Πέθανε ο συνθέτης και μουσικολόγος Χριστόδουλος Χάλαρης

Έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 72 ετών ο Έλληνας συνθέτης και μουσικολόγος Χριστόδουλος Χάλαρης. 

Ήταν μια σπουδαία προσωπικότητα της ελληνικής μουσικής, με τεράστια εθνική προσφορά. Γεννήθηκε στις 21 Νοεμβρίου 1946, μεγάλωσε στην Κρήτη και έκανε μαθήματα βυζαντινής μουσικής με τον Απ. Βαλληνδρά. Από το 1964 εγκαταστάθηκε στο Παρίσι και σπούδασε μαθηματικά, κυβερνητική και μουσικό αυτοματισμό (École Pratique des Hautes Etudes).

Το 1969 επέστρεψε και άρχισε να ερευνά σε βάθος τη βυζαντινή μουσική. Η διδακτορική του διατριβή (Παν/μιο του Βενσέν) είχε ως θέμα τη δομική ανάλυση της βυζαντινής μουσικής. Από το 1970 είναι μέλος του Παρισινού «Κέντρου Μαθηματικών Σπουδών Μουσικού Αυτοματισμού». Όταν επέστρεψε στην Ελλάδα, ίδρυσε την «Ορχήστρα παλαιών παραδοσιακών και πρωτότυπων Οργάνων» (κατασκευάζοντας πολλά από αυτά τα όργανα μόνος του) και παρουσίασε την «Κοσμική βυζαντινή μουσική».

Η 17μελής ορχήστρα του, μετονομασμένη σε «Ορχήστρα λεπτών οργάνων αρχαίου και βυζαντινού ρεπερτορίου», λειτούργησε για αρκετό διάστημα υπό την αιγίδα της Τράπεζας Μακεδονίας-Θράκης. Παράλληλα ο Χριστόδουλος Χάλαρης στη δεκαετία του 1980 δημιούργησε τη δισκογραφική εταιρεία «Οrata», η οποία έχει στον κατάλογό της σημαντικά έργα της βυζαντινής περιόδου, που ηχογραφήθηκαν υπό την εποπτεία του και συνάντησαν διεθνή αποδοχή.

Ο ίδιος διέθεσε μεγάλο μέρος του χρόνου και των χρημάτων του για να ανακαλύψει και να αποκρυπτογραφήσει - ως έργο ζωής - χειρόγραφα μεσαιωνικής βυζαντινής μουσικής, που βρίσκονται στην κατοχή του. Επίσης, δημιούργησε στη Θεσ/νίκη το Μουσείο Αρχαίων και Βυζαντινών Οργάνων, τα οποία επανακατασκεύασε με τη μέγιστη δυνατή ακρίβεια μέσα από παραστάσεις αγγείων και άλλες διαθέσιμες πηγές.

Ο Χριστόδουλος Χάλαρης υπήρξε επί δεκαετίες και ένας εναργέστατος ερευνητής μουσικολόγος με σχεδόν αποκλειστικό αντικείμενο τη βυζαντινή μουσική. Καρπός αυτής της μακράς και επίπονης έρευνάς του είναι - μεταξύ άλλων - το τρίτομο σύγγραμμα «Η ιστορία της αρχαίας ελληνικής και της βυζαντινής μουσικής».

Ο σπουδαίος συνθέτης έχει αφήσει έντονο το μουσικό του στίγμα κατά τη δεκαετία του '70 με μια αξιόλογη σειρά ιδιότυπων κύκλων τραγουδιών: «Τροπικός της Παρθένου», «Ακολουθία», «Δροσουλίτες», «Ερωτόκριτος» κ.ά.

Το έργο «Ακολουθία» σε στίχους Γιάννη Κακουλίδη κυκλοφόρησε από την Columbia τον Νοέμβρη του 1974. Βασικοί ερμηνευτές της «Ακολουθίας» ήταν ο Νίκος Ξυλούρης και η Δήμητρα Γαλάνη, ενώ ο Χρύσανθος ερμήνευσε ένα ιστορικό ντουέτο με τον Νίκο Ξυλούρη - «Του θάνατου παράγγειλα». Τη μακέτα του εξωφύλλου επιμελήθηκε ο Ανακρέων Καναβάκης.

Τον Δεκέμβρη του 1974 κυκλοφόρησε ο δίσκος «Τα παιδιά» του Χριστόδουλου Χάλαρη, σε στίχους του Γιάννη Λογοθέτη (ή ΛοΓό) με ερμηνευτές την Δήμητρα Γαλάνη σε πέντε τραγούδια, τον Θέμη Ανδρεάδη σε τρία και τον Χρύσανθο σε άλλα τρία τραγούδια. Ήταν ο τρίτος δίσκος του Χάλαρη που βασίστηκε σε παραδοσιακά όργανα (μετά τον «Τροπικό της Παρθένου» το 1973 και την «Ακολουθία» το 1974) .

Το 1975 παρουσίασε τους «Δροσουλίτες», έναν από τους σημαντικότερους δίσκους της ελληνικής δισκογραφίας, με δέκα θρύλους και θρήνους του Νίκου Γκάτσου, που μοιράστηκαν ερμηνευτικά η Δήμητρα Γαλάνη και ο Χρύσανθος. 

Σποραδικά ο Χριστόδουλος Χάλαρης καταπιάστηκε και με τη μουσική για εικόνα, γράφοντας soundtrack για κινηματογραφικές ταινίες ή ντοκιμαντέρ. Η πρώτη μεγάλη στιγμή του στον τομέα αυτό ήρθε το 1980 με τη μουσική που έγραψε για την ταινία «Ο Μεγαλέξαντρος» του Θόδωρου Αγγελόπουλου.

Έγραψε επίσης μουσική για 8 αρχαία έργα (τραγωδίες και κωμωδίες) και για το μεσαιωνικό δράμα «Η θυσία του Αβραάμ». Τιμήθηκε για το έργο του «Ρωμανός ο Μελωδός» με το βραβείο μουσικής στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης (1978). 

Δισκογραφία:

• Τροπικός της Παρθένου (1973)
• Ακολουθία (1974)
• Τα Παιδικά (1974)
• Δροσουλίτες (1975)
• Ερωτόκριτος (1976)
• O Μεγαλέξαντρος (1980, η μουσική της ταινίας)
• Πάθη απόκρυφα (1986, 2 LP)
• Οι Μελωδοί του πάθους (1986, 2LP)
• Φωτογραφία (1986, η μουσική της ταινίας)
• Δήμων ωδές, Αρχαία, Βυζ. Μουσική (1988, 5LP)
• Πανδώρα: Αστική μεταβυζαντινή κοσμική μουσική (Ι,ΙΙ,ΙΙΙ- 1990,91,93, 3CDs)
• Κοσμική βυζ. μουσική (1-5, 1989-92, 5 CDs)
• Συμποτικά (Ι και ΙΙ, 1990-91, 2 CDs)
• Ακριτικά (Ι και ΙΙ, 4 CDs, 1990-91)
• Βυζαντινοί μαΐστορες (Ι και ΙΙ: 6 CDs, 1991)
• Ελλήνων ωδές, Ι (1992, 3 CDs)
• Γαμήλια» (1992, 2 CDs)
• Μουσική της αρχαίας Ελλάδος (1992, 3CDs)
• Μουσικές του Αιγαίου Πελάγους, Ι,ΙΙ,ΙΙΙ (1992-93, 3 CDs)
• Κλέφτικα (1993, 2 CDs)
• Ελληνικές ελεγείες (1993, CD)
• Μουσικές του Έρωτα (1993, CD)
• Ανθολογία μεσαιωνικής βυζ. μουσικής, Ι-ΙΙ (1993, 2 CDs)
• Ελληνικά μεσαιωνικά τραγούδια, Ι (1993, CD)
• Ενόργανα, Ι (1994, CD)
• την όπερα "Πουλολόγος, οι Γάμοι του Κόκορα" (1993, CD, από σατιρικό βυζαντινό κείμενο του 13ου αι.).

Ακολουθήστε το ethnos.gr στο Instagram