Συναυλία για τον Θάνο Μικρούτσικο: Το βράδυ που «το πιο όμορφο απ' όλα» ειπώθηκε απ όλους

Είχε ένα οξύμωρο η χθεσινή βραδιά για τον Θάνο Μικρούτσικο στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Ήταν τόσοι άνθρωποι, κοντινά του πρόσωπα, η σύντροφός του και τα τέσσερα παιδιά του, οι στενοί του φίλοι, οι αγαπημένοι του τραγουδιστές και μουσικοί, ο κόσμος. Ήταν τόσα τραγούδια για να διανύσουν όλη του την μουσική πορεία. Ήταν μία τόσο ισχυρή εκπροσώπηση της Αριστεράς, με τον Αλέξη Τσίπρα και τον Δημήτρη Κουτσούμπα καθισμένους κοντά-κοντά. Ηταν τόσα χειροκροτήματα. Τόσα δάκρυα. Τόσες «σπασμένες» φωνές στα ακομπανιαμέντα του κοινού. Τόσο αίσθημα. Ήταν όλα τόσο πληθωρικά σε συναίσθημα και πρόσωπα και στιγμές αλλά και εσωτερικές σιωπές, τόσο παρόντα για μία τόσο απόλυτη απουσία. Την πιο ηχηρή απουσία τελικά που έχουμε ζήσει εδώ και χρόνια. Κι αυτό ήταν και το οξύμωρο: τόσο συντετριμμένη παρουσία για μία τόσο ηχηρή απουσία.

Ήταν και λογικό βέβαια. Η διττή ιδιότητα του Θάνου Μικρούτσικου, ως μέχρι τέλους ενεργού διανοούμενου της Αριστεράς (τόσο ενεργού ώστε να «ενοχλεί» και μετά θάνατον) και βέβαια ως κορυφαίου συνθέτη με δεκάδες τραγούδια-σημεία αναφοράς στην ζωή του καθένα μας, προϋπέθετε χθες και αυτή τη διαδικασία. Εξαρχής, από το πρώτο τραγούδι της βραδιάς, το «Ανεμολόγιο» που ερμήνευσαν μαζί ο Γιώργος Νταλάρας και ο Μίλτος Πασχαλίδης, μέχρι το τελευταίο «Η πιο όμορφη θάλασσα» που ερμηνεύτηκε από μία «αγκαλιά» δακρυσμένους τραγουδιστές (Ρ. Αντωνοπούλου, Χ. Θηβαίος. Κ. Θωμαϊδης, Γ. Κότσιρας, Μ. Μητσιάς, Β. Παπακωνσταντίνου, Μ. Πασχαλίδης, Μ. Πολυχρονίδη), η διαδρομή που έγινε μέσα από 32 ακόμα κορυφαία τραγούδια και αυτοβιογραφικά αποσπάσματα που διάβαζε με αξιοθαύμαστο αυτοέλεγχο ο «ραγισμένος» από τη λύπη Οδυσσέας Ιωάννου, ήταν και προσωπική. Γιατί έτσι συμβαίνει με τις προσωπικότητες της τεχνης.

Η απουσία τους, συντριπτική, ανακαλεί και προσωπικές διαδρομές, προσωπικές απώλειες, προσωπικές κατακτήσεις. Χιλιάδες προσωπικές στιγμές που τέμνονται στην φωνή, τους στίχους και τη μουσική ενός τραγουδιού όπως το «Άννα μην κλαίς» ή το «Κι ήθελε ακόμη» (που είπε ο Θωμαϊδης), «Δίκοπη Ζωή» (που ερμήνευσε ο Γιώργος Μεράντζας), «Μικρόκοσμος» (με τη Ρίτα Αντωνοπούλου που έχει εξελιχθεί στη σημαντικότερη ερμηνεύτρια της γενιάς της) ή και το «Αυτός ο ήλιος» (με τον Γιάννη Κότσιρα) από τα πολύ πρόσφατα.

Εκεί όμως που αυτή συναισθηματική διαδικασία έφτασε στο απόγειό της ήταν όταν ακούστηκαν τα τραγούδια του Καββαδία, με τον καλό του φίλο και πιστό του συνεργάτη Θύμιο Παπαδόπουλο στα πνευστά να κάνει μαγικά σόλο και όλη του την ορχήστρα στην πρώτη, δύσκολη εμφάνισή της χωρίς τον ίδιο στο πιάνο του να δίνει τον τόνο. Υπήρχαν και δυσκολότερες «αποστολές» βέβαια. Ποιος θα έλεγε τους «Επτά νάνους στο s.s. Cyrenia»; Ποιος να αναμετρηθεί με το τραγούδι των χιλίων διαφορετικών εισαγωγών στο πιάνο και της πάντα αυτοβιογραφικής ερμηνείας του από τον Μικρούτσικο; Κανείς. Απλώς στο βίντεο-γουόλ της αίθουσας ακούσαμε τον ίδιο να το ερμηνεύει, κάποια χρόνια πριν, σε κάποια καλοκαιρινή συναυλία, κάτω από ένα γεμάτο φεγγάρι..

Όλη η βραδιά ήταν μία μνήμη, αλλά όχι μνημόσυνο. Κι ας έκλαψαν ενδιάμεσα ή στο τέλος οι συντελεστές της. Κι ας ακούγονταν κάθε τόσο πνιχτοί λυγμοί στο κοινό. Ήταν όμως εν τέλει η γιορτή που ήθελε ο ίδιος («όπως το ήθελε εκείνος», έλεγε μετά η σύντροφός του Μαρία Παπαγιάννη) και διοργάνωσαν οι φίλοι του. Και εξυπακούεται ότι έκλεισε όπως έκλειναν όλες οι συναυλίες του. Με το Sultans Of Swing των Dire Straits, αμέσως μετά από το δικό του «το πιο όμορφο απ΄όλα δεν στο χω πει ακόμα..». Αλλά να που χθες αυτό το πιο όμορφο απ όλα ειπώθηκε απ όλους.