Το χρηματιστήριο της TV: Τα ρετιρέ, τα ισόγεια και οι ειδικοί όροι των συμβολαίων

Συμβόλαιο σε τηλεοπτικό κανάλι. Μια δύσκολη εξίσωση για δυνατούς λύτες στην περίπτωση των μεγάλων και με μακρά θητεία ονομάτων, μια απλή σύμβαση εργασίας για την πλειονότητα των νεότευκτων παρουσιαστών. Η βίαιη αναπροσαρμογή που συντελέστηκε στο τηλεοπτικό τοπίο στις αρχές της δεκαετίας με κάθετη πτώση της διαφημιστικής δαπάνης έφερε ανακατατάξεις, με αρκετά πρόσωπα της μικρής οθόνης να βρίσκονται από τη μια στιγμή στην άλλη εκτός. Όσοι επιβίωσαν έβαλαν νερό στο κρασί τους, ίσως και «κρασί στο νερό τους», όπως αναφέρει στο «ΤV Έθνος» έμπειρο στέλεχος τηλεοπτικού σταθμού.

Στο υψηλότερο ρετιρέ της τηλεοπτικής πολυκατοικίας συνεχίζει να διαμένει η Ελένη Μενεγάκη. Από το τέλος της πρώτης κιόλας τριετίας της παρουσίας της στον ΑΝΤ1, τα συμβόλαιά της αποτελούσαν και αποτελούν αστικό μύθο. Κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει επακριβώς τις συμφωνίες της παρουσιάστριας, όμως όλοι συμφωνούν πως είναι πολύ σκληρή διαπραγματεύτρια στα οικονομικά της. Το συμβόλαιό της με τον Alpha, και σε μια χρονική στιγμή που αλλάζουν πολλά στο κανάλι με την αλλαγή του μετοχικού του σχήματος, λήγει το καλοκαίρι του 2020. Είναι ένα από τα λίγα συμβόλαια μακράς διαρκείας...

Η ημερομηνία λήξης και ο «αέρας»

Τα περισσότερα συμβόλαια που υπογράφονται πια στη μικρή οθόνη είναι από μονοετή έως το πολύ τριετή, σε αντίθεση με το παρελθόν που υπήρχαν ακόμη και πενταετείς κλειστές συμφωνίες. Έχει καταργηθεί, επίσης, εδώ και σχεδόν μία δεκαπενταετία η τακτική του «αέρα». Δηλαδή η καταβολή εφάπαξ ποσού για τη μετακίνηση ενός τηλεαστέρα από ένα κανάλι σε άλλο.

Για την ιστορία, ο μεγαλύτερος «αέρας» θρυλείται πως δόθηκε το 1994 στη Ρούλα Κορομηλά, η οποία σπάζοντας το συμβόλαιό της με τον ΑΝΤ1 μετακινήθηκε στο Mega. Πηχυαίοι τίτλοι τηλεοπτικών περιοδικών της εποχής έκαναν λόγο για 1 δισ. δραχμές! Επίσης, τα τελευταία χρόνια υπάρχει μια άτυπη συμφωνία κυρίων μεταξύ των σταθμών να μη «σπάνε» συμβόλαια, όμως το ίδιο ισχύει πια και για τους περισσότερους παρουσιαστές, μια και δεν θεωρούν καλό για τη φήμη τους να προχωρούν σε μονομερείς ενέργειες προς τα κανάλια.

Ποσά και εταιρείες

Στον τομέα της ψυχαγωγίας τα περισσότερα ονόματα για φορολογικούς λόγους έχουν ιδρύσει εταιρείες (κυρίως ΙΚΕ) και μέσω αυτών υπογράφουν τα συμβόλαιά τους με τους τηλεοπτικούς σταθμούς. «Είναι στην ουσία συμβάσεις έργου» αποκαλύπτει στο «ΤV Έθνος» στέλεχος εμπορικού τομέα τηλεοπτικού σταθμού. Υπάρχουν και σήμερα πενταψήφιες μηνιαίες αμοιβές, που όμως απέχουν κατά πολύ από αυτές των προηγούμενων δεκαετιών.

Σε κάθε περίπτωση στην πρώτη κατηγορία της μικρής οθόνης συγκαταλέγονται ο Γρηγόρης Αρναούτογλου που ανανέωσε για 2 + 1 χρόνια το συμβόλαιό του με τον ΑΝΤ1, ο Γιώργος Λιάγκας που μετά τη λήξη της συνεργασίας του με τον ΑΝΤ1 μετακινείται στον ΣΚΑΪ και η Βίκυ Χατζηβασιλείου που το μονοετές συμβόλαιό της με τον Alpha ολοκληρώθηκε χωρίς μέχρι την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές να έχει ανανεωθεί. Πρόσωπα, δηλαδή, με μακρά τηλεοπτική θητεία.

Το ίδιο ισχύει και στην ενημέρωση: Έλλη Στάη, Νίκος Χατζηνικολάου, Μάρα Ζαχαρέα, Γιώργος Παπαδάκης, Αγγελική Νικολούλη, Γιώργος Αυτιάς είναι λογικό να αμείβονται περισσότερο από νεότερους συναδέλφους τους, καθώς τα ονόματά τους είναι συνυφασμένα με την ιστορία της ιδιωτικής τηλεόρασης στην Ελλάδα. Ξεχωριστή περίπτωση αποτελεί ο Αντώνης Σρόιτερ και συγκεκριμένα το τελευταίο συμβόλαιο που υπέγραψε με τον Alpha λόγω της επιτυχίας του κεντρικού δελτίου ειδήσεων του σταθμού. Στον τομέα της ενημέρωσης, όπως εξηγεί υψηλόβαθμο στέλεχος ενημερωτικού τομέα καναλιού, υπάρχει η εξής ιδιαιτερότητα:

Συνήθως οι δημοσιογράφοι πρώτης γραμμής υπογράφουν κλασική σύμβαση εργασίας αορίστου χρόνου και ένα δεύτερο συμβόλαιο που καθορίζει την εργασιακή σχέση. Παραδείγματος χάριν ότι θα εκφωνούν το κεντρικό δελτίο ειδήσεων από Δευτέρα μέχρι Παρασκευή ή θα παρουσιάζουν τη συγκεκριμένη ενημερωτική εκπομπή σε προκαθορισμένη ώρα. Εντύπωση, για παράδειγμα, είχε προκαλέσει στην τηλεοπτική πιάτσα η διαρροή τον Ιανουάριο του 2017 πως η Μαρία Χούκλη αποχώρησε μεσούσης της σεζόν από το κεντρικό δελτίο ειδήσεων του ΑΝΤ1, παραδίδοντας τη σκυτάλη στον Νίκο Χατζηνικολάου, χωρίς να έχει συμβόλαιο, αλλά σύμβαση εργασίας.

Επιστρέφοντας στην ψυχαγωγία, υπάρχουν και πρόσωπα που διατηρούν δικές τους εταιρείες παραγωγής και αναλαμβάνουν όλο το «πακέτο» για τη συνεργασία τους με ένα κανάλι. Τρανταχτό παράδειγμα ο Αντώνης Κανάκης και η Tony Productions. Ο ΣΚΑΪ έκλεισε συμβόλαιο με την εταιρεία παραγωγής και ο παρουσιαστής έχει υποχρέωση για την άρτια εκτέλεση παραγωγής των δύο εκπομπών («Ράδιο Αρβύλα», «Βινύλιο»), αλλά και την αμοιβή όλων των συνεργατών του. Υπάρχει και το αντίθετο.

Παρουσιαστές να υπογράφουν συμβόλαιο όχι με το κανάλι, αλλά με εταιρεία παραγωγής, και όταν η εκπομπή ολοκληρώνεται ή κόβεται, να τελειώνει αυτομάτως και η συνεργασία. Για παράδειγμα, η Κωνσταντίνα Σπυροπούλου, ο Σάκης Τανιμανίδης και η Μαρία Μπακοδήμου είχαν υπογράψει συμβόλαιο όχι με τον ΣΚΑΪ, αλλά με την Acun Medya του Τούρκου παραγωγού και καναλάρχη Ατζούν Ιλίτζαλι, του οποίου η συνεργασία με το κανάλι του Φαλήρου όλα δείχνουν πως ολοκληρώθηκε με το τέλος του «Survivor 3».

Τα μηνιαία κασέ χωρίζονται πια σε τέσσερις βασικές κατηγορίες. Η μεγάλη κινείται από τα 15.000 φθάνοντας τα 50.000 ευρώ σε ελάχιστες περιπτώσεις. Ακολουθεί αυτή των 4.000-15.000 ευρώ μηνιαίως, στην οποία ανήκει η πλειονότητα των επιτυχημένων παρουσιαστών της μικρής οθόνης. Σε αυτή φέρονται να συγκαταλέγονται πολλά πρόσωπα: Φαίη Σκορδά, (ανανέωσε με τον ΑΝΤ1 για 3 χρόνια), Βίκυ Καγιά, Νίκος Μουτσινάς, Κατερίνα Καινούργιου, Δούκισσα Νομικού (ολοκλήρωσε τη συνεργασία της με τον ΑΝΤ1), Ζέτα Μακρυπούλια (ανανέωσε με τον ΑΝΤ1 για 2 χρόνια), Μαρία Μπεκατώρου (ανανέωσε με τον ΑΝΤ1 για 2 + 1 χρόνια), Σταματίνα Τσιμτσιλή, Κατερίνα Καραβάτου – Κρατερός Κατσούλης. Από εκεί και πέρα υπάρχει η μικρότερη κατηγορία 2.000 - 4.000 ευρώ τον μήνα.

Πρόκειται για πανελίστες, καινούργια πρόσωπα, αλλά με γκελ στη μικρή οθόνη, καθώς και παρουσιαστές που στο παρελθόν μεσουρανούσαν, στη συνέχεια χάθηκαν, όμως τα κανάλια αποφάσισαν να τους δώσουν ακόμη μία ευκαιρία. Στο ισόγειο συγκαταλέγονται φρέσκα πρόσωπα που ξεπήδησαν στη μικρή οθόνη την τελευταία διετία και δεν έχουν ιδιαίτερη τηλεοπτική εμπειρία. «Σε αυτές τις περιπτώσεις μπορεί να υπάρχουν και μεικτές αμοιβές 1.000 - 2.000 μηνιαίως με δελτίο παροχής υπηρεσιών», εξηγεί στέλεχος καναλιού, διευκρινίζοντας πως σε αυτήν την περίπτωση εάν υπάρξει λήξη της συνεργασίας, δεν υπάρχει καμία επιπρόσθετη υποχρέωση του σταθμού προς το πρόσωπο.

Οι ρήτρες και τα «ψιλά γράμματα»

Στη μεσαία και τη μεγάλη κατηγορία είναι υψηλότερες οι αμοιβές, αλλά και αυστηρότερες οι δεσμεύσεις των παρουσιαστών. Πολλές φορές από πλευράς καναλιών υπάρχουν ρήτρες τηλεθέασης, με τη συνηθέστερη των τελευταίων ετών αυτή τού να μην πέφτει η εκπομπή κάτω από τον ημερήσιο μέσο όρο του σταθμού στο λεγόμενο εμπορικό κοινό 18-54. Επίσης, τα κανάλια εφαρμόζουν τη ρήτρα της option. Δηλαδή να έχουν μονομερώς τη δυνατότητα επέκτασης του υπάρχοντος συμβολαίου για τουλάχιστον ένα έτος με τους ίδιους όρους. Από την πλευρά τους οι έμπειροι παρουσιαστές βάζουν σαφείς όρους για το είδος, τις ζώνες και τη συχνότητα που θα προβάλλονται οι εκπομπές τους και φυσικά τον ρόλο τους σε αυτές.

Σε όλους υπάρχει η ξεκάθαρη ρήτρα του κεντρικού παρουσιαστή, ενώ για παράδειγμα στο προηγούμενο συμβόλαιο του Γιώργου Λιάγκα με τον ΑΝΤ1 υπήρχε ξεκάθαρη διατύπωση ο δημοσιογράφος να παρουσιάζει σόου, τηλεπαιχνίδι ή εκπομπή είτε στην prime time ή στο late night. Τα τελευταία χρόνια στα μεγάλα συμβόλαια των πιο υποψιασμένων υπάρχει μια πρόσθετη ρήτρα την οποία ζητούν: Να καθορίζεται από την αρχή ο αριθμός των διαφημιστικών διαλειμμάτων και το εύρος αυτών με ακρίβεια δευτερολέπτου! Και αυτό γιατί κάποιοι θεωρούν πως μεγάλα διαφημιστικά διαλείμματα τους ρίχνουν τα νούμερα. 

Αλήθειες και μύθοι για τα ποσοστά στις διαφημίσεις 

«Δεν υπήρξε, ούτε θα υπάρξει ποτέ παρουσιαστής που παίρνει ποσοστό από τις "σφήνες" που προβάλλονται στα διαφημιστικά διαλείμματα» διαρρηγνύει τα ιμάτιά του έμπειρο στέλεχος τηλεοπτικού σταθμού, εννοώντας βέβαια τα σποτ που προβάλλονται κατά τη διάρκεια των διαφημιστικών διαλειμμάτων. «Είναι αυστηρή υπόθεση του καναλιού αυτή» προσθέτει. Δεν ισχύει φυσικά το ίδιο για τις δωροθεσίες, την -με επίσημη ονομασία- «τοποθέτηση προϊόντος». Εκεί γίνεται τα τελευταία χρόνια η μεγάλη διαπραγμάτευση μεταξύ παρουσιαστών και καναλιών για το ποσοστό που θα εισπράξουν οι πρώτοι από τα προϊόντα που διαφημίζονται κατά τη διάρκεια των εκπομπών, σε κουζίνες, καναπέδες και σταντ.

Στον συγκεκριμένο τομέα φημολογείται στην τηλεοπτική πιάτσα πως τρεις παρουσιάστριες είναι ευνοημένες λόγω της μεγάλης απήχησης που έχουν στα λεγόμενα γυναικεία εμπορικά κοινά: η Ελένη Μενεγάκη, η Φαίη Σκορδά και η Τατιάνα Στεφανίδου. Αυτό βέβαια μπορεί κάποιος εύκολα να το διαπιστώσει και από τις ανάλογες αναρτήσεις που υπάρχουν στους λογαριασμούς τους στο Instagram.

Στο παιχνίδι της «τοποθέτησης» τα τελευταία χρόνια έχουν μπει δυναμικά και οι εταιρείες παραγωγής, οι οποίες εξασφαλίζουν τις δωροθεσίες, καλύπτουν από αυτές τις αμοιβές όλων των συντελεστών και στη συνέχεια προτείνουν την εκπομπή χωρίς κόστος στο κανάλι. Δηλαδή, αυτό που λέμε «εξ ολοκλήρου χορηγημένη».

Διαβάστε ακόμη

Νέα όπλα και πυρηνικές απειλές - Πόσο άλλαξαν τα δεδομένα του πολέμου στην Ουκρανία σε μια εβδομάδα

«Κίνημα Δημοκρατίας» το όνομα του νέου κόμματος του Στέφανου Κασσελάκη

Μανούσος Μανουσάκης: Το τελευταίο «αντίο» στον σκηνοθέτη των μεγάλων επιτυχιών - Καταρρακωμένη η σύζυγός του

Ποιος φοβάται τη woke κουλτούρα;