Θάνος Μικρούτσικος: Έφυγε μέσα σε μια φάτνη αγάπης

«Εφτά. Σε παίρνει αριστερά, μην το ζορίζεις. Μάτσο χωράνε σε μια κούφια απαλάμη. Θυμίζεις κάμαρες κλειστές, στεριά μυρίζεις. Ο πιο μικρός αχολογάει μ' ένα καλάμι…»: η φωνή του Θάνου Μικρούτσικου σπάει τη σιωπή. Ο ήχος της βροχής που πέφτει το παγωμένο αυτό μεσημέρι της Δευτέρας μοιάζει με φυσική μουσική υπόκρουση στον συγκλονιστικό τρόπο με τον οποίο αποδίδει τους στίχους του διαχρονικού συνταξιδιώτη του, Νίκου Καββαδία. Όχι, αυτή τη φορά ο Μικρούτσικος δεν κάθεται στον πιάνο. Κείτεται ξαπλωμένος, αμίλητος αλλά με το πρόσωπό του σκεπασμένο από ένα πέπλο ηρεμίας, σιγουριάς και ανακούφισης. Λες κι ήξερε πως ήταν εκεί όλοι οι αγαπημένοι του για να του πουν στο στερνό αντίο.

Και παρά τις δύσκολες καιρικές συνθήκες ήταν πάρα πολλοί εκείνοι που έδωσαν το «παρών» στην διαφορετική αυτή τελευταία του παράσταση. Μεταξύ αυτών ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Παυλόπουλος και πλήθος καλλιτεχών. Κι όταν η σορός του περνούσε ανάμεσα τους, τού χάρισαν το πιο δυνατό, το πιο αληθινό χειροκρότημα μαζί με μια υπόσχεση που ακούστηκε δυνατά, πολύ δυνατά: «Δεν παραδινόμαστε, δεν εγκαταλείπουμε το όνειρο!»

Η πολιτική κηδεία του Θάνου Μικρούτσικου, που πραγματοποιήθηκε, στο Α’ Νεκροταφείο, είχε στιγμές που έμοιαζαν βγαλμένες από ταινία. Μια ταινία με εκείνον πρωταγωνιστή και την σπουδαία ιστορία του που έγινε σιωπή, για λίγο μόνον, μέχρι να περάσει στην αιωνιότητα. Όπως συμβαίνει με τις ιστορίες όλων των μεγάλων.

Εκεί, δίπλα του, στο πλευρό του, η υπέροχη οικογένειά του, η Μαρία του, που συγκλόνισε τους πάντες με τα λόγια καρδιάς που κατέθεσε για την μεγάλη της αγάπη, τον σύντροφο της ζωής της αλλά και τον παντοτινό της ήρωα: «Θάνο μου, αγάπη μου θέλει πολλές ζωές η ευτυχία κι εμείς τα καταφέραμε. Και εγώ έτρεμα μην κουραστείς και εσύ γελούσες. Και έλεγες πως κανένας δεν μπορεί να σε νικήσει, γιατί τα είχες ήδη όλα. Τη μουσική σου, την αγάπη, τους φίλους, τα παιδιά μας, το σπίτι μας. Και εγώ να μη σε χορταίνω ποτέ... »τού εξομολογήθηκε προσπαθώντας να πνίξει τους λυγμούς της και συνέχισε: «Με εμβολίασες με τη χαρά της ζωής. Ήσουν αντίδοτο σε κάθε μιζέρια. Σού υπόσχομαι πως πάντα θα περπατώ στο δρόμο σου με την ελπίδα πως κάποτε θα πετάξω και θα σε φθάσω».

«Εσύ, μπαμπά μου ήσουν πάντα και παραμένεις ο μεγαλύτερος σεισμός απ’ όλους. Και αν αυτή τη στιγμή βρίσκεσαι σε κάποιο παράλληλο σύμπαν, κάπου στον Σταυρό του Νότου κράτησε μου ζεστό το πιάνο για όταν θα ξανασυναντηθούμε. Σ' αγαπάω» του είπε η Αλεξάνδρα του, η μικρότερη από τις τρεις κόρες του σε μια σύντομη αλλά γεμάτη συναίσθημα και πόνο δημόσια εξομολόγηση με την οποία ταυτίστηκαν τα άλλα τρία αδέλφια της, ο Στέργιος, ο μικρός του, η Σεσίλ και η Κωνσταντίνα αλλά και θείος τους Ανδρέας Μικρούτσικος. Κι ήταν πράγματι εντυπωσιακή η αξιοπρέπεια με την οποία διαχειρίστηκαν αυτές τις δύσκολες στιγμές όλα τα μέλη της οικογένειάς του. Δεν θα μπορούσε όμως να είναι αλλιώς. Αυτόν τον δρόμο τους είχε διδάξει εκείνος…

Λόγια καρδιάς για τον σπουδαίο καλλιτέχνη αλλά και τον σπάνιο άνθρωπο ακούστηκαν και από τον στενό του φίλο, ηθοποιό Γιώργο Κιμούλη, ο οποίος έκανε τεράστια προσπάθεια να τιθασεύσει τον πόνο και την συγκίνησή του: «Έχασα τον καλύτερό μου φίλο. Νιώθω πως με το φευγιό σου, πέρα από την μοναξιά και τον πόνο, φεύγει και μια ολόκληρη εποχή. Στο νοσοκομείο σού υποσχέθηκα πως το καλοκαίρι θα πάμε στην Κρήτη. Έκλαιγες, το ήξερες πως δεν θα βρεθούμε εκεί, Στο είπα όμως πως δεν σταματήσω να πιστεύω ποτέ στην φράση που τόσο υποστήριξες, «Ας κατακτήσουμε το αδύνατο». Μικρέ πρίγκιπά μου καληνύχτα».

Ο στιχουργός Οδυσσέας Ιωάννου, πάλι, στον σπαρακτικό αποχαιρετισμό του, μίλησε για τον Θάνο που τα κατάφερε παντού, στην τέχνη του, στη ζωή του, στην οικογένειά του. Για τον Θάνο που λάτρευε τα παιδιά, όλα τα παιδιά του κόσμου κι αγάπησε πολύ τους ποιητές και τα ταξίδια. «Έζησες όμορφα κι έφυγες μέσα σε μια φάτνη αγάπης. Γιατί το δωμάτιό σου στο νοσοκομείο ήταν μια τέτοια φάτνη που έφτιαξαν για σένα η Μαρία και τα παιδιά σου».

Το τελευταίο αντίο στον Θάνο Μικρούτσικο είπε και ο Γ. Γ. του ΚΚΕ Δημήτρης Κουτσούμπας φανερά συγκινημένος: «Ακριβέ μας σύντροφε μάς φαίνεται αβάσταχτο να μάθουμε να ζούμε χωρίς εσένα, να αισθανόμαστε και να τραγουδάμε χωρίς εσένα. Ήσουν ένας μαχητής της ζωής ένας ακριβός χορευτής στο…Φτερό του Καρχαρία. Όλοι μαζί θα κρατήσουμε ανοιχτό το παράθυρο στο όνειρο, όπως έλεγες, όσο κι αν απέξω υπάρχει σκοτάδι».

Τα λόγια στέρεψαν κι έδωσαν τη θέση τους στα δάκρυα και σε εκείνον τον βουβό πόνο της αξιοπρέπειας, μιας αξίας με την οποία ο Μικρούτσικος συμπορεύτηκε, απαρέγκλιτα, στην τέχνη του και στη ζωή  του. Μέχρι τη στιγμή που η δική του, αιώνια πια φωνή «έσκισε" ξαφνικά τη σιωπή: «Γιε μου που πάς; Μάνα θα πάω στα καράβια»… Και έτσι, δυναμικά, παθιασμένα αλλά και κοφτά και ξεκάθαρα και περήφανα γράφτηκε το μεγάλο φινάλε του έργου της επίγειας ζωής του, μιας ζωής που κέρδισε, δικαιωματικά, το κλειδί του Παραδείσου.