Ανακτούμε την Ευρώπη, εκτονώνουμε περιφερειακές και διεθνείς εντάσεις

Η πρόκληση της πανδημίας, οι περιφερειακές και ευρύτερες προκλήσεις αναγκάζουν τη διεθνή κοινότητα να αναδιοργανωθεί αξιοποιώντας μία ελάχιστη βάση αλληλεγγύης για να ανατρέψει την αρνητική Ημερήσια Διάταξη που προκαλείται από τα γεγονότα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση κινείται και πάλι με πολύ αργούς ρυθμούς, αλλά τουλάχιστον κατορθώσαμε με τη δυναμική και συνεπή μας Εξωτερική Πολιτική να πείσουμε τους εταίρους ότι η Τουρκία με τη συμπεριφορά της προκαλεί την ΕΕ και τη διεθνή κοινότητα, χρησιμοποιώντας την Ελλάδα και την Κύπρο, τις οποίες άκριτα θεωρεί ως αδύναμες πολιτικές και στρατηγικές παρουσίες στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.

Το διεθνές περιβάλλον στο οποίο συνυπάρχουμε παραμένει πολύπλοκο, σύνθετο και για την ευρύτερη κοινή γνώμη ακατανόητο. Καθημερινές πρακτικές των επαγγελματιών της διπλωματίας εκλαμβάνονται από την κοινή γνώμη ως βυζαντινισμοί χωρίς διαφάνεια που πραγματοποιούνται σε σκοτεινά δωμάτια.

Στα τραπέζια των διπλωματικών συζητήσεων κάθε πλευρά τοποθετείται με θέσεις που υπηρετούν τις εθνικές απαιτήσεις. Το ίδιο ακριβώς πράττει και η χώρα μας στον υπέρτατο βαθμό. Η πολιτική υπεραξία της Ελλάδας δημιουργείται από τη σημαντική γεωστρατηγική μας θέση στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και την Ανατολική Μεσόγειο. Το πραγματικό αυτό γεγονός δεν μπορεί να το ανεχθεί η Τουρκία διότι την υποχρεώνει να παραδεχθεί ότι η σημαντική θέση της Ελλάδας συμπληρώνει την τουρκική σημασία στη σύνδεσή της, πολιτική και στρατηγική, με την Ευρώπη και το ΝΑΤΟ. Αυτό αναδείχθηκε κυρίως την τελευταία εικοσαετία με την εξέλιξη και θεμελίωση της επιτυχούς πολιτικής μας στην ευρύτερη περιοχή μας με αποτέλεσμα να διαπιστώνεται η συμπληρωματικότητα των ρόλων Τουρκίας-Ελλάδος. Η Άγκυρα φανερά ενοχλημένη διαπιστώνει καθημερινά ότι χάνει τη μοναδικότητα και αποκλειστικότητα του ρόλου, που πίστευε ότι μπορεί να προβάλλει διεθνώς. Τα σχήματα συνεργασιών τα οποία αναδείξαμε με το Ισραήλ, τους Άραβες και άλλες χώρες στην περιοχή, όπως η Αρμενία δημιουργούν ένα ευνοϊκό πλέγμα σχέσεων για την Ευρώπη και το ΝΑΤΟ με αποτέλεσμα η Τουρκία να πρέπει να επιλέξει τον μοναχικό δρόμο ή την συνεργασία.

Ο ΟΗΕ, το ΝΑΤΟ, η ΕΕ, το Συμβούλιο της Ευρώπης, ο ΟΑΣΕ, η ΟΥΝΕΣΚΟ, το Παγκόσμιο Συμβούλιο Εκκλησιών και πολλοί άλλοι Οργανισμοί, διεθνείς και περιφερειακοί, έχουν διαφορετικούς καταστατικούς στόχους, αλλά όλοι επιδιώκουν τη διεθνή σταθερότητα, την ασφάλεια, την ανάπτυξη και κυρίως την παγκόσμια ειρήνη. Οι πολιτικές, δράσεις και δημόσιες τοποθετήσεις τους, που υπηρετούν τη διεθνή ειρήνη, πραγματοποιούνται στο πλαίσιο των καταστατικών τους στόχων και συνεπώς δεν ταυτίζονται απόλυτα με τις επιδιώξεις κάθε μέλους, που προφανώς προβάλλει με εθνική απαίτηση κυρώσεις για να "πονέσει ο παραβάτης" και να αποδοθεί η θάλασσά μας (mare nostrum). Συνεπώς η ΕΕ και η Γερμανική Προεδρεία δραστηριοποιούνται για να επιτευχθεί σύγκλιση των εθνικών επιδιώξεων, στη βάση που ορίζει το θεσμικό μας πλαίσιο, ώστε χωρίς επιθετικούς προσδιορισμούς να υπηρετηθούν οι κοινές μας πολιτικέ, αλλά και κάθε τρίτου συνεργαζόμενου με την ΕΕ.

Η Ελλάδα δραστηριοποιούμενη μέσα σε αυτό το πλαίσιο επέτυχε

• την ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας στην ΕΕ
• την πολιτική συζήτηση για επιβολή κυρώσεων στην Τουρκία, επειδή παραβιάζει συμβατικές υποχρεώσεις έναντι της ΕΕ και δικαιώματα κ-μ αποσταθεροποιώντας Ευρωπαϊκές πολιτικές στην ευρύτερη Μέση Ανατολή και την Ανατολική Μεσόγειο.

Στο διαφορετικό πλαίσιο του ΝΑΤΟ προβάλλεται αποτελεσματικά η απειλή σε βάρος των πολιτικών της Συμμαχίας στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο, αλλά και η προοπτική διάσπασης της εσωτερικής συνοχής με ανεπανόρθωτες συνέπειες για την αμυντική στρατηγική της Συμμαχίας. Συγκρατείται όμως είναι ότι επιδίωξη όλων είναι να διατηρηθεί η σχέση αμυντική, πολιτική οικονομική, επενδυτική με την Τουρκία διότι πολλοί, ίσως και όλοι γνωρίζουν τη γεωστρατηγική της σημασία, χωρίς να παραβλέπεται πλέον η συμπληρωματικότητα των ρόλων με την Ελλάδα και την Κύπρο, η οποία βέβαια δεν είναι ακόμη πλήρες μέλος του ΝΑΤΟ, αλλά έχει συμφωνίες με σημαντικές χώρες που συνδέουν τις νατοϊκές στρατηγικές με τα ενεργειακά, πολιτικά οικονομικά και επενδυτικά συμφέροντα των κρατών μελών της ΕΕ.

Η Τουρκία θεωρεί ότι πρέπει να ολοκληρώσει όλες τις κινήσεις έρευνας στην περιοχή, που Ελλάδα και Κυπριακή Δημοκρατία έχουν νόμιμες διεκδικήσεις οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών, για να εξυπηρετήσει τις εσωτερικές της ανάγκες, ώστε ο Πρόεδρος Ερντογάν να απευθύνεται προς τους Τούρκους ως ο απόλυτος μουσουλμάνος ηγέτης, που προκαλεί τους πάντες δυτικούς και μουσουλμάνους, χωρίς βεβαίως να πρέπει να απολογείται στο λαό του γιατί τον εξαντλεί τη στιγμή που το διεθνές σύστημα αναγνωρίζει τη γεωστρατηγική σημασία της Τουρκίας και της προσφέρει δυνατότητες διαλόγου στην αναζήτηση λύσης για τις θαλάσσιες ζώνες στην Ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο.

Οι τελευταίες αποφάσεις της Άγκυρας δείχνουν μία αυτόβουλη υποφώσκουσα πολιτική επιλογή διαφορετικής προσέγγισης της Ανατολικής Μεσογείου.

Τέλος, αναφορικά με τον γενικότερο διμερή διάλογό η Άγκυρα γνωρίζει ότι η διεθνής συγκυρία δεν επιτρέπει αμφισβήτηση Συνθηκών που ρύθμισαν σοβαρά θέματα εξωτερικών συνόρων και μειονοτήτων επειδή το παγκόσμιο σύστημα δεν ανέχεται, κυρίως σε αυτή τη χρονική και πολιτική συγκυρία που επιδιώκονται συγκλίσεις και αποκλιμάκωση εδαφικών απαιτήσεων, να επικυρώσει τις διεκδικήσεις (Κριμαία, Ουκρανία, Παλαιστίνη, Λιβύη, Κίνα, Ρωσία, πολύ πρόσφατα Αζερμπαϊτζάν κλπ) που εμφανίζεται να υπηρετεί ο Πρόεδρος της Τουρκίας.