Εγκαταλείπουν την ελληνική κτηματαγορά οι ξένοι επενδυτές

Η επενδυτική «έκρηξη» που καταγράφηκε στη χώρα μας, επήλθε μετά την μεσοσταθμική μείωση των τιμών κατά 42,4% ( τιμές πώλησης ) συνολικά κατά το διάστημα από το τρίτο τρίμηνο του 2008 μέχρι και το αντίστοιχο τρίμηνο του 2017 , ενώ σε πολλές περιπτώσεις η μείωση άγγιξε το 60%.

Η κατασκευή νέων κατοικιών το διάστημα 2007-2016, μειώθηκε κατά 93,3% δηλαδή από 71.936 το 2007 σε 4.883 νέες κατοικίες το 2016 σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής και των πολεοδομιών. Ενώ, οι επενδύσεις σε κατοικίες, ως ποσοστό του ΑΕΠ, μειώθηκαν από το 10,8% το 2007 σε μόλις 0,8% το 2015. Παράλληλα, το επενδυτικό κενό στην Ελλάδα ήταν τεράστιο. Την περίοδο 2008-2016 οι καθαρές επενδύσεις μειώθηκαν κατά 18 μονάδες του ΑΕΠ, ενώ το 2017 υστερούσαν περίπου 9 % του ΑΕΠ σε σύγκριση με το μέσο μερίδιο επενδύσεων στην Ευρωζώνη. Το έτος 2019 αποτέλεσε την τέταρτη συνεχόμενη χρονιά αύξησης των καθαρών ξένων άμεσων επενδύσεων στη χώρα μας, μετά την ετήσια αύξηση κατά 9,0% από το 2017 στο 2018, κατά 23,5% από το 2016 στο 2017 και κατά 118,5% από το 2015 στο 2016.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, οι (καθαρές) εισροές Ξένων Άμεσων Επενδύσεων στην Ελλάδα για το 2019 ανήλθαν σε 4.137 εκατ. €, (το υψηλότερο ποσό από το 2006) σε σχέση με 3.364 € το 2018, παρουσιάζοντας αύξηση της τάξης του 23,0%. Παράλληλα, σε νέο ιστορικό υψηλό ανήλθαν οι εισροές κεφαλαίων από το εξωτερικό για την απόκτηση ακινήτων το 2019, καθώς άγγιξαν το 1,45 δισ. €, καταγράφοντας άνοδο της τάξεως του 29,4% σε σχέση με το 2018, όταν είχαν διαμορφωθεί σε 1,128 δισ. ευρώ, ποσό που επίσης ήταν ρεκόρ. Ως εκ τούτου, με βάση και τα στοιχεία του ισοζυγίου πληρωμών το 2019, ο τομέας της αγοράς ακινήτων ήταν υπεύθυνος για το 35% των άμεσων ξένων επενδύσεων που πραγματοποιήθηκαν πέρυσι στην ελληνική οικονομία, οι οποίες ανήλθαν σε 4,2 δισ. ευρώ.

Ενώ, σύμφωνα με τα διαχρονικά στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας, οι αγορές ακινήτων από ξένους είχαν εκτιναχθεί τα τελευταία χρόνια, καθώς είχαν αυξηθεί 6,5 φορές σε σχέση με το 2016. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2016, το σχετικό ποσό δεν είχε ξεπεράσει τα 222,4 εκατ.€, προτού αγγίξει τα 414,7 εκατ.€ το 2017 και ξεπεράσει το 1 δισ.€ τον επόμενο χρόνο.

Παράλληλα, εντός του β΄ εξαμήνου του 2018 και το 2019 , πραγματοποιήθηκαν από αλλοδαπές εταιρείες επενδύσεις αξίας δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ για την απόκτηση και την ανάπτυξη ακινήτων στην Ελλάδα. Ενώ, σύμφωνα με της εκτιμήσεις της Ένωσης Κινέζων Επενδυτών Ελλάδας , θα μπορούσε το 2020,  να χαρακτηριστεί ως η χρονιά των Κινέζων επενδυτών για την Ελλάδα με 800εκατ.€ προγραμματισμένες επενδύσεις στην ακίνητη περιουσία της χώρας μας, στο πλαίσιο των δυνατοτήτων που προσφέρει το πρόγραμμα Golden visa. Παράλληλα, πολλοί επενδυτικοί όμιλοι από την Αμερική, Σουηδία, Ολλανδία και Ισραήλ, που διέκριναν την επενδυτική ευκαιρία και τις προοπτικές αύξησης των αξιών στο άμεσο μέλλον, τοποθετήθηκαν στην ελληνική αγορά. Η Ελλάδα είχε ανάγκη σημαντικών κεφαλαίων, ικανών να καλύψουν το επενδυτικό κενό δέκα ετών και να χρηματοδοτήσουν σημαντικές επενδύσεις που θα δώσουν προστιθέμενη αξία και νέες θέσεις εργασίας. Στόχος τους, ήταν η ανακατασκευή και ανακαίνιση των ακινήτων και η επανατοποθέτησή τους στην αγορά, είτε ως χώροι φιλοξενίας (π.χ. ξενοδοχεία, βραχυχρόνιες μισθώσεις), είτε ως διαμερίσματα προς πώληση ή/και μακροχρόνια μίσθωση.

Συγκεκριμένο παράδειγμα, αποτελεί fund με κεφάλαια από το Ισραήλ που έχει ήδη επενδύσει πολλά εκατομμύρια ευρώ στο κέντρο της Αθήνας και ο προγραμματισμός του για το 2020 ήταν η επένδυση επιπλέον 100 εκατ. Ευρώ σε γραφειακούς χώρους, χώρους φιλοξενίας,  mall και students flats, πριν λίγες ημέρες, αποφάσισε να σταματήσει οποιαδήποτε επένδυση στην Ελλάδα.  Ήδη μεταφέρει όλα τα διαθέσιμα κεφάλαια που προορίζονταν για την ελληνική κτηματαγορά, στην Ισπανία και στην Νέα Υόρκη που ήδη δραστηριοποιούταν πριν εγκατασταθεί στη χώρα μας, ενώ προγραμματίζουν να τοποθετηθούν στην Ιταλία ως νέα αγορά για επενδύσεις ακινήτων. Αξίζει να αναφέρουμε ότι τους πρώτους μήνες του 2020, είχε προβεί σε προσφορές για αγορά μεγάλων αυτοτελών κτιρίων στο κέντρο της Αθήνας συνολικής αξίας άνω των 50 εκατ. €. 

Παράλληλα, άλλο fund που είχε διεκδικήσει και αποκτήσει τη μακροχρόνια μίσθωση δυο κεντρικών κτιρίων – πρώην γνωστές ξενοδοχειακές μονάδες στην Αθήνα, πληροφορούμαστε ότι εγκαταλείπει την Ελλάδα και κλείνει το γραφείο εκπροσώπησης και  αναζητά να παραχωρήσει τα δικαιώματα που έχει αποκτήσει στα άνωθεν ακίνητα σε νέο επενδυτή.

Επιπλέον, πολλές μεσιτικές εταιρείες ξένων συμφερόντων και κυρίως κινέζων διαμεσολαβητών, ήδη προσανατολίζονται να ξανά τοποθετηθούν σε γνώριμες αγορές όπως η Ισπανία, θεωρώντας ότι οι τιμές μειώνονται αισθητά και θα δημιουργηθούν νέες επενδυτικές ευκαιρίες. 

Η Ελλάδα, δεν πρέπει να γυρίσει πίσω και να χάσει την ευκαιρία. Απαραίτητη η νομοθέτηση κινήτρων για υφιστάμενους και νέους επενδυτές

Σύμφωνα με πληροφορίες, κυβερνητικά στελέχη κρατών που έχουν πληγεί από την πανδημία του κορονοϊού, σχεδιάζουν φορολογικά κίνητρα και κίνητρα συνεπένδυσης για την διατήρηση των υφιστάμενων επενδυτών – με στόχο να ολοκληρώσουν τις προγραμματισμένες επενδύσεις, καθώς και να προσελκύσουν νέες. Στόχος τους είναι η οικονομία τους να χαρακτηριστεί από ανθεκτικότητα και να επιστρέψει γρήγορα στο μακροχρόνιο ρυθμό ανάπτυξης. Μην ξεχνάμε ότι, η Οικονομία χαρακτηρίζεται από ανθεκτικότητα όταν είναι λιγότερο ευάλωτη σε μια εγχώρια ή εξωτερική διαταραχή και διαθέτει την ευελιξία προσαρμογής, ώστε οι επιπτώσεις της διαταραχής να είναι περιορισμένες τόσο σε ένταση όσο και σε διάρκεια. Επομένως, η οικονομική ανθεκτικότητα εμπεριέχει αφενός την έννοια της πρόληψης και θωράκισης της οικονομίας έναντι μιας διαταραχής και αφετέρου τη διαχείρισή της εφόσον αυτή εκδηλωθεί, ώστε η οικονομία να επιστρέψει σχετικά γρήγορα στο μακροχρόνιο ρυθμό ανάπτυξής της.

Αυτή τη χρονική στιγμή που η χώρα μας έχει το πλεονέκτημα της θωράκισης από την πανδημία του κορονοϊού, των χαμηλών επιπέδων θανατηφόρων κρουσμάτων, θα πρέπει με αρωγό τα αποτελέσματα του 2019, την επενδυτική ευκαιρία,  και το αίσθημα ασφάλειες για τη δημόσια υγεία, να θεσπίσει άμεσα φορολογικά κίνητρα για τους επενδυτές, να υποστηρίξει με ισχυρά κίνητρα προγράμματα συνεπενδύσεων με ξένους επενδυτές - ώστε να παραμείνουν οι υφιστάμενοι επενδυτές στη χώρα μας και να μην στραφούν σε άλλες αγορές οι οποίες σχεδιάζουν να προσφέρουν τα παραπάνω κίνητρα επιδεικνύοντας αντανακλαστικά στη κρίση, και κυρίως να προσελκύσουμε νέους επενδυτές που θα καλύψουν μέρος του χρηματοδοτικού κενού που θα δημιουργηθεί λόγω του κορονοϊού μειώνοντας την ανάγκη για τραπεζικό δανεισμό.

Λόγω των πληγών του παρελθόντος, η ελληνική οικονομία δεν έχει την πολυτέλεια να αντέξει έναν νέο κύκλο ύφεσης, έναν νέο κύκλο αποεπενδύσεων,  έναν νέο κύκλο απολύσεων και έναν νέο κύκλο brain drain. Η ελληνική οικονομία, θα πρέπει να στηριχτεί άμεσα από ένα ρεαλιστικό ολοκληρωμένο αναπτυξιακό σχέδιο εξόδου από την κρίση με γενναίες αποφάσεις στήριξης όλων πληγέντων φυσικών και νομικών προσώπων, αλλά και όλων των επενδύσεων που έχουν προγραμματιστεί  . 

Η ανάπτυξη δεν είναι ένα «σλόγκαν», είναι συγκεκριμένες κινήσεις δημιουργίας κατάλληλου επιχειρηματικού περιβάλλοντος, ώστε η Ελλάδα να είναι πιο ελκυστική από τις άλλες χώρες ιδιαίτερα αυτή τη στιγμή που κινδυνεύει να χάσει τους επενδυτές που με κόπο, δουλειά και θυσίες ετών προσέγγισε. Η δεδομένη χρονική στιγμή είναι πολύ κρίσιμη για την επόμενη ημέρα επιστροφής στην κανονικότητα για τη ελληνική οικονομία.