Καραντίνα: Αντιµέτωποι µε τον φόβο για τον αόρατο εχθρό

Αυτή την εποχή που βρισκόµαστε αντιµέτωποι µε έναν εχθρό αόρατο, ύπουλο και ανελέητο, ο πολύς φόβος µάς προστατεύει, όπως λέει στο «Εθνος της Κυριακής» (5/4) ο ψυχολόγος Γιώργος Παπαγεωργίου, µέλος της ∆ιεθνούς Ενωσης Σχεσιακής Ψυχανάλυσης, και προσθέτει: «Εάν όµως αυτός γίνει υπέρµετρος, τότε η συµπεριφορά µας θα αντιδράσει παράδοξα και θα εξισωθεί µε τη συµπεριφορά των άσχετων (όσων δεν κατανοούν τη σοβαρότητα του κινδύνου) ή και των ανίδεων (όσων πραγµατικά δεν αντιλαµβάνονται τη σοβαρότητα της κατάστασης)».

∆ίνοντας συµβουλές για το πώς πρέπει να χειριστούµε το απολύτως φυσιολογικό αίσθηµα του φόβου που διαρκώς µεγαλώνει µέσα µας, ο κ. Παπαγεωργίου επισηµαίνει: «Τηρούµε τις επίσηµες οδηγίες του κράτους, των επιστηµόνων και του ΕΟ∆Υ, οι οποίες µέχρι στιγµής δείχνουν να αποδίδουν. Οταν ο φόβος γίνει υπέρµετρος, θα το καταλάβουµε από το εξής: θα αρχίσουµε να επιστρέφουµε σε γνώριµες παλαιότερες συνήθειές µας, οι οποίες πλέον αποδεικνύονται επιζήµιες. Θέλει, λοιπόν, προσοχή. Ο φόβος είναι σύµµαχός µας αυτήν την εποχή και καλό είναι να τον ακούµε και να µην τον αγνοούµε».

Η σηµερινή πρωτόγνωρη κατάσταση που βιώνουµε, σύµφωνα µε τον κ. Παπαγεωργίου, είναι πολύ σηµαντική γιατί θα επιφέρει µελλοντικά µια ψυχολογική αστάθεια στον κόσµο. «Κάποιοι από τους ανθρώπους που, ενώ θα µολυνθούν, θα ξεπεράσουν τη νόσο µε ήπια συµπτώµατα, µπορεί ύστερα να γεµίσουν άθελά τους µε ενοχές για άλλους ανθρώπους -ακόµα και δικούς τους- τους οποίους µόλυναν. Οπλο µας σε αυτήν την αλλόκοτη κατάσταση που ζούµε είναι η επικοινωνία µε τους δικούς µας ανθρώπους. Να επικοινωνούµε µαζί τους έστω και από απόσταση, µε τηλέφωνα, µέσω των social media, µέσω υπολογιστών, µένοντας σπίτι, ώστε να περιορίσουµε τη διά ζώσης επαφή. Σε αυτές τις αγχώδεις καταστάσεις το χιούµορ βοηθάει πολύ. Γιατί µέσα από το χιούµορ φτιάχνουµε µια δική µας ψυχική πραγµατικότητα» τονίζει ο κ. Παπαγεωργίου.

Για τους ανθρώπους που είναι µόνοι τους και δεν έχουν άλλους ανθρώπους να στηριχθούν, δέχεται κλήσεις για υποστήριξη η γραµµή 1110 που δηµιούργησε η Περιφέρεια Αττικής, ενώ και η Ιατρική Σχολή του ΕΚΠΑ έχει αναλάβει ειδική πρωτοβουλία για όσους αισθάνονται σοβαρές επιπτώσεις στην ψυχολογία τους, εξαιτίας της αποµόνωσης ή του φόβου. Στη γραµµή στήριξης µπορούν να απευθυνθούν και ασθενείς µε άνοια, που βιώνουν µαζί και κατάθλιψη (ενίοτε η άνοια υποκρύπτει κατάθλιψη και αντίστροφα), καθώς και οι φροντιστές τους που επωµίζονται πολύ βαρύ έργο.

Στην οικογενειακή ζωή

Τα µέτρα περιορισµού και η κοινωνική αποστασιοποίηση έχουν βαρύ αντίκτυπο στην οικογενειακή ζωή και µπορούν να επηρεάσουν τις σχέσεις ανάµεσα στο ζευγάρι. Οπως εξηγεί η ψυχολόγος και παιδοψυχολόγος Αλεξάνδρα Καππάτου, η παραµονή στο σπίτι -σε απόσταση ασφαλείας ο ένας από τον άλλον- µπορεί να αποτελέσει σοβαρή πρόκληση για τα ζευγάρια που καλούνται να περάσουν αρκετό χρόνο µαζί για µεγάλο διάστηµα, έπειτα ίσως από πολλά χρόνια, µε ό,τι αυτό σηµαίνει. «Οι σύζυγοι συχνά φαίνονται ανέτοιµοι ή απροετοίµαστοι να διαχειριστούν τις νέες συνθήκες της αυξηµένης πίεσης λόγω της πρωτόγνωρης αυτής κρίσης στη δηµόσια υγεία. Σε κάποιους φαίνεται ότι τα στρεσογόνα και τραυµατικά γεγονότα µπορεί να επενεργήσουν θετικά και να ενωθούν ενάντια στην κοινή απειλή. Για άλλους, ωστόσο, η πρωτόγνωρη αυτή κατάσταση του υποχρεωτικού εγκλεισµού µπορεί να αποκαλύψει τις δυσλειτουργίες της σχέσης και τα κενά που ήδη υπήρχαν στην επικοινωνία.

Η εγγύτητα προκαλεί αµηχανία, κάποιοι αισθάνονται ότι έχουν αποµακρυνθεί ο ένας από τον άλλον, δεν ξέρουν πώς να συµπεριφερθούν. Η έλλειψη της ρουτίνας αυξάνει τις δυσκολίες, καθώς είµαστε (υποχρεωτικά) πολλές ώρες µε τον σύντροφό µας. Ετσι κάποιοι σκέφτονται τι να πουν, πώς να λειτουργήσουν. Συχνά αναδύονται διάφορες δυσκολίες στην επικοινωνία ανάµεσα στο ζευγάρι που η καθηµερινότητα τις κάλυπτε. Αυτές εκδηλώνονται µε γκρίνιες, φωνές, εντάσεις, δυστυχώς κάποιες φορές και µπροστά στα παιδιά. Είναι σηµαντικό να προσπαθήσετε να έρθετε πιο κοντά ο ένας µε τον άλλον, να ξαναγνωριστείτε, να σκεφθείτε ότι έχετε τη δυνατότητα να κάνετε διάφορα πράγµατα µαζί. Επικοινωνήστε µεταξύ σας, ακούστε µουσική, συζητήστε, φροντίστε ο ένας τον άλλον, ανακαλύψτε ξανά ο ένας τον άλλον. Περιορίστε τις εντάσεις, επικεντρωθείτε στα κοινά σας, ξαναπιάστε το νήµα της σχέσης σας µε καλή διάθεση, συνδεθείτε, διαβάστε, ασχοληθείτε µε τις ανάγκες σας και εκµεταλλευτείτε τον χρόνο για να επικοινωνήσετε µε τα παιδιά σας» λέει η κυρία Καππάτου.