Open life|13.11.2019 14:13

Γιατί είναι σημαντικό να εκφράζουμε τα συναισθήματά μας;

Χαρά Βλαχοδήμου

Ποια ήταν η τελευταία φορά που ρώτησες τον εαυτό σου πώς νιώθει και εκείνος σου απάντησε ειλικρινά; Ποια ήταν η φορά που δεν κρύφτηκες πίσω από το τι θα έπρεπε να νιώσεις, που δεν άφησες την ψυχρή λογική του «πρέπει» να βιάσει το συναίσθημά σου; Πότε θυμάσαι να αποδέχτηκες την αδυναμία που σου δημιουργεί το συναίσθημα και να το άφησες να υπάρξει δίχως να το κρίνεις, να το μαστιγώσεις ή να το κρύψεις κάτω από το χαλί; Είμαστε μηχανές προγραμματισμένες να ζούμε με ένα συγκεκριμένο τρόπο. Τον τρόπο που μας μεγάλωσαν. Τουλάχιστον μέχρι να ξυπνήσουμε και θελήσουμε να γίνουμε οι συγγραφείς της δικής μας ιστορίας. Είμαστε μηχανές που δεν τις βολεύει να νιώθουν. Γιατί όταν νιώθουμε, βγαίνουμε από τα όριά μας, ξεβολευόμαστε.

Όταν νιώθουμε, ζούμε πραγματικά. Κι εμείς, όχι, δεν έχουμε μάθει να ζούμε. Μοναχά να επιβιώνουμε, να αντέχουμε, να παλεύουμε. Δυστυχώς, νομίζουμε πως αν υπακούσουμε στη λογική μας, η ψυχή μας θα σωπάσει. Νομίζουμε πως έχουμε τον έλεγχο να τιθασεύσουμε τα άλογα συναισθήματά μας και να τα εξαφανίσουμε. Δεν μας είπαν πως ό,τι κρατάμε μέσα μας είναι προορισμένο να ξεπηδήσει άγρια με όποια μορφή βρει. Δεν μας προειδοποίησαν πως ό,τι κρύψουμε στο βάθος του μυαλού μας, θα αρρωστήσει την ψυχή μας. Θα μας πνίξει, θα μας δημιουργήσει σωματικά προβλήματα, θα μπλοκάρει τη μηχανή που τόσο εμμονικά φροντίζαμε τόσο καιρό. Και τότε, ναι, νιώθουμε άρρωστοι, εξαντλημένοι, παραιτημένοι. Και αυτό δεν θα γίνει για να μας τιμωρήσει. Αλλά για να μας ειδοποιήσει, να μας προστατεύσει. Βλέπεις, αν εσύ δεν σε φροντίσεις, θα ξυπνήσει ο εσώτερος εαυτός και θα χρησιμοποιήσει τον πιο ακραίο τρόπο του για να σου χτυπήσει καμπανάκια κινδύνου.

Εκείνα που θα φωνάζουν «σταμάτα να σε καταπιέζεις», «φώναξε όσα νιώθεις», «μίλα για τα συναισθήματά σου». Άλλωστε δυνατός άνθρωπος είναι εκείνος που βιώνει τα συναισθήματά του και τα παραδέχεται, όχι εκείνος που προσποιείται πως δεν νιώθει πια. Υπάρχει διαφορά ανάμεσα στον δυνατό και στον σκληρό άνθρωπο. Αν λοιπόν δώσεις φωνή σε όσα κρύβεις μέσα σου, ο οργανισμός σου θα νιώσει άμεσα πως φροντίζεται. Οι σχέσεις σου θα αλλάξουν, το σώμα σου θα ανακουφιστεί, ο ύπνος σου θα ημερέψει. Αν δώσεις μορφή σε όσα σε πνίγουν, ο θυμός δεν θα σε βαραίνει πια.

Γιατί ο θυμός είναι απλώς η μάσκα των συναισθημάτων. Πίσω από αυτόν κρύβονται η λύπη, η θλίψη, το αίσθημα της απόρριψης, της εγκατάλειψης, ο φόβος. Γιατί λοιπόν να μην ονοματίσουμε σωστά όσα νιώθουμε αντί να επιτιθέμεθα με νύχια στους σημαντικούς άλλους μας; Γιατί να μην παραδεχτώ πόσο ευάλωτη με έκανε να νιώσω κάποιος, αντί να περάσω στην επίθεση και στο να κατηγορήσω τις πράξεις του; Γιατί να φοβηθώ να εξομολογηθώ το πώς ένιωσα πραγματικά αντί να δικαιολογώ τον θυμό και τα νεύρα μου; Αν δεν σε φροντίσεις εσύ, κανένας άλλος δεν θα το κάνει στη θέση σου. Να είσαι περήφανος για όσα αισθάνεσαι και να δίνεις χώρο σε ό,τι και αν ποτέ ξυπνήσει μέσα σου.

Είσαι ζωντανός άνθρωπος, θα θυμώσεις, θα κλάψεις, θα χαρείς, θα νιώσεις αδύναμος, θα νιώσεις δυνατός. Το συναίσθημα είναι προορισμένο να αλλάζει αν του δώσεις τον αέρα να το κάνει. Όσο εσύ το κρατάς φυλακισμένο, τόσο θα μεγαλώνουν οι «μπαμπούλες» στην ντουλάπα σου. Για αρχή, λοιπόν, πήγαινε στον καθρέφτη και ρώτα τον εαυτό σου «πώς νιώθεις;». Μην τον χλευάσεις, μην τον κρίνεις, μην του επιβάλλεις το πώς νομίζεις πως θα έπρεπε να νιώθει. Άκουσέ τον υπομονετικά και όταν είσαι έτοιμος, βγάλε από μέσα σου όσα χρειάζεσαι να βγάλεις και στους σημαντικούς άλλους. Αυτοί που είναι να μείνουν θα μείνουν. Και τότε θα ξέρεις πως έκανες καλή επιλογή. Διάλεξες ανθρώπους που σε γνωρίζουν πραγματικά και δεν μένουν για τα προβαρισμένα λόγια και για μια βιτρίνα τόσο γυαλισμένη που πνίγει από πίσω της καθετί αληθινό και όμορφο. Είσαι όμορφος όταν νιώθεις. Μην τους αφήνεις να σε πείθουν για το αντίθετο.

[Το κείμενο δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Open Life, που κυκλοφόρησε με το Έθνος της Κυριακής, 3 Νοεμβρίου]

συναίσθημαανθρώπινη λογικήσυναισθηματική νοημοσύνη