Μαρία Ανδρούτσου: Κάνε βουτιά μέσα σου και προσπάθησε να διατηρήσεις την ουσία

Διαλέξαμε τον Εθνικό Κήπο, ένα σημείο στο κέντρο της πόλης που διαθέτει ησυχία για αυτή τη συζήτησή μας.

Σας λείπει το πράσινο από την πόλη; Τι σημαίνει για σας να έρχεστε κοντά με τη φύση;

Ναι, μου λείπει. Κατ’ αρχάς το πράσινο πρέπει να το έχεις μέσα στην καρδιά σου. Όταν το ’χεις μέσα στην καρδιά σου περνάς λίγο καλύτερα στην καθημερινότητά σου. Βέβαια θέλεις να το βλέπεις ζωντανό και με τα μάτια σου. Η αλήθεια είναι ότι, επειδή μένω στο Φάληρο και έχω μεγάλη αγάπη με τη θάλασσα, νιώθω καλά όταν βρίσκομαι στην Αθήνα. Γιατί έχω τη θάλασσα. Όμως μέσα στην πόλη, ναι, είναι εμφανής η απουσία του πρασίνου. Μεγάλωσα στη Θεσσαλονίκη και σχεδόν όλα μου τα καλοκαίρια τα πέρναγα στη θάλασσα. Μεγαλώνοντας καταλαβαίνεις περισσότερο το πόσο είμαστε ένα με τη φύση, πως είμαστε και εμείς ένα κομμάτι της φύσης. Αυτή η ανάγκη, το να βρίσκεσαι κοντά στη φύση, γίνεται ολοένα και πιο επιτακτική.

Πιστεύετε ότι ο σύγχρονος άνθρωπος πρέπει να βάλει την άσκηση στη ζωή του ή είναι μία «πολυφορεμένη» φράση;

Είναι απαραίτητη η άσκηση. Το έχουν πει και οι πρόγονοί μας. Να διατηρούμε το σώμα αλλά και το πνεύμα μας σε καλή κατάσταση. Να ασκούμε και το σώμα και το μυαλό μας. Πιστεύω ότι είναι απαραίτητο. Μας βοηθά στη διάθεσή μας, στην υγεία μας και σε πολλά άλλα. Είναι αμέτρητα τα οφέλη από την άσκηση.

Πόσο επηρεάζει τελικά ο τρόπος της σκέψης μας τον τρόπο της ζωής μας;

Θεωρώ ότι ο τρόπος που σκεφτόμαστε ταυτίζεται με τον τρόπο που ζούμε. Είναι αυτονόητο για μένα πως η θεωρία και η πράξη αλληλοσυνδέονται. Για παράδειγμα, όλα αυτά που διαβάζω εδώ και καιρό στη σελίδα της Εναλλακτικής Δράσης είτε με εμπνέουν είτε είναι πράγματα που έχω σκεφτεί και τα βλέπω όμορφα διατυπωμένα. Είναι πράγματα που με αφορούν. Οπότε για μένα δεν είναι εναλλακτικό, είναι το ορθό και αυτό που καλό θα ήταν να υπάρχει.

Αγαπώ σημαίνει εγώ αγαπώ. Δεν σε αγαπώ γιατί μου κάνεις τα χατίρια

Προτιμάτε να σας θαυμάζουν για το ταλέντο σας ή για τον χαρακτήρα σας; Πώς θα περιγράφατε τον εαυτό σας σήμερα με λίγες λέξεις; Υπάρχει κάτι που θα θέλατε να αλλάξετε;

Δεν θεωρώ πως κάποιος πρέπει να με θαυμάζει. Αν έχεις καλή σχέση με τον εαυτό σου –και δεν θεωρώ ότι πρέπει να τον θεωρείς τέλειο, αλλά να τα πηγαίνεις καλά μαζί του, να καταφέρνεις δηλαδή να τιθασεύεις τη σκέψη σου, τις αρνητικές σου πλευρές και νιώθεις καλά και ήσυχα– δεν έχεις ανάγκη να σε θαυμάζουν για να νιώσεις καλά. Αν όμως θα έπρεπε να επιλέξω, θα επέλεγα τον χαρακτήρα μου. Όχι όμως για να τον θαυμάσουν. Θα ήθελα να υπάρχει ένα κομμάτι του χαρακτήρα μου που είτε θα «ενέπνεε» είτε θα βοηθούσε κάποιον να υιοθετήσει μια καλή συνήθεια.

Τον εαυτό μου σήμερα θα τον περιέγραφα με τη φράση «work in progress», έργο δηλαδή σε εξέλιξη. Τώρα ασχολούμαι με αυτό που είμαι και λιγότερο με αυτά που κάνω. Έτσι θα με περιέγραφα. Διότι έχω περισσότερο ανάγκη να δω την ύπαρξή μου παρά να κάνω πράγματα. Αν κάτι θα ήθελα να αλλάξω, θα είχε να κάνει με την αποδοχή. Όσα διαβάζουμε μας επισημαίνουν ότι η αποδοχή είναι μεγάλη λέξη. Θα ήθελα να μην αυτομαστιγωνόμαστε συνέχεια, να αποδεχτούμε τον εαυτό μας. Εγώ τον αποδέχομαι τον εαυτό μου, αλλά θα ήθελα να βελτιωθούν πράγματα για να έλθω πιο κοντά στη χαρά. Αυτό με ενδιαφέρει. Περνώντας τα χρόνια και κάνοντας όλα αυτά τα πράγματα τόσο καλλιτεχνικά όσο και κοινωνικά, κατέληξα ότι αυτό που με ενδιαφέρει πάνω απ’ όλα είναι να βιώνω εσωτερική ηρεμία και χαρά.

Πιστεύετε ότι σήμερα οι άνθρωποι φοβούνται να αγαπήσουν ή να δείξουν ότι αγαπούν; Τι είναι πιο σημαντικό, να δίνεις ή να παίρνεις αγάπη;

Ναι, πιστεύω ότι οι άνθρωποι φοβούνται να αγαπήσουν και να αγαπηθούν, διότι τα έχουν όλα προκαθορισμένα στο μυαλό τους. Υπάρχει μεγάλος εγωισμός που το εγωικό κομμάτι του εαυτού μας θέλει να λάβει από τον απέναντι μία συγκεκριμένη συμπεριφορά. Αγαπώ σημαίνει εγώ αγαπώ. Δεν σε αγαπώ γιατί μου κάνεις τα χατίρια. Δεν σε αγαπώ γιατί είσαι αυτός που θέλω να είσαι. Την μπερδεύουμε την αγάπη και γι’ αυτό δεν παίρνουμε από τον απέναντι αυτό που θα θέλαμε γιατί είναι ένας διαφορετικός άνθρωπος. Και επειδή δεν παίρνουμε αυτό που θέλουμε, φοβόμαστε και να ανοιχτούμε. Όμως δεν είναι έτσι. Για μένα αγαπώ σημαίνει παίρνω το ρίσκο και αγαπώ με τις λιγότερες απαιτήσεις από τον άλλον. Το πιο σημαντικό είναι να δίνεις αγάπη. Γιατί αν δεν μπορείς να δώσεις δεν μπορείς και να πάρεις. Εάν δεν μπορείς να δώσεις, θεωρείς και δεδομένο ότι δεν μπορείς να αγαπηθείς.

Αν δεχτούμε ότι οι μεγάλοι αδικημένοι του πλανήτη είναι τα ζώα και τα παιδιά (επειδή το μέλλον τους είναι αβέβαιο), ποια είναι η δική σας άποψη πάνω σ’ αυτό; Τι πιστεύετε ότι πρέπει να κάνουμε για να τα προστατέψουμε;

Όλοι μας πρέπει να αναπτύξουμε οικολογική συνείδηση. Ο άνθρωπος έχει δύο σπίτια: το σώμα του και το περιβάλλον. Αυτό ξεκινά από τη στάση του καθένα, από τη δραστηριότητά μας και την παιδεία μας. Εγώ για παράδειγμα πηγαίνω να αγοράζω καφέ με το δικό μου κύπελλο. Πρέπει όλοι πια να κάνουμε κάτι στην καθημερινότητά μας. Να συμβάλλουμε όλοι. Είναι επιτακτική ανάγκη πια, όχι αστείο. Ο πλανήτης όντως καταστρέφεται. Για τα παιδιά – τι να πω, είναι ένα τεράστιο ζήτημα.

Περνώντας τα χρόνια και κάνοντας όλα αυτά τα πράγματα τόσο καλλιτεχνικά όσο και κοινωνικά, κατέληξα ότι αυτό που με ενδιαφέρει πάνω απ’ όλα είναι να βιώνω εσωτερική ηρεμία και χαρά

Πιστεύετε ότι η εποχή μας λειτουργεί αντίθετα προς την ψυχική ισορροπία του ατόμου και, αν ναι, με ποιους τρόπους κρατάτε εσείς τη δική σας;

Η εποχή μας κινείται στο φαίνεσθαι, στο γρήγορο, στην επιφάνεια, στο εύκολο. Εγώ έχω την τύχη να έχω μεγαλώσει αλλιώς. Σε μία εποχή που έπαιζαν ρόλο και άλλα πράγματα. Αλλά παρ’ όλα αυτά η εποχή σε ρουφάει. Πρέπει εσύ να διατηρήσεις την ουσία. Να κάνεις βουτιά μέσα σου. Να διατηρήσεις την αξία, το ποιος είσαι, το τι είσαι και κυρίως το τι σου δίνει χαρά. Τι έχει αξία σ’ αυτή τη ζωή.

Ποιες είναι οι σκέψεις που κάνετε πριν έρθουν οι γιορτές των Χριστουγέννων και ποιες όταν έχουν περάσει; Κάνετε ένα είδος απολογισμού στο τέλος κάθε χρόνου ή θέτετε νέους στόχους; Και τελικά τι συμβολίζουν οι γιορτές των Χριστουγέννων για σας;

Μόνο θετικές σκέψεις έχω. Είναι γιορτές, υπάρχει πολύ φως. Δεν μου προκαλεί κάποια στενοχώρια. Ούτε από μικρή. Είναι μία εποχή, μία ευκαιρία για λίγο παραπάνω φως στη ζωή μας. Δεν αναπολώ τις γιορτές όταν περνούν. Δεν είμαι άνθρωπος του παρελθόντος. Μου αρέσει να ζω στο τώρα. Συνήθως κάνω έναν απολογισμό. Βλέπω τι στόχους είχα βάλει, ποιους δεν κατάφερα να υλοποιήσω και λέω «δεν πειράζει, αυτό θα το κάνεις του χρόνου, θα έχεις την ευκαιρία». Κάθε χρόνο κάτι καινούριο θα μπει ως στόχος. Όμως αυτό αλλάζει γιατί αλλάζουμε κι εμείς. Βλέπω κι εγώ τον εαυτό μου. Κάτι που μπορεί να ήθελα πέρυσι να μην ισχύει φέτος. Αλλάζουμε και αυτό είναι όμορφο. Οι γιορτές συμβολίζουν τη χαρά. Κυρίως τη χαρά. Όλα μου αρέσουν τα Χριστούγεννα. Και τα μεγάλα τραπέζια με οικογένεια και φίλους και οι βόλτες μου αρέσουν, τα γλυκά των Χριστουγέννων, όλα είναι χαρά και όλα μου αρέσουν. Και παντού είναι ωραία τα Χριστούγεννα. Όμορφα, τόσο σε ένα μικρό χιονισμένο χωριό της Ελλάδας όσο και σε κάποια φωταγωγημένη μητρόπολη της Ευρώπης. Όλα είναι όμορφα τα Χριστούγεννα.

[Το κείμενο δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Open Life, που κυκλοφόρησε με το Έθνος της Κυριακής, 24 Νοεμβρίου]