Οι βλαπτικές συνέπειες της υποκινητικότητας και πώς να την αντιμετωπίσουμε

Τα μέτρα που επιβλήθηκαν για τον περιορισμό της εξάπλωσης του SARS-CoV-2 οδήγησαν τους Έλληνες να αποκτήσουν νέες συνήθειες και να εντάξουν στην καθημερινότητά τους το περπάτημα; Ο καθηγητής και πρόεδρος του Τμήματος Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Νικόλαος Διγγελίδης δίνει απλές συμβουλές για ενήλικες, και τονίζει μεταξύ άλλων στο ΑΠΕ-ΜΠΕ πως σε εποχές πριν την πανδημία Covid-19, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας αλλά και πολλοί οργανισμοί ή επιστημονικές ενώσεις είχαν τοποθετηθεί για την ανάγκη για περισσότερη φυσική δραστηριότητα, ενώ ταυτόχρονα καταρρίπτει τους ισχυρισμούς αυτών που ισχυρίζονται ότι την περίοδο της καραντίνας οι πολίτες αύξησαν την άθληση.

Μεγάλο μέρος του πληθυσμού, όπως λέει, δυστυχώς, περνά τη ζωή του υποκινητικά, χωρίς να αφιερώνει χρόνο για άσκηση. Τα δεδομένα ήδη πριν την πανδημία έδειχναν ότι απέχουμε πολύ από τις συστάσεις για άσκηση που έχει όφελος για την υγεία μας. Και εξηγεί: «Οι επιστήμονες εδώ και πολύ καιρό κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου και έχουν πολύ σοβαρούς λόγους. Η υποκινητικότητα μπορεί να έχει σημαντικό αρνητικό κόστος στην υγεία μας και στα συστήματα υγείας μακροπρόθεσμα».

Και συνεχίζει λέγοντας ότι έρευνες έχουν δείξει ως τώρα ότι η υποκινητικότητα:

• Αυξάνει τις πιθανότητες να χάσουμε τον έλεγχο του σωματικού βάρους και να πάρουμε επιπλέον κιλά καθώς καίμε λιγότερες θερμίδες.
• Χάνουμε μέρος της μυϊκής δύναμης και αντοχής, όσο δε χρησιμοποιούμε το μυοσκελετικό μας σύστημα.
• Αδυνατίζει τα οστά μας, καθώς χάνουμε μέρος της οστικής μάζας.
• Επηρεάζει το μεταβολισμός μας και το σώμα μας μπορεί να έχει μεγαλύτερο πρόβλημα να διασπάσει λιπαρά και υδατάνθρακες.
• Αδυνατίζει το ανοσοποιητικό μας σύστημα.
• Η κυκλοφορία του αίματος γίνεται φτωχότερη.
• Το σώμα μας μπορεί να αναπτύξει ευκολότερα φλεγμονές.
• Μπορεί να επηρεάσει την ορμονική ισορροπία.

Όλα τα παραπάνω, σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΤΕΦΑΑ, αυξάνουν τον κίνδυνο για μια σειρά από χρόνιες παθήσεις όπως παχυσαρκία, καρδιοαγγειακά προβλήματα, υπέρταση, υψηλή χοληστερόλη, μεταβολικό σύνδρομο, διαβήτη τύπου ΙΙ, συγκεκριμένων τύπων καρκίνου, οστεοπόρωση, αύξηση πτώσεων, κατάθλιψη και άγχος.

Για να προσθέσει: «Η συντριπτική πλειοψηφία του κόσμου έχει αποδεχθεί την αναγκαιότητα των μέτρων που ελήφθησαν για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Και το έχουμε αποδεχθεί χάριν της υγείας μας, παρ' όλες τις σκληρές οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις που αυτό συνεπάγεται. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι θα χρειαστεί καιρός να συνηθίσουμε σε νέες αναγκαίες συμπεριφορές και ήδη πολλοί από εμάς τις έχουμε υιοθετήσει.

Λέγεται από κάποιους ότι αρκετοί μέσα στην πανδημία ανακάλυψαν το περπάτημα και την άσκηση κι αυτό θα ήταν πράγματι πολύ καλό. Ωστόσο, αν και γίνονται έρευνες γι' αυτό, τα δεδομένα που έχουμε από τις σχετικές πλατφόρμες της Apple και Google μέχρι στιγμής δείχνουν ότι η υποκινητικότητα, που ήδη ήταν αυξημένη πριν την πανδημία, έχει ενισχυθεί εξαιρετικά καθώς έχουμε περιορίσει τη φυσική μας δραστηριότητα κατά τουλάχιστον 65%-75%. Αυτό σημαίνει, από έρευνες που έχουν γίνει, με απλά λόγια, μια απώλεια της τάξης του 25% για την αερόβια ικανότητά μας, δηλαδή την ικανότητα του οργανισμού μας να προσλαμβάνει και να μεταφέρει οξυγόνο, από την ατμόσφαιρα στους ιστούς και να το καταναλώνει για την παραγωγή μυϊκής ενέργειας ή/και άλλων λειτουργιών του ανθρώπινου σώματος».

Πώς μπορεί όμως κάποιος να αυξήσει τη φυσική του δραστηριότητα, κάτω από αυτές τις συνθήκες;

Ο κ. Διγγελίδης προτείνει τα εξής:

• Εφόσον έχουμε τη δυνατότητα, να ασχοληθούμε με τον κήπο, να φροντίσουμε τα λουλούδια, έστω στις γλάστρες μας. Ιδιαίτερα η κηπουρική μπορεί να γίνει αρκετά έντονη δραστηριότητα.
• Το να καθαρίσουμε ή να συγυρίσουμε το σπίτι, περισσότερο απ' ότι πριν, είναι επίσης μια ήπιας μορφής φυσική δραστηριότητα.
• Καθώς βλέπουμε τηλεόραση, μπορούμε να αξιοποιήσουμε κάποιο στατικό ποδήλατο (αν έχουμε), να σηκωθούμε όρθιοι και να κάνουμε απλές ασκήσεις με βαράκια (ή μπουκαλάκια νερού), να κάνουμε λίγες διατάσεις.
• Σταθείτε όρθιοι όταν μιλάτε στο τηλέφωνο.
• Κάτω από ασφαλείς συνθήκες, περπατήστε έξω, βγάλτε το σκυλί σας για βόλτα.
• Εφοδιαστείτε με μερικά απλά όργανα γυμναστικής - οτιδήποτε μπορείτε με βάση τις οικονομικές σας δυνατότητες και τα ενδιαφέροντά σας. Υπάρχουν πολλές επιλογές, από στατικά ποδήλατα και ελλειπτικά μηχανήματα μέχρι σχοινάκια, απλές μπάλες γυμναστικής, βαράκια κτλ.

Τι μπορούμε να κάνουμε στη δουλειά μας για να είμαστε περισσότερο σωματικά ενεργοί:

• Σηκωθείτε από την καρέκλα σας και περπατήστε έστω για μερικά λεπτά, κάθε 1 ώρα τουλάχιστον.
• Σταθείτε όρθιοι όταν μιλάτε στο τηλέφωνο.
• Αξιοποιήστε το διάλειμμα για φαγητό που έχετε, ώστε να περπατήσετε έστω μερικά λεπτά.

Για να καταλήξει: «Όλες οι παραπάνω αλλαγές στη συμπεριφορά και στη σκέψη μας, μπορεί να έχουν σημαντική επίδραση στην υγεία μας. Καθώς κανείς δε γνωρίζει πόσες φορές στη ζωή μας θα χρειαστεί να βιώσουμε ανάλογες εμπειρίες εγκλεισμού και χρειάζεται, πέραν φυσικά όσων συμπεριφορών αφορούν τα μέτρα σωματικής αποστασιοποίησης, να συμπεριλάβουμε στις καθημερινές μας συνήθειες λίγο περισσότερο κίνηση για το καλό της υγείας μας. Όταν με το καλό αποσυρθούν τα μέτρα για την αντιμετώπιση της πανδημίας, θα έχουμε όλοι μια ευκαιρία να εκτιμήσουμε ξανά ότι αξίζει στη ζωή μας, ότι ευχόμαστε σε γιορτές ή άλλες σημαντικές περιστάσεις στη ζωή μας: Υγεία πάνω απ' όλα. Και η άσκηση, μολονότι δεν είναι απαραίτητα πανάκεια για κάθε περίπτωση, βοηθά εξαιρετικά προς την ανάσταση της ζωής».