Μάριος Φραγκούλης: Οι Έλληνες ρίχνουν την ευθύνη της αποτυχίας τους στους άλλους

Σεμνότητα, ευγένεια και διαρκής προσπάθεια: αυτά είναι τα βασικά στοιχεία που σκιαγραφούν την προσωπικότητα του Μάριου Φραγκούλη, χαρακτηριστικά με οποία συνεχίζει να πορεύεται μέχρι σήμερα παρότι έχει ήδη διαγράψει μια αξιοσημείωτη διεθνή σταδιοδρομία. Ο Έλληνας ερμηνευτής που έχει καταφέρει, με το σπαθί του, να εξασφαλίσει μια θέση στο πλευρό ιερών τεράτων της μουσικής σκηνής, της όπερας, του μιούζικαλ και του θεάτρου παραμένει ένα γλυκό παιδί που χαίρεται με την καρδιά του όσα έχει κατακτήσει και συνεχίζει να ονειρεύεται.

Ξεχωριστή θέση στα όνειρά του πάντως κατέχει, διαχρονικά, το ελληνικό κοινό, οι άνθρωποι της πατρίδα του στην οποία φροντίζει πάντα να επιστρέφει. Το φετινό καλοκαιρινό ραντεβού έχει κλειστεί για το βράδυ της Τετάρτης, στο Βεάκειο Θέατρου του Πειραιά.

-Πριν πολλά χρόνια, όταν έκανες τις πρώτες σου μεγάλες επιτυχίες στο εξωτερικό, είχες υποσχεθεί πως όσο ψηλά κι αν φθάσεις, δεν θα εγκαταλείψεις το ελληνικό τραγούδι. Τί σηματοδοτεί η σχέση σου με το ελληνικό κοινό;

Τα πρώτα τραγούδια που είπα ως παιδί ήταν του Μάνου Χατζιδάκι, δημοτικά και το «Άξιον Εστί» του Μίκη. Επομένως για μένα το ελληνικό τραγούδι είναι η πιο βαθιά μου ταυτότητα και δεν ξεχνάω ποτέ πως αυτή η χώρα, με ανέθρεψε, με σπούδασε, με δίδαξε. Ακόμα και όταν έπαιζα στην Σκάλα του Μιλάνου ή στο West End έλεγα μέσα μου πως μπορώ να παρουσιάσω όλους αυτούς τους ρόλους στην Ελλάδα! Όταν όμως τραγουδάω ελληνικά, μου συμβαίνει κάτι άλλο, έρχομαι σε επαφή με τα πιο αληθινά μου αισθήματα, είμαι σε απόλυτη ισορροπία μεταξύ του εαυτού μου και του κοινού, αισθάνομαι πως αυτή η μοναδική επαφή γίνεται μέσα από τον λόγο του στίχου και της ποίησης. Κάπου μέσα εκεί υπάρχω και εγώ, όλο το υπόλοιπο είναι μια πολύ καλή διεθνής καριέρα.

-Με ποιους τρόπους κρατάς ζωντανή αυτή τη σχέση;

Προσπαθώντας να δίνω το δυναμικό «παρών» και να μην συμπεριφέρομαι σαν…ξενόφερτο προϊόν όταν βρίσκομαι στην Ελλάδα. Αυτό γίνεται μέσα από διάφορα κόνσεπτ που ενώ έχουν το δικό μου στίγμα, είναι πέρα για πέρα ελληνικά. «Η Γαλάζια Λίμνη» για παράδειγμα, ο δίσκος που κάναμε με τη Λίνα Νικολακοπούλου, ο «Σκοτεινός Έρωτας» του Δημήτρη Μαραμή, ο «Κήπος των Ευχών» του Παρασκευά Καρασούλου, η «Εποχή της Αγάπης» του Μάνου Χατζιδάκι, είναι όλα έργα με αυθεντικές ενορχηστρώσεις και χρώμα ελληνικό. Στην καρδιά μου και στην αισθητική μου, αυτό πιστεύω ότι με φέρνει πιο κοντά στο ελληνικό κοινό που με νιώθει ακόμα ως δικό του παιδί που κάνει και κάποια ιδιαίτερα πράγματα εκτός συνόρων. Μού δίνει πολύ μεγάλη αυτή η σχέση.

-Σήμερα, μετά από τόσα χρόνια καριέρας, θεωρείς ότι η μουσική ήταν μονόδρομος για σένα; Θα μπορούσες να φανταστείς τον εαυτό σου σε κάτι διαφορετικό;

Αρχικά το όνειρό μου ήταν να γίνω ηθοποιός και από ηθοποιός ξεκίνησα. Η αγάπη μου για το αρχαίο δράμα, για τα κλασικά έργα και το σανίδι, είναι απεριόριστη. Ο θαυμασμός μου για την γραφή, για τους περίπλοκους χαρακτήρες είναι ατελείωτος. Το τραγούδι, ωστόσο, μού έδωσε την ευκαιρία να ταξιδέψω σε όλο τον κόσμο και να ανακαλύψω μέσα μου κόσμους που ούτε μπορούσα να ονειρευτώ.

-Τί είναι αυτό που ωθεί ένα μικρό παιδί να ασχοληθεί με την μουσική και κατά πόσο αυτή η ενασχόληση λειτούργησε ως διέξοδος στις πρώιμες δυσκολίες της ζωής σου;

Η μουσική είναι η πιο απλή έκφραση του ανθρώπου χωρίς λόγια. Αγγίζει τις πιο ευαίσθητες χορδές της ύπαρξης ενός ανθρώπου, κι αυτή την ευαισθησία την αγγίζει μόνο η ψυχή ενός παιδιού που είναι ακόμα αγνό και άφθαρτο. Όταν λοιπόν ένα παιδί αντιμετωπίζει την σκληρή πραγματικότητα της ζωής, η μόνη του διέξοδος είναι η μουσική που υπάρχει παντού: στο θρόισμα των φύλλων, στο κελάηδημα ενός πουλιού. Στα παιδικά μου χρόνια στην Αφρική πού με έβρισκες πού με έχανες, στον κήπο να παίζω με τα ζωάκια να σκαρφαλώνω στα δέντρα…

-Ονειρευόσουν από μικρός μια σπουδαία καριέρα;

Από μικρός ήθελα να μεταμορφώνομαι . Αγαπούσα πολύ τα μιούζικαλ και τις ξένες ταινίες. Εκτός από τον ελληνικό κινηματογράφο, χανόμουν στις ταινίες του Τσάρλι Τσάπλιν και του Μάρλον Μπράντο. Λάτρευα τον Φρεντ Αστέρ και τον Τζιν Κέλι και γι’ αυτό ήθελα να παίξω σε μιούζικαλ. Όταν πια ανακάλυψα το «Ρομέος και Ιουλιέτα» ή το “West Side Story”, είπα: «Αυτό είναι, θα σώσω τον κόσμο! Θα ερωτευτώ και θα με ερωτευτούν!» Το τραγούδι δεν είχε μπει ακόμα μέσα μου σαν υποψία. Την μεγαλύτερη εντύπωση, μουσικά, μού έκανε η «Κάρμεν» με τον Χοσέ Καρέρας και την Αγνή Μπάλτσα. Τότε, ξαφνικά, είδα και άκουσα ένα είδος μουσικής που δεν το καταλάβαινα καλά -καλά, αλλά με άγγιζε σε ένα βαθμό ανεξήγητο και που άνοιξε έναν δεύτερο βυθό μέσα μου.

-Ποια είναι τα απαραίτητα εκείνα στοιχεία που πρέπει να διαθέτει ένας καλλιτέχνης για να διαγράψει διεθνή διαδρομή;

Κατ’ αρχάς πρέπει να το θέλει πολύ, γιατί όσες σπουδές και να κάνεις, αν δεν έχεις την θέληση, απλά θα είσαι ένα καλό εκτελεστικό όργανο. Το πιο δύσκολο δεν είναι να γίνεις διάσημο  αλλά να κατακτήσεις τη γνώση, γιατί η γνώση σου δίνει σιγουριά και ελευθερία. Από εκεί και πέρα χρειάζεται σκληρή δουλειά και ένστικτο για να μπορείς να αρπάζεις τις ευκαιρίες. Όλα αυτά είναι στοιχεία που αλληλεπιδρούν σε απόλυτη αρμονία, αλλά πρέπει να είσαι διαρκώς σε επαγρύπνηση.

-Ποιες ήταν οι βασικές δυσκολίες που αντιμετώπισες στο ξεκίνημά σου; Ποιοι σε βοήθησαν και ποιοι σε απογοήτευσαν;

Δεν είχα χρόνο για απογοήτευση, είχα όρεξη για μάθηση και θέληση να κερδίσω την ζωή μου! Ήταν μεγάλος άθλος να καταφέρω να πάω σε δραματική σχολή στο Λονδίνο. Η πρώτη δυσκολία ήταν να μάθω τη γλώσσα κι έπειτα να αποφοιτήσω από μία από τις πιο δυνατές δραματικές σχολές χωρίς να πέσει η ψυχολογία μου. Από εκεί και πέρα, ήμουν αρκετά τυχερός. Γνώρισα τον Χρήστο Λαμπράκη, που με βοήθησε με την υποτροφία «Μαρία Κάλλας» να μπω πιο σοβαρά στο δρόμο του τραγουδιού, και τον Cameron Macκintosh, τον μεγαλύτερο παραγωγό των μιούζικαλ στο Λονδίνο, που με πίστεψε από την πρώτη μου οντισιόν. Η δυσκολία εκεί ήταν πάλι η ελληνική προφορά που δεν έλεγε να με… αποχωριστεί. Μετά από πολύ καιρό σκληρής δουλειάς όμως κατάφερα να την αποβάλλω. Εμπόδια όμως υπάρχουν σε όλη την διαδρομή. Ακόμη κι αν είσαι «φτασμένος», οι προκλήσεις δεν σταματάνε ποτέ, γι’ αυτό και είναι τόσο δύσκολο να διατηρηθείς. Θέλει γερά νεύρα, δεν πρέπει να σταματάς ποτέ να ξεπερνάς τα όρια σου, να τα βάζεις με τον εαυτό σου, να δαμάζεις τα πάθη σου. Όταν όμως τα καταφέρνεις, η χαρά είναι τεράστια…

-Όπερα, μιούζικαλ, ελληνική και διεθνή δισκογραφία, θέατρο συνεργασίες με κορυφαίους καλλιτέχνες...Υπάρχουν κι άλλοι καλλιτεχνικοί στόχοι που νιώθεις ότι δεν έχεις ακόμη κατακτήσει;

Θα ήθελα πολύ να κάνω κινηματογράφο, να παίξω ρόλους παράξενους που έχουν συναισθηματική εξέλιξη. Με ενδιαφέρει να κάνω θέατρο, να παίξω κλασικούς ρόλους, να ξαναπαίξω αρχαίο δράμα. Θα ήθελα να πειραματιστώ με την σκηνοθεσία κάποια στιγμή. Με ενδιαφέρει επίσης να παρουσιάσω στο εξωτερικό όλες τις μεγάλες παραστάσεις που είχα την χαρά να συμμετέχω όπως τον Προμηθέα Δεσμώτη, τις Βάκχες, τους ´Ορνιθες αλλά και τα έργα του Μίκη Θεοδωράκη και του Γιάννη Μαρκόπουλου. Γιατί να πάνε χαμένα τόσα σημαντικά έργα;

-Για ποιους λόγους νιώθεις περήφανος που είσαι Έλληνας;

Νιώθω περήφανος που είμαστε ένας λαός ο οποίος καταφέρνει να επιβιώνει ακόμα και στις πιο δύσκολες καταστάσεις. Είμαι περήφανος που στα χρόνια της βαθιάς οικονομικής κρίσης οι καλλιτέχνες δεν σταμάτησαν να δημιουργούν. Φυσικά είμαι πάντα περήφανος για την ιστορία μας, τη γλώσσα μας, τον τρόπο που εκφραζόμαστε και την ομορφιά της χώρας μας που είναι ανθρώπινη και ειρηνική.

-Και τ είναι αυτό που σε απογοητεύει και σε πληγώνει σε σχέση με την Ελλάδα και τους Έλληνες;

Με απογοητεύει που στην αποτυχία ρίχνουμε την ευθύνη πάντα στους άλλους ενώ την επιτυχία τρέχουμε να την καρπωθούμε. Με απογοητεύει που δεν υπάρχουν προγράμματα εκπαίδευσης που να δίνουν στους νέους τη δυνατότητα να μάθουν περισσότερα πάνω στην τέχνη τους ή στον τομέα τους. Με ενοχλεί που ενώ διαθέτουμε πλούσιο πολιτισμό, δεν τον αναδεικνύουμε όσο πρέπει, που κρατάμε τα αρχαία θέατρα κλειστά ή κάνουμε την πρόσβαση σε αυτά δύσκολη ενώ την ίδια στιγμή πρωταγωνιστούν τα ξενυχτάδικα και οι μέτριες εκπομπές στην τηλεόραση. Θεωρώ ότι υπάρχει χώρος για όλα, αρκεί να δίνονται σε όλους οι ίδιες ευκαιρίες και η ίδια προβολή, να μην υπάρχει πλύση εγκεφάλου μόνο προς μία κατεύθυνση.