Νίκος και Γιώργος Στρατάκης στο ethnos.gr: «Η κάθε δυσκολία πάντα έχει κάτι να σου διδάξει»

Μετά την επιτυχημένη καλοκαιρινή περιοδεία τους, οι «πλανόδιοι μουσικοί», Γιώργος και Νίκος Στρατάκης και η μουσική ομάδα τους, έρχονται για δέκατη συνεχόμενη χρονιά στον Σταυρό του Νότου Club να γιορτάσουν μαζί μας τον «απολογισμό» αυτής της δεκαετίας. Πιστοί σε ό,τι ειλικρινά αγαπούν να κάνουν χρόνια τώρα, χωρίς κανέναν ενδοιασμό, πορεύονται ακούραστα, δημιουργικά και μας παρασύρουν μέσα από τις μουσικές ανησυχίες και ιδέες τους, σε ένα ξεχωριστό μουσικό μονοπάτι.

Με την κυκλοφορία της έκτης κοινής δισκογραφικής δουλειάς τους, με τίτλο «Δια Πυρός και Σιδήρου», που θα κυκλοφορήσει τέλος Νοεμβρίου, λίγο μετά την έναρξη των εμφανίσεων και για οκτώ συνεχόμενες Παρασκευές, 22 και 29 Νοεμβρίου, 6, 13, 20, 27 Δεκεμβρίου και 3 και 10 Ιανουαρίου, θα φροντίσουν να μας κρατήσουν μουσική συντροφιά, μ' ένα ανανεωμένο πρόγραμμα από αγαπημένα τραγούδια, ξεχωριστές διασκευές και νέες κυκλοφορίες. Κάθε τους εμφάνιση αποτελεί μια ξεχωριστή εμπειρία και η επικοινωνία τους με το κοινό είναι πάντα μοναδική. Σ' ένα διάλειμμα από τις πρόβες τους, οι δύο καλλιτέχνες μίλησαν στο ethnos.gr για τις νέες εμφανίσεις που ετοιμάζουν στην Αθήνα. 

Πώς αισθάνεστε που επιστρέφετε στον Σταυρό του Νότου; Ποια συναισθήματα σας συνοδεύουν σε αυτή τη «γιορτή» απολογισμού της δεκαετούς σας πορείας;

Σε αυτή τη 15χρονη κοινή μας διαδρομή, νιώθουμε ιδιαίτερη χαρά που, για δέκατη συνεχόμενη χρονιά, επιστρέφουμε στον Σταυρό του Νότου. Οι εμφανίσεις μας σε αυτόν τον χώρο είναι γεμάτες με όμορφες, δυνατές στιγμές και αξέχαστες εικόνες. Από την πρώτη μας παρουσία έως και σήμερα, η θερμή αγκαλιά, η αυθεντική αγάπη και η φιλοξενία του Σταυρού του Νότου τον έχουν κάνει κομμάτι της μουσικής μας οικογένειας. Κάθε φορά που ανεβαίνουμε στη σκηνή του, νιώθουμε ακόμα πιο έντονα την ευθύνη να γινόμαστε καλύτεροι, τόσο ως καλλιτέχνες όσο και ως άνθρωποι, τιμώντας την εμπιστοσύνη και την αγάπη που μας προσφέρει αυτός ο ξεχωριστός χώρος.

Μετά από μια επιτυχημένη καλοκαιρινή περιοδεία, τι ξεχωριστό να περιμένουμε φέτος στο πρόγραμμά σας; Υπάρχουν νέες μουσικές προτάσεις που επιφυλάσσετε στο κοινό σας;

Πάντα μας αρέσει να πειραματιζόμαστε και να φέρνουμε στο προσκήνιο τα τραγούδια μας, που για κάποιο λόγο τα είχαμε αφήσει στην «ησυχία» τους μέσα από την υπάρχουσα δισκογραφία μας, που συνολικά μέχρι στιγμής ανέρχεται συνολικά στα έντεκα μουσικά άλμπουμ, (ενώ σε λίγο καιρό θ' ανακοινωθούν και οι μελλοντικές μας δισκογραφικές ανησυχίες), «ανακατεμένα» με τα τραγούδια που έχει αγαπήσει ο κόσμος, με διασκευές σε αγαπημένα παραδοσιακά τραγούδια ανά την Ελλάδα, αλλά και με νέες ανεξάρτητες μουσικές παραγωγές που έχουν αναρτηθεί στο διαδίκτυο και δεν συμπεριλαμβάνονται σε κάποια δισκογραφική δουλειά.

Όσο όμως και να προετοιμαζόμαστε σε κάθε μας εμφάνιση, πάντα τον πρώτο ρόλο τον έχει το κοινό που μας κατευθύνει με την αύρα του στη μη τήρηση του προγράμματος που έχουμε ετοιμάσει και αυτό τελικά μας οδηγεί κάθε φορά σε μία μουσική εμφάνιση που ποτέ δεν είναι ίδια.

Η σχέση σας με το κοινό είναι πάντα δυναμική. Ποιο θεωρείτε ότι είναι το στοιχείο εκείνο που σας κρατάει τόσο συνδεδεμένους μαζί του και δίνει στις εμφανίσεις σας αυτή τη ιδιαίτερη ενέργεια;

Με σεβασμό και ευλάβεια, μοιραζόμαστε με το κοινό τη μουσική «αλήθεια» που πηγάζει από την ψυχή μας και εκφράζεται μέσα από τα τραγούδια και τις συνθέσεις μας. Αυτή η αλήθεια, αφού φτάσει στον κόσμο, επιστρέφει σε εμάς με τη μορφή της αγάπης και της ενέργειας που μας προσφέρουν. Είναι μια δυναμική ανταλλαγή, ένας κύκλος που τροφοδοτεί τη δική μας έμπνευση και μας γεμίζει δύναμη να συνεχίζουμε με πάθος το έργο μας. Αυτό το έντιμο αλισβερίσι, το δούναι και λαβείν με το κοινό, είναι για εμάς ανεκτίμητο και μοναδικό.

Ετοιμάζετε την κυκλοφορία του νέου άλμπουμ «Δια Πυρός και Σιδήρου». Ποιες είναι οι κύριες επιρροές πίσω από αυτόν τον δίσκο και τι ελπίζετε να μεταδώσετε στους ακροατές μέσα από αυτή τη δουλειά;

Σύντομα θα κυκλοφορήσει η νέα μας δισκογραφική δουλειά, «Δια Πυρός και Σιδήρου», που περιλαμβάνει δέκα νέα τραγούδια. Η ιδιαιτερότητα αυτού του άλμπουμ έγκειται στη συνεργασία μας με διακεκριμένους μουσικούς, οι οποίοι, αν και δεν είχαμε συμπράξει μαζί τους στο παρελθόν, πρόσφεραν την τέχνη τους ελεύθερα, προσδίδοντας στις μουσικές μας νέες διαστάσεις. Μέσα από τον ήχο τους, η ενορχήστρωση απέκτησε μοναδική δυναμική και φρέσκια πνοή. Με χαρά και ευγνωμοσύνη ευχαριστούμε δημόσια: τον Δημήτρη Λάππα στις κιθάρες, τον Γιώτη Κιουρτσόγλου στο ηλεκτρικό μπάσο, τον Βαγγέλη Καρύπη στα κρουστά και τον Παντελή Στόικο στην τρομπέτα. Η συμβολή τους έκανε αυτό το άλμπουμ ξεχωριστό.

Η δημιουργία του άλμπουμ «Κανέλλος», που ηχογραφήθηκε στη φυλακή της Αγιάς Χανίων, ήταν ένας τρόπος να μετατρέψετε τη δύσκολη εμπειρία σας σε κάτι θετικό. Πώς ήταν η διαδικασία αυτή για εσάς; Ήταν μια μορφή «κάθαρσης»;

Τα δύσκολα μπορούν να γίνουν εύκολα, αρκεί να το θέλεις πραγματικά και να το επιδιώξεις. Κάθε δυσκολία στη ζωή φέρνει μαζί της ένα πολύτιμο μάθημα, μια ευκαιρία για εξέλιξη. Στο νέο άλμπουμ, κάθε τραγούδι συνοδεύεται από ένα κείμενο που λειτουργεί ως εισαγωγή, προσφέροντας μια βαθύτερη κατανόηση πριν την ακρόαση. Νιώθω με βεβαιότητα ότι όσα ήθελα να εκφράσω, τα κατέθεσα μέσα από τη μουσική μου και τους στίχους, χωρίς να στέκομαι στο αν οι δοκιμασίες που πέρασα ήταν δίκαιες ή άδικες. Η τέχνη μου υπήρξε ο δρόμος για να μιλήσω, να μοιραστώ και ν' απελευθερωθώ.

Τι σας δίδαξε η εμπειρία σας για την αξία της ανθρώπινης ελευθερίας; Πιστεύετε ότι έχει γίνει κάτι σαν «μήνυμα» που θέλετε να περάσετε μέσω της τέχνης σας;

Όπως εκφράζεται και μέσα από τα τραγούδια που δημιουργήθηκαν σε αυτόν τον χώρο, η ψυχή, ό,τι κι αν της συμβεί, παραμένει πάντα ελεύθερη. Ο χρόνος δεν μπορεί να τη φυλακίσει. Το πιο σημαντικό μήνυμα που θέλω ν' αφήσω στον αναγνώστη είναι ότι δεν έχει σημασία το «πού ζεις», αλλά το «πώς ζεις». Αυτό καθορίζει την ουσία και το βάθος της ύπαρξής μας.

Με την κυκλοφορία του συγκεκριμένου δίσκου επιλέξατε να βοηθήσετε τον σύλλογο κρατουμένων «Ονήσιμος» και την αδελφότητα «Όσια Ξένη». Πόσο σημαντικό είναι για εσάς η μουσική να λειτουργεί και ως ένα εργαλείο κοινωνικής αλληλεγγύης και προσφοράς;

Η μουσική, από τη φύση της, υμνεί την κοινωνική αλληλεγγύη και την προσφορά. Είναι ένα παγκόσμιο εργαλείο επικοινωνίας, χτίζοντας γέφυρες μεταξύ λαών και πολιτισμών. Η σημασία της γίνεται ακόμα μεγαλύτερη όταν προσφέρει στήριξη σε ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες στη χώρα μας, δείχνοντας πως η τέχνη μπορεί να γίνει φως και ελπίδα για όλους.

Η παράδοση της Κρήτης έχει πολύ συγκεκριμένα μηνύματα και αξίες, όπως η φιλοξενία, η αντοχή και η γενναιότητα. Πώς πιστεύετε ότι αυτά τα στοιχεία αντικατοπτρίζονται στη μουσική σας;

Οι αξίες αποκτούν ουσιαστικό νόημα όταν τις διατηρούμε και τις εκφράζουμε με σεβασμό και αγάπη, τόσο προς τον εαυτό μας όσο και προς τους άλλους. Η στάση ζωής μας, προσωπικά και επαγγελματικά, είναι ο καθρέφτης των αξιών που κουβαλάμε. Δεν μας αρέσει να περιαυτολογούμε για το ποιοι είμαστε ή τι αντιπροσωπεύει η μουσική μας, αλλά μπορούμε με βεβαιότητα να πούμε ότι αγαπάμε με πάθος αυτό που κάνουμε, τον τόπο που μας γέννησε και τη χώρα μας. Σεβόμαστε βαθιά το κοινό που μας ακολουθεί, και η αγάπη που μας δείχνει μας γεμίζει με ευθύνη. Προσπαθούμε να φροντίζουμε τον εαυτό μας και να παραμένουμε πιστοί στον χαρακτήρα μας, ώστε ν' ανταποκρινόμαστε στις προσδοκίες του κοινού, χωρίς να χάνουμε την ουσία αυτού που μας ορίζει.

Στη μουσική σας, ισορροπείτε ανάμεσα στο παραδοσιακό και το σύγχρονο. Ποιοι είναι οι μεγαλύτεροι «κίνδυνοι» αλλά και οι πιο δυνατές στιγμές αυτής της προσπάθειας; Πώς διατηρείτε αυτή την ισορροπία χωρίς ν' αλλοιώνετε την ουσία της παράδοσης;

Στην πραγματικότητα ισορροπούμε ανάμεσα στο παραδοσιακό και σε αυτό που επιθυμούμε. Δεν ξέρουμε αν αυτό που επιθυμούμε ονομάζεται σύγχρονο, σίγουρα όμως για μας είναι αυθεντικό άσχετα αν αρέσει ή όχι, γιατί πηγάζει αβίαστα από μέσα μας και κυρίως επηρεάζεται και από τον στίχο που με τόση εμπλουτισμένη ντοπιολαλιά συναντάμε στον τόπο καταγωγής μας από πολλούς ταλαντούχους που ενασχολούνται με την συγγραφή στίχων και ποιημάτων. Είμαστε «δεμένοι» με τις ρίζες μας αλλά όχι προσκολλημένοι στην παράδοση.

Στην ουσία έχει χαθεί η πραγματική έννοια της λέξης αυτής στις μέρες μας. Κάποιοι δηλαδή πιστεύουν ότι πρέπει ατόφια να μεταφέρουμε τη μουσική από γενιά σε γενιά, εμείς πιστεύουμε πως, ακούγοντας με σεβασμό αυτά που άφησαν οι προγενέστεροι μας, αξίζει να δημιουργείς πάνω σε αυτές τις βάσεις νέα πράγματα που να εκφράζουν την ψυχή σου σήμερα, και ν' αφήσεις κάτι καινούργιο και δημιουργικό για την επόμενη γενιά, βοηθώντας νεότερους από εμάς να κάνουν το ίδιο. Η μουσική κάθε είδους όπως και της Κρήτης έχει από μόνη της τη δύναμη να κρατάει ό,τι θέλει και ό,τι δεν θέλει να το παραγκωνίζει, χωρίς να χρειάζεται ανθρώπους μουσικοφύλακες. Η μουσική διατηρείται και εξελίσσεται στον διάβα των καιρών, όταν ασχολούνται μαζί της οι άνθρωποι που θέλουν το καλό το δικό τους και το καλό της μουσικής.

Πώς αισθάνεστε όταν βλέπετε νέους ανθρώπους ν' ανακαλύπτουν την κρητική μουσική;

Μας γεμίζει χαρά όταν βλέπουμε νέους ανθρώπους ν' ανακαλύπτουν την κρητική μουσική. Όχι μόνο για την ίδια την ανακάλυψη, αλλά κυρίως γιατί η μουσική γενικά έχει τη δύναμη να γαληνεύει και να γιατρεύει την ψυχή. Αυτό είναι ακόμη πιο σημαντικό όταν η ψυχή είναι νέα και ευαίσθητη. Στη σημερινή εποχή, πολλοί νέοι χρειάζονται στήριξη για να βρουν τον δρόμο τους και να αποφύγουν δύσκολες καταστάσεις. Η μουσική της Κρήτης, με τη στενή της σύνδεση με τον στίχο και την ποίηση, έχει την ικανότητα να αγγίζει βαθιά τον άνθρωπο, προσφέροντας μια πηγή δύναμης και έμπνευσης.

Κοιτάζοντας μπροστά, ποιοι είναι οι επόμενοι στόχοι και όνειρά σας για το μέλλον της μουσικής σας πορείας; Υπάρχουν πράγματα που θέλετε ακόμη να εξερευνήσετε ή να εκφράσετε;

Μπροστά κοιτάμε συνέχεια, με τα μάτια της καρδιάς και του μυαλού μας ανοιχτά από τότε που ξεκινήσαμε. Μάθαμε όμως με τον καιρό να παρατηρούμε τα γενικότερα σημάδια στο μουσικό μονοπάτι της οποίας πορείας μας, σύμφωνα πάντα με τις ανησυχίες της ψυχής μας και κάπως έτσι πορευόμαστε μέχρι σήμερα και κάπως έτσι θα συνεχίσουμε να πορευόμαστε. Αυτό δεν σημαίνει πως αφήνουμε τα πράγματα στην τύχη τους, αλλά προκαλούμε με αυτό τον τρόπο την τύχη των πραγμάτων, αφενός παρατηρώντας και αφετέρου αφήνοντας τις μουσικές μας ανησυχίες να λειτουργούν αβίαστα.

Θέλουμε να ζήσουμε όλα όσα μας επιφυλάσσει το μέλλον σύμφωνα και ανάλογα με τις όποιες επιλογές μας και να καταλήξουμε εκεί που οδηγούνται οι ψυχές μας, με γνώμονα πάντα τον σεβασμό προς τους εαυτούς μας, την οικογένεια, την αγάπη για τη ζωή, την αγάπη για τις μουσικές μας όπως φυσικά αναβλύζουν από μέσα μας, και το κυριότερο να έχουμε υγεία να κάνουμε αυτό που τόσο αγαπάμε για να φτάσουμε όσο γίνεται πιο «μακριά», να εξερευνήσουμε ό,τι μας κεντρίζει τον ενδιαφέρον και να εκφραστούμε μέσω της τέχνης μας.