ΕΡΤ: Απαντά στην Ενωση Τραγουδιστών Ελλάδος - «Ακούστε το Δεύτερο Πρόγραμμα πριν το καταγγείλετε»

Ο διευθυντής των Ραδιοφωνικών Σταθμών της Γενικής Διεύθυνσης Προγράμματος της ΕΡΤ, Φώτης Απέργης, απαντά στην καταγγελία της Ένωσης Τραγουδιστών Ελλάδος σχετικά με το ρεπερτόριο του Δεύτερου Προγράμματος: «Οι συντελεστές που διαμορφώνουν το ρεπερτόριο του Δεύτερου Προγράμματος είναι ο δημόσιος χαρακτήρας του και η διακριτή φυσιογνωμία του, την οποία εκφράζουν η διεύθυνση και οι παραγωγοί του σεβόμενοι βέβαια πάντα το κοινό στο οποίο απευθύνεται. Κάθε άλλη άποψη είναι ασφαλώς σεβαστή, αλλά δεν μπορεί να ανατρέπει τις βασικές αρχές που διέπουν τη δημόσια Ραδιοφωνία. Πόσο μάλλον αν γνώμονάς της είναι τα συντεχνιακά κριτήρια.

Διότι μια τέτοια «λογική» οδήγησε χθες το Δ.Σ. της Ένωσης Τραγουδιστών Ελλάδος να εγκαλέσει το Δεύτερο Πρόγραμμα επειδή, δήθεν, μεροληπτεί υπέρ κυρίως μερικών από τους πιο καταξιωμένους και δημοφιλείς Έλληνες τραγουδιστές με ρεπερτόριο πολλών δεκαετιών, εις βάρος άλλων, μελών της ΕΤΕ, που -κατά τους συντάκτες της καταγγελίας- αδικούνται καθώς «προβάλλονται πολύ λιγότερο ή σχεδόν καθόλου».

Η εν λόγω καταγγελία στερείται όμως και ουσίας, διότι τα στατιστικά στοιχεία που επικαλείται το Δ.Σ. της ΕΤΕ είναι παντελώς ανακριβή. Σύμφωνα με την επίσημη καταγραφή του υπολογιστή στο στούντιο εκπομπής του Δεύτερου Προγράμματος, δηλαδή τη μοναδική απολύτως αξιόπιστη καταγραφή για το μεταδιδόμενο ρεπερτόριο του σταθμού, κατά το β’ εξάμηνο του 2021, το Δεύτερο Πρόγραμμα μετέδωσε περισσότερα από 20.564 διαφορετικά τραγούδια (αφού μερικοί παραγωγοί, πέραν της τεράστιας ψηφιακής δισκοθήκης του σταθμού, χρησιμοποιούν επιπλέον cd και βινύλια). Κατά μέσον όρο, δηλαδή, το Δεύτερο Πρόγραμμα μετέδωσε τουλάχιστον 3.427 διαφορετικά τραγούδια ανά μήνα.

Σύμφωνα με την ίδια καταγραφή, τα τραγούδια αυτά ερμηνεύουν 1.974 διαφορετικοί τραγουδιστές ή τραγουδοποιοί. Με απλά λόγια και εν αντιθέσει με τις προτιμήσεις μεγάλου μέρους του κοινού, το Δεύτερο Πρόγραμμα συνειδητά επιλέγει να μεταδίδει πολύ πιο διευρυμένο ρεπερτόριο, όπως οφείλει η δημόσια Ραδιοφωνία. Έτσι, ο ερμηνευτής με τις περισσότερες επαναλήψεις μεταδιδόμενων τραγουδιών του καταλαμβάνει ποσοστό μόλις 2,38% του συνόλου.

Ας σημειωθεί, επίσης, ότι οι ηχογραφήσεις εκτείνονται σε όλη την ιστορία της ελληνικής δισκογραφίας. Εκπομπή αφιερωμένη στην παραδοσιακή μουσική μεταδίδεται κάθε Σάββατο και Κυριακή. Επίσης, εκπομπές αφιερωμένες στο κλασικό, καθώς και στο σύγχρονο λαϊκό τραγούδι, μεταδίδονται καθ’ όλη τη διάρκεια της εβδομάδας.

Παράλληλα με τα συχνά αφιερώματα σε κορυφαίες φυσιογνωμίες του ελληνικού τραγουδιού, με ειδικές εκπομπές και ιστορικά ντοκουμέντα που κανείς άλλος σταθμός δεν διαθέτει, το Δεύτερο Πρόγραμμα παρουσιάζει νέους και πρωτοεμφανιζόμενους καλλιτέχνες με συνεντεύξεις, πρώτες μεταδόσεις, αλλά και παραγωγές που οι ίδιοι πραγματοποιούν ειδικά για τη δημόσια Ραδιοφωνία. Μόνο στα δυο τελευταία αφιερώματα, παρήχθησαν 27 νέες, αποκλειστικές ηχογραφήσεις που προστέθηκαν στο ρεπερτόριο του σταθμού.

Είναι, λοιπόν, όχι μόνον παράδοξο αλλά και οξύμωρο το Δ.Σ. της ΕΤΕ να καταγγέλλει τον μοναδικό σταθμό που υποστηρίζει συνειδητά το ελληνικό τραγούδι με τέτοιον πλουραλισμό. Το Δεύτερο Πρόγραμμα είναι διαχρονικά η ραδιοφωνική εστία του καλού ελληνικού τραγουδιού. Πριν καταφύγει σε λανθασμένα στοιχεία, το Δ.Σ. της ΕΤΕ θα όφειλε -αν μη τι άλλο- να ακούσει. Είτε τον ίδιο το σταθμό, είτε τους ανθρώπους του».

Ένωσης Τραγουδιστών Ελλάδας: «Το 40% του ρεπερτορίου είναι από μια μόνο δισκογραφική εταιρεία»

Η Ένωση Τραγουδιστών Ελλάδος, το πρωτοβάθμιο συνδικαλιστικό όργανο των Ελλήνων τραγουδιστών κατήγγειλε την ΕΡΤ «για άδικη και αμερόληπτη μεταχείριση του ελληνικού ρεπερτορίου προς όφελος μερίδας δισκογραφικών εταιρειών» και πως λειτουργεί «εις βάρος της πλειοψηφίας των Ελλήνων τραγουδιστών». 

Συγκεκρίμενα η καταγγελία αναφέρει: «Η Ένωση Τραγουδιστών Ελλάδος, το πρωτοβάθμιο συνδικαλιστικό όργανο των Ελλήνων τραγουδιστών κατόπιν διαμαρτυριών συναδέλφων μας που αφορούν τον τρόπο λειτουργίας του δευτέρου προγράμματος της Ελληνικής Ραδιοφωνίας, προέβη σε διερεύνηση του θέματος με βάση καταλόγους μετάδοσης τραγουδιών (playlists) που αφορούν την περίοδο του δευτέρου εξαμήνου 2021 (1-7-2021 έως 31-12-2021). Διαπιστώθηκε η άδικη και μεροληπτική μεταχείριση του Ελληνικού ρεπερτορίου που έχει σαν αποτέλεσμα την υπερ-μεταδόση τραγουδιών συμφερόντων ενός μικρού αριθμού δισκογραφικών εταιριών αλλά και καλλιτεχνών που εκπροσωπούν δισκογραφικά, εις βάρος της πλειοψηφίας των περισσοτέρων συναδέλφων μας οι οποίοι αναμεταδίδονται από την κρατική συχνότητα πολύ λιγότερο ή σχεδόν καθόλου.

Διαπιστώθηκε ανάλογα με τη συχνότητα εμφάνισής τους στα προγράμματα της Ελληνικής ραδιοφωνίας, ότι υπάρχουν τραγουδιστές και τραγουδίστριες διαφορετικών ταχυτήτων σε σχέση με τη συχνότητα των ερμηνειών τους οι οποίες μεταδόθηκαν. Στο σύνολο των τραγουδιών που μετέδωσε το δεύτερο πρόγραμμα της ΕΡΤ στο εξάμηνο Ιούλιος – Δεκέμβριος 2021 και που συμμετείχαν Έλληνες και ξένοι καλλιτέχνες, από τα στοιχεία της Μedia Ιnspector, σας ανακοινώνουμε ενδεικτικά κατά ομάδες κάποια ονόματα ανάλογα με τη συχνότητα εμφάνισής τους.

Σημειώνουμε πως από το σπουδαίο ρεμπέτικο τραγούδι – μάνα του λαϊκού – 25 κορυφαίοι τραγουδιστές του εμφανίζονται συνολικά σε 531 μεταδόσεις, ενώ ο νεοφερμένος καλλιτέχνης από την Κύπρο Διονυσίου Γιάννης έχει 640. Όσο για το παραδοσιακό Δημοτικό μας τραγούδι οι μεταδόσεις είναι ελάχιστες. Είναι αυτονόητο πως ο πλήρης κατάλογος, είναι στην διάθεση των συναδέλφων που ενδιαφέρονται να τον δουν και να τον αξιολογήσουν. Η καταφανής αυτή ανισότητα καταγράφεται δίνοντας μερικά παραδείγματα αυτής της διασποράς, αναφέροντας τη συχνότητα μετάδοσης τραγουδιών συναδέλφων:

Ομάδα Α: Στο μέγιστο βαθμό, έως και χιλιάδες φορές μεταδόθηκαν ερμηνείες, όπως των

1. ΑΛΕΞΙΟΥ ΧΑΡΙΣ 2.140 ΦΟΡΕΣ
2. ΑΡΒΑΝΙΤΑΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ 2.130 ΦΟΡΕΣ
3. ΝΤΑΛΑΡΑΣ ΓΙΩΡΓΟΣ 2.111 ΦΟΡΕΣ
4. ΓΑΛΑΝΗ ΔΗΜΗΤΡΑ 1.984 ΦΟΡΕΣ
5. ΜΗΤΡΟΠΑΝΟΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ 1.907 ΦΟΡΕΣ
6. ΚΟΤΣΙΡΑΣ ΓΙΑΝΝΗΣ 1.832 ΦΟΡΕΣ
7. ΧΑΡΟΥΛΗΣ ΓΙΑΝΝΗΣ 1.764 ΦΟΡΕΣ
8. ΠΡΩΤΟΨΑΛΤΗ ΑΛΚΗΣΤΙΣ 1.100 ΦΟΡΕΣ

Ομάδα Β: Σε μικρότερο βαθμό σε σχέση με αυτό της Ομάδας Α αλλά σε επίσης σημαντικό αριθμό μεταδόσεων, μεταδόθηκαν ερμηνείες, όπως των

1. ΜΗΤΣΙΑΣ ΜΑΝΩΛΗΣ 683 ΦΟΡΕΣ
2. ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ ΓΙΑΝΝΗΣ 640 ΦΟΡΕΣ
3. ΡΙΖΟΥ ΜΑΡΙΑ 489 ΦΟΡΕΣ
4. ΜΟΥΤΣΑΤΣΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ 350 ΦΟΡΕΣ
5. ΒΙΤΑΛΗ ΕΛΕΝΗ 341 ΦΟΡΕΣ
6. ΦΑΡΑΝΤΟΥΡΗ ΜΑΡΙΑ 194 ΦΟΡΕΣ
7. ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ ΣΤΡΑΤΟΣ 142 ΦΟΡΕΣ
8. ΦΑΜΕΛΟΣ ΜΑΝΩΛΗΣ 124 ΦΟΡΕΣ
9. ΜΟΡΦΗ ΡΕΝΑ 116 ΦΟΡΕΣ

Ομάδα Γ: Σε μικρό και πολύ μικρό βαθμό σε σχέση με τις Ομάδες Α και Β και οι οποίοι έχουν αξιόλογο έργο μεταδόθηκαν ερμηνείες, όπως των

1. ΚΟΥΤΡΑΣ ΓΙΑΝΝΗΣ 41 ΦΟΡΕΣ
2. ΒΙΟΛΑΡΗΣ ΜΙΧΑΛΗΣ 41 ΦΟΡΕΣ
3. ΤΣΕΡΤΟΣ ΜΠΑΜΠΗΣ 36 ΦΟΡΕΣ
4. ΠΑΠΠΑΣ ΛΑΚΗΣ 26 ΦΟΡΕΣ
5. ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΟΥ ΡΙΤΑ 27 ΦΟΡΕΣ
6. ΕΛΠΙΔΑ 15 ΦΟΡΕΣ
7. ΧΑΛΚΙΑΣ ΛΑΚΗΣ 9 ΦΟΡΕΣ
8. ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ 8 ΦΟΡΕΣ
Ομάδα Δ: Πλήθος συναδέλφων σε μηδενικό βαθμό, δηλαδή δεν μεταδόθηκαν ερμηνείες τους ούτε μία φορά και οι οποίοι εκτιμούμε ότι δικαιούνται να ακουστεί το έργο τους από τις δημόσιες συχνότητες.

Όπως διαπιστώνεται από τα στοιχεία 20 μόνο τραγουδιστές – τραγουδίστριες μονοπωλούν το 30,91% του συνολικού αριθμού μεταδόσεων τραγουδιών του δευτέρου εξαμήνου 2021 αναφοράς (1-7-2021 έως 31-12-2021) στο δεύτερο πρόγραμμα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας. Αυτό αποτελεί μία τραγική διαπίστωση εάν σκεφτεί κανείς την ύπαρξη τουλάχιστον 2.000 δισκογραφημένων συναδέλφων μας. Ακόμη πιο ανησυχητική είναι η κατάσταση βλέποντας πώς κατανέμονται οι τραγουδιστές και τα τραγούδια τα οποία μεταδόθηκαν σε σχέση με το σε ποιά δισκογραφική εταιρία ανήκουν. Με βάση τα στοιχεία που διαθέτουμε κατά σειρά και αριθμό μεταδόσεων διαπιστώνουμε ότι για το εξάμηνο 1-7-2021 έως 31-12-2021 από το σύνολο των δισκογραφικών εταιριών των οποίων έργα μεταδόθηκαν από το δεύτερο πρόγραμμα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας (ΕΡΤ):

α) 22.743 μεταδόσεις ανήκουν ως παραγωγές σε μία δισκογραφική εταιρία (EMI/UNIVERSAL) η οποία καταλαμβάνει το 40,33% του συνόλου των μεταδόσεων για το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα αναφοράς.

β) 8.633 μεταδόσεις ανήκουν ως παραγωγές σε μία δεύτερη δισκογραφική εταιρία (COBALT) η οποία καταλαμβάνει το 15,31% του συνόλου των μεταδόσεων για το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα αναφοράς.

γ) 5.111 μεταδόσεις ανήκουν ως παραγωγές σε μία τρίτη δισκογραφική εταιρία (PANIK/SONY) η οποία καταλαμβάνει το 9,06% του συνόλου των μεταδόσεων για το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα αναφοράς.

Όπως ενδεικτικά διαπιστώνεται τρεις μόνο δισκογραφικές εταιρίες σε σύνολο 48 εταιριών των οποίων έργα μεταδόθηκαν, μονοπωλούν το 64,7% του συνολικού αριθμού μεταδόσεων του δευτέρου εξαμήνου 2021 αναφοράς (1-7-2021 έως 31-12-2021). Εύκολα αντιλαμβάνεται κανείς με βάση την πρώτη ανωτέρω ανάλυση ότι υπάρχει σε μεγάλο βαθμό ανισομερής κατανομή μετάδοσης έργων και με βάση τους τραγουδιστές-τραγουδίστριες αλλά και με βάση τη δισκογραφική εταιρία από την οποία εκπροσωπούνται τα έργα τους. Η περαιτέρω παράθεση των ευρημάτων (όπως η σχεδόν ανύπαρκτη μετάδοση τραγουδιών του μέγιστου Μίκη Θεοδωράκη πριν το θάνατο του) μπορεί να δώσει ακόμη περισσότερα στοιχεία για όσα υποστηρίζουμε.

Φυσικά μπορεί κάποιος να επικαλεστεί την εμπορικότητα ενός καλλιτέχνη ή την ποιότητά του, για να δικαιολογήσει την κατ΄επανάληψη παρουσία του στους καταλόγους μετάδοσης του δευτέρου προγράμματος, όμως κατά την εκτίμησή μας δεν δικαιολογείται σε καμία περίπτωση η υπερ-λεόντια χρήση τους εις βάρος του χρόνου που δικαιούνται και οι υπόλοιποι συνάδελφοί μας, όπως και δεν δικαιολογείται και η μετάδοση έργων συμφερόντων μίας μόνο δισκογραφικής εταιρίας σε ποσοστό 40% όποιο κι αν είναι το μερίδιο αγοράς της, όταν υπάρχει και πλήθος καλλιτεχνών που εκπροσωπούνται από σημαντικό αριθμό μικροτέρων εταιριών αλλά και ανεξάρτητων παραγωγών.

Εμείς ως νόμιμο πρωτοβάθμιο συνδικαλιστικό όργανο των Ελλήνων Τραγουδιστών με νόμιμα εκλεγμένη διοίκηση που πασχίζει για το σύνολο των τραγουδιστών, δεν αμφισβητούμε την ποιότητα που μπορεί να διακρίνει το έργο συναδέλφων ή την επικαιρότητα που μπορεί να απολαμβάνουν μέσα από την κατά καιρούς επιτυχία τους.

Θεωρούμε ότι η δημόσια ραδιοφωνία της οποίας το κόστος λειτουργίας επιβαρύνει τον Ελληνικό Λαό θα πρέπει να λειτουργεί δίκαια απέναντι στους Έλληνες Καλλιτέχνες και να μην μεροληπτεί υπέρ συγκεκριμένων ατόμων, ομάδων, εταιριών και συμφερόντων. Θεωρούμε ότι η δημόσια ραδιοφωνία θα πρέπει να δίνει ευκαιρίες και βήμα σε όλους όσους πασχίζουν για την καλλιτεχνική και πολιτιστική δημιουργία του τόπου αλλά και να προσφέρει πληρέστερη ενημέρωση και δυνατότητα επιλογών στους ακροατές. Σημαντική επίσης θεωρούμε ότι θα πρέπει να είναι και η προβολή και παρουσίαση του δημοτικού και παραδοσιακού μας τραγουδιού το οποίο δεν βλέπουμε να εκπροσωπείται επαρκώς στα προγράμματά της ραδιοφωνίας της ΕΡΤ αλλά και η προβολή και παρουσίαση των νέων καλλιτεχνών καθώς και αυτών που συνεργάζονται με μικρές δισκογραφικές εταιρίες ή είναι αυτοπαραγόμενοι.

Δυστυχώς μία μονομερής λειτουργία των δημόσιων κρατικών καναλιών υπέρ των μεγάλων επίκαιρων εμπορικών ονομάτων αλλά και των ισχυρών δισκογραφικών εταιριών, έχει άμεση επίπτωση και στη διανομή του συγγενικού μας δικαιώματος καθιστώντας την πλειονότητα των καλλιτεχνών καταδικασμένους στην αφάνεια, στην έλλειψη πόρων και ευκαιριών, στη συρρίκνωση και τη φτώχεια. Ανάλογες διαπιστώσεις με όσα ήδη έχουμε αναλύσει υπάρχουν και για το πρώτο πρόγραμμα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας της ΕΡΤ.

Εάν κανείς αναγάγει τα αποτελέσματα της ανάλυσης του δευτέρου εξαμήνου του 2021 (1-7-2021 έως 31-12-2021) και σε προηγούμενες χρήσεις τότε αντιλαμβανόμαστε το μέγεθος της ζημίας του Ελληνικού Τραγουδιού καθώς και των περισσοτέρων ανθρώπων που το υπηρετούν. Δυστυχώς η ΕΡΤ πέραν των όσων μέχρι τώρα αναφέραμε, αρνείται πεισματικά να υπογράψει και την αυτονόητη Συλλογική Σύμβαση Εργασίας για τον καθορισμό των αμοιβών των τραγουδιστών που συμμετέχουν στις εκπομπές και τα ζωντανά προγράμματά της.

Δεδομένου ότι τα ιδιωτικά κανάλια λειτουργούν με αυστηρά ιδωτικοοικονομικά κριτήρια το μοναδικό βήμα που απομένει στους Έλληνες ερμηνευτές και δημιουργούς αποτελεί η δημόσια ραδιοτηλεόραση. Η Ένωση Τραγουδιστών Ελλάδος θα αγωνιστεί για την δίκαιη αντιμετώπιση των μελών της, τη διάσωση και προαγωγή του Ελληνικού Τραγουδιού».