Διονύσης Σαββόπουλος: Κοινωνία χωρίς μνήμη είναι συρφετός

Ανεξαρτήτως του εάν ισχύει ή όχι η παραπάνω διαπίστωση, ο ∆ιονύσης Σαββόπουλος ανήκει σίγουρα σε αυτήν την κατηγορία. Εδώ και πενήντα ολόκληρα χρόνια καταφέρνει, µε έναν δικό του µαγικό τρόπο, να ενθουσιάζει αλλά και να προκαλεί τα πλήθη, να συγκινεί αλλά και να ξεσηκώνει αντιδράσεις, να γίνεται αποδέκτης εκδηλώσεων λατρείας αλλά και σφοδρών επιθέσεων.

Αρκεί µια επιλογή του, µια κίνησή του, µια δήλωσή του, ένα αναπάντεχο εύρηµά του στη σκηνή, για να πέσουν πάνω του, ξανά και ξανά, τα φώτα της δηµοσιότητας. Ο ίδιος πάντως είναι ένας άνθρωπος απολύτως συνειδητοποιηµένος, που δεν αφήνει τίποτα στην τύχη. Και αυτή η µοναδική του ικανότητα να «παντρεύει» το ταλέντο του µε την οµολογουµένως υψηλή ευφυία του αλλά και το διαχρονικά ζωντανό ένστικτό του τον καθιστά µοναδική περίπτωση καλλιτέχνη. Από την άλλη πλευρά, διεκδικεί, όπως εξοµολογείται στο «Έθνος της Κυριακής», το δικαίωµά του στην αφέλεια και στη… σκανταλιά, θέλει να τον αγαπάµε ακόµη κι όταν κάνει… ζηµιές, ενώ εξοµολογείται πως τον καταπιέζουν οι επιφανειακοί «σαββοπουλολόγοι». 

Τι ήταν εκείνο που σας ώθησε να αναβιώσετε το θρυλικό «Αλσος»; Τι σηµατοδοτεί αυτή η επιλογή σας; 

Μου άρεσε ο Γιώργος Οικονοµίδης όταν ήµουν µικρός, απολάµβανα τις εκποµπές του στο ραδιόφωνο, λάτρευα το στυλ του. Με απογοήτευσε µετά και µε στεναχώρεσε, όταν συντάχθηκε µε αυτούς που σιχαινόµασταν. Από το ’67 και µετά. Αυτό όµως δεν ακυρώνει την προσφορά του που προηγήθηκε, από τα χρόνια του ’40 ακόµα. Τα τελευταία χρόνια περνούσα από εκεί, από το Πεδίον του Αρεως, και µαύριζε η ψυχή µου. Λίγο ο Σύλλογος των Κυψελιωτών, λίγο ο δαιµόνιος Μαροσούλης, εδέησαν επιτέλους οι αρµόδιοι και εγκατέστησαν security στο Πάρκο 24 ώρες το 24ωρο. Εβαλαν ένα σωρό φώτα. Το ξανάνοιγµα του «Άλσους» είναι, συµβολικά, ένα βήµα για την ανάκτηση του κέντρου. Εµαθα ότι έπειτα από εµάς κάποιος πήρε και ξανανοίγει το «Green Park» από τη Μαυροµαταίων. Κάτι γίνεται. Για µένα δεν υπάρχει τίποτα πιο αγαπηµένο από το να ξεκινάει πάλι η ζωή εκεί που νόµιζες ότι όλα έχουν τελειώσει.

Η επιστροφή σε αγαπηµένες εικόνες ή συνήθειες του παρελθόντος µπορεί να αποτελέσει έναυσµα για νέες δηµιουργικές προτάσεις; Νοσταλγία και µέλλον µπορούν να συµπορευτούν;

Μα µόνο µε την επιστροφή σε αγαπηµένες εικόνες και συνήθειες µπορούµε να συνεχίσουµε προς το µέλλον. Κοινωνία χωρίς µνήµη δεν είναι κοινωνία, είναι συρφετός. Μόνο τα νήπια δεν έχουν παρελθόν, χωρίς να είµαστε και απολύτως σίγουροι γι’ αυτό. Ο Πλάτωνας έλεγε ότι προερχόµεθα από τον κόσµο των ιδεών και εκεί θα ξαναπάµε. Τώρα έχουµε γιορτές. Στη γιορτή, το χθες, το σήµερα και το αύριο γίνονται ένα και ο χρόνος καινούργιος.

Στη δική σας παράσταση ερµηνεύετε, κατά κύριο λόγο, αγαπηµένα τραγούδια άλλων δηµιουργών, καλύπτοντας µια πολύ µεγάλη µουσική γκάµα χωρίς καµία απολύτως αίσθηση… µουσικής λογοκρισίας. Τολµηρή ή παρακινδυνευµένη επιλογή;

Όταν ήµουν παιδί, άκουγα στο παλιό ραδιόφωνο µε τις λυχνίες τραγουδάκια ελαφρά, δηµοτικά, την εκκλησία, κλασική µουσική, λαϊκά, αλλά όλα αυτά περιέργως γίνονταν µέσα µου ένα. Εγώ γι’ αυτό µπορεί να έγινα συνθέτης. Για να µπορώ να συνταιριάζω πράγµατα ανόµοια ή και αντίθετα µεταξύ τους. Και υπάρχουν στιγµές που νιώθω ότι η εποχή µας χρειάζεται συνθέτες µάλλον, µε την ευρύτερη έννοια, παρά καθοδηγητές. Τραγουδάµε και λέµε ιστορίες για να γίνουµε ευγενέστεροι, πιο ευαίσθητοι, ικανοί για να συνυπάρξουµε µε τον άλλον και να τον καταλάβουµε. Σας τραγουδώ και σας λέω ιστορίες για να ενωθούµε µε τους µεγάλους ή τους µικρούς καταγωγικούς µας µύθους.

Η ταµπέλα του «σηµαντικού», του «επιδραστικού», µπορεί να εγκλωβίσει έναν καλλιτέχνη σε µια καταπιεστική σοβαροφανή εικόνα την οποία δεν του επιτρέπεται να τσαλακώσει; Ο ∆ιονύσης έχει αισθανθεί πως κάποιες φορές καταπιέζεται από τον Σαββόπουλο;

Όχι από τον Σαββόπουλο, αλλά από τους «σαββοπουλικούς» και τους «σαββοπουλολόγους». Και πάλι όχι από όλους, αλλά από τους πιο επιφανειακούς. Τι νοµίζουν; Ότι είµαι ένα «βαρύ πεπόνι»; Ένα ξόανο; Ναι, είναι καταπιεστικό.

∆εν θα µπορούσα να µη σας ρωτήσω για το πολυσυζητηµένο στριπτίζ της πρεµιέρας, το οποίο σχολιάστηκε ποικιλοτρόπως. Μίλησαν όλοι γι’ αυτό εκτός από εσάς… Πείτε µας, λοιπόν, ποιος ήταν ο συµβολισµός που εσείς θέλατε να περάσετε µέσα από αυτό το µικρό στιγµιότυπο;

Μικρός έκανα σκανταλιές και η µαµά µε µάλωνε. Αλλά τις ξαναέκανα. Και εκείνη µε ξαναµάλωνε. Και αυτό πήγαινε σχοινί-κορδόνι. Είµαι στο πάλκο 55 χρόνια, αλλά µόλις τώρα έµαθα το γιατί την τσιγκλούσα: γιατί ποθούσα να µου πει κάποτε «εγώ σ’ αγαπώ κι ας κάνεις σκανταλιές».

Τι ετοιµάζετε στο «Άλσος» για τη νέα χρονιά;

Τώρα ετοιµάζουµε το ρεβεγιόν της Πρωτοχρονιάς. Θα έχουµε ορχήστρα χορού, εξαιρετικές συµµετοχές πλάι µου και φυσικά εορταστικό δείπνο. Αλλά εκείνη τη βραδιά η σάλα θα είναι µόνο για 200 άτοµα, γιατί ένα µέρος της θα γίνει πίστα χορού. Με τον νέο χρόνο, σιγά σιγά, εκτός από τις δικές µου παραστάσεις θα δουλέψουµε πάνω σε δύο πράγµατα: το ένα είναι το θέατρο και το άλλο είναι ένα µουσικό project πάνω στα 50 χρόνια από το Woodstock. «Τα πιο ωραία λαϊκά» της Λίνας Νικολακοπούλου θα συνεχιστούν επίσης.

Το «Άλσος» αποτελεί έναν χώρο-σύµβολο για την Αθήνα. ∆εδοµένου ότι βρισκόµαστε λίγους µήνες πριν από τις δηµοτικές εκλογές, ποιες θεωρείτε ότι θα πρέπει να είναι οι βασικές προτεραιότη - τες του νέου δηµάρχου της πρωτεύουσας; Πώς σας φάνηκαν οι υποψήφιοι που έχουν µέχρι στιγµής ανακοινωθεί

Οι υποψήφιοι θα πρέπει να συµφωνήσουν σε κάποιο απαραίτητο minimum πρόγραµµα για την Αθήνα, ώστε ο ψηφοφόρος να ξέρει πως, όποιος και να βγει, µερικά πράγµατα θα γίνουν. Το είπε ο Μπακογιάννης και µπράβο του. Περιµένω να το πουν και οι άλλοι υποψήφιοι. Με τον Πεδίο του Άρεως κάτι έγινε. Τι θα γίνει µε το Πολυτεχνείο; Τι θα γίνει µε το «Αττικόν» στη Σταδίου; Τι θα γίνει µε το «Ακροπόλ»; Πρέπει όλοι να καταλάβουµε πως αν καταφέρουµε να ζωντανέψουµε το κέντρο της Αθήνας, θα ζωντανέψει ολόκληρη η Αθήνα. Άσε, δε, τι θα γίνει αν καταφέρουµε ποτέ να ζωντανέψουµε το κέντρο της ψυχής µας. Όλη η Ελλάδα θα ζωντανέψει

Μέσα στο 2019 όµως οι πολίτες θα κληθούν να επιλέξουν και το νέο πολιτικό προσωπικό της χώρας. Θα είναι, θεωρείτε, µια δύσκολη επιλογή;

Για µερικούς από τους ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ θα είναι ίσως δύσκολο να ψηφίσουν κάτι άλλο. Για τους υπόλοιπους, όµως, δεν θα είναι καθόλου δύσκολο να ψηφίσουν κάτι άλλο. Αντιθέτως.

Κατά την άποψή σας, από τι έχει περισσότερο ανάγκη η Ελλάδα σήµερα; Από χαρισµατικούς ηγέτες, από πολιτικές συναινέσεις ή από πιο ενεργούς και αντιδραστικούς πολίτες;

Από πολιτικές συναινέσεις. Αντιµετωπίζουµε συσσωρευµένα λάθη πολλών δε καετιών. ∆εν ήρθε από το πουθενά η κρίση. ∆ηλαδή, δεν µπορεί µία κυβέρνηση τετραετίας, όσο σπουδαία και να ’ναι, να µας σώσει. Θα χρειαστεί πολύς χρόνος, σταθερότητα, συνεννόηση. Να υπάρξει ουσιαστική συνεργασία ώστε να φτάσουµε σε ένα ικανοποιητικό αποτέλεσµα. Φυσικά, είναι απαραίτητη η ενεργή συµµετοχή των πολιτών. Γιατί όταν απουσιάζει ο κοινός νους δεν οδηγού - µαστε πουθενά

Ο ∆ιονύσης Σαββόπουλος ποια θεωρεί σήµερα ως την πιο πολύτιµη ευχή;

Εκτός από το αυτονόητο, να έχουµε την υγειά µας, εγώ θα ανέπεµπα ευχές και ξόρκια να σωθούν τα πανεπιστήµιά µας από τις κατεστηµένες συµµορίες που τα λυµαίνονται. Να σωθούν από κάποιες φατρίες φοιτητών, καθηγητών και κοµµάτων. Ολη η Παιδεία µας νοσεί, αλλά αναφέροµαι ιδιαίτερα στα πανεπιστήµια επειδή «το ψάρι βρωµάει απ’ το κεφάλι». Αν µπορούσε να υπάρξει µία Μεγάλη Ιδέα σήµερα που να µας κινητοποιήσει πάλι, αυτή θα ήταν η Παιδεία, η Καινοτοµία, η Έρευνα. Μας χρειάζεται µια κρίσιµη µάζα Αριστείας.