Οι εταιρίες τροφίμων μετά τον κορονοϊό

Οι εταιρίες τροφίμων, μολονότι ανήκουν στους ισχυρούς κλάδους που δεν είχαν φαινομενικά σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις από τον κορονοϊό, τουλάχιστον όσο άλλοι κλάδοι, αντιμετωπίζουν κι αυτές πολλά προβλήματα, ανάλογα με τον χώρο του δραστηριοποιούνται, με κύριο την πτώση του τζίρου τους.

Στη Γαλλία που έγινε έρευνα ο περιορισμένος κύκλος εργασιών είναι αισθητός για το 78% των εταιρειών και το 26% φτάνει μέχρι να υποστεί απώλεια άνω του 50%. Το ίδιο πάνω κάτω συμβαίνει σε όλες τις χώρες καθώς και στην Ελλάδα όπου ο χώρος της μαζικής εστίασης να αγγίζει το 90% μείωση του τζίρου, ενώ ο κλάδος του Retail να έχει αύξηση στο 13,2% (πηγή IRI).

Μετά από την πτώση του τζίρου ακολουθούν ζητήματα όπως η άνοδος των τιμών των πρώτων υλών, οι διαταραχές του εφοδιασμού, οι αυξήσεις στα κόστη μεταφοράς και προσωπικού, η μείωση της συνολικής παραγωγικότητας λόγω εργαζομένων που πρέπει να μένουν στο σπίτι και λόγω της έλλειψης εξειδικευμένου προσωπικού. Επίσης, τα μέτρα που εγγυώνται αποδεκτά πρότυπα υγείας στα εργοστάσια τροφίμων, ενδέχεται να επιβραδύνουν την παραγωγή.

Ωστόσο, αυτό που έχει σημασία να εξετάσουμε και να κατανοήσουμε είναι η παγκόσμια διασπορά των πρώτων υλών και την αντίδραση των χωρών παραγωγής και των φορέων μεταφοράς τους. Κατά πόσο δηλαδή θα συνεχίσουν να τροφοδοτούν τις υπόλοιπες αγορές, (κλείσιμο συνόρων, εμπορικές πολιτικές – Cartel) .

Μάχη για πρώτες ύλες

Οι εκτιμήσεις των ειδικών είναι ότι μελλοντικά θα υπάρξει μάχη ανάμεσα στις επιχειρήσεις των τροφίμων, όπως και όλων των κλάδων αλλά πολύ μεγαλύτερη, ως προς την εξασφάλιση πρώτης ύλης για την παραγωγή τους.

Όλες οι εταιρείες θα πρέπει να σκέφτονται όλο το φάσμα της αλυσίδας εφοδιασμού τους, κυρίως γύρω από τα ευαίσθητα συστατικά, και αυτό που θα συμβεί εάν ο προμηθευτής τους εγκαταλείψει.

Τοπικές προμήθειες

Έτσι ήδη οι μονάδες μεταποίησης τροφίμων, όπως και οι έμποροι λιανικής πώλησης, επικεντρώνονται στην εξασφάλιση της τοπικής προμήθειας προκειμένου να ξεπεραστεί ο κίνδυνος των διαπεριφερειακών προβλημάτων μεταφοράς.

Ακόμη και εκείνες με εγκαταστάσεις σε άλλες χώρες έχουν αρχίσει να συνεργάζονται με τοπικούς προμηθευτές για να διατηρήσουν την παραγωγή σε κίνηση.

Αλλαγή στις αγορές

Για πολλούς μεταποιητές τροφίμων, ένα άμεσο αποτέλεσμα είναι να κατευθυνθούν οι προσπάθειες εφοδιασμού από την υπηρεσία food service σε κανάλια λιανικής (retail), καθώς οι καταναλωτές αναγκάζονται να τρώνε στο σπίτι.

Αυτό σημαίνει και αλλαγές στις συσκευασίες και τις ποσότητες. Πολλές εταιρίες ήδη ανακοίνωσαν την μετατροπή ολόκληρων γραμμών παραγωγής τους για την παραγωγή και τη συσκευασία των μικρότερων μονάδων που χρειάζονται ήδη στα ΣΜ καθώς και τα μικρά καταστήματα, επικεντρώνοντας έτσι την προσοχή τους σε πιο κερδοφόρα προϊόντα και σε δυνητικά λιγότερο επικίνδυνους πελάτες.

Στη προσπάθεια να ανακτήσουν τον κύκλο εργασιών, γίνονται ποιό επιλεκτικοί, ειδικά όσον αφορά τον πιστωτικό κίνδυνο, ο οποίος θα τείνει να αυξάνεται. Η ρευστότητα γίνεται προτεραιότητα.

Πολλές εταιρίες δεν θα αντέξουν με τη σημερινή τους μορφή αλλά θα θελήσουν, είτε οι ίδιες είτε στελέχη τους, να παραμείνουν στον κλάδο σε νέα αντικείμενα.

Αυτό μελλοντικά βέβαια θα εντείνει τον ανταγωνισμό στις αγορές καθώς παντού θα μπουν νέοι ‘παίκτες’.

Πέρα από αυτό όμως προβλέπονται και μεγαλύτερες αλλαγές στα αντικείμενα δραστηριότητας των επιχειρήσεων. Για παράδειγμα, μια επιχείρηση εστίασης, σήμερα εξετάζει αμέσως την παράδοση των έτοιμων γευμάτων, αύριο μπορεί να σκέπτεται τη δημιουργία ενός συσκευασμένου προϊόντος για διανομή και μεθαύριο ακόμη και το πως θα δίνει συμβουλές σε άλλους για την ίδια υπηρεσία.

Πελάτες - Προμηθευτές

Είναι γνωστό ότι εταιρείες χωρίς καλούς και σταθερούς πελάτες αποτυγχάνουν. Έτσι πρέπει να μην αποσπάσουμε την προσοχή μας, από τον πελάτη. Μπορεί να ξεκινήσουμε τα πάντα από την αρχή αλλά ο καλός πελάτης είναι το τελευταίο πράγμα που θα εγκαταλείψουμε. Ταυτόχρονα όμως θα πρέπει να προσδιορίζουμε και να στοχεύσουμε σε πελάτες στις νέες αγορές που θα δημιουργήσουν οι νέες ανάγκες.

Οι εταιρίες ωστόσο θα πρέπει να προετοιμαστούν για πιο δύσκολη πρόσβαση στους πελάτες τους, ιδιαίτερα στο εξωτερικό, από τον φόβο και τον περιορισμό ταξιδιών και Διεθνών Εκθέσεων. Η ηλεκτρονική επικοινωνία θα κλιμακωθεί και πρέπει να γίνει προετοιμασία γι’ αυτό. Πρέπει να αναθεωρήσουμε την αλυσίδα εφοδιασμού, με σεβασμό στους προμηθευτές μας, αλλά εξετάζοντας επίσης τη νέα δυναμική της προσφοράς.

Είναι σίγουρο ότι υπάρχουν ευκαιρίες και δεν θα θέλαμε να συνειδητοποιήσουμε ότι δεν τις έχουμε δει,όπως δεν είδαμε να έρχεται η κατάσταση έκτακτης ανάγκης στην αρχή του έτους.

Ας φαντασθούμε το μέλλον: Οι νέες μεταβλητές που εμπλέκονται

Ας ξεχάσουμε για μια στιγμή την έννοια της επιστροφής στο φυσιολογικό και τις διαστάσεις του πώς και πότε.

Είναι απαραίτητο να φανταστεί κανείς την επιχείρηση μετά τον κορονοϊό γνωρίζοντας ότι ο βαθμός αβεβαιότητας είναι τέτοιος ώστε το μέλλον να μην μπορεί να μοντελοποιηθεί. Αυτό εξαρτάται από ένα πολύ ευρύ και μεταβαλλόμενο συνδυασμό παραγόντων. Ένα ταξίδι έχει ξεκινήσει, δεν γνωρίζουμε το σημείο άφιξης, αλλά θα ξεχωρίσουμε για τη χρήση της σκέψης με μεγαλύτερη αυτονομία.

Δεν μπορούμε να κάνουμε ακριβώς ότι στο παρελθόν, πρέπει να λειτουργήσουμε πια, σχεδόν υποχρεωτικά, με σκέψη ‘εκτός πλαισίου’. Είναι απαραίτητο μια επιχείρηση να δει τα πάντα από την αρχή και να προχωρήσει τώρα σε καινοτομίες, πολλές από τις οποίες είχε ήδη κατά νου από παλιά αλλά δεν είχε τολμήσει.

Όλα αυτά βέβαια παράλληλα με τις προσπάθειες να μειώνουμε το κόστος και να αξιοποιούμε λειτουργική χρηματοδότηση και τεχνολογίες.

Συνολικά μπορεί να εκτιμήσει κανείς ότι οι καλά χρηματοδοτούμενες εταιρείες τροφίμων, οι πιο διαφοροποιημένες οι πιο ψηφιακές, εκείνες που βασίζονται σε τοπικά συστατικά και εκείνες που λειτουργούν σε καλύτερα οργανωμένα συστήματα χωρών, θα επικρατήσουν έναντι των άλλων.