Μουσική|31.10.2019 20:59

Πέθανε ο μουσικοσυνθέτης, Γιάννης Σπανός

Αναστασία Κουκά

Σαν κεραυνός εν αιθρία έπεσε, πριν από λίγη ώρα η είδηση πως ο μεγάλος Έλληνας συνθέτης Γιάννης Σπανός έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 85 ετών. Το δυσάρεστο γεγονός επιβεβαίωσαν άτομα από το στενό οικογενειακό του περιβάλλον.

Σύμφωνα με πληροφορίες του ethnos.gr o αγαπημένος συνθέτης δεν αντιμετώπιζε τις τελευταίες ημέρες κάποιο πρόβλημα υγείας. Αντιθέτως ετοιμαζόταν πυρετωδώς για τις ζωντανές εμφανίσεις που θα πραγματοποιούσε στο Γυάλινο Μουσικό Θέατρο μαζί με τον Μίμη Πλέσσα και τον Γιώργο Χατζηνάσιο.

Μελωδικός αλλά και παθιασμένος, ρομαντικός αλλά και λαϊκός, πρωτοπόρος αλλά και ακούραστος εργάτης του ελληνικού τραγουδιού επί έξι ολόκληρες δεκαετίες ο Γιάννης Σπανός συγκαταλέγεται, δικαίως, ανάμεσα στους μεγάλους δημιουργούς που γέννησε αυτός ο τόπος. Ο καλλιτέχνης - σύμβολο του Νέου Κύματος που μάς συντρόφευσε με τα αμέτρητα τραγούδια του, από το «Μια αγάπη για το καλοκαίρι» μέχρι την «Οδό Αριστοτελους» κι από τη «Μαρκίζα» μέχρι το «Σπασμένο Καράβι» και τραγουδήθηκε από τις μεγαλύτερες φωνές της Ελλάδας μεταξύ των οποίων οι Γρηγόρης Μπιθικώτσης, Βίκυ Μοσχολιού, Γιάννης Πουλόπουλος, Δημήτρης Μητροπάνος, Γιώργος Νταλάρας κ.α. έφυγε για την γειτονιά των αγγέλων...

Τα νεανικά χρόνια, το Παρίσι και το Νέο Κύμα

Γεννήθηκε στο Κιάτο Κορινθίας και σε πολύ μικρή ηλικία ξεκίνησε να μαθαίνου πιάνο και μουσική για να συνεχίζει τις σπουδές του στο Ωδείο Αθηνών κι έπειτα, το 1959, στη Γαλλία. Εκεί, στην Πόλη του Φωτός θα αναγνωριστεί το μουσικό ταλέντο του και θα γράψει τραγούδια για μεγάλες προσωπικότητες της όπως οι Μπριζίτ Μπαρντό, Ζουλιέτ Γκρεκό κ.α.

Στην Ελλάδα θα επιστρέψει το 1963 οπότε και κυκλοφόρησε το πρώτο του τραγούδι στην εγχώρια δισκογραφία. Ήταν το διαχρονικό «Μια αγάπη για το καλοκαίρι», σε στίχους Γιώργου Παπαστεφάνου, που τόσο όμορφα ερμήνευσε η Καίτη Χωματά και άνοιξε επί της ουσίας την πόρτα του Νέου Κύματος που αποτέλεσε μια ολόκληρη μουσική εποχή.

Πολλοί είναι, εκείνοι την εποχή, οι καλλιτέχνες που θα σημειώσουν τεράστια επιτυχία με τα τραγούδια τους. Ανάμεσά τους και οι Μιχάλης Βιολάρης, Πόπη Αστεριάδη, Αρλέτα, Γιάννης Πουλόπουλος, Μπέμπα Μπλάνς.

Οι σπουδαίες συνεργασίες και οι μεγάλες επιτυχίες

Η πιο παραγωγική και επιτυχημένη περίοδος του Γιάννη Σπανού ξεκίνησε στα τέλη της δεκαετίας του ’60 και σημαδεύτηκε από τις συνεργασίες του με κορυφαία ονόματα του ελληνικού τραγουδιού. Πρώτος και καλύτερος ο Λευτέρης Παπαδόπουλος με τον οποίον συνυπέγραψε πολλές και μεγάλες επιτυχίες που κυκλοφόρησαν από την πανίσχυρη τότε Columbia: «Μια Κυριακή», «To Σαββατόβραδο», «Ο τρελλός», «Άκου πως κλαίει ο μπαγλαμάς», «Πες πώς μ’ αντάμωσες» αλλά και τα πασίγνωστα τραγούδια που έγραψε για τις ταινίες του ελληνικού κινηματογράφου «Εκείνο το καλοκαίρι», «Αναζήτησις», «Το συμπόσιο», «Ερωτική Συμφωνία» κ.α. με πιο δημοφιλές το «Σαν με κοιτάς».

Ακολουθούν οι χρυσές συνεργασίες του με την Χαρούλα Αλεξίου «Οδός Αριστοτέλους», την Δήμητρα Γαλάνη («Βροχή και Σήμερα»),  αλλά και τον Γιάννη Πάριο («Θα με θυμιθείς», την Βίκυ Μοσχολιού («Ναύτης βγήκε στη στεριά¨», «Άνθρωποι Μονάχοι», τον Γιώργο Νταλάρα (Στην αλάνα») αλλά και με τους Σταμάτη Κόκοτα την Αρλέτα, τον Κώστα Καράλη, Γλυκερία, Μανώλη Μηστιά, Ελένη Δήμου, Δημήτρη Μητροπάνο,Τάνια Τσανακλίδου, Άλκηστη Πρωτοψάλτη, Μανώλη Λιδάκη, Κατερίνα Κούκα κ.α.

 

Η μελοποιημένη ποίηση

Σημαντική μουσική στιγμή του υπήρξαν οι «Ανθολογίες», μια σειρά τραγουδιών σε ποίηση Γεώργιου Βιζυηνού, Ναπολέοντα Λαπαθιώτη, Κωστή Παλαμά, Κώστα Καρυωτάκη, Κώστα Βάρναλη, Νίκου Καββαδία και άλλων σπουδαίων Ελλήνων ποιητών, τα οποία συπεριλήφθηκαν σε τρεις διαφορετικούς δίσκους με τραγούδια όπως τα «Σπασμένο Καράβι» «Ήρθε Εψές», «Παιδί μου ώρα σου καλή» κ.α. Με αυτόν τον δισκογραφικό κύκλο ο Σπανός δημιουργεί ένα νέο μουσικό δρόμο που συνδυάζει το Νέο Κύμα και το λαικό με την έντεχνη τραγουδοποιία.

Παράλληλα, το 1971 θα υπογράψει την ενορχήστρωση του μουσικού έργου «Της Γης το Χρυσάφι» σε ποίηση Νίκου Γκάτσου και ερμηνευτές την Δήμητρα Γαλάνη και τον Μανώλη Μητσιά.

Ο Γιάννης Σπανός δεν έμεινε ποτέ μακριά από τα τραγούδια και τη σκηνή. Αψηφώντας το πέρασμα του χρόνου έδινε το δυναμικό παρών τόσο στη δισκογραφία όσο και στα εγχώρια συναυλιακά δρώμενα ποτίζοντας την ατμόσφαιρα με την μοναδική του μελωδικότητα αλλά και την καλοσύνη και την γλύκα που πάντα τον χαρακτήριζαν.

Η δισκογραφία του

1965 Ο Γιάννης Σπανός Παίζει Σπανό
1965 Αποδημίες - Καίτη Χωματά
1966 Η Σούλα Μπιρμπίλη σε τραγούδια του Γιάννη Σπανού και του Νότη Μαυρουδή
1967 Α' Ανθολογία -Νέο Κύμα
1968 Β' Ανθολογία -Νέο Κύμα
1968 Ο Γιάννης Σπανός Διευθύνει Γιάννη Σπανό
1969 Σκιές στην άμμο -Καίτη Χωματά, Μιχάλης Βιολάρης
1969 Μια Κυριακή -Γρηγόρης Μπιθικώτσης, Σταμάτης Κόκοτας, Βίκυ Μοσχολιού
1969 Όλο το καλοκαίρι -Μπέμπα Μπλάνς
1971 Εκείνο το καλοκαίρι- Αφροδίτη Μάνου (Α' Βραβείο Μουσικής Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης)
1972 Η γλυκειά Ίρμα -Έλλη Λαμπέτη
1973 Μέρες Αγάπης -Δήμητρα Γαλάνη
1974 Ο Μορμόλης - Χρήστος Λεττονός, Γιάννης Φέρτης, Ξένια Καλογεροπούλου , Τάνια Τσανακλίδου
1974 Οδός Αριστοτέλους -Γιάννης Πάριος, Χάρις Αλεξίου ,Γιάννης Καλατζής
1975 Γ' Ανθολογία -Αρλέτα, Κώστας Καράλης
1976 η Αλέκα Κανελλίδου τραγουδάει Γιάννη Σπανό
1977 Η Βίκυ Μοσχολιού τραγουδάει Γιάννη Σπανό
1978 Μ'αγαπούσες θυμάμαι -Δήμητρα Γαλάνη
1981 Στου καιρού τα ρέματα -Μανώλης Μητσιάς
1982 Φίλε -Τάνια Τσανακλίδου
1984 Έξοδος Κινδύνου -Άλκηστις Πρωτοψάλτη
1985 Χάρτινες Καρδιές - Γιάννης Πουλόπουλος
1988 Προσωπικά -Ελένη Δήμου
1991 Ανάμεσα σε δυο αγάπες (β' πλευρά με στίχους Αντ. Ανδρικάκη)-Χριστίνα Μαραγκόζη
1992 Η Τάνια Τσανακλίδου τραγουδάει Γιάννη Σπανό
1992 Να'χα δυο καρδιές να σ'αγαπώ -Κατερίνα Κούκα
1993 Ο Δημήτρης Μητροπάνος τραγουδάει Γιάννη Σπανό
1996 Άκου λοιπόν -Ελένη Δήμου

Η δήλωση της υπουργού Πολιτισμού

Με τη διακριτικότητα, την ευγένεια, την ευαισθησία και τη δύναμη των μελωδιών του, ο Γιάννης Σπανός ήταν ένας από τους κορυφαίους Έλληνες συνθέτες, εκείνους που διαμόρφωσαν την ελληνική μουσική των τελευταίων δεκαετιών. Η σπουδαιότητα της μουσικής του θα αναγνωρίζεται για πολλές ακόμη δεκαετίες στο μέλλον. Ο Γιάννης Σπανός ευτύχησε να συνεργαστεί με τους μεγαλύτερους Έλληνες τραγουδιστές και να δει τα τραγούδια του να γίνονται κοινό κτήμα, μέρος του σύγχρονου πολιτισμού μας. Από την έναρξη της καριέρας του στη Γαλλία, όπου υπηρέτησε το γαλλικό chanson, μέχρι την καθοριστική του συνεισφορά στο Νέο Κύμα, τη μελοποίηση ποίησης με τις Ανθολογίες του, τις μουσικές του για τον κινηματογράφο και το θέατρο, ο Γιάννης Σπανός γνώριζε πώς να αγγίζει την καρδιά και το συναίσθημα. Η συμβολή του στην ελληνική μουσική είναι ανεκτίμητη. Η απουσία του θα είναι αισθητή. Έκφράζω τα θερμά μου συλλυπητήρια στους οικείους του.

    Γιάννης Σπανός