Απόψεις | 02.10.2020 19:00

Σύνοδος Κορυφής: Οι διεργασίες σύγκλησης αποτελούν μία απαιτητική προσπάθεια

Θεόδωρος Ι. Θεοδώρου

Η ικανοποίηση του ανεξάρτητου ερευνητή και του Ερευνητικού κέντρου ΜΟΗΑ προέρχεται από την πρόβλεψη των εξελίξεων, κυρίως όταν οι διαδικασίες που προκρίνονται από την ΕΕ συνάδουν με το Ευρωπαϊκό οικοδόμημα.

Περιγράφτηκε σε αποκλειστική μας ανάλυση, που εκφράζει την κοινωνία των πολιτών, ότι η ΕΕ πρέπει να αναδείξει τη σημασία όλων των αρχών και αξιών της ώστε να μην επιτρέπεται σε τρίτους, ακόμη και αυτούς που με επιλογή τους θέλουν να γίνουν πλήρη μέλη μας, να πιστεύουν ότι μπορούν να μας προσεγγίζουν ως μία χαλαρή πολιτική ένωση, που όλα εξαρτώνται από τις διμερείς επιδιώξεις και τα συμφέροντα των μελών, κυρίως των οικονομικά και πολιτικά ισχυροτέρων.

Οι αποφάσεις του Συμβουλίου Κορυφής απέδειξαν, για μία φορά ακόμη, ότι οι διεργασίες σύγκλησης αποτελούν μία απαιτητική προσπάθεια, ένα αδιάκοπο έργο, καλής, εμπεριστατωμένης επεξεργασίας και συνεργασιών για το κοινώς επιδιωκόμενο αποτέλεσμα.

Οι απόψεις Γαλλίας, Ελλάδος, Αυστρίας, Κύπρου οδήγησαν τις εργασίες σύνταξης του κοινού ανακοινωθέντος, μέσα από τις προβλεπόμενες πολλές φορές επίπονες προσπάθειες, σε ένα αποτέλεσμα, που ικανοποιεί όλες τις πλευρές. Φυσιολογικές οι αναλύσεις και αντιδράσεις που ακολουθούν πάντοτε μετά τη δημοσιοποίηση της κοινής θέσης των ηγετών της ΕΕ . Ποτέ δεν μπορούν τόσο σημαντικά κείμενα να ικανοποιούν τις απόλυτες απαιτήσεις και επιδιώξεις των μερών. Το πεδίο των συνομιλιών και των κοινών συμφερόντων δεν κλείνει με τα κείμενα, αντιθέτως αυτά διανοίγουν δρόμους και προοπτικές αλληλοκατανόησης και καλής γειτονίας βασισμένες κυρίως στην κοινοτική αλληλεγγύη, που προβάλλεται και προς τα τρίτα μέρη.

Αυτό που επιτεύχθηκε στο Συμβούλιο Κορυφής (01-02.10.2020) προσθέτει ακόμη μία ψηφίδα, πολιτική και νομοθετική, στη διαδικασία της Ευρωπαϊκής Ολοκλήρωσης. Συζητήθηκαν σημαντικά θέματα του μέλλοντος της ΕΕ και των σχέσεων της με τρίτες χώρες, προκειμένου αυτές οι σχέσεις να εξελίσσονται δημιουργικά. Σημαντικότερο αυτού δεν υπάρχει. Όλοι πρέπει να συγκρατήσουμε το γεγονός, παρ όλο που δικαιούμεθα να επιμένουμε στην διατύπωση κυρώσεων όταν οι συνομιλητές μας, παρασυρόμενοι από εθνικιστική έξαρση, λησμονούν το αξίωμα σύνθεσης Πολιτικής και Ευρωπαϊκού Κεκτημένου, που αποτελούν το σταθερό θεμέλιο του Ευρωπαϊκού οικοδομήματος.

Οι αποδέκτες των αποφάσεών, όπως αυτές διατυπώνονται στο κοινό ανακοινωθέν του Συμβουλίου Κορυφής, αντιλαμβάνονται απολύτως το πολιτικό, ισχυρό μήνυμα που αποστέλλεται. Η διπλωματία και οι εξωτερικές σχέσεις διατηρούν τους κωδικούς σεβασμού και επικοινωνίας, που όμως στις Δημοκρατίες δεν ποδηγετούν ή περιορίζουν την ελευθερία των διατυπώσεων των ΜΜΕ και των επίμονων απαιτήσεων της κοινωνίας, κυρίως όταν οι αποφάσεις αφορούν σε εθνικά θέματα. Χαρακτηριστική η δήλωση του Τούρκου Προέδρου "Ελλάδα και Κύπρος αιχμαλώτισαν για μία φορά ακόμη την ΕΕ". Μία μεγάλη πολιτική αλήθεια κρύβεται σε αυτή τη δήλωση του κυρίου Ερντογάν. Η ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ και η δημιουργική συνεργασία όλων των κρατών μελών, παρά την παράνομη στρατιωτική κατοχή της Άγκυρας, δεν επιτρέπουν στην Άγκυρα να αδιαφορεί για την παρουσία της κυρίαρχης Κύπρου στην Ανατολική Μεσόγειο. Η Λευκωσία αποφασίζει με απόλυτη ανεξαρτησία για το μέλλον όλων των Κυπρίων, στο πλαίσιο των αποφάσεων του ΟΗΕ και της Ευρωπαϊκής πραγματικότητας. Η πλήρης εφαρμογή του Ευρωπαϊκού Κεκτημένου σε όλη την Κυπριακή επικράτεια εγγυάται την ανάπτυξη, ευημερία, πρόοδο και ασφάλεια όλων των κυπρίων πολιτών.

Η ΕΕ και αυτή τη φορά άκουσε προσεκτικά τα κράτη μέλη. Η Προεδρία ασκεί εξαιρετικά τον ρόλο της και γνωρίζει πολύ καλά, όπως αποδεικνύουν και οι δηλώσεις της Καγκελαρίου Μέρκελ, τα όρια της Προεδρεύουσας χώρας, που τη διαφοροποιούν από τις εθνικές πολιτικές.

Ο καθείς από τη σκοπιά του αξιολογεί σύμφωνα με τις προτεραιότητές του τα αποτελέσματα του Συμβουλίου Κορυφής. Πάντοτε οι κυβερνήσεις έχουν πετύχει σημαντικά αποτελέσματα μετά από συναντήσεις, που προϋποθέτουν ομόφωνες αποφάσεις, ενώ οι αντιπολιτεύσεις συνεχίζουν τη δημοκρατική τους υποχρέωση, τον  έλεγχο και την πιεστική κρητική επί των κυβερνήσεων. Ακόμη και σε αντιθέσεις, που αναδεικνύονται μέσα από μία ισχυρή γλώσσα, μετά το Συμβούλιο Κορυφής, διαπιστώνεται η ελάχιστη κοινή βάση πολιτικής και κοινωνικής ικανοποίησης για το αποτέλεσμα. Με αυτό το δεδομένο, ως κοινό παρονομαστή, Ελλάδα και Τουρκία θα προσέλθουν στις διερευνητικές συνομιλίες.

Ταυτοχρόνως όμως, χωρίς λεκτικές υπερβολές, η ΕΕ υπενθύμισε σε κάθε πλευρά γύρω από την Ανατολική Μεσόγειο, αλλά και στη Διεθνή Κοινότητα, ότι είμαστε μία Ένωση 27 ανεξαρτήτων κρατών. Όποιος δεν αντιλαμβάνεται αυτή την απλή πολιτική πραγματικότητα δεν δημιουργεί πρόβλημα στην ύπαρξη και τη λειτουργία της ΕΕ, αλλά με δική του επιλογή κινείται σε δρόμους που τον απομακρύνουν από το οικονομικό, πολιτικό και θεσμικό σημαντικό μεταπολεμικό οικοδόμημα, το οποίο ξεπέρασε στερεότυπα και προκαταλήψεις. Η ΕΕ άλλαξε τις εξελίξεις στην Ευρώπη και αφήνει το δικό της κοινωνικοπολιτικό στίγμα διεθνώς, ανορθώνοντας αρχικά πολιτική παρουσία μεταξύ των δύο πόλων του Ψυχρού Πολέμου και ενισχύοντας αυτή την περίοδο, των μεγάλων προκλήσεων, τη δημιουργική οικονομική, κοινωνική και σταδιακά εξελισσόμενη αμυντική γεωστρατηγική της παρουσία.

κρίση στη ΜεσόγειοΣύνοδος Κορυφής