Λέξεις στις µέρες και στις νύχτες µας

Είναι οι πολυφορεµένες λέξεις των ηµερών µας, εκείνες που γυρνούν σε στόµατα, χωρίς -τις περισσότερες φορές- να υπάρχει γνώση για αυτές. Ιδού τρεις χαρακτηριστικές περιπτώσεις...

«Μολότοφ έπεσαν στα Εξάρχεια», άλλο ένα -κυριολεκτικά- εκρηκτικό κοκτέιλ ενηµέρωσης, σε απευθείας σύνδεση µε την πλατεία. Η ονοµασία της προέρχεται από τον Σοβιετικό υπουργό Εξωτερικών, επί διακυβέρνησης Στάλιν, τον Βιατσεσλάβ Μιχαήλοβιτς Μολότοφ. Κατά τη διάρκεια της επίθεσης του Κόκκινου Στρατού εναντίον των Φινλανδών (Νοέµβριος 1939) ο Μολότοφ -σε ραδιοφωνικό µήνυµά του προς τον σοβιετικό λαό- υποστήριξε πως η χώρα του δεν έριχνε βόµβες, αλλά «πανέρια» µε τρόφιµα στους πεινασµένους Φινλανδούς. Τότε οι Φινλανδοί τις ονόµασαν ειρωνικά «βόµβες πικνίκ του Μολότοφ». Ως αντίδραση χρησιµοποίησαν εµπρηστικές φιάλες κατά των σοβιετικών αρµάτων, δίνοντάς τους το όνοµα -επίσης ειρωνικά- «κοκτέιλ Μολότοφ».

Το «πανέρι» των Σοβιετικών εναντίον της Φινλανδίας ήταν βόµβα που είχε µέσα της άλλες 60 µικρές εµπρηστικές βόµβες, οι οποίες διασκορπίζονταν κατά την πτώση. Και κάπως έτσι, έφτασαν στα Εξάρχεια. Το τελευταίο διάστηµα -από τη Συµφωνία των Πρεσπών µέχρι την υπόθεση Κατσίφα στην Αλβανία- γίνεται λόγος για… «προβοκάτσια»: εκ του λατινογενούς «provocatio», που σηµαίνει την οργανωµένη υποκίνηση ενεργειών, για την πρόκληση αντιποίνων. Είναι µια σκόπιµη ενέργεια, η οποία έχει ως σκοπό να παρασύρει άτοµο ή οµάδα σε παράνοµες ή ανάρµοστες πράξεις, ώστε να εκτεθούν και, τελικά, να ωφεληθούν οι αντίπαλοί τους.

Γενικά, προβοκάτσια χαρακτηρίζεται οποιαδήποτε προκλητική, δόλια ενέργεια, για την ανατροπή µιας κατάστασης. Από τις διασηµότερες προβοκάτσιες ήταν εκείνη που ενορχήστρωσαν τα «πρωτοπαλίκαρα» των Χίτλερ, Γκέρινγκ και Γκέµπελς, για να ενοχοποιήσουν τους κοµµουνιστές. 27 Φεβρουαρίου του 1933, το γερµανικό κοινοβούλιο τυλίγεται στις φλόγες.

Συλλαµβάνεται ένας Ολλανδός εργάτης, που πάνω του βρίσκεται βιβλιάριο του Κοµµουνιστικού Κόµµατος και στο εδώλιο -ως συνωµότες- οδηγούνται και οι Βούλγαροι ηγέτες της Κοµιντέρν (όργανο συντονισµού τού διεθνούς κοµµουνιστικού κινήµατος). Στη δίκη της Λειψίας η προβοκάτσια ξεσκεπάζεται και οι κοµµουνιστές ηγέτες απελευθερώνονται.

Τον Ολλανδό δεν τον γλίτωσαν, αφού, τελικά, απαγχονίστηκε. Σε λίγο έρχεται το 2019, το οποίο φέρνει εκλογές, και τα κοµµατικά επιτελεία προσπαθούν να επικεντρωθούν στο «διακύβευµα» – κάποιοι δεν έχουν ακούσει καλά και λένε... «διακήδευµα»! Από τις λέξεις «διά» και «κύβος», που σηµαίνει (και) «ζάρι». Αφορά ένα γεγονός το οποίο δεν πρέπει να διαµορφωθεί από τυχαίους παράγοντες και να τεθεί σε κίνδυνο, σαν να παίζεται στα ζάρια. Εννοείται ότι το «διακύβευµα» των εκλογών ακόµα αναζητείται – όπως και το... «διακήδευµα» -που λένε πολλοί.