση της τυπογραφίας ξεκινούσε μια νέα εποχή έτσι και τότε δεκαετία του 1990 και του 2000 άρχιζε μια νέα. Το που και πως θα πάει ο Τύπος είναι ένα άλλο μεγάλο θέμα. Όμως ο γραπτός λόγος ποτέ δεν πρόκειται να χαθεί. Μια μορφή άλλωστε γραπτού λόγου δεν είναι και τα νέα μέσα ενημέρωσης στο σύμπαν του διαδικτύου; Ας επιστρέψουμε όμως στην ιστορία της εφημερίδας «Έθνος» που είναι το θέμα μας.
Όπως αναφέραμε το «Έθνος» το 1981 εκδόθηκε σε μια περίοδο έντονων πολιτικών, κοινωνικών, πολιτιστικών και οικονομικών αναζητήσεων και ζυμώσεων. Το «πνεύμα» της Αλλαγής τα διαπερνούσε όλα. Τις εκλογές της 18ης Οκτωβρίου τις κέρδισε το ΠΑΣΟΚ όπως και τις επόμενες τον Ιούνιο του 1985. Πρωθυπουργός από τις 18 Οκτωβρίου 1981 μέχρι τις 2 Ιουλίου 1989 ο Ανδρέας Παπανδρέου. Τέλη της δεύτερης τετραετίας του Ανδρέα Παπανδρέου το 1987 ξεσπά το σκάνδαλο Κοσκωτά.Το «Έθνος» πρωταγωνιστεί στην αποκάλυψη του σκανδάλου και ασκεί σφοδρή κριτική στην κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ.
Οι ραγδαίες πολιτικές εξελίξεις της δεκαετίας του 90
Οι πολιτικές εξελίξεις είναι ραγδαίες. Οι έντονες αντιπαραθέσεις κορυφώνονται με τρείς διαδοχικές εκλογικές αναμετρήσεις. Η πρώτη στις 18 Ιουνίου 1989 που φέρνει πρώτο κόμμα την Νέα Δημοκρατία με πρόεδρο της τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη δεν δίνει αυτοδυναμία. Σχηματίζεται κυβέρνηση με συμφωνία και στήριξη από τη ΝΔ και τον Συνασπισμό της Αριστεράς και πρωθυπουργό τον Τζανή Τζαννετάκη. Είναι η πρώτη φορά που έχουμε σύμπραξη Δεξιάς και Αριστεράς. Διακηρυγμένος στόχος της κυβέρνησης «ειδικού σκοπού» είναι η παραπομπή των υπευθύνων του σκανδάλου Κοσκωτά σε δίκη και μετά διεξαγωγή εκλογών. Οι επόμενες εκλογές γίνονται στις 5 Νοεμβρίου 1989 οι οποίες φέρνουν πάλι στην πρώτη θέση την Νέα Δημοκρατία, αλλά και πάλι χωρίς κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Σχηματίζεται οικουμενική κυβέρνηση με στήριξη από την ΝΔ , το ΠΑΣΟΚ και τον Συνασπισμό με πρωθυπουργό τον Ξενοφώντα Ζολώτα. Οι νέες, τρίτες, εκλογές διεξάγονται στις 8 Απριλίου 1990. Η Νέα Δημοκρατία είναι πρώτο κόμμα, αλλά με 150 έδρες. Τελικά ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης σχηματίζει κυβέρνηση μετά από συμφωνία με τον Κ. Στεφανόπουλο για την παραχώρηση της μιας έδρας που είχε κερδίσει η ΔΗΑΝΑ. Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης μένει πρωθυπουργός μέχρι τις 9 Σεπτεμβρίου 1993. Χάνει την δεδηλωμένη και η Βουλή διαλύεται.
Το «Έθνος» όπως και άλλες εφημερίδες του χώρου της δημοκρατικής παράταξης είχε όπως αναφέραμε κάνει σφοδρή και επιθετική κριτική στην κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ και στον Ανδρέα Παπανδρέου. Όμως σιγά σιγά παίρνει αποστάσεις από αυτού του τύπου την κριτική που το «έβγαζε» εκτός του παραδοσιακού και ιστορικού χαρακτήρα του στο χώρο με τεράστιους κινδύνους από τις επιπτώσεις μιας τέτοιας μεταβολής της πορείας του. Η θέση του άλλωστε με την επανέκδοσή του το1981 ήταν σαφής: Έλεγχος κάθε μορφής εξουσίας. Η κριτική θα είναι αδυσώπητη όταν εξαπατάται, όταν εμπαίζεται, όταν κινδυνεύει, όταν αδικείται ο κάθε πολίτης. Ο έλεγχος των υπευθύνων θα είναι σκληρός. Παράλληλα ήταν καθαρή και η θέση: Η εφημερίδα τοποθετημένη απέναντι στη μεγάλη ανάγκη της ελληνικής κοινωνίας για εκσυγχρονισμό του κράτους στηρίζει τις δυνάμεις της Αλλαγής όποιες και αν είναι αυτές εφόσον εμπνέονται από το πάγιο αίτημα του λαού για ουσιαστικές αλλαγές και λύσεις προς όφελος της κοινωνίας. Στις πρόωρες εκλογές της 10ης Οκτωβρίου 1993 ο Ανδρέας Παπανδρέου επιστρέφει. Το ΠΑΣΟΚ με 46, 88% κερδίζει τις εκλογές και ο Ανδρέας Παπανδρέου σχηματίζει την τρίτη κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ στην μεταπολίτευση.
Τον Ιανουάριο του 1996 ο Ανδρέας Παπανδρέου παραιτείται από την πρωθυπουργία για λόγους υγείας και λίγο αργότερα στις 26 Ιουνίου 1996 πεθαίνει. Πρωθυπουργός μετά την παραίτηση του Α. Παπανδρέου εκλέγεται από την Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΠΑΣΟΚ ο Κώστας Σημίτης, ο οποίος στις 30 Ιουνίου στο τέταρτο Συνέδριο του ΠΑΣΟΚ εκλέγεται και πρόεδρος του Κινήματος. Ο Κώστας Σημίτης κέρδισε τις εκλογές της 22ας Σεπτεμβρίου 1996 , καθώς και τις επόμενες στις 9 Απριλίου 2000. Η εφημερίδα παρακολούθησε μέσα από την δική της ματιά τις τότε εξελίξεις καθώς και τις μετέπειτα μετά την ένταξη της χώρας στην ΟΝΕ το 2000. Η χώρα ήταν μέλος της ΕΟΚ , η ευρωπαϊκή οικονομική ενοποίηση ήταν στόχος της ΕΟΚ από τα τέλη του 1970 και ουσιαστικά υλοποιήθηκε με την συνθήκη του Μάαστριχτ το 1992. Σε αυτή καθορίστηκαν τα κριτήρια και τα στάδια για να μπορεί μια χώρα να αποτελέσει μέλος της νεοσύστατης Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης (ΟΝΕ).
Την 1η Ιανουαρίου 2001 η Ελλάδα εντάσσεται στο τρίτο στάδιο της ΟΝΕ και στη ζώνη του ευρώ και η ισοτιμία της δραχμής σε ευρώ ορίστηκε σε 1 ευρώ =340,750 δραχμές και την 1η Ιανουαρίου 2002 κυκλοφορεί το ευρώ αντικαθιστώντας την δραχμή. Οι προετοιμασίες για ένταξη στην ΟΝΕ είχαν ξεκινήσει αρχές της δεκαετίας του 1990 και εντάθηκαν το 1996 από την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ με πρωθυπουργό τον Κώστα Σημίτη. Το «Έθνος» έχοντας πάρει ήδη αποστάσεις από ακραίες και υπερβολικές πλευρές της κριτικής της περιόδου του «βρώμικου 1989», όπως ονομάσθηκε, δεν ταυτίσθηκε με την κυβέρνηση Μητσοτάκη, άσκησε κριτική και υποστήριξε στη συνέχεια την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ παρακολουθώντας στενά τις εξελίξεις , αλλά και τις εξελίξεις στο χώρο της συντηρητικής παράταξης και την κρίση που αντιμετώπισε. Παράλληλα το «Έθνος» στήριξε το εγχείρημα του εκσυγχρονισμού των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ με πρωθυπουργό τον Κώστα Σημίτη ασκώντας κριτική σε πολλά σημεία « μέσα» από τον χώρο της παράταξης.
Η δύσκολη δεκαετία του 2000
Ακολούθησε η δεκαετία του 2000, η διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων το 2004 στην Αθήνα, η περίοδος διακυβέρνησης από την Νέα Δημοκρατία με πρωθυπουργό τον Κώστα Καραμανλή (Μάρτιος 2004 -Σεπτέμβριος 2007 και Σεπτέμβριος 2007- Οκτώβριος 2009). Τις εκλογές της 4ης Οκτωβρίου 2009 που προκηρύχθηκαν πρόωρα από τον Κώστα Καραμανλή στις 2 Σεπτεμβρίου κέρδισε ο Γιώργος Παπανδρέου και το ΠΑΣΟΚ επανήλθε στην κυβέρνηση. Όλη αυτή την περίοδο το ‘Έθνος» παρέμεινε σταθερό στο χώρο της δημοκρατικής παράταξης με τις αρχές και τις αξίες που είχε ξεκινήσει παρακολουθώντας όλες τις εξελίξεις και ασκώντας κριτική μέσα από την δική του ματιά. Στις 23 Απριλίου 2010, επτά περίπου μήνες μετά την νίκη του στις εκλογές ο πρωθυπουργός Γ.Α.Παπανδρέου εξήγγειλε από το Καστελόριζο ότι προ του κινδύνου οριστικής χρεοκοπίας της χώρας προσφεύγει στον μηχανισμό στήριξης της Ευρωπαϊκής Ένωσης . Η εποχή των μνημονίων και της μεγάλης κρίσης για την Ελλάδα άρχισε….
Στις 11 Νοεμβρίου 2011 ο Γιώργος Παπανδρέου παραιτήθηκε από την πρωθυπουργία. Με στήριξη ΠΑΣΟΚ, ΝΔ και του ΛΑΟΣ πρωθυπουργός ορκίστηκε ο Λουκάς Παπαδήμος , ο οποίος παρέμεινε στην πρωθυπουργία μέχρι τις 16 Μαΐου 2012. Από τις εκλογές που έγιναν στις 6 Μαΐου 2012 δεν κατέστη δυνατόν να σχηματισθεί κυβέρνηση( πρώτο κόμμα ήταν η ΝΔ με πρόεδρο τον Αντώνη Σαμαρά και 18,85%, δεύτερο ο ΣΥΡΙΖΑ με πρόεδρο τον Αλέξη Τσίπρα και 16,79% και τρίτο το ΠΑΣΟΚ με πρόεδρο τον Ευάγγελο Βενιζέλο και13,18%) και σχηματίσθηκε η υπηρεσιακή κυβέρνηση του Παναγιώτη Πικραμένου.
Στις νέες εκλογές της 17ης Ιουνίου 2012, ένα μήνα μετά τις προηγούμενες, η Νέα Δημοκρατία ήταν πρώτη με 29,66% και 129 έδρες , ο ΣΥΡΙΖΑ δεύτερος με 26,89% και 71 έδρες , το ΠΑΣΟΚ τρίτο με 12,28 και 33 έδρες. Ακολούθησαν ΑΝΝΕΛ, Χρυσή Αυγή, ΔΗΜΑΡ και ΚΚΕ. Σχηματίσθηκε κυβέρνηση συνεργασίας με συμφωνία ΝΔ, ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ με πρωθυπουργό τον Αντώνη Σαμαρά (αντιπρόεδρος ο Ευάγγελος Βενιζέλος-από 25 Ιουνίου2013). Η ΔΗΜΑΡ ( πρόεδρος ο Φώτης Κουβέλης) αποχώρησε στις 21 Ιουνίου 2013 μετά την απόφαση για το κλείσιμο της ΕΡΤ. Η αδυναμία της κυβέρνησης Σαμαρά να εκλέξει Πρόεδρο της Δημοκρατίας τον Σταύρο Δήμα, που πρότεινε η ΝΔ οδήγησε στη διάλυση της Βουλής και προκήρυξη εκλογών, που έγιναν στις 25 Ιανουαρίου 2015. Σε αυτές πρώτο κόμμα αναδείχθηκε ο ΣΥΡΙΖΑ με 36,34% και 149 έδρες, δεύτερη η ΝΔ με 27,81% και 76 έδρες, τρίτο η Χρυσή Αυγή με 6,28% και 17 έδρες, τέταρτο το Ποτάμι με 6,05% και 17 έδρες, πέμπτο το ΚΚΕ με5,47 και 15 έδρες , έκτο οι ΑΝΕΛ με4,75% και 13 έδρες και έβδομο το ΠΑΣΟΚ με 4,68 και 13 έδρες.
Οι εκλογές δημιούργησαν ένα ριζικά νέο πολιτικό σκηνικό. Το άλλοτε κραταιό ΠΑΣΟΚ ο ένας πυλώνας του δικομματισμού κατέρρευσε. Ο ΣΥΡΙΖΑ εκτοξεύθηκε, η ΝΔ ο άλλος πυλώνας του δικομματισμού της προηγούμενης περιόδου κατόρθωσε να κρατηθεί σε ένα αρκετά μεγάλο ποσοστό μέσα σε μια τέτοια πορεία ανατροπών , ενώ η νεοναζιστική οργάνωση Χρυσή Αυγή πέρασε τρίτο κόμμα. (Η Χρυσή Αυγή, που μπήκε πρώτη φορά στη Βουλή στις εκλογές του 2012, στις 7 Οκτωβρίου 2020 κρίθηκε από το Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων εγκληματική οργάνωση και η ηγεσία της και στελέχη της καταδικάστηκαν ομόφωνα) Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας, νικητής των εκλογών, σχημάτισε κυβέρνηση σε συνεργασία με τον Πάνο Καμμένο, επικεφαλής των ΑΝΕΛ και με πλειοψηφία 162 βουλευτών στην Βουλή. Πρόεδρος της Δημοκρατίας στις 18 Φεβρουαρίου 2015 εξελέγη από τη Βουλή με 233 ψήφους ο Προκόπης Παυλόπουλος. Και αυτή η περίοδος ήταν πλούσια σε πολιτικές εξελίξεις. Η κυβέρνηση Τσίπρα προχώρησε σε δημοψήφισμα στις 5 Ιουλίου 2015 στο οποίο το ΟΧΙ κέρδισε με 61,31% έναντι 38,69% του ΝΑΙ. Μετά το δημοψήφισμα η κυβέρνηση Τσίπρα προχώρησε σε συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Ένωση και τους δανειστές, σε ένα τρίτο Μνημόνιο δηλαδή, η ψήφιση του οποίου στη Βουλή στις 13 Αυγούστου είχε ως αποτέλεσμα 44 κυβερνητικοί βουλευτές να το καταψηφίσουν ή να δηλώσουν παρών. (Εγκρίθηκε από 222 βουλευτές - και της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ). Στις 20 Αυγούστου ο Αλέξης Τσίπρας με διάγγελμα παραιτήθηκε, η παραίτηση έγινε δεκτή από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ( στις 21 Αυγούστου 25 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ ανεξαρτοποιήθηκαν και σχημάτισαν νέο κόμμα την Λαϊκή Ενότητα) και τελικά η χώρα οδηγήθηκε σε εκλογές με υπηρεσιακή κυβέρνηση. Οι εκλογές έγιναν στις 20 Σεπτεμβρίου. Σε αυτές πρώτο κόμμα ήρθε πάλι ο ΣΥΡΙΖΑ και ο Αλέξης Τσίπρας σχημάτισε πάλι κυβέρνηση σε συνεργασία με τους ΑΝΕΛ. Στις εκλογές του 2019 πρώτο κόμμα ήρθε η ΝΔ. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, γιός του πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Μητσοτάκη που είχε εκλεγεί πρόεδρος στη Νέα Δημοκρατία τον Ιανουάριο του 2016 σχημάτισε κυβέρνηση.
Η περίοδος των μνημονίων ήταν δύσκολη για τον Τύπο και φυσικά για το «Έθνος». Όλοι ζούσαν καταστάσεις πρωτόγνωρες και πέρα από τα δεδομένα που ίσχυαν για το πολιτικό και το οικονομικό σύστημα πριν το 2010. Το «Έθνος» πιστό στις αρχές του παρακολούθησε από κοντά το σύνολο των λαϊκών αντιδράσεων απέναντι στα σκληρά και πρωτοφανή μέτρα των μνημονίων. Τις συγκεντρώσεις στις πλατείες, τις αγωνίες, τις αντιδράσεις και τα αδιέξοδα. Η κοινωνία ασφυκτιούσε. Έβλεπε να χάνονται κατακτήσεις δεκαετιών και κόποι χρόνων. Η εφημερίδα αναφέρθηκε στις ευθύνες όσων οδήγησαν την χώρα σε δύσκολη θέση και έφεραν την συντριπτική πλειοψηφία των εργαζομένων σε απόγνωση. Ταυτόχρονα παρακολούθησε και την κατάσταση που είχε διαμορφωθεί στο χώρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των δανειστών καθώς και την στάση τους απέναντι στη χώρα μας και την οικονομική κρίση. Τα μνημόνια όπως και η πολλαπλή κρίση οικονομική, πολιτική και κοινωνική που κυριάρχησε αυτή την περίοδο είχε επιπτώσεις και στο χώρο των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης ιδιαίτερα στον Τύπο με δεδομένο και τις εντελώς νέες συνθήκες που διαμορφώθηκαν στο χώρο μετά τις αλλαγές τριών δεκαετιών. Του 1990, του 2000 και του 2010. Το τηλεοπτικό τοπίο μετά την έλευση της ιδιωτικής τηλεόρασης και τις αλλαγές που έγιναν με την απελευθέρωση της ραδιοφωνίας αρχικά -1987 και της τηλεόρασης λίγο αργότερα-1989 άλλαξε ριζικά. Το δεύτερο κύμα ήρθε με την ψηφιακή τηλεόραση. Η μεγάλη έκρηξη έγινε με το Διαδίκτυο, η οποία ακόμη συνεχίζεται και δεν γνωρίζουμε που μπορεί να φτάσει. Μέσα σε αυτή την πορεία διαδοχικών εκρήξεων στον πλανήτη των Μέσων ενημέρωσης και επικοινωνίας ο Τύπος και ιδιαίτερα στη χώρα μας ήταν εντελώς απροετοίμαστος. Ούτε οι εκδότες-ιδιοκτήτες («παραδοσιακοί» και νέοι) ούτε οι εργαζόμενοι στα ΜΜΕ (δημοσιογράφοι, ερευνητές, τεχνικοί) ούτε τα διευθυντικά στελέχη των επιχειρήσεων στα ΜΜΕ είχαν διαμορφώσει εναλλακτικές λύσεις στον Τύπο. Η κρίση ήρθε. Κάθε εφημερίδα την βίωσε διαφορετικά. Άλλες έκλεισαν οριστικά. Άλλες άντεξαν, ανταποκρίθηκαν στις προκλήσεις και συνέχισαν, ορισμένες με λίγες απώλειες , ορισμένες με περισσότερες. Άλλες άλλαξαν ιδιοκτησία. Το «Έθνος» ιδιαίτερα την περίοδο 2015 -2020 πέρασε μια τεράστια δοκιμασία. Την Πέμπτη 1 Ιουνίου 2017 έβγαλε το τελευταίο φύλλο με ιδιοκτησία όπως αναγράφεται στην ταυτότητα της εφημερίδας: Ιδιοκτησία: «Εκδόσεις ΕΘΝΟΣ Α.Ε.». Να σημειωθεί εδώ ότι η ιδιοκτησία στην ταυτότητα αναγραφόταν έτσι από τις 16 Μαρτίου 2016. Ο μέχρι τότε εκδότης- και δημιουργός του «Έθνους» της μεταπολίτευσης μετά το κλείσιμό του από την δικτατορία- Γιώργος Μπόμπολας είχε αποσυρθεί, δεν αναγραφόταν στην ταυτότητα της εφημερίδας.
Πρόσωπα του «Έθνους» 1981-2017
Διεύθυνση εφημερίδας. Θα ήταν παράλειψη να μην αναφερθούμε σε αυτούς που διετέλεσαν διευθυντές στην εφημερίδα την τρίτη περίοδο από το Σεπτέμβριο του 1981 μέχρι τον Ιούλιο του 2017 όταν άλλαξε ιδιοκτησία:
Ο πρώτος διευθυντής και αυτός που σχεδίασε την εφημερίδα ήταν ο Αλέξανδρος Φιλιππόπουλος: Διευθυντής από τις 14 Σεπτεμβρίου 1981 μέχρι τις 6 Σεπτεμβρίου 1988. Και από τις 7 Σεπτεμβρίου 1988 μέχρι τις 11 Ιανουαρίου 1990 ήταν εκδοτικός και δημοσιογραφικός σύμβουλος της εφημερίδας. Ήταν μαζί με τον εκδότη Γιώργο Μπόμπολα ο δημιουργός του «Έθνους».
Γιώργος Λεβεντογιάννης. Διευθυντής από τις 7 Σεπτεμβρίου 1988 μέχρι τις 4 Μαρτίου 1989. Ήταν διευθυντής σύνταξης(1987-1988) και στέλεχος της εφημερίδας από το 1985. Πριν ήταν διευθυντής στην εφημερίδα «Ακρόπολις» από το 1975.
Χρήστος Θεοχαράτος. Διευθυντής από τις 12 Ιανουαρίου 1990 μέχρι τις 21 Νοεμβρίου 1992. Ήταν αρθρογράφος της εφημερίδας από την αρχή της έκδοσής της το 1981και εκδοτικός και δημοσιογραφικός σύμβουλος((1990-1991)
Λυκούργος Κομίνης. Διευθυντής από τις 23 Νοεμβρίου 1992 μέχρι τις 6 Μαΐου 1993. Ήταν πολιτικός αρθρογράφος στην εφημερίδα την περίοδο που ξεκίνησε μέχρι το 1982.Διευθυντής στην εφημερίδα «Πρώτη» 1986-1987
Θοδωρής Καλούδης. Διευθυντής από τις 11 Μαΐου 1993 μέχρι 20 Οκτωβρίου 1996.Ξεκίνησε την δημοσιογραφική του καριέρα το1975 από την «Αυγή». Εργάσθηκε στην « Ελευθεροτυπία» , στην ΕΡΤ, στο «Βήμα», ιδρυτικός διευθυντής στην εφημερίδα «Κέρδος», διευθυντής στο περιοδικό ΕΝΑ και μετά στην εφημερίδα «24Ωρες»
Δημήτρης Βάρος. Διευθυντής από τις 21 Οκτωβρίου 1996 μέχρι τις 26 Ιουλίου 2001. Ο Δ. Βάρος ήταν αρχικά αρχισυντάκτης στο ημερήσιο «Έθνος» με διευθυντή τον Αλ. Φιλιππόπουλο και μετά στο «Έθνος της Κυριακής» αρχισυντάκτης και μετά την αποχώρηση Φιλιππόπουλου διευθυντής σύνταξης (1990-1993) και διευθυντής (1993-1
Δημήτρης Μπενέκος. Διευθυντής από τις 27 Ιουλίου 2001 μέχρι τις 23 Ιανουαρίου 2005. Πριν ήταν στο «Έθνος της Κυριακής» αρχισυντάκτης αρχικά και στη συνέχεια διευθυντής σύνταξης.
Κώστας Καλλίτσης. Διευθυντής από τις 24 Ιανουαρίου 2005 μέχρι τις 15 Ιανουαρίου 2006. Ήταν διευθυντής στην εφημερίδα «Ημερησία» του ίδιου ομίλου.
Γιώργος Χαρβαλιάς. Διευθυντής από τις16 Ιανουαρίου 2006 μέχρι τις 8 Ιουνίου 2010. Ήταν αρχισυντάκτης στην εφημερίδα (1999-2001), αρθρογράφος (2001-2004) και σύμβουλος έκδοσης (2005)
Θανάσης Τσεκούρας. Διευθυντής από τις 9 Ιουνίου 2010 μέχρι τις 23 Δεκεμβρίου 2014. Από το 2006 μέχρι το 2010 ήταν διευθυντής σύνταξης στην εφημερίδα.
Μπάμπης Παπαδάκης. Από τις 27 Δεκεμβρίου 2014 μέχρι τις 1 Ιουνίου 2017 που η εφημερίδα σταμάτησε την έκδοσή της και τον επόμενο μήνα άλλαξε ιδιοκτησία. Ήταν διευθυντής σύνταξης στο «Έθνος της Κυριακής»
Διεύθυνση σύνταξης. Διευθυντές σύνταξης στο «Έθνος» την ίδια περίοδο (1981-2017) κατά διαστήματα ήταν οι: Νίκος Νικολαΐδης (1988-1991). Από τους βασικούς συνεργάτες του Αλέκου Φιλιππόπουλου, ήταν αρχισυντάκτης από το ξεκίνημα της εφημερίδας. Ανδρέας Μπόμης (1991-1992). Ήταν από τους βασικούς συνεργάτες του Αλ. Φιλιππόπουλου από την έκδοση της εφημερίδας. Υπεύθυνος του αθλητικού τμήματος, αρχισυντάκτης(1988-1991) και εκδοτικός σύμβουλος (1992-1993). Γιάννης Μετζιδάκης (1991-1994). Ήταν αρχισυντάκτης (1988-1990) και στην αρχική περίοδο της εφημερίδας. Γιάννης Αμανατίδης (1994-1996) και διευθυντής έκδοσης ( 1993-1994). Πέτρος Μπακατσέλος (2001-2002). Ήταν αρχισυντάκτης στο «Έθνος» από τον Απρίλιο του 1991 μέχρι το 1996 και διευθυντής έκδοσης του Εθνοσπόρ (1997-2001). Τριαντάφυλλος Δραβαλιάρης (2005-2006). Κώστας Μουρδουκούτας (2010-2015). Ήταν αρχισυντάκτης (2001-20010). Γιώργος Πατρουδάκης (2015-2017). Ήταν υπεύθυνος ύλης από το 2000. Διευθυντές έκδοσης ήταν οι Χρήστος Μουλίνος (1995-1996), Γιάννης Ταμπάκης (2005-2010) και Γιάννης Σαραντάκος (2015). Διευθυντής πολιτικού ήταν ο Αντώνης Δελατόλλας (2001-2004). Ήταν πριν πολιτικός συντάκτης στο «Έθνος της Κυριακής» και αρχισυντάκτης πολιτικού (1999-2000).
Στο «Έθνος της Κυριακής» τη διεύθυνση σύνταξης μετά την αποχώρηση του Δ. Μπενέκου το 2005 ανέλαβε ο Δημήτρης Δουρής μέχρι και το 2010. Αρχισυντάκτης ήταν ο Μπάμπης Παπαδάκης, ο οποίος στη συνέχεια ήταν διευθυντής σύνταξης μέχρι το 2014 που ανέλαβε την διεύθυνση του ‘Έθνους». Αρχισυντάκτες ήταν οι Χρήστος Κυριαζής και Γιώργος Γιουκάκης. Από τον Σεπτέμβριο του 2015 διευθυντής σύνταξης ήταν ο Γιώργος Πατρουδάκης με αρχισυντάκτη τον Χρ. Κυριαζή μέχρι την αλλαγή ιδιοκτησίας τον Ιούλιο του 2017.
Αρχισυνταξία. Αρχισυντάκτες την ίδια περίοδο από το 1981 μέχρι το 2017 εκτός από όσους αναφέραμε πριν και είχαν αναλάβει στη συνέχεια θέση διευθυντή σύνταξης και διευθυντή ήταν κατά διαστήματα οι: Γιώργος Παπαδόπουλος-Τετράδης(1988), Παναγιώτης Μήλας(1988-1990) Ήταν συντάκτης ύλης από την αρχή στην εφημερίδα. Γιάννης Φλώρος(1991-2016). Ήταν από το 1987 συντάκτης ύλης. Νίκος Τσαγκρής(1992-1996). Σωκράτης Τσιχλιάς(1992). Πάσχος Μανδραβέλλης (1995-1996). Βαγγέλης Παπακώστας(1997-2008) Ήταν αρχισυντάκτης και στο «Έθνος της Κυριακής». Πέτρος Τσαούσης(1997-2001) Ήταν συντάκτης ύλης από την αρχή στο «Έθνος της Κυριακής» και στη συνέχεια αρχισυντάκτης. Λάμπρος Σμαίλης (1997-2000). Αντώνης Πρέκας (1997-2001).Ήταν ο υπεύθυνος του ΤV ΕΘΝΟΣ, που διοργάνωνε τον διαγωνισμό για τα τηλεοπτικά βραβεία. Θανάσης Λυρτσογιάννης (2010-2013). Χρήστος Μαχαίρας(2010-2013). Κώστας Αντωνάκος(2013-2017). Γιάννης Δοδόπουλος(2014-2017) Λευτέρης Μεζίνης (2014-2017). Στέφανος Τζανάκης (2016-2017).
Αρθρογράφοι. Ο βασικός αρθρογράφος στην πρώτη περίοδο της εφημερίδας ήταν ο Χρήστος Θεοχαράτος, ο οποίος όπως αναφέραμε έγινε διευθυντής το 1988-1989. Για ένα διάστημα μαζί του ήταν αρθρογράφος και ο Μιχ. Νάσκος. Τους διαδέχθηκε ένας εξαιρετικός και πολύπειρος δημοσιογράφος ο Ερρίκος Μπαρτζινόπουλος. Ήρθε στο «Έθνος» τον Σεπτέμβριο του 1987. Πολιτικός συντάκτης στην αρχή- κάλυπτε την Νέα Δημοκρατία- μετά αρχισυντάκτης (1990-1992) και στη συνέχεια από το 1992 μέχρι τον θάνατό του τον Μάϊο του 2016 ήταν ο βασικός αρθρογράφος της εφημερίδας. Το 1993 μάλιστα εργάσθηκε και ως αρχισυντάκτης του πολιτικού και ως αρθρογράφος. Αρθρογράφοι επίσης ήταν οι Γιώργος Χαρβαλιάς(2001-2004), Παναγιώτης Παναγιώτου(2005-2014) και Γιώργος Δελαστίκ (2012-2015).
Αρθρογράφοι, χρονογράφημα, επιφυλλίδες. Ο Βασίλης Ραφαηλίδης, κριτικός κινηματογράφου, συγγραφέας και δοκιμιογράφος είχε μόνιμη στήλη στο «Έθνος» από το 1983 μέχρι το 1988. Η στήλη του είχε τίτλο «Κάθε μέρα». Ο Β. Ραφαηλίδης είχε εργαστεί στην «Επιθεώρηση Τέχνης». Εξέδωσε το περιοδικό «Ελληνικός Κινηματογράφος», το οποίο το έκλεισε η Χούντα και στη συνέχεια το επανέκδωσε με τον τίτλο «Σύγχρονος Κινηματογράφος». Πέθανε στις 10 Σεπτεμβρίου του 2000 σε ηλικία 66 ετών. Μόνιμη στήλη είχε και ο επί μια εικοσαετία αρθρογράφος της εφημερίδας Ερρίκος Μπαρτζινόπουλος με τίτλο «Έτσι τα βλέπω». Ο Ερ. Μπαρτζινόπουλος ήταν ένας από τους τέσσερις δημοσιογράφους που εξέδωσαν την εφημερίδα «Το Ποντίκι». Είχε μεγάλη συνεισφορά στο χώρο του βιβλίου καθώς μετέφρασε πάνω από 150 βιβλία μεγάλων λογοτεχνών και συγγραφέων. Πέθανε στις 3 Μαρτίου 2016 σε ηλικία 72 ετών. Ο Νίκος Τσαγκρής είχε επίσης μόνιμη στήλη και παράλληλα με την αρχισυνταξία από το 1995 μέχρι το 2004 που παραιτήθηκε έγραφε σταθερά χρονογράφημα στην εφημερίδα. Ο Ν. Τσαγκρής ήταν διευθυντής στην εφημερίδα «Πρώτη» από το 1986 μέχρι το 1990 και διευθυντής στο περιοδικό «Επτάμισι». Μέλος του ΠΑΜ στη δικτατορία συνελήφθη και φυλακίσθηκε. Μόνιμη στήλη είχαν επίσης ο στιχουργός και ποιητής Δημήτρης Ιατρόπουλος, ο δημοσιογράφος, συγγραφέας και αναλυτής Γιώργος Δελαστίκ και ο Παναγιώτης Παναγιώτου. Ο Νίκος Χατζηνικολάου με τη συνέντευξη στο φύλλο της Δευτέρας για πολλά χρόνια. Και ακόμη για όσο καιρό συνεργάσθηκαν με την εφημερίδα οι Παντελής Καψής, Γιώργος Καπόπουλος, Μπάμπης Παπαναγιώτου, Παύλος Αλέπης, Ανδρέας Δεληγιάννης και άλλοι. Θα πρέπει επίσης να σημειώσουμε εδώ την συνεργασία ανθρώπων των Γραμμάτων και των Τεχνών, πανεπιστημιακών και συγγραφέων που είχαν τακτική παρουσία στις σελίδες της εφημερίδας. Μεταξύ άλλων οι: Βασίλης Γκουρογιάννης, Ξενοφών Κοντιάδης, Μπάμπης Ανθόπουλος, Θόδωρος Χατζηπαντελής, Δημήτρης Παπαχρήστος, Λίνα Παπαδοπούλου, Στέφανος Ληναίος, Γιώργος Χουρμουζιάδης και άλλοι.
Οι συντάκτες τα πρώτα χρόνια. Στο «Έθνος» και στο «Έθνος της Κυριακής» στα 39 χρόνια της τρίτης περιόδου εργάσθηκαν δεκάδες δημοσιογράφοι, διορθωτές καθώς και τεχνικοί στο ατελιέ. Μας είναι πολύ δύσκολο σε αυτή την φάση να καταγράψουμε το σύνολο όλων, ανδρών και γυναικών που συμβάλανε ο καθένας και η καθεμιά από την θέση που είχε στην εφημερίδα στην ανάπτυξή της. Και είναι εκατοντάδες όσοι και όσες προσφέρανε. Θεωρούμε ότι η εφημερίδα είναι συλλογικό και ατομικό προϊόν. Και αυτή είναι η μαγεία της…. Οφείλουμε όμως σε αυτό το κείμενό μας με αφορμή την επέτειο ίδρυσης του «Έθνους» στις 26 Οκτωβρίου 1913 να καταγράψουμε αυτούς και αυτές που συνέβαλαν να μεγαλώσει η εφημερίδα στα πρώτα χρόνια της κυκλοφορίας της στην τρίτη περίοδο. Καταγράφουμε στη συνέχεια τους εργαζόμενους στο «Έθνος» την περίοδο 1981 -1987 σύμφωνα με την έκδοση της εφημερίδας «Το Έθνος στα χέρια σας. Η πρώτη εξαετία.» που κυκλοφόρησε για τα 6 χρόνια της εφημερίδας το Φθινόπωρο του 1987. Προφανώς η καταγραφή αποτυπώνει και το τότε οργανόγραμμα της εφημερίδας:
Εκδότης: Γεώργιος Μπόμπολας
Διευθυντής: Αλέξανδρος Φιλιππόπουλος
Διευθυντής Σύνταξης-Αρχισυντάκτες: Γιώργος Λεβεντογιάννης, Νίκος Νικολαΐδης, Δημήτρης Βάρος(«Έθνος της Κυριακής»), Ανδρέας Μπόμης(Αθλητικά)
Αρθρογράφοι-Πολιτικοί συντάκτες: Χρήστος Θεοχαράτος, Μιχάλης Νάσκος, Γιώργος Γάτος, Χρήστος Μούρτζης, Ερρίκος Μπαρτζινόπουλος, Αχιλλέας Χατζόπουλος.
Συντάκτες ύλης : Γιώργος Γλυνός, Νίκος Κατσαρός, Γιώργος Μαλούχος, Κώστας Μανιμανάκης, Παναγιώτης Μήλας, Κώστας Σαλαμούρας, Θανάσης Τουλούπας.
Συνεργαζόμενοι αρθρογράφοι: Δημήτρης Ιατρόπουλος, Θόδωρος Κρίτας, Κώστας Κωνσταντινίδης, Καρλ Μπαρζανί, Βασίλης Μαυρολέων, Μιχάλης Μερακλής, Κωστούλα Μητροπούλου, Γιώργος Μουστάκης, Θύμιος Παπανικολάου, Βασίλης Ραφαηλίδης, Βασίλης Σπανός, Θεοφύλακτος Φραγκόπουλος, Στ. Χάρρισον, Μηνάς Χρηστίδης, Σόλων Γρηγοριάδης.
Αθλητικό: Παναγιώτης Μήλας, Στάθης Βαρυτιμιάδης, Άγγελος Βουτσέλης, Αλέξανδρος Δημητριάδης, Τάκης Ευσταθίου, Στέλιος Καραγιάννης, Αργύρης Κοκκινάκης, Χρήστος Λεβέντης, Νίκος Νάρνος, Ανδρέας Παπαλουκάς, Τάσος Παπαχρήστου, Στέλιος Σαρέσκος, Στράτος Σεφτελής, Χρήστος Σβολόπουλος, Κώστας Χαβέλας.
Υπουργείο Άμυνας: Στράτος Καλογερόπουλος.
Αστυνομικό: Πάνος Σόμπολος, Δημήτρης Καρανικόλας, Τάσος Ζορμπάς, Τάκης Τερζής, Γιώργος Φρίμης.
Βουλή: Κώστας Μαρδάς, Μαρία Σταμπουλή.
Δήμοι: Γιάννα Μπαλή
Υπουργείο Δικαιοσύνης: Δημήτρης Καπράνος, Αλέξανδρος Αυλωνίτης, Μανώλης Καψής.
Δικαστικό: Αιμίλιος Λιάτσος, Γκέλυ Αλμαλιώτου, Έφη Καραγιώργου, Μαίρη Μπενέα, Ανδρέας Ξενικάκης, Νικολίτσα Τρίγκα.
Ελεύθερο ρεπορτάζ: Γιώργος Γκιώνης, Ντίνα Εξάρχου, Νίκος Ζερβονικολάκης, Β. Μπόνιος, Κώστας Ντελέζος, Μιμή Τουφεξή.
Εξωτερικό Δελτίο και Τύπος: Μάριος Κάλφογλου, Ουρανία Λαμψίδου, Βασ. Νικολούλια, Κώστας Τσακοτέλης, Παύλος Τσούντος.
Υπουργείο Εξωτερικών: Καρίνα Λάμψα.
Επαρχιακό: Νίκος Γαραντζιώτης, Νώντας Γερακούδης, Θανάσης Ζορμπάς.
Εργατικό: Ιωάννα Υψηλάντη.
Υπουργείο Εσωτερικών: Σταμάτης Αναγνωστόπουλος.
Καλλιτεχνικό-Πολιτιστικό: Χρύσα Δότσιου, Νινέτα Κοντράρου, Σμ. Μιχαλιτσιάνου, Χρ. Σιάφκος, Ελένη Σπανοπούλου, Σοφία Ταράντου, Ελένη Χαλκούση.
Κριτικοί: Κώστας Τσαούσης, Κώστας Χαραλαμπίδης, Μηνάς Χρηστίδης, Γιώργος Χρυσοβιτσιάνος, Ιωάννα Κωτσάκη.
Οικονομικό :Αντώνης Δαλίπης, Χάρης Αναγνωστόπουλος, Δημ. Γκαλονάκη, Δημήτρης Ευσταθιάδης, Δημήτρης Καλαντζής, Τάσος Καραμήτσος, Θανάσης Λυρτσογιάννης, Ζώης Τσώλης.
Παιδείας: Στέλλα Μαράκη, Έλλη Παππά, Θοδωρής Ρουμπάνης, Γιάννης Σιατίτσας.
Πειραϊκό: Νίκος Πηγαδάς, Όλγα Μαύρου, Πόπη Χριστοδουλίδου.
Ρηράιτερ: Κώστας Τσαούσης
Υπουργείο Συγκοινωνιών, Χωροταξίας και Περιβάλλοντος: Κώστας Γκοτσίνας, Γιάννης Κριτσαντώνης, Μαν. Νικολοπούλου.
Υπουργείο Υγείας-Πρόνοιας: Άρτεμη Δομένικου, Ντόρα Λαμπροπούλου.
Σατιρική στήλη: Παύλος Πρόγιας
Σκιτσογράφοι: Χαρ. Αναστασόπουλος, Παναγ. Γκιώκας, Π. Λάττας, Πάνος Μαραγκός, Δημ. Ντούβλης, Δημ. Σάρπης, Ηλίας Σκουλάς.
Τηλεόραση: Ντίνα Βασιλάκου, Μ. Γεωργιάδου, Βούλα Θεοτόκη.
Φωτορεπόρτερ: Βασίλης Ζησόπουλος, Ι. Κεχαγιόγλου, Ανδρέας Λάντζος, Λευτέρης Μιαούλης, Μαν. Πατακάκης.
Ψυχαγωγία: Κώστας Χαιρόπουλος, Βίλμα Ιωαννίδου, Αλίκη Σκαραμαγκά, Ουρανία Στάμου, Αν. Σταυράκη, Κ. Χατζηζήση.
Μπριτζ: Τριαντ. Σιαπέρας.
Σταυρόλεξο: Σταμ. Δαγδελένης.
Μουσική στήλη: Αλέξανδρος Αυλωνίτης, Αλέξανδρος Δημητριάδης.
Αρχείο: Σ. Γεωργίου, Σ. Μέγγουλης, Ι. Μοσχονάς, Παρ. Μουρτά, Δημ. Νικολάου, Δ. Χανιώτου.
Ανταποκριτές Εξωτερικού: Γ. Ανεζίνης, Ι. Δημητρακούδης, Εντο Νταλλ’αρα, Τάκης Κόντρας, Γιάννος Λιβέρης, Ανθ. Λυκαύγης, Μαρία Μπόμπολα, Αίμη Παπαδοπούλου, Μιχ. Στυλιανού, Λάμπης Τσιριγωτάκης
Ανταποκριτές Βόρειας Ελλάδας: Γεωργία Τέτου, Στ. Γρηγοριάδης, Βασ. Μπέκα, Χρήστος Τελίδης, Ι. Χαρισούλης.
Ανταποκριτές εσωτερικού: Θεόδωρος Ασβεστάς, Επαμ. Βεργής, Τ. Βουνάτσος, Νικ. Γιαλόγλου, Αθ. Γιαννουλόπουλος, Ι. Γραμμενόπουλος, Τάκης Δουφεξής, Απ. Έλληνας, Θάνος Ευθυμιάδης, Σπύρος Θέμελης, Ι. Θεοφανίδης, Κυρ. Καλκάνης, Πέτρος Καλυβούρης, Αν. Κανής, Γεωργία Κάραλη, Μανώλης Κοκολάκης, Νικ. Λάμπος, Ευαγ. Λέκκος, Γ. Μαρουλοσηφάκης, Μελαχροινή Μαρτίδου, Γ. Μαυράκης, Ν. Παναγόπουλος, Δ. Παπαντωνόπουλος, Στυλ, Πασχαλίδης, Νικ. Περρής, Δημ. Πέτροβιτς, Κ. Πλεμμένος, Γ. Σκούφος, Κ. Στεφανόγλου, Ι. Χρυσικόπουλος.
Δημόσιες σχέσεις: Τόλης Γαρουφαλής, Κωστής Χαιρόπουλος
Γραμματεία: Αικατερίνη Βιντζηλαίου, Κωνσταντίνα Κεχαγιά, Εύα Κιούγκη, Αναστασία Ρήγου.
«Έθνος της Κυριακής». Σε ότι αφορά το « Έθνος της Κυριακής» η έκδοση της εφημερίδας που προαναφέραμε ανέφερε ότι : Το «Έθνος της Κυριακής» καλύπτεται, στη σύνταξή του, από το σύνολο των συντακτών του ημερήσιου φύλλου, οι οποίοι, βέβαια, αμοίβονται ξεχωριστά. Το «Έθνος της Κυριακής» όμως έχει και μόνιμους συνεργάτες, οι σπουδαιότεροι των οποίων είναι:
Επιτελείο: Δημήτρης Βάρος. Ευστράτιος Διαμαντής(ύλη), Πέτρος Τσαούσης(ύλη).
Συνεργάτες: Πάνος Ζορμπάς(νομικές αναλύσεις), Γιάννης Καιροφύλας (ιστορικά θέματα), Ρένα Καπιτσαλά (τηλεόραση), Στέφανος Καραγιαννόπουλος(ιατρικά θέματα), Χριστίνα Κουκουναρά (εξωτερικό δελτίο), Αλ. Μαρκόπουλος(αναλύσεις), Αρτέμης Μάτσας (θεατρικές μνήμες), Τριαντάφυλλος Σιαπέρας(σκάκι), Απόστολος Στρογγύλης (οικονομικές αναλύσεις), Σταμάτης Φιλιππούλης ( θεατρικά πρόσωπα), Γιάννης Φλέσσας (καλλιτεχνικά).
Θα πρέπει εδώ για την ιστορία να σημειώσουμε ότι και άλλοι δηοσιογράφοι εκτός των παραπάνω συνέβαλαν στα πρώτα χρόνια του «Έθνους» που για διάφορους λόγους επέλεξαν να μην συνεχίσουν στην εφημερίδα ή και συνέχισαν , αλλά σε επόμενη φάση. Μεταξύ άλλων ήταν: Άρης Σκιαδόπουλος, Πάνος Γεραμάνης, Γιώργος Κατσώνης, Κυριάκος Λειβαδίτης, Φώντας Λάδης, Γιώργος Λεονάρδος, Κώστας Γερονικολός, Αντώνης Καλαμαράς, Δημήτρης Κουμπιάς, Διονύσης Σταμπόγλης, Μάκης Ανδρονόπουλος, Κώστας Παττακός, Δέσποινα Μαυρογένη, Κώστας Ζαχαρόπουλος, Μένιος Σακελαρόπουλος, Τζόρτζια Κοντράρου, Γιώργος Καραλής, Χρήστος Κισετζικιάν.
Στο περιοδικό «Εικόνες» στο επιτελείο συμμετείχαν οι Ανδρέας Μπόμης, Π. Κεφαλά και Γ. Τζιμούρτας. Μεταξύ των συνεργατών : Σοφία Βούλτεψη, Δημήτρης Λυμπερόπουλος, Ελένη Γκίκα, Γιώργος Κάρτερ, Ιων Νταϊφάς, Σύλλας Κολλάτος, Πηγή Περσιάδου, Γιάννης Λογοθέτης και άλλοι.
Ο αριθμός των συντακτών και των συνεργατών στο «Έθνος» σύμφωνα με τα στοιχεία της ίδιας της εφημερίδας στην έκδοση που αναφέραμε ξεπερνά τους 200. Και το σύνολο των απασχολουμένων στο «Έθνος», στο «Έθνος της Κυριακής» και στο περιοδικό «Εικόνες» (εκδόθηκαν τον Νοέμβριο του 1984) ξεπερνά τους 500. Σε ότι αφορά τις κυκλοφορίες το «Έθνος» τον Αύγουστο του 1982 έντεκα μήνες μετά την έκδοσή του κατέκτησε τη πρώτη θέση στις πανελλήνιες κυκλοφορίες των εφημερίδων και την διατηρεί με την διαφορά από την δεύτερη εφημερίδα 40.000 εως 60.000 φύλλων. Το τιράζ της εφημερίδας στα 6 χρόνια ήταν 450.000.000 φύλλα και οι επιστροφές στο 18% -αριθμός ρεκόρ για ελληνική εφημερίδα. Να σημειωθεί ότι το «Έθνος» είχε ιδιόκτητο πιεστήριο στις εγκαταστάσεις του στη Μεταμόρφωση Χαλανδρίου. Επικεφαλής στο Τυπογραφείο ήταν ο Μιλτιάδης Κατσαούνης. Στο ατελιέ προϊστάμενος ήταν ο Αλ. Σιάνος και μεταξύ άλλων οι Σωτ. Δεληγιάννης, Χαρ. Δρίτσας, Κ. και Β. Ρίσβας, Μ. Βουδούρη Π. Οικονόμου, Ι. Αμελίδου, Ντ. Κουμπούλη, Κ. Καραντούσης και άλλοι.
Ο επίλογος της τρίτης περιόδου και η αρχή της επόμενης
Στις 26 Ιουλίου 2017 ανακοινώθηκε ότι το «Έθνος», το «Έθνος της Κυριακής» και η «Ημερησία» , έντυπα της εταιρείας «Πήγασος» θα βγουν σε πλειστηριασμό. Διεξήχθη στις 29 Ιουλίου και αγοράσθηκαν από την εταιρεία «Dimera media investments Limited” του Ιβάν Σαββίδη.
Η εφημερίδα επανεκδόθηκε από την νέα ιδιοκτησία στις 16 Σεπτεμβρίου 2017 και στις 12 Νοεμβρίου 2017 επανακυκλοφόρησε το «Έθνος της Κυριακής» με ένθετο την «Ημερησία».
Κατά το πρώτο εξάμηνο της νέας πορείας της, με εκδότη τον Δημήτρη Μάρη, γενικό διευθυντή τον Τραϊανό Χατζηδημητρίου, Διευθυντή τον Μάνο Χωριανόπουλο, Σύμβουλο Περιεχομένου τον Μάνο Μίχαλο και Διευθυντές Σύνταξης τον Βαγγέλη Δεληπέτρο (καθημερινό), τον Κώστα Σαρρηκώστα (κυριακάτικο) και αρχισυντάκτες τον Λευτέρη Μπιντέλα και τον Μάνο Πιτσιδιανάκη.
Από τον Μάρτιο 2018, το ΕΘΝΟΣ συνέχισε με εκδότη τον Τραϊανό Χατζηδημητρίου, διευθυντή τον πρόωρα χαμένο, Αντώνη Σκυλλάκο, Διευθυντές Σύνταξης τον Βαγγέλη Δεληπέτρο (καθημερινό) και τον Στέφανο Τζανάκη (κυριακάτικο) και τον Κώστα Κυριακόπουλο, Διευθυντή του νέου ψηφιακού Εθνους, www.ethnos.gr
Μετά την 1η Απριλίου 2019 και μέχρι την αναστολή των εκδόσεων των δύο φύλλων εκδότης- διευθυντής ήταν ο Τραϊανός Χατζηδημητρίου, διευθυντής έκδοσης ο Σπύρος Αλεξίου, διευθυντής σύνταξης ο Λευτέρης Μπιντέλας, αρχισυντάκτης ύλης ο Στράτος Ταφλαμπάς, αρχισυντάκτης οικονομικού-«Ημερησίας» ο Κώστας Αντωνάκος, αρχισυντάκτρια του πολιτιστικού η Ναταλί Χατζηαντωνίου, αρχισυντάκτης του ΤV ΕΘΝΟΣ ο Θανάσης Γαλήνας, αρχισυντάκτης του αθλητικού και επικεφαλής του σάιτ ο Αρης Λαούδης, που μετά την αναστολή έκδοσης των φύλλων, έγινε ο πρώτος Διευθυντής της ιστοσελίδας.
Για ένα διάστημα 8 μηνών η εφημερίδα τύπωνε καθημερινά 2 εκδόσεις, Αθηνών και Θεσσαλονίκης με διαφορετικά εξώφυλλα, ελεύθερα ρεπορτάζ και χρηστικές πληροφορίες. Με ένθετα εκτός από την Ημερησία και «Πολιτισμός» με υπεύθυνη την επικεφαλής του πολιτιστικού τμήματος Ναταλί Χατζηαντωνίου, καθώς και «Ακίνητα» (Θέμης Μπάκας), «Υγεία» (Δήμητρα Ευθυμιάδου), «Ταξίδια» (Ντέπυ Χιωτοπούλου), «Ιστορία» (Γιώργος Σαρρής), «Αγρότης» (ο πρόωρα χαμένος Πάνος Νεστορίδης), food and drink - περιοδικό «Eat me» (Βαγγέλης Δρίσκας).
Υπεύθυνος Παραγωγής: Αλέξανδρος Βαλούρδος και Διανομής ο Γιώργος Αλεξόπουλος.
Αρθρογράφοι της εφημερίδας υπήρξαν μεταξύ άλλων:
Κώστας Αναγνωστόπουλος, Γιώργος Ίκαρος Μπαμπασάκης, Κώστας Μπλιάτκας, Βασίλης Λυριτζής ως τον θάνατό του, Κώστας Αργυρός, Χριστόφορος Κάσδαγλης , Λέων Ναρ, Ιωάννα Κλεφτόγιαννη, Στέλιος Παρασκευόπουλος, Γιώργος Καπόπουλος, Βαγγέλης Χεκίμογλου, Πάνος Θεοδωρίδης.
Νομική σύμβουλος: Ελένη Καρυοφύλλη
Τις χρονιές 2018 και 2019, έξι πρωτοσέλιδα της εφημερίδας ΕΘΝΟΣ διακρίθηκαν με 8 συνολικά βραβεία σε διεθνείς και ευρωπαϊκούς διαγωνισμούς. Συγκεκριμένα ο υπεύθυνος δημιουργικού και διευθυντής έκδοσης Σπύρος Αλεξίου βραβεύτηκε με Award of Excellence από την αμερικανική Society for News Design και από την EUROPEAN NEWSPAPER AWARDS. Ειδικότερα, η πρώτη σελίδα που κυκλοφόρησε την πρώτη μέρα της μεγάλης φωτιάς στο Μάτι και απεικονίζει την Ακρόπολη να πνίγεται από τις στάχτες και η πρώτη σελίδα με τις καταστροφές από υδροσίφωνα στη Χαλκιδικη, διακρίθηκαν με Award of Excellence και στους δύο διαγωνισμούς.
Το ΕΘΝΟΣ εκείνη την εποχή πειραματιζόταν σε μια διαφορετική προσέγγιση της πρώτης σελίδας. Σε αυτή την περίοδο εργάστηκαν στο Εθνος:
Στο πολιτικό τμήμα: Βούλα Κεχαγιά, Κατερίνα Τζαβάρα, Σπύρος Μουρελάτος, Φώφη Γιωτάκη, Γεράσιμος Λιιβιτσάνος, Αλεξία Τασούλη.
Στο οικονομικό: Κώστας Αντωνάκος (αρχισυντάκτης), Σπύρος Δημητρέλης, Ελευθερία Αρλαπάνου, Έφη Καραγεώργου, Μάκης Αποστόλου, Θοδωρής Παναγούλης, Γιώργος Μανέτας, Πέννυ Κούτρα, Γιάννης Φώσκολος.
Στο ελεύθερο ρεπορτάζ: Λευτέρης Μπιντέλας (αρχισυντάκτης), Σοφία Φασουλάκη (δικαστικό), Αλέξανδρος Καλαφάτης (αστυνομικό), Νίκος Μάστορας, Ευλαμπία Ρέβη, Σοφία Σπίγγου, Μαρίνα Σιώζου (εκκλησιαστικό), Στέλιος Βογιατζάκης, Νικολίτσα Τρίγκα (παιδεία), Αης Χατζηγεωργίου (τοπική αυτοδιοίκηση), Μαρία Λιλιοπούλου (μεταφορές, επικοινωνίες), Δήμητρα Ευθυμιάδου (υγεία)
Στη Θεσσαλονίκη: Χρίστος Τελλίδης, Εύρης Τσουμής, Μαρία Ριτζαλαίου, Βασίλης Ιγνατιάδης, Τίμος Φακαλής, Ρωμανός Κοντογιαννίδης, Βασίλης Παπαναστούλης
Στο Αθλητικό: Αρης Λαούδης (επικεφαλής), Ανδρέας Παπαλουκάς, Σταύρος Γεωργακόπουλος, Κώστας Γουλής, Σταύρος Καζαντζόγλου, Κώστας Ασημακόπουλος, Μιχάλης Παπαδάκος, Μενέλαος Σεβαστιάδης, Γιάννης Σκόκας, Αλέξανδρος Λοθάνο, Βαγγέλης Αρναούτογλου, Μένιος Σακελλαρόπουλος, Αντώνης Τσακαλέας, Παναγιώτης Γκαμπράνης, Θόδωρος Φελάνης
Στο πολιτιστικό: Ναταλί Χατζηαντωνίου (επικεφαλής), Γιώργος Βαϊλάκης, Άντα Δαλιάκα, Αναστασία Κουκά, Χρήστος Ιερείδης, Αλέξανδρος Μίχας (τηλεοπτικό)
Στο Διεθνές: Γιώργος Σκαφιδάς, Ερη Πανσεληνά, Χρήστος Στασινόπουλος, Γιώργος Καπόπουλος (αρθρογράφος), Μαρία Ψαρά (Βρυξέλλες), Μιχάλης Ιγνατίου (Ουάσιγκτον).
Στη Σύνταξη ύλης: Δημήτρης Ντόγκας (επικεφαλής), Νίκος Ευθυμίου, Νίκος Λιόλιος, Νικόδημος Μαυρίδης, Έλενα Παλόγλου, Γ. Μπογιόπουλος, Νίκος Τζιαννίδης
Στη Διόρθωση: Γεωργία Κοροντζή (επικεφαλής), Νίκος Μπαρτζελιώτης, Διονυσία Στεφανοπούλου, Νίκος Νικολόπουλος, Νίκος Περάκης, Κατερίνα Παπαμαστοράκη.
Infographics: Πάνος Κωνσταντόπουλος, Ζωή Κατσιγιάννη.
Σκιτσογράφος: Νίκος Μαραγκός.
Φωτογράφος: Σπύρος Μπακάλης.
Photo editor : Μαυρέττα Λάζαρη, Χρήστος Κισατζεκιάν
Photoshop: Γιάννης Δραγάτης, Αποστόλης Ηλιοδρομίτης, Μίλτος Βοργιάς
Ατελιέ – γραφίστες: Νίκος Κεχαγιάς (επικεφαλής), Γιάννης Ξανθάκης, Τάκης Ξένος, Αγάθη Τήλιου, Χαρά Οικονόμου, Χάρης Τουνκιάρογλου, Γιώργος Νικολάου, Ειρήνη Ματέρη, Στέλλα Καλατζή, Δώρα Τσάφου, Τασούλα Κοντομίχη, Φραγκίσκος Στεφανίδης, Γιώργος Ζωγράφος.
Δακτυλογράφοι: Κλεοπάτρα Παπαδοπούλου, Νεκταρία Βελισσαρίδη
Στις 30 Ιουλίου 2019, το «Έθνος» ανακοίνωσε την αναστολή της έκδοσης του καθημερινού φύλλου, δέκα μέρες αργότερα. Στο σχετικό κείμενο της σύνταξης για την αναστολή της έκδοσης στη δεύτερη σελίδα της εφημερίδας ευχαριστούσε τους αναγνώστες του και τους καλούσε να ακολουθήσουν το εβδομαδιαίο φύλλο «Έθνος της Κυριακής» και την νέα ψηφιακή έκδοση της εφημερίδας Εθνος / ethnos.gr. Μέχρι τότε με την ιδιοκτησία της “Dimera Εκδοτική ΑΕ είχε συμπληρώσει 544 φύλλα. Ωστόσο και το «Έθνος της Κυριακής», ένα χρόνο μετά, στις 9 Αυγούστου 2020 διέκοψε την έκδοσή του, υποκύπτοντας στα «θέλγητρα» της καλπάζουσας ψηφιακής εποχής και αναπτύσσοντας καταρχάς το ψηφιακό ΕΘΝΟΣ, που τον πρώτο χρόνο της αυτόνομης πορείας του ήταν το πιο ανερχόμενο σάιτ στον αστερισμό των ενημερωτικών ιστοτόπων και σε δεύτερο χρόνο εκδίδεται η ψηφιακή Ημερησία, οικονομικό σάιτ με Διευθυντή αρχικά τον Λευτέρη Μπιντέλα και σε δεύτερο χρόνο, τον Γιάννη Φώσκολο.
Η ψηφιακή εποχή
Από τις 10 Αυγούστου 2020 μέχρι τώρα το «Έθνος» ζει κάθε μέρα και κάθε νύκτα, 24 ώρες το 24ωρο, ενημερώνει, πληροφορεί και γράφει -γιατί γραπτός λόγος είναι και η διαδικτυακή έκδοση- στην «συχνότητα»: www.ethos.gr.
Με Γενικό Διευθυντή τον Βασίλη Τζανακάκη και Διευθυντή τον Αδάμο Ζαχαριάδη. Συνεχίζουν μαζί στο ταξίδι: Δήμητρα Ευθυμιάδου, Νικολίτσα Τρίγκα, Μαρία Λιλιοπούλου, Νίκος Τζιαννίδης, Γιάννης Σκόκας, Κώστας Ασημακόπουλος, Ρωμανός Κοντογιαννίδης και οι «νέοι» που έφεραν τη δική τους ορμή και γνώση: Ο Παναγιώτης Βελισσάρης και η Μάγδα Μπακούση ως αρχισυντάκτες.
Την Συντακτική Ομάδα αποτελούν οι: Αφροδίτη Γκόγκογλου (υπεύθυνη ethnos weekend), Γρηγόρης Ραχωβίτσας, Κατερίνα Καραβία, Αλεξάνδρα Λαοπόδη, Αναστασία Κιτσικώστα, Ελένη Μητσάλη, Γιώργος Φάκης. Άγγελος Γεραιουδάκης και Ανδρέας Καρακάσης στο Πολιτιστικό Ρεπορτάζ. Νίκος Σβέρκος, Αλέξανδρος Διαμάντης και Κατερίνα Κοκκαλιάρη στο πολιτικό ρεπορτάζ. Γιάννης Ζιάκας στο αστυνομικό ρεπορτάζ, Χριστίνα Τσαμουρά στο food&drink και Μαρία Ζαχαράκη ως ανταποκρίτρια στην Τουρκία. Video editor είναι η Νάνσυ Μάχλη και Youtube Manager ο Βασίλης Ασημακόπουλος.
Ευχόμαστε και είμαστε σίγουροι ότι γράφει μια νέα περίοδο στην πάνω από έναν αιώνα ιστορία του.
Πάρτε, λοιπόν, και τώρα «Το Έθνος στα χέρια σας»!
Επίθεση στο Μαγδεμβούργο: Τι γνωρίζουμε για τον δράστη – Η επιστολή στο AfD, ο θαυμασμός στον Μασκ και τα πυρά στη Μέρκελ
Εξάρχεια: Πώς εντόπισαν τον δράστη με το λοστάρι - Είχε συλληφθεί ξανά για επίθεση, αλλά κυκλοφορούσε ελεύθερος
Η σκοτεινή και χιονισμένη Λαπωνία και το τετ α τετ του Μητσοτάκη με τον Άη Βασίλη
Κιμ Καρντάσιαν: Ποζάρει με κόκκινο δερμάτινο φόρεμα και βαθύ ντεκολτέ
Live όλες οι εξελίξεις λεπτό προς λεπτό, με την υπογραφή του www.ethnos.gr