Η ανάγκη ολιστικής νομοθέτησης για τον αθλητισμό

Με αφορμή την ψήφιση του νέου αθλητικού νόμου και τις ποικίλες αντιδράσεις, εύλογες ή μη, που έχει προκαλέσει, θα πρέπει να σημειώσουμε ότι τέτοιες αντιδράσεις είναι λίγο πολύ αναμενόμενες, όταν η νομοθέτηση πλήττει ιδιωτικά συμφέροντα. Ζητούμενο όμως κατά τη νομοθέτηση είναι, ο περιορισμός που αυτή επιφέρει στο ιδιωτικό συμφέρον να δικαιολογείται από την εξυπηρέτηση ενός υπέρτερου δημοσίου συμφέροντος. Διαφορετικά παραβιάζεται η αρχή της αναλογικότητας που πρέπει να διέπει την λήψη κάθε δυσμενούς για τον ιδιώτη μέτρου χάριν του δημοσίου συμφέροντος.

Και εδώ ακριβώς θα μπορούσε κανείς να διαφωνήσει με το νέο νομοσχέδιο (όπως άλλωστε και με πολλά προηγούμενα), διότι για την ανανέωση του στελεχιακού δυναμικού των ομοσπονδιών, την χρηστή διακυβέρνηση, την διαφάνεια των εκλογικών διαδικασιών κλπ εισάγει αποσπασματικές ρυθμίσεις και απαγορεύσεις, που εύλογα θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως επιλεκτικές, προσωπικές, φωτογραφικές κλπ, ενώ για την επίτευξη των στόχων αυτών θα έπρεπε να προκρίνει μεθόδους παρέμβασης γενικού χαρακτήρα, όπως κυρίως την διασφάλιση εκλογικού συστήματος που εγγυάται την πολυφωνία και τον εσωτερικό έλεγχο στις αθλητικές ομοσπονδίες, έτσι ώστε να ικανοποιείται το δημόσιο συμφέρον στον αθλητισμό, χωρίς να δημιουργούνται τέτοιου είδους υπόνοιες.

Και βέβαια είμαστε ακόμη πολύ μακριά από μια «ολιστική» νομοθέτηση του ελληνικού αθλητισμού χάριν του δημοσίου συμφέροντος, η οποία αποτελεί το μόνο ασφαλές ανάχωμα έναντι των εγχωρίων και διεθνών συμφερόντων που αθέμιτα εκμεταλλεύονται προς ίδιον όφελος το μεγαλύτερο σύγχρονο κοινωνικό κίνημα της ανθρωπότητας. Κάθε άλλη μορφή νομοθέτησης, όπως εν προκειμένω το νέο αθλητικό νομοσχέδιο, απλώς δεν έχει τίποτα το ουσιαστικό να προσφέρει στον ελληνικό αθλητισμό.

Η ανοιχτή επιστολή του ΙΔΕΑΔ προς τον πρωθυπουργό

Αναμένοντας λοιπόν την ψήφιση ενός τέτοιου «ολιστικού» για τον αθλητισμό νομοσχεδίου, αλλά και την αποστολή της περίφημης, αλλά ταλαίπωρης πλέον, «ολιστικής μελέτης» της ΟΥΕΦΑ για το ποδόσφαιρο, που συμφωνήθηκε στο «μνημόνιο κατανόησης» μεταξύ ελληνικού κράτους και ΟΥΕΦΑ,  παραπέμπουμε ευθέως κάθε αρμόδιο για την νομοθέτηση του αθλητισμού αλλά και κάθε σκεπτόμενο φίλαθλο στην επιχειρηματολογία της από 30-6-2020 ανοικτής επιστολής του ΙΔΕΑΔ προς τον Πρωθυπουργό τόσο για την ολιστική νομοθέτηση του αθλητισμού ενάντια στα κάθε είδους συμφέροντα που τον εκμεταλλεύονται, όσο και για την αντιμετώπιση των απειλών για Grexit που κατά καιρούς δέχεται το ελληνικό κράτος από ΦΙΦΑ - ΟΥΕΦΑ, οι οποίες πλήττουν ευθέως το κύρος του ελληνικού κράτους, μετά δε την υπογραφή του μνημονίου κατανόησης με την ΟΥΕΦΑ διακυβεύουν και προσωπικά το κύρος του Ελληνα Πρωθυπουργού.

Η από 30-6-2020 ανοιχτή επιστολή είχε ως εξής:

ΙΔΕΑΔ  : Αναμένοντας την «ολιστική» μελέτη της UEFA

ΑΝΟΙΧΤΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ προς τον Πρόεδρο της Κυβέρνησης Κυριάκο Μητσοτάκη 

Αξιότιμε κ. Πρωθυπουργέ

Με αφορμή την από 25-2-2020 υπογραφή σας στη διακήρυξη προθέσεων μεταξύ της Κυβέρνησης και της UEFA, με την οποία παρέχετε την  εκ προοιμίου πολιτική νομιμοποίηση  στις εισηγήσεις-παρεμβάσεις-ρυθμίσεις της UEFA  για το ελληνικό ποδόσφαιρο, και  ανεξάρτητα με το πότε, εάν, πως, με ποια τεχνογνωσία και με ποιο περιεχόμενο έλθει η ήδη εκπρόθεσμη  «ολιστική» περί τούτων μελέτη της, παρακαλούμε λάβετε σοβαρά υπόψη τα παρακάτω.

Τις τρείς τελευταίες δεκαετίες γινόμαστε καθημερινά μάρτυρες θλιβερών καταστάσεων στο ελληνικό ποδόσφαιρο. Δεν χρειάζεται να  απαριθμήσουμε γεγονότα, είναι γνωστά σε όλους. Διαφθορά, ανομία, οργανωμένο έγκλημα, γενικευμένη περιφρόνηση του νόμου,  είναι τα στοιχεία που χαρακτηρίζουν σήμερα το ελληνικό ποδόσφαιρο, κυρίως το λεγόμενο επαγγελματικό.

Και όλα αυτά  με το πρόσχημα μιας ανύπαρκτης νομικά έννοιας, του «αυτοδιοίκητου» του ποδοσφαίρου, που δεν είναι τίποτα άλλο από την αυτονόητη συνταγματική εγγύηση της ελευθερίας του συνεταιρίζεσθαι, που ισχύει  για όλο τον ελληνικό αθλητισμό, και φυσικά το ποδόσφαιρο, το οποίο, βέβαια, δεν έχει τίποτα να φοβηθεί από το Σύνταγμα και τους νόμους του κράτους.

Δυστυχώς, οι εκάστοτε Κυβερνήσεις, κάτω από την προδήλως παράνομη και καταχρηστική απειλή της FIFA ( πάντα κατόπιν αιτήματος της ΕΠΟ) για αποβολή των ελληνικών ομάδων από τις διεθνείς διοργανώσεις, φρόντιζαν  να νομοθετούν και να ασκούν την δημόσια εξουσία τους στο ποδόσφαιρο με τέτοιο τρόπο - πάντα πυροσβεστικά, συγκυριακά και αποσπασματικά –  ώστε να γίνονται συνένοχες στην άνθιση της ανομίας που εξουσιάζει το ποδόσφαιρο.

Τα προγράμματα του κάθε κυβερνώντος κόμματος, αν και  εφόσον υπήρχαν, έμπαιναν στην λίστα αναμονής, και πρώτο κυβερνητικό μέλημα ήταν πλέον πως θα διαχειριστούμε την υπάρχουσα κατάσταση με το μικρότερο δυνατόν πολιτικό, κομματικό και προσωπικό κόστος.

Αποκορύφωμα αυτής της απαράδεκτης κυβερνητικής τακτικής υπήρξε η απροκάλυπτη παραβίαση του Συντάγματος με την τροπολογία του πρώην υφυπουργού κ. Κοντονή, με την οποία, ειδικά για το ποδόσφαιρο, η συνταγματικά θεμελιωμένη εξουσία  των ελληνικών δικαστηρίων να διορίζουν προσωρινές διοικήσεις ανατέθηκε στη FIFA.

Δυστυχώς, αυτή τη συνταγματική εκτροπή την υπερασπίστηκε ως δικηγόρος της ΕΠΟ ο νυν Υπουργός σας κ. Γεραπετρίτης, δηλαδή αυτός στον οποίον έχετε αναθέσει την χάριν του δημοσίου συμφέροντος συνεργασία με την FIFA για την επαναφορά του ελληνικού ποδοσφαίρου σε δρόμους νομιμότητας.

Μοιραία, λοιπόν, εμπλακήκατε και εσείς προσωπικά σ΄αυτόν τον τραγέλαφο, αφού χωρίς δημοσιοποιημένο πρόγραμμα για τον αθλητισμό, χωρίς την συνδρομή εξειδικευμένων περί τον αθλητισμό στελεχών, είτε μέσα από το κόμμα είτε μέσα από τον ευρύτερο αθλητικό χώρο, οδηγηθήκατε και εσείς, μέσα σε μόλις έξι μήνες από την ανάληψη των καθηκόντων σας, στην υπογραφή ενός νέου ιδιότυπου «μνημονίου» με την  UEFA, παρότι ήδη από τετραετίας  με την παρουσία υψηλόβαθμων στελεχών των  FIFA και  UEFA,  το ελληνικό ποδόσφαιρο βρίσκεται -παρανόμως- κάτω από «μνημόνιο» με εξωτερική επίβλεψη.

Κοντολογίς, επειδή στο ελληνικό ποδόσφαιρο κυριαρχεί η διαφθορά,  για την εξυγίανσή του  καλέσατε τις FIFA - UEFA να μελετήσουν μέτρα και ρυθμίσεις  για την εξυγίανση του  ελληνικού ποδοσφαίρου, με την εκ προοιμίου πολιτική δέσμευση να τα υιοθετήσετε και νομοθετικά.

Σας διαφεύγει ωστόσο  ότι η ίδια ακριβώς ανομία-διαπλοκή-διαφθορά  κυριαρχεί και σ’ αυτούς (Jennings, 2006, Geeraert 2015 και Geeraert & Drieskens 2015). Συνεπώς μην περιμένετε ότι η διαφθορά του ελληνικού ποδοσφαίρου θα λυθεί με την οποιαδήποτε συνεργασία  της κυβέρνησης με τις FIFA και UEFA.

Σε συμμαχίες ισχυρών εντός του ποδοσφαίρου μας επίσης δεν μπορούμε πλέον να προσβλέπουμε. Διότι είναι αυτοί οι ίδιοι που δημιούργησαν και συντηρούν την ανομία και ορίζουν τη λειτουργία του όλου συστήματος, αφού γι΄ αυτούς το ποδόσφαιρο δεν είναι τίποτε άλλο παρά ένα εργαλείο για την επίτευξη άλλων νόμιμων ή άνομων συμφερόντων.

Γι' αυτό  ποτέ κανένας δεν ελέγχθηκε σοβαρά, αν όντως τηρεί ή παραβιάζει τον νόμο. Αλήθεια, γνωρίζει κανείς σήμερα σε ποιόν πραγματικά ανήκουν οι επαγγελματικές ομάδες που ήδη υπάρχουν ή αυτές που τώρα δημιουργούνται παίρνοντας η μια το ΑΦΜ της άλλης; Γνωρίζει κανείς σήμερα πόσοι από αυτούς που πραγματικά διοικούν τον επαγγελματικό αθλητισμό μπορούν νόμιμα να το κάνουν; Γνωρίζει κανείς τα πραγματικά έσοδα και έξοδα των ομάδων; Υπάρχουν αξιόπιστοι ελεγκτικοί μηχανισμοί προς τούτο; Τα γεγονότα που σήμερα όλοι βιώνουμε απαντούν μονολεκτικά: Όχι.

Μοιραία, επομένως, βιώνουμε σήμερα  την παρακμή και κυρίως τον αφελληνισμό του επαγγελματικού ποδοσφαίρου, όχι μόνο ως προς τους παίκτες, αλλά πλέον και τους διαιτητές, τους προπονητές, ακόμη και αυτούς τους φιλάθλους, που όλο και περισσότερο ενδιαφέρονται για αγώνες του εξωτερικού, έστω και μέσα από την τηλεόραση.

Και μετά από όλα αυτά δικαιούμαστε σήμερα όλοι εμείς, να παραπονούμαστε για την έλλειψη φιλάθλου πνεύματος και την καθολική εξάπλωση της βίας στα γήπεδα;  Όταν ο επιρρεπής στη βία νεαρός, όχι λόγω του ποδοσφαίρου αλλά λόγω της γενικευμένης κοινωνικής σήψης, βλέπει μπροστά του όλο αυτό το μπάχαλο που λέγεται επαγγελματικό ποδόσφαιρο,  ποιό σοβαρό κίνητρο έχει για να  σεβαστεί το σαθρό περιβάλλον μέσα στο οποίο και αυτός καλείται να λειτουργήσει σαν φίλαθλος ή οπαδός,  οργανωμένος ή μη, πολύ δε περισσότερο όταν συχνά τον παροτρύνουν στην παραβατική του συμπεριφορά, άμεσα ή έμμεσα, οι ίδιοι οι διοικούντες τις ομάδες;

Όμως η κοινωνία του ποδοσφαίρου στην πατρίδα μας, σίγουρα, δεν είναι  αυτοί που το έφεραν στην εξαθλίωση.  Σ΄ αυτήν υπάρχουν ακόμη δυνάμεις υγιείς, άνθρωποι με ήθος, γνώση, εμπειρία και διάθεση να προσφέρουν. Απλώς, βρίσκονται στο περιθώριο, διότι δεν εννοούν να ασχοληθούν ενεργά με το ποδόσφαιρο κάτω από την μαφία που σήμερα το εξουσιάζει. 
Κύριε Πρωθυπουργέ.

Μάταια αναζητείτε συμμάχους σε  FIFA και  UEFA στον πόλεμο κατά της ανομίας του ελληνικού ποδοσφαίρου. Αν πράγματι ενδιαφέρεστε για την απαλλαγή της κοινωνίας από την δυσωδία που αποπνέει σήμερα το ποδόσφαιρο, απλώς αναζητείστε και απελευθερώστε από την αδράνεια τις υγιείς δυνάμεις της κοινωνίας του ποδοσφαίρου.

Νομοθετείστε άμεσα, ανυποχώρητα, «ολιστικά», όχι με αποσπασματικές και φωτογραφικές τροπολογίες, έναντι οποιουδήποτε (δήθεν) πολιτικού κόστους για:

1. Εκδημοκρατισμό του ποδοσφαίρου: Το εκλογικό σύστημα θα πρέπει να διασφαλίζει ότι οι Ενώσεις-μέλη της ΕΠΟ θα έχουν εκλογική δύναμη ανάλογη με την δύναμή τους σε ενεργά σωματεία και να κατοχυρώνει την πολυφωνία στα Δ.Σ. ενώσεων και ομοσπονδίας . 
2. Εσωτερικό αυτοέλεγχο  : Με την διασφάλιση της πολυφωνίας κατοχυρώνεται ο πρωτογενής εσωτερικός αυτοέλεγχος στις διοικήσεις ενώσεων και ομοσπονδίας.
3. Ανοιγμα στην κοινωνία: Κανένα νομικό εμπόδιο στην εγγραφή μελών στα ποδοσφαιρικά σωματεία, πλήν όσων έχουν να κάνουν με την ποινική τους κατάσταση και την ποδοσφαιρική τους ‘ταυτότητα’.
4. Αναβάθμιση της θέσης του αθλητή: Ενήλικοι ποδοσφαιριστές μπορούν αυτοδικαίως να γίνονται μέλη του ερασιτεχνικού σωματείου με πλήρη δικαιώματα και υποχρεώσεις, για όσο χρόνο παραμένουν αθλητές αυτού.
5. Διαφάνεια διοικήσεων: Κανένα μέλος διοικήσεως σωματείου, ενώσεως ή της ΕΠΟ δεν μπορεί να ασκεί τα καθήκοντά του εφόσον διώκεται ποινικά για αδίκημα σχετιζόμενο με το ποδόσφαιρο.
6. Οικονομική ελευθερία: Κανένας οικονομικός ή επαγγελματικός περιορισμός στις ερασιτεχνικές ομάδες, στα μέλη και τα στελέχη τους. Απλούστευση των διαδικασιών αδειοδότησης και προσέλκυσης κεφαλαίων στο επαγγελματικό ποδόσφαιρο, με σαφείς, όμως, περιορισμούς κατά της πολυϊδιοκτησίας, του οικονομικού εγκλήματος και της κατάχρησης δεσπόζουσας θέσης στην αγορά.
7. Αξιοκρατία: Στελέχωση  των σημαντικότερων οργάνων της ομοσπονδίας και των επαγγελματικών ενώσεων  μετά από δημόσια πρόσκληση ενδιαφέροντος με κριτήρια ΑΣΕΠ.
8. Ακηδεμόνευτη διαιτησία: Λειτουργία της διαιτησίας εντός της ομοσπονδίας  με αιρετά, όμως, από τους ίδιους τους διαιτητές όργανα διοίκησης  , έτσι ώστε να παρέχουν τα εχέγγυα της ανεξαρτησίας που χρειάζεται ο διαιτητής, αλλά και να μην  λειτουργούν ανέλεγκτα και ανταγωνιστικά προς την ομοσπονδία.
9. Επαγγελματική ελευθερία προπονητών: Το σύστημα προπονητικών προσόντων της UEFA αφορά την διακρατική πιστοποίηση των προσόντων τους και όχι τον τρόπο απόκτησής τους. Επομένως, ουδόλως συγκρούεται με το νομικό καθεστώς των προπονητών στην Ελλάδα. Την σύγκρουση την επινόησαν αυτοί που ανήγαγαν την παροχή διπλωμάτων προπονητών σε μια προσοδοφόρα επιχείρηση.
10. Αθλητική Δικαιοσύνη: Οι τακτικοί δικαστές και εισαγγελείς με γνώση του αθλητικού δικαίου συμβάλλουν στην εμπέδωση κλίματος αξιοπιστίας του ποδοσφαίρου, μόνο εφόσον επιλέγονται και  λειτουργούν με τις προβλεπόμενες συνταγματικές εγγυήσεις λειτουργικής και προσωπικής ανεξαρτησίας.     
11. Πολιτιστική λειτουργία: Το ποδόσφαιρο, εκτός από μπάλα, είναι και ηθικές αξίες, ιστορία, πολιτισμός, εκπαίδευση και στάση ζωής. Το γήπεδο, εκτός από κερκίδες και αγωνιστικός χώρος, πρέπει να γίνει και και  κέντρο φίλαθλης εκπαίδευσης, ιστορίας και πολιτισμού του ποδοσφαίρου. Οι σύνδεσμοι παλαιμάχων και οι νόμιμα οργανωμένοι οπαδοί αποτελούν ισότιμα μέλη της κοινωνίας του ποδοσφαίρου και αναλαμβάνουν πλέον ενεργό ρόλο στη πολιτιστική λειτουργία του ποδοσφαίρου.
12. Οικονομική στήριξη ερασιτεχνικού ποδοσφαίρου: Τουλάχιστον το 15% των καθαρών εισπράξεων από οποιαδήποτε αιτία των επαγγελματικών συλλόγων θα διατίθενται για την λειτουργία ταμείου ανάπτυξης του ερασιτεχνικού ποδοσφαίρου.       

Κύριε Πρωθυπουργέ, βρίσκεστε ενώπιον ενός «μπρα-ντε- φερ» μεταξύ δικαίου και ανομίας. Πιστέψτε στη δύναμη των αρχών και αξιών του κράτους δικαίου, που είναι ταυτόσημες με αυτές της κοινωνίας του ποδοσφαίρου. Πιστέψτε στη δύναμη της κοινωνίας του ποδοσφαίρου και στην αξία των ανθρώπων που την απαρτίζουν. Με αυτές τις αξίες και με ανθρώπους που θα δουλέψουν γι΄αυτές, μπορούμε να γυρίσουμε το ματς, έστω  και στην παράταση…

Αθήνα, 30-6-2020
Για το ΙΔΕΑΔ
Δρ. Ανδρέας Μαλάτος - Πρόεδρος