Άγνωστη πτυχή του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου: ποιοι στρατιώτες χαρακτηρίστηκαν οι πιο αιμοδιψείς και θηριώδεις – Δεν ήταν οι Γερμανοί!

Τους χαρακτηρίζουν ως τους πιο αιμοδιψείς και θηριώδεις στρατιώτες στα πεδία των μαχών του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου. Αν ο νους σας πηγαίνει στους Γερμανούς ή στους Τούρκους, ξεχάστε το. Οι Καναδοί ήταν εκείνοι που λέρωσαν την Ιστορία!

Μπορεί σήμερα ο Καναδάς και οι κάτοικοί του να απολαμβάνουν τη φήμη της ήρεμης χώρας με τους ευτυχισμένους πολίτες (οι πιο ευγενικοί του Κόσμου, χαρακτηρίζονται), μπορεί να απουσιάζουν από τα σκανδαλοβόρα και αιμοδιψή δελτία των ειδήσεων, όμως κατά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο οι καναδοί στρατιώτες είχαν χαρακτηριστεί ως σκληροί, αδίστακτοί και θηριώδεις! Γιατί;

Οι γάλλοι στρατιώτες είχαν δει ένα σημαντικό κομμάτι της χώρας τους να ισοπεδώνεται και να ερημώνεται από τον εχθρό. Οι Βρετανοί άντεξαν τις γερμανικές επιδρομές με τα Ζέπελιν που βομβάρδιζαν τις πόλεις τους και τα πολεμικά πλοία που γκρέμιζαν τις παράκτιες πόλεις τους. Παρ’ όλα αυτά «Καναδοί» δεν έγιναν ποτέ! Και να σκεφτεί κάποιος ότι τα σπίτια και οι οικογένειες των καναδών στρατιωτών, ήταν μακριά από τη φωτιά του πολέμου, ασφαλή, υγιή, ευημερούντα και- το κυριότερο- δεν γνώρισαν την γερμανική επιθετικότητα.

Ο μύθος του Καναδού Εσταυρωμένου

Μια κοινά αποδεκτή εξήγηση για τις θηριωδίες των Καναδών είναι ότι προσπαθούσαν να εκδικηθούν για τον «Εσταυρωμένο Καναδό», μια φήμη για έναν αιχμάλωτο στρατιώτη από τον Καναδά, που- υποτίθεται ότι- σταυρώθηκε από τους Γερμανούς. Ήταν ανυπόστατη φήμη δίχως να ακουμπάει στην πραγματικότητα. Μια άλλη θεωρία λέει ότι οι Καναδοί στρατιώτες ήταν ιδιαίτερα ενοχλημένοι και δεν ξέχασαν ποτέ τους Γερμανούς για τη χρήση δηλητηριωδών αερίων το 1915. Οι καναδικές δυνάμεις είχαν πληγεί ιδιαίτερα σκληρά από το ελεεινό όπλο του Μεγάλου Πολέμου. Σύντομα, όμως, το Καναδικό Σώμα έγινε ο πιο ενθουσιώδης χρήστης δηλητηριωδών αερίων του Δυτικού Μετώπου! Μάλιστα ένας ιστορικό το ξεκαθάριζε ωμά: «Οι Καναδοί εξαέρωσαν ό,τι κινείτο, όποτε μπορούσαν»!

Η εξέλιξη των καναδικών δυνάμεων σε απεχθέστερους πολεμιστές του Α' Παγκοσμίου Πολέμου άρχισε με μια ιστορία θηριωδίας που έκανε τον γύρο των στρατοπέδων το 1915. Κάποιοι, που πολεμούσαν στην πρώτη γραμμή κοντά στο Υπρ, στο Βέλγιο, φέρεται να είδαν το πτώμα ενός καναδού στρατιώτη, που είχε σταυρωθεί· με τα άκρα του καρφωμένα σε ένα δέντρο ή σε πόρτα αχυρώνα με ξιφολόγχες, όπως διηγούνταν πολλοί, που όμως ουδείς τους είχε δει το παραμικρό. Η ιστορία του «Εσταυρωμένου Καναδού» εξόργισε τους στρατιώτες του Καναδά, που μάνιασαν εναντίον των Γερμανών. Στην πραγματικότητα, καμία από τις διηγήσεις για τον Εσταυρωμένο Καναδό δεν ήταν αληθινή.
Από όλους τους αντιμαχόμενους στον Μεγάλο Πόλεμο, οι γερμανοί στρατιώτες ήταν οι πιο επιφυλακτικοί με τους Καναδούς, τους οποίους αποκαλούσαν «απρόβλεπτους άγριους». Αν και έχουν καταγραφεί ιστορικά γεγονότα με τους αντιπάλους να πλησιάζουν ανθρώπινα ο ένας τον άλλον (η Ανακωχή των Χριστουγέννων), ουδέποτε συνέβη τέτοιο περιστατικό με πρωταγωνιστές Καναδούς· «δεν είχαν ψυχραιμία», υποστηρίζουν οι αναλυτές. Σε αντίθεση με τους στρατιώτες άλλων εθνικοτήτων, οι στρατιώτες του Καναδά δεν είχαν ψυχραιμία και έδειχναν πρόθυμοι να χύσουν όσο το δυνατόν περισσότερο γερμανικό αίμα. Σε μια περίπτωση, καναδοί στρατιώτες πέταξαν κονσέρβες μοσχαρίσιου κρέατος στα χαρακώματα των πεινασμένων Γερμανών. Οι Γερμανοί συνηθισμένοι από κινήσεις καλής θέλησης άλλων στρατιωτών έσπευσαν να πάρουν τις κονσέρβες και τότε οι Καναδοί τους έριξαν δεκάδες χειροβομβίδες! Ο διοικητής του Καναδικού Σώματος σερ Άρθουρ Κάρι καυχιόταν μετά τον πόλεμο ότι οι άντρες του ήταν περήφανοι που κατέσφαξαν τον εχθρό τους δίχως έλεος, όποτε τους δόθηκε η ευκαιρία.

Χριστούγεννα θέλετε; Πάρτε νεκρούς!

Κι ενώ τα Χριστούγεννα του 1914 έχουν μείνει ως παρένθεση στην πρώτη μεγάλη ανθρώπινη θηριωδία του 20ου αιώνα με την άτυπη εκεχειρία αντιμαχόμενων στρατιωτών, τα Χριστούγεννα του επόμενου έτους, τα πρώτα με Καναδούς στην εμπόλεμη ζώνη σημαδευτήκαν από ένα περιστατικό: ανήμερα τα Χριστούγεννα, γερμανοί στρατιώτες σήκωσαν τα κεφάλια τους πάνω από χαρακώματα και φώναξαν «Καλά Χριστούγεννα, Καναδοί» κάποιος μάλιστα κουνούσε ένα κουτί πούρα που ήθελε να προσφέρει ως δώρο. Ένας καναδός λοχίας απάντησε ανοίγοντας πυρ και σκοτώνοντας κάμποσους από τους αφελείς Γερμανούς!

Μέχρι τέλους του πολέμου, οι Καναδοί είχαν κερδίσει τη φήμη των στρατιωτών που μπορούσαν να κερδίσουν μάχες και να κατακτήσουν στόχους, που άλλοι δεν κατάφερναν· κέρδισαν επίσης τη φήμη για την εξαιρετική αγριότητα και τη βαρβαρότητα σε έναν πόλεμο που έμεινε στην Ιστορία για την αγριότητα και ωμότητα του. Ο βρετανός ποιητής Ρόμπερτ Γκρέιβς, ο οποίος πέρασε μεγάλο μέρος του Μεγάλου Πολέμου στην πρώτη γραμμή, έγραφε στο μπεστ σέλερ του 1929 «Αντίο σε όλα αυτά», ότι «…τα στρατεύματα που είχαν τη χειρότερη φήμη για πράξεις βίας εναντίον κρατουμένων ήταν οι Καναδοί»!

Κανένας αιχμάλωτος!

Οι Καναδοί δεν κρατούσαν για πολύ τους αντιπάλους αιχμαλώτους· τους σκότωναν με τον χειρότερο τρόπο: σφάζοντάς τους με τις ξιφολόγχες για να μην ξοδεύουν σφαίρες! Πολυάριθμες μαρτυρίες από την πρώτη γραμμή κάνουν λόγο ότι πολλοί Γερμανοί που προσπάθησαν να παραδοθούν στους Καναδούς κατέληξαν στις ξιφολόγχες τους. Μια μελέτη του 2006 αποκάλυψε δεκάδες ιστορίες Καναδών που κατέσφαξαν γερμανούς κρατούμενους.

Όπως το έθεσε ένας καναδός υπολοχαγός:«…αφού έχασα τη μισή παρέα μου εκεί, τους στριμώξαμε και είχαν το θράσος να σηκώσουν τα χέρια τους ψηλά και να φωνάξουν: «Κάμαραντ». Αυτό που πήραν ήταν ένα κομμάτι παγωμένο ατσάλι στο στομάχι τους»… Για να είμαστε δίκαιοι, οι ιστορίες εκτελεσμένων αιχμαλώτων ήταν κοινές σε όλους τους στρατούς του Α' Παγκοσμίου Πολέμου και οι Καναδοί στρατιώτες δεν ήταν οι μόνοι που εκτελούσαν τους εχθρούς που παραδίδονταν.

Χασάπηδες, γρήγοροι κι επιδέξιοι

Επίσης οι Καναδοί πλησίαζαν τα γερμανικά χαρακώματα τη νύχτα που κοιμόντουσαν οι εχθροί και τους μακέλευαν με χειροβομβίδες, μαχαίρια, φωτιά και αέρια μουστάρδας.
Περιέγραψε δημοσιογράφος καναδική επιδρομή με λέξεις που παγώνουν το αίμα: «άκουγες τις κραυγές των γερμανών στρατιωτών· ήταν τρομοκρατημένοι από τις λάμψεις του φωτός που έπεφτε στα μάτια τους, και από τα μαύρα πρόσωπα πάνω από τα κεφάλια τους. Οι ξιφολόγχες ήταν κατακόκκινες από το αίμα… Ήταν δουλειά χασάπη: γρήγορη και επιδέξια»!

Για να πλησιάσουν τους εχθρούς τους όσο πιο ύπουλα γινόταν, οι Καναδοί, σκέπαζαν με λάσπη τα πρόσωπά τους και φορούσαν χοντρά λαστιχένια γάντια· κατασκεύασαν καταπέλτες χειροβομβίδων και βόμβες σε σωλήνες κι όταν έρχονταν αντιμέτωποι με τους εχθρούς τους, χρησιμοποιούσαν συχνά τρομακτικά αυτοσχέδια όπλα, όπως μπαστούνια με καρφιά, μπαλτάδες χασάπηδων και αυτόματα στιλέτα. Οι Καναδοί ήταν οι πιο άγριοι επιδρομείς στα χαρακώματα και οι πιο ανηλεείς. Στόχος τους ήταν να σφάξουν και όχι να κατακτήσουν έδαφος: εφορμούσαν, σκότωναν, γύριζαν.

Οι Καναδοί ήταν γνωστοί ως οι στρατιώτες «χωρίς έλεος» του Δυτικού Μετώπου. Η φήμη που ενισχύθηκε από τους ίδιους τους Καναδούς που κόμπαζαν για την θηριώδη συμπεριφορά τους. Ένας στρατιώτης καυχιόταν: «…οι Γερμανοί μας αποκαλούν λευκούς Γκούρκα », αναφερόμενος στους άγριους στρατιώτες του Νεπάλ που πολέμησαν για τη Βρετανία.
Χιλιάδες βετεράνοι του Α' Παγκοσμίου Πολέμου επέστρεψαν στον Καναδά με αυτό που σήμερα ονομάζουμε διαταραχή μετατραυματικού στρες ή PTSD. Αυτό που κατέτρωγε περισσότερο κάποιους δεν ήταν αυτό που τους είχαν κάνει, αλλά αυτό που είχαν κάνει σε άλλους!

Ο καναδός βετεράνος, παρασημοφορημένος με τον Σταυρό της Βικτώριας, Cy Peck, το έθεσε ρεαλιστικά: «Ο Μεγάλος Πόλεμος ήταν ένας πόλεμος αγριότητας, χωρίς ιπποτισμό και μεγαλοψυχία, και μερικές φορές χωρίς έλεος». Τα υπόλοιπα είναι φιλολογίες…

Πηγές: Cook, Tim – At the Sharp End, τόμος 1ος: Καναδοί που πολέμησαν στον Μεγάλο Πόλεμο 1914-1916 (2016)
Cook, Tim – No Place to Run: The Canadian Corps and Gas Warfare in the First World War (1999)
Κληρονομιά του Μεγάλου Πολέμου – Η αναπόδεικτη ιστορία του Εσταυρωμένου Καναδού
Συλλογή Ιστορίας – 16 ξεχασμένα ή λιγότερο γνωστά γεγονότα του Α' Παγκοσμίου Πολέμου
Journal of Military History, Volume 70, Number 3, July 2006 – The Politics of Surrender: Canadian Soldiers and the Killing of Prisoners in the Great War
National Post, 12 Νοεμβρίου 2018 - The Forgotten Ruthlessness of Canada's Great War Soldiers