Χορεύοντας με τον Ρέππα, Νο 2

Στο τέλος του πρώτου μέρους είχα αρχίσει να εξετάζω το αίτημα του Δημήτρη Ρέππα για αυτοκριτική του ΣΥΡΙΖΑ με αιχμή την εχθροπάθεια κατά στελεχών του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ. Η πρώτη παρατήρηση είναι ότι ήσαν αμοιβαία τα αισθήματα. Σε στιγμές ακραίας πολιτικής σύγκρουσης, με στοιχεία εμφυλίου στο εσωτερικό της προοδευτικής παράταξης, αυτά είναι δυστυχώς αναπόφευκτα. Ας μην ξεχνάμε ότι τα πράγματα οδηγήθηκαν στα άκρα στο εσωτερικό τόσο του ΣΥΡΙΖΑ όσο και του ΠΑΣΟΚ.

Στον ΣΥΡΙΖΑ το καλοκαίρι του 2015 αποχώρησε ένα μεγάλο μέρος του στελεχικού δυναμικού του. Κατά σύμπτωση (;) το κομμάτι με την πιο επιθετική στάση απέναντι στο ΠΑΣΟΚ και στην Ευρωπαϊκή Ενωση, το πιο αρνητικό στη στρατηγική των προοδευτικών μεταρρυθμίσεων, το πιο εθνικιστικό σε θέματα εξωτερικής πολιτικής. Από το ΠΑΣΟΚ αποσπάστηκαν τον Ιανουάριο του 2015 τα στελέχη που μαζί με τον Γιώργο Παπανδρέου συγκρότησαν το ΚΙΔΗΣΟ. Σύμφωνα με τον τότε πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ Ευάγγελο Βενιζέλο, επρόκειτο «για πολιτική πράξη ανήθικη και παράλογη (...), κινούμενη από προσωπική φιλοδοξία, χωρίς πραγματική πολιτική διαφωνία». Παρόμοια ήταν η αντίδραση του τότε κοινοβουλευτικού εκπροσώπου του ΣΥΡΙΖΑ Παναγιώτη Λαφαζάνη, ο οποίος έσπευσε να διευκρινίσει ότι το κόμμα του δεν θα προβεί σε συνεργασία ούτε με το ΚΙΔΗΣΟ, ούτε με το ΠΑΣΟΚ, ούτε με το Ποτάμι, γιατί όλοι κινούνται σε γραμμή αντίθετη με αυτήν του ΣΥΡΙΖΑ. Αναπόφευκτα μόνος και, όπως ήταν αναμενόμενο, προβληματικός σύμμαχος του ΣΥΡΙΖΑ έμεινε ο Πάνος Καμμένος και το κόμμα του. Στην πορεία το ΚΙΔΗΣΟ επανέκαμψε στο ΚΙΝΑΛ, ενώ ο Ευάγγελος Βενιζέλος εξωθήθηκε σε αποχώρηση, χωρίς όμως το ΚΙΝΑΛ να αποκολληθεί από το αντιΣΥΡΙΖΑ μέτωπο και τη ΝΔ, εξέλιξη που ο Ρέππας θεωρεί παρά ταύτα καταστροφική για τις προοπτικές της Κεντροαριστεράς.

Γιατί επαναφέρω στη μνήμη μας αυτόν τον κυκεώνα αντιφατικών εν πολλοίς εξελίξεων; Για να τονίσω ότι ενώ ο Ρέππας έχει δίκιο σε πολλές παρατηρήσεις του για την πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ έναντι του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, άλλο τόσο δίκιο έχει ο ΣΥΡΙΖΑ να θυμάται σκοτεινές σελίδες της αντιμετώπισής του από τον όμορο χώρο. Μόνο που έτσι δεν θα προχωρήσει ο αναγκαίος -κατά Ρέππα- διάλογος ανάμεσα στους δύο χώρους. Μόλις πριν από έναν χρόνο, για παράδειγμα, το ΚΙΝΑΛ όχι μόνο εναντιώθηκε στην εμβληματική Συμφωνία των Πρεσπών, αλλά προχώρησε και σε βαρύτατους χαρακτηρισμούς (απάτριδες) για τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ. Αν ο ΣΥΡΙΖΑ θέσει ως προϋπόθεση για οιανδήποτε προσέγγιση την ανασκευή θέσεων και χαρακτηρισμών, θα γυρίσουμε στο σημείο μηδέν. Οι στροφές στην πολιτική πολλές φορές γίνονται καθ’ οδόν και συνήθως πετάνε έξω από το πολιτικό όχημα τους απροσάρμοστους.

Ετσι έγινε με την αλλαγή θέσης του ΠΑΣΟΚ για την ΕΟΚ και τις αμερικανικές βάσεις, έτσι έγινε και στον ΣΥΡΙΖΑ το καλοκαίρι του 2015. Παρά τις δυσκολίες, ένας αντικειμενικός, κατά το δυνατόν, παρατηρητής θα εντοπίσει ότι ήδη από εκείνη τη χρονιά άρχισαν η βίαιη ωρίμανση του ΣΥΡΙΖΑ και ο μετασχηματισμός του από κόμμα διαμαρτυρίας σε ένα σύγχρονο αριστερό μαζικό κόμμα εξουσίας. Μετασχηματισμός που πιθανότατα θα αποτυπωθεί και στον τίτλο του, ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία. Το ΚΙΝΑΛ, με τη σειρά του, μένει να αποκολληθεί εντελώς από το αντιΣΥΡΙΖΑ μέτωπο και να αναζητήσει τη θέση του στο μπλοκ των προοδευτικών δυνάμεων. Και τα δύο κόμματα να καλύψουν προγραμματικά κενά τους, ώστε να αποτελέσουν αύριο την πειστική εναλλακτική πρόταση στη νεοφιλελεύθερη πολιτική της ΝΔ.