Ελένη Βιτάλη: Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι τοξικοί

Φωνή απολύτως αναγνωρίσιµη µε ένα µέταλλο µοναδικό. Τραγούδια που καλύπτουν µια µεγάλη γκάµα: από τη ροκ µέχρι το λαϊκό. Παρουσία εύθραυστη, αέρινη. Χαρακτήρας αντισυµβατικός, που δεν υπάκουσε ποτέ σε εντολές και αρνήθηκε πεισµατικά να µπει σε καλούπια. Ψυχή καλοσυνάτη, ροµαντική. Και ίσως αυτή η αυθεντική αντισυµβατικότητά της που διατηρείται ατόφια, όσο χρόνια και αν περάσουν, είναι το στοιχείο εκείνο που καθιστά την Ελένη Βιτάλη µοναδική περίπτωση ερµηνεύτριας για τα ελληνικά δεδοµένα. Γιατί το «φαινόµενο» Βιτάλη δεν είναι απ’ αυτά που συναντά κανείς συχνά ούτε στη σκηνή ούτε στη ζωή. Τον φετινό χειµώνα τη συναντάµε στη µουσική σκηνή «Ιλιον Plus», όπου ξεκίνησε τις εµφανίσεις προχθές το βράδυ συνοδευόµενη από τη Βιολέτα Ικαρη, τους Τζουµ, αλλά και τον γιο της Νίκο Ξύδη, ο οποίος έχει αναλάβει τις ενορχηστρώσεις.

Έπειτα από τόσα χρόνια στο τραγούδι, πώς αισθάνεστε κάθε φορά πριν από πρεµιέρα;

Νιώθω όπως εσύ όταν κάνεις συνέντευξη σε έναν καλλιτέχνη, παρά το γεγονός ότι έχεις µεγάλη πείρα. Ετσι και εγώ, παρότι έχω κάνει αµέτρητες πρεµιέρες στη ζωή µου, αισθάνοµαι µια δηµιουργική αναστάτωση, επειδή θέλω να πάνε όλα καλά. ∆εν είναι αγωνία. Αγωνία είχα παλιά, όταν δεν είχα πείρα. Αγωνία και άγχος αισθάνονται οι νέοι καλλιτέχνες που δεν έχουν βρει ακόµη τα πατήµατά τους, δεν ξέρουν ακόµη ποια ακριβώς είναι η καλλιτεχνική ταυτότητά τους.

Η δηµιουργική αυτή αναστάτωση έχει να κάνει κυρίως µε το αν θα είστε εσείς καλή ή αν ο κόσµος θα ανταποκριθεί θετικά στο πρόγραµµά σας;

Αυτό που µε απασχολεί εµένα είναι να νιώθω εντάξει απέναντι στον εαυτό µου. Οχι τέλεια, γιατί, όπως λέει ο Σπάθας, το τέλειο είναι ύποπτο… Αν ασχοληθείς µε το να ικανοποιήσεις τον καθέναν ξεχωριστά από το κοινό σου, το έχεις χάσει το παιχνίδι. ∆εν µπορείς να µπεις στην ψυχολογία του καθενός.

Πώς νιώθει ένας τραγουδιστής που βρίσκεται πάνω στη σκηνή και δεν εισπράττει θετικά µηνύµατα από το κοινό;

Είναι πολύ δυσάρεστο συναίσθηµα. ∆εν πρέπει, όµως, να µας αφορά αυτό. Οχι µε την έννοια του σνοµπισµού, αλλά από ανάγκη να µπορέσουµε να κάνουµε αυτό για το οποίο έχουµε ανέβει στη σκηνή. Πρέπει να είσαι λίγο υπεράνω όταν βρίσκεσαι µπροστά. Εγώ φαντάζοµαι, ας πούµε, ότι τραγουδάω για έναν άνθρωπο. Και αυτό το τρικ µε βοηθάει πολύ για να αποδώσω καλά. Ολη αυτή η διαδικασία, βέβαια, θέλει προσοχή, γιατί µπορεί να σου προκαλέσει προβλήµατα. Εγώ, για παράδειγµα, είχα για αρκετά χρόνια το σύνδροµο της δηµόσιας έκθεσης.

Τι νιώθατε, δηλαδή, όταν ανεβαίνατε στη σκηνή;

Πάθαινα απίστευτες κρίσεις πανικού, ένιωθα απαίσια. Αυτό είναι ένα τροµερό συναίσθηµα που, αν δεν το έχεις βιώσει, δεν µπορείς να το περιγράψεις. Και είναι πολύ δύσκολο να αντιµετωπίσει ένας καλλιτέχνης όλη αυτήν την πίεση, ειδικά όταν είναι «φτασµένος».

Ψάξατε να βρείτε ποια ήταν η βαθύτερη αιτία του προβλήµατος;

Μετά τη γέννηση του γιου µου, πριν από 42 χρόνια, έπαθα επιλόχειο κατάθλιψη. Εκείνες τις εποχές όµως, δυστυχώς, ούτε γνωρίζαµε πολλά γι’ αυτό, ούτε του δίναµε την απαραίτητη προσοχή. Υπέφερα, λοιπόν, για πολύ καιρό χωρίς να ξέρω την αιτία και χωρίς να λάβω κάποια βοήθεια. Ενιωθα διαρκώς κουρασµένη, δεν µπορούσα να ανταποκριθώ στις καθηµερινές υποχρεώσεις µου. Κατηγορούσα τον εαυτό µου για το γεγονός ότι δεν τα κατάφερνα τόσο καλά όσο οι άλλες γυναίκες γύρω µου. Μέχρι τη στιγµή που αρρώστησε ο άντρας µου και µια µέρα λιποθύµησα µέσα στο νοσοκοµείο από τη στενοχώρια µου. Μου έκαναν επιτόπου εξετάσεις και ανακάλυψα πως έχω πρόβληµα στον θυρεοειδή µου. Μέχρι τότε κανείς δεν µου είχε πει να τον ελέγξω. Πώς καταφέρατε να αντιµετωπίσετε αυτό το πρόβληµα; Σιγά σιγά και µε υποµονή. Η κατάθλιψη είναι µια κατάσταση µε την οποία πρέπει να µάθεις να συµβιώνεις. Υπάρχουν οι καλύτερες και οι χειρότερες µέρες. Με βοήθησε πολύ µια συµβουλή που µου είχε δώσει ο άντρας µου ήταν η εξής: «Ελένη, όταν δεν µπορείς να κοιµηθείς, θα παρακολουθείς τη σκέψη σου σαν θεατής, χωρίς να την κρίνεις, κι αυτή αυτοµάτως θα φεύγει». Είχε δίκιο. Πρέπει να µιλάµε ανοιχτά πλέον γι’ αυτά τα θέµατα. Είναι κρίµα να υποφέρει κρυφά ο κόσµος ενώ υπάρχουν λύσεις. Ο σηµαντικότερος σύµµαχος σε αυτές τις καταστάσεις, και θέλω να το πως σε όλες τις νέες µαµάδες αυτό, είναι ο ενδοκρινολόγος. Σε αυτόν πρέπει να απευθυνθούν αρχικά πριν αναζητήσουν άλλες λύσεις. Και επίσης να αποµακρύνουν από το περιβάλλον τους οτιδήποτε τοξικό και να αγαπήσουν ουσιαστικά τον εαυτό τους. Γιατί, αν δεν είναι η µητέρα καλά, δεν είναι ούτε το παιδί της καλά.

∆υστυχώς, εκεί έξω υπάρχουν άνθρωποι τοξικοί, που µπορούν να σε αρρωστήσουν. Εγώ όµως νιώθω τυχερή, έχω γύρω µου αληθινά καλούς φίλους.

Γιατί επιλέξατε φέτος µια σχετικά µικρή µουσική σκηνή, µακριά από το κέντρο της Αθήνας, για τις εµφανίσεις σας;

Μου αρέσουν τα µικρά µαγαζιά, γιατί έχουν όµορφη ατµόσφαιρα, διαθέτουν ζεστασιά και νιώθεις σαν να βρίσκεσαι στο σαλόνι του σπιτιού σου µε φίλους. Χαίροµαι όταν µπορώ να απλώσω το χέρι µου και να φθάσω τον άνθρωπο που κάθεται απέναντί µου. Εχουµε ετοιµάσει ένα όµορφο πρόγραµµα, µε καλή ροή, διασκεδαστικό, αλλά και ατµοσφαιρικό και συναισθηµατικό σε κάποια σηµεία του.

Έχετε φάει τη νύχτα µε το κουτάλι. Είναι σκληρή η νύχτα;

Μπορεί κανείς να βγει αλώβητος απ’ αυτήν; Εγώ δεν τραυµατίστηκα από τη νύχτα. Αυτό που κυρίως µε τραυµάτιζε από µικρή και συνεχίζει να µε ενοχλεί είναι η κακή αισθητική. ∆εν θα ξεχάσω ποτέ πόσο άσχηµα ένιωσα όταν, έφηβη, είδα για πρώτη φορά το εξώφυλλο ενός πορνοπεριοδικού. Τραυµατίστηκα, διότι είχα µια ροµαντική εικόνα για τον έρωτα και όλο αυτό που έβλεπα απέναντί µου ήταν σοκαριστικό. Η αισθητική, λοιπόν, πάντα έπαιζε πρωταγωνιστικό ρόλο στη ζωή µου, γιατί από µικρή είχα µάθει έτσι, και ας ήµουν από φτωχή οικογένεια. ∆υστυχώς, εκεί έξω υπάρχουν πολλοί άνθρωποι τοξικοί, χωρίς αισθητική, που µπορούν να σε αρρωστήσουν. Εγώ, όµως, νιώθω τυχερή, γιατί έχω καταφέρει να έχω γύρω µου αληθινά καλούς φίλους. Και αυτό είναι πιο µεγάλη περιουσία στη ζωή ενός ανθρώπου.

Ποια ήταν τα όνειρά σας όταν ξεκινούσατε τη διαδροµή σας στο τραγούδι;

Εγώ ήθελα να κάνω τα πάντα. Ο πατέρας µου, όµως, που ήταν πάντα ένας αφαιρετικός άνθρωπος, όταν αντιλήφθηκε ότι είχα ταλέντο στη µουσική, επέµενε να επικεντρώνοµαι σε συγκεκριµένα πράγµατα. Οπότε και εγώ συµφιλιώθηκα µε την ιδέα ότι δεν µπορώ να τα κάνω όλα.

Έχετε µετανιώσει για κάποιες επιλογές που κάνατε στο παρελθόν;

'Οχι. Κάθε «ναι» και κάθε «όχι» που είπα ήταν ένα µικρό κρικάκι στην αλυσίδα που αντιστοιχεί σε αυτό που είµαι σήµερα. Για µένα πάντα προτεραιότητα ήταν ο γιος µου. Οπως αγαπώ τον γιο µου, δεν έχω αγαπήσει κανένα τραγούδι.

Πολλοί λένε πως η Βιτάλη, µε τη µοναδική φωνή που διαθέτει, θα έπρεπε να είχε τραγουδήσει πολλά ακόµη τραγούδια µεγάλων δηµιουργών. ∆εν σας ήθελαν ή δεν τους θέλατε;

Και µε ήθελαν και τους ήθελα. Απλά εγώ είµαι λίγο τεµπέλα. Θέλω να αφιερώνω κάποιες ώρες στη δουλειά µου, θέλω όµως και κάποιες ώρες µέσα στην ηµέρα για να ζήσω. Ηταν επιλογή µου να µην αφοσιωθώ ολοκληρωτικά στο τραγούδι. Και εξαιτίας αυτής της επιλογής µου έχω χάσει και καλές συνεργασίες και πολλά άλλα πράγµατα στη δουλειά. Αυτή είµαι, όµως. Αυτή είναι η πραγµατική ανάγκη µου. Και έπειτα, ποτέ δεν µε γοήτευε η υστεροφηµία για την οποία παλεύουν πολλοί καλλιτέχνες. Τι να το κάνω µε θαυµάζουν και να µε συζητούν όταν εγώ δεν θα ζω; Την υστεροφηµία πρέπει να τη σκεφτόµαστε µόνο στα νιάτα µας, προκειµένου να έχουµε ένα όριο και να µην ξεφεύγουµε. Εµένα στα νιάτα µου µε προστάτευσε αυτό.

Υπάρχει κάποιος καλλιτέχνης µε τον οποίο θα θέλατε να συνεργαστείτε;

Μετά τη συνεργασία µου µε τον Σαββόπουλο, τα καλλιτεχνικά µου όνειρα έχουν εκπληρωθεί. Οµολογώ, βέβαια, ότι είχα ζηλέψει τη συνεργασία της Μαρίας Φαραντούρη µε τον Ζιλφί Λιβανελί.

Πώς κρίνετε την κατάσταση που επικρατεί σήµερα στο ελληνικό τραγούδι; Ακούτε καλές φωνές, όµορφες µελωδίες, ωραίους στίχους;

Και ωραία τραγούδια ακούω, και ωραίες µουσικές και ωραίους στίχους. ∆υστυχώς, όµως, πολλά από αυτά δεν έχουν τρόπο να βγουν προς τα έξω έτσι όπως είναι φτιαγµένο το σύστηµα, κυρίως το ραδιοφωνικό. Ακούω συχνά στην πιάτσα να λένε οι νέοι καλλιτέχνες µεταξύ τους πως «µόνο αν το περάσει ο Βραχνός το τραγούδι θα το πάρουν τα ραδιόφωνα…». Αυτό, ωστόσο, είναι άδικο. Ευτυχώς, υπάρχει το ∆ιαδίκτυο, όπου τα νέα παιδιά µπορούν να παρουσιάσουν τη δουλειά τους.

ΕΙΠΕ

• Ηταν επιλογή µου να µην αφοσιωθώ ολοκληρωτικά στο τραγούδι. Και εξαιτίας αυτής της επιλογής µου έχω χάσει και καλές συνεργασίες και πολλά άλλα πράγµατα στη δουλειά. Αυτή είµαι, όµως. Αυτή είναι η πραγµατική ανάγκη µου. Και έπειτα, ποτέ δεν µε γοήτευε η υστεροφηµία για την οποία παλεύουν πολλοί καλλιτέχνες.
• Παρότι έχω κάνει αµέτρητες πρεµιέρες στη ζωή µου, αισθάνοµαι µια δηµιουργική αναστάτωση επειδή θέλω να πάνε όλα καλά.
• Μου αρέσουν τα µικρά µαγαζιά, γιατί έχουν πολύ όµορφη ατµόσφαιρα, διαθέτουν ζεστασιά και νιώθεις σαν να βρίσκεσαι στο σαλόνι του σπιτιού σου µε φίλους. Χαίροµαι όταν µπορώ να απλώσω το χέρι µου και να φθάσω τον άνθρωπο που κάθεται απέναντί µου.